تعیین انتظارات براساس نوع بازار

انواع هزینه یابی و روش تشخیص آن در حسابداری مدیریت

تحولات سریع در صنایع تولید جهان، شامل رقابت سنگین در بازارهای جهانی ،نوآوری تکنولوژی و پیشرفت سیستم های کامپیوتری بوده است.این تحولات موجب شده است که شرکت هایی که توانایی هماهنگ کردن عملیات خود را با شرایط جدید داشته اند ،به صورت شرکت های موفق جهانی درآیند و شرکت هایی که چنین شرایطی را نداشته اند از بازار رقابت خارج شوند.تغییرات فناوری ورقابت و خلق ثروت از طریق خلق ارزش از مشخصه های محیط اقتصادی پویا و کسب و کار امروز است،تداوم فعالیت و بقا در این محیط پارادایمی است که مدیران و صاحبان بنگاه های اقتصادی بالاخص صاحبان صنایع بر آن اتفاق نظر و تمرکز دارند. حضور اقتصادی در این عرصه به در اختیار داشتن اطلاعات دقیق ،مربوط و قابل اعتماد بستگی مستقیم دارد. اطلاعات بهای تمام شده به عنوان اقلام مهم نقش با اهمیت در تصمیم گیری مدیران در این حوزه دارد،که انتظار می رود ویژگی های کیفی با اهمیتی نظیر دقیق بودن ، مربوط بودن و قابل اعتماد بودن را داشته باشد.

تهیه و تدارک اطلاعات بهای تمام شده با ویژگی مذکور ، به روش های نوین نیاز دارد تا ضمن فراهم نمودن اطلاعات مورد نیاز مدیریت ، عوامل تغییر بهای تمام شده را نیز گزارش کند. به عبارتی دو منظر دقت در محاسبات بهای تمام شده (گذشته نگر) و مدیریت بهای تمـــام شده(آینده نگر) را تــواما مورد توجه قرار دهد.
توجه به این موضوع اهمیت زیادی دارد که ارزش و ارزش آفرینـی امری تصادفی نبوده و نخواهد بود. بلکه امری منطقی ،قانون مند و منظم، بر پایه اتخاذ تصمیمات کارآمد واثر بخش با صرفه ی اقتصــادی از طریـق اعمال مدیریت صحیح و به کارگیری منابع و برنامه ریزی اسـت کــه از جمله ی آنها ، اعمال مدیریت بر هزینه با بهره گیری از روش های نوین می بـاشد، که در این فرآیند شناخت هزینه (معلول) در فرآیند علت وقوع هزینه تواما ضروری است.

تعریف هزینه یابی

فرآیند تعیین بهای تمام شده کالا یا خدمات را هزینه یابی می گویند.

انواع هزینه یابی:

1. هزینه یابی سنتی
2. هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC)
3. هزینه یابی بر مبنای هدف
4. هزینه یابی بر مبنای حجم تولید
5. هزینه یابی چرخه زندگی محصول
6. سیستم های هزینه یابی سنتی و نارسایی آنها

در اواخر دهه ۸۰ تعدادی از صاحب نظران حسابداری و مدیریت به مدیران سازمان ها به خاطر استفاده و به کارگیری از سیستم های حسابداری سنتی ایرادات زیادی گرفتند ، مشکل و انتقاد اصلی صاحبنظران این بود که هزینه ها یی که توسط سیستم هزینه یابی سنتی ارائه می شود، اطلاعت دقیقی را در مورد بهای تمام شده خدمات و محصولات در اختیار تصمیم گیرندگان قرار نمی دهد و حتی با ارائه ی اطلاعات غلط باعث گمراهی مدیران در تصمیم گیری ها می گردد.از دیدگاه کلی مهم ترین نارسایی ، سیستم های سنتی به شرح زیر است:

مهم ترین نارسایی های سیستم های هزینه یابی سنتی

۱- عدم توانایی در ارائه ی اطلاعات بهای تمام شده، خصوصا در سازمان هایی که خدمات متنوع و گوناگونی

را به مشتریان ارائه می کنند.

۲- عدم تفکیک حوزه هزینه های غیر مشابه

۳-استفاده از مبنای مشترک و واحد برای تخصیص هزینه ها

۴- عدم تهیه اطلاعات دقیق در مورد بهای تمام شده و سایر اطلاعات مورد نیاز تصمیم گیری

۵- سیستم سنتی مزایای به دست آمده از دگرگونی فرآیندها و بهبود در روش ها را به عنوان صرفه جویی در

نیروی کار به حساب می آورد، بنابراین بهبود عملکردها را در فرآیند های عملیاتی را نشان نمی دهند.

۶-سیستم های هزینه یابی سنتی ، اطلاعات واقعی را از فرآیند عملیات و هزینه ها نشان نمی دهند.

علاوه بر نارسایی سیستم های سنتی ، رشد رقابت و پیچیده شدن تکنولوژی نیاز به کارگیری و استفاده از روش های جدید هزینه یابی را تشدید نموده است، چون سازمان ها برای قیمت گذاری محصولات و خدمات ، اتخاذ تصمیمات استراتژیک و … نیاز به دسترسی به اطلاعات صحیح در مورد هزینه ها دارند. بدیهی است که سیستم های سنتی به دلیل ماهیت خود در این زمینه کارا نمی باشند.

هزینه یابی بر مبنای فعالیت(ABC)

هزینه یابی بر مبنای فعالیت ، با تمرکز بر فعالیت به عنوان ابزاری برای دستیابی به رشد بلند مدت از طریق محاسبه و گزارش بهای تمام شده دقیق و مربوط به طور مستمر، در خط مقدم رقابت در برآورده نمودن بهتر و سریع تر خواسته های مشتریان نسبت به سایر رقبا به کار می رود. این روش ، از جمله روش های نوین هزینه یابی است که با ارائه اطلاعات بهای تمام شده دقیق از یک طرف و شناسایی فعالیت دارای ارزش از فعالیت فاقد ارزش از طرف دیگر در فرآیند مدیریت هزینه کارآمدی دارد.

روش هزینه یابی مبتنی بر فعالیت ، در محیط تجاری در حال تغییر و پویا که مشخصه هایی نظیر رقابت ،تغییر ات فناوری و نیازهای مشتریان و ذینفعان از ویژگی های آن است، به عنوان یک ضرورت معرفی و توسعه یافته است،به طوری که روش های سنتی هزینه یابی از توانایی کارآمد و اثربخش و انتظارات پویای مدیران برخوردار نبوده و دارای نارسایی های قابل توجه است. این امر بر اهمیت توجه به هزینه یابی بر مبنای فعالیت افزوده است.

تاریخچه سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت

با توجه به تغییرات شگرفی که در زمینه تکنولوژی و ارائه روش ها و دیدگاههای جدید از اوایل دهه ی هشتاد ایجاد گردید، سازمان ها به این نتیجه رسیدند که برای ادامه حیات خویش و ارائه خدمات برتر به مشتریان باید شیوه ها و فرآیندهای خود را بهبود بخشند و برای بقاء در بازار ضمن افزایش مستمر کیفیت هزینه ها را به نحو قابل قبولی پایین آورند، البته رشد سریع تکنولوژی در ابعاد مختلف این امکان را تا حدی برای آن ها فراهم می آورد ، اما علاوه بر این ، این سازمان ها می بایست در روش های تعیین انتظارات براساس نوع بازار حسابداری و مدیریتی خویش تجدید نظر کنند، چوان اتکا به روش و تکنیک های سنتی دیگر نمی توانست نیازهای امروزی آنان را برآورده کند.

این نیاز مبرم از یک طرف و رشد و دیدگاه های جدید در زمینه ی حسابداری مدیریت از طرف دیگر ،باعث ایجاد تحول در ارائه روش های نوین محاسبه بهای تمام شده گردید.تفکر ایجاد ارتباط بین هزینه ها و فعالیت ها در اواخر دهه ۱۹۶۰ و آوریل ۱۹۷۰ ایجاد گردید.در این میان کوپر و کاپلان نسبت به دیگران تاثیر بسزایی در انعکاس نارسایی های سیستم حسابداری مدیریت داشتند.

.این نویسندگان معتقد بودند که استفاده از سیستم های سنتی نه تنها پاسخگوی احتیاجات مدیران نیست، بلکه استفاده از اطلاعات آنها سبب گمراهی و عدم تصمیم گیری صحیح می شود.این نارسایی ها و افزایش رقابت جهانی ، که به امر دسترسی به اطلاعات سریع و به موقع اهمیت زیادی بخشیده است ، منجر به پیدایش شیوه جدیدی برای هزینه یابی موسوم به ((هزینه یابی بر مبنای فعالیت )) گردید.واژه هزینه یابی بر مبنای فعالیت که بعد ها به سیستم ABC تکامل یافت اولین بار توسط کوپر وکاپلن برای تخصیص هزینه فعالیت های محصولات به کار گرفته شد آثار برخی نویسندگان از جمله سالو منز و استاباس ارائه شده است.

سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت یکی از سیستم های نوین هزینه یابی است که می تواند به طور مجزا و یا همراه با سیستم های موجود هزینه یابی در جهت فراهم کردن اطلاعات مناسب در تصمیم گیری ها استفاده شود. یکی از ویژگی های مهم ABC که آن را از سیستم سنتی متمایز می سازد،توجه به پدیده های نوین عملیاتی اثرات تکنولوژی حاکم بر وضعیت موجود است و تا حد ممکن به کارگیری روش های مناسب ، این اثرات را بطور کمی جذب خدمات ارائه شده می کند.

سیستم ABC در مقایسه با سیستم های هزینه یابی سنتی به دلیل استفاده از مبنای متفاوت ، به راحتی قادر به محاسبه و سنجش تاثیر روش های نوین در محاسبه بهای تمام شده خدمات می باشد.علاوه بر این سیستم ABC ، فلسفه ی نوین مدیران را بطور کمی در هزینه یابی محصول منظور می کند.فلسفه ی نوین مدیران ، جلب رضایت هر چه بیشتر مشتریان و رقابت با سایر سازمان ها در سطح بین المللی است.
برخلاف روش های هزینه یابی ،در سیستم های خدماتی پیچیده معمول نیز کاربرد دارد.

نقش PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی در کریپتوکارنسی

PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی

PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی بازاری است که در آن افراد می توانند قراردادهایی را مبادله کنند که بر اساس نتایج رویدادهای آینده ناشناخته پرداخت می کنند. قیمت های بازار حاصل از این قراردادها را می توان به عنوان نوعی پیش بینی جمعی در میان فعالان بازار درک کرد. این قیمت‌ها بر اساس انتظارات فردی و تمایل سرمایه‌گذاران برای قرار دادن پول خود برای این انتظارات است.

بازاری است که در آن افراد می توانند قراردادهایی را مبادله کنند که بر اساس نتایج رویدادهای آینده ناشناخته پرداخت می کنند. قیمت های بازار حاصل از این قراردادها را می توان به عنوان نوعی پیش بینی جمعی در میان فعالان بازار درک کرد. این قیمت‌ها بر اساس انتظارات فردی و تمایل سرمایه‌گذاران برای قرار دادن پول خود برای این انتظارات است.

ساختار داخلی پلتفرم PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی برای شرط بندی بر روی نتیجه رویدادها بسیار ساده به نظر می رسد. این بسته‌ای از قراردادهای هوشمند روی اتریوم یا یک بلاکچین مشابه است که پذیرش شرط‌ها و توزیع آنها بین برندگان را کنترل می‌کند.

معروف ترین پلتفرم از این نوع Augur است. این مبتنی بر اتریوم است و از رمز REP خود برای عملیات استفاده می کند. هر کاربری می تواند بازار پیش بینی خود را ایجاد کند و دیگران را به شرکت در آن دعوت کند. روی هر رویدادی می توان شرط بندی کرد – از نتیجه انتخابات ریاست جمهوری گرفته تا قیمت نفت یا پیش بینی آب و هوا.

خالق بازار پیش بینی رویداد، نتیجه آن، زمان تصمیم گیری و به اصطلاح “گزارشگر” را انتخاب می کند که به قرارداد هوشمند گزینه مناسب را می گوید. برای کار خود، “گزارشگر” پاداش کوچکی را به صورت توکن دریافت می کند، اما اگر اطلاعات نادرستی ارائه کند (تصمیم او می تواند با رای شرکت کنندگان قابل تجدید نظر باشد)، سیستم او را جریمه می کند و از موجودی او توکن می گیرد.

فعالان بازار شرط بندی می کنند، معاملات را به آدرس یکی از گزینه ها ارسال می کنند و انتظار نتیجه را دارند (رویداد رخ می دهد). تا زمانی که رویداد رخ دهد، آنها می توانند شرط بندی را در مبادله داخلی بخرند و بفروشند. پس از مشخص شدن نتیجه رویداد، قرارداد هوشمند همه توکن های تحویل شده را بین شرکت کنندگانی که پیش بینی صحیح را انجام داده اند توزیع می کند.

Augur بیش از دو سال توسعه و آزمایش شد، اما تنها در جولای ۲۰۱۸ به طور رسمی راه اندازی شد. هم در حین آزمایش و هم پس از راه اندازی، چندین داستان رسوایی با این استارت آپ مرتبط شد.

بنابراین، در آگوست تعیین انتظارات براساس نوع بازار ۲۰۱۸، “هکر سفید” آسیب‌پذیری پیدا کرد که به کمک آن یک مهاجم می‌تواند اطلاعات نادرستی را به شرکت‌کنندگان در PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی بدهد تا او را مجبور به انتقال توکن یا افشای هرگونه داده کند. توسعه دهندگان مجبور شدند فورا نسخه جدیدی از قرارداد را منتشر کنند.

در ماه مارس سال جاری، یک آسیب‌پذیری در معماری Augur کشف شد که به کلاهبرداران اجازه می‌دهد تا بازارهای پیش‌بینی ایجاد کنند و بعداً با استفاده از ترفندهای مختلف، مانند جعل تاریخ و زمان پایان، آن‌ها را به زور ببندند. وقتی بازار به طور خودکار بسته می شود، توکن های شرط بندی شده نه به قیمتی که در آن قرار داده شده اند، بلکه با قیمت متوسط ​​بین همه شرکت کنندگان برگردانده می شوند.

بنابراین، یک کلاهبردار که قیمت آگاهانه پایینی را پیشنهاد داده بود، در طول بسته شدن بازار مثبت باقی ماند. این آسیب پذیری هنوز به طور کامل بسته نشده است و با اقدامات “اداری” و با استفاده از هشدارها مبارزه می شود. در نهایت، مت لیستون، یکی از بنیانگذاران Augur، حتی مذهب خود را بر روی بلاکچین پایه گذاری کرد.

یکی دیگر از پلتفرم های بازار پیش بینی اتریوم Gnosis نام دارد. در آوریل ۲۰۱۷، این پروژه یکی از “ICO های برق آسا” را انجام داد که ETH را به مبلغ ۱۲٫۵ میلیون دلار در ۱۰ دقیقه جمع آوری کرد. متاسفانه کار برنامه نویسان بسیار کندتر بود. به جز برخی از جنبه های فنی، Gnosis بسیار شبیه به Augur است، اما این پلتفرم به دلیل فعالیت ضعیف توسعه دهندگان بسیار کمتر محبوب است و هنوز به راه اندازی کامل نرسیده است.

حکمت جمعیت برای PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی

راه دوم برای استفاده از بازارهای پیش‌بینی در بلاکچین، پیش‌بینی رویدادهای مهم با استفاده از «خرد جمعیت» است، یعنی جمع‌آوری نظرات تا حد امکان افراد. این یک نوع نظرسنجی اجتماعی غیرمتمرکز است که از یک یا چند سوال تشکیل شده و در اینترنت بین مخاطبانی انجام می‌شود که محدودیت‌های جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی ندارند.

پیش بینی بلاکچین برای شرکت ها

PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی ممکن است برای بانک‌ها، کارگزاران و دیگر بازیگران بازار مالی، و همچنین شرکت‌هایی که در پردازش «تعیین انتظارات براساس نوع بازار داده‌های بزرگ» درگیر هستند، مورد توجه باشد.

اما در حال حاضر، از میان شرکت های بزرگ اینترنتی، تنها گوگل به این جهت از توسعه بلاکچین علاقه مند بود. این شرکت همکاری خود را با استارت آپ Chainlink آغاز کرده است که بر روی یک پلتفرم پیش بینی کار می کند. گوگل قصد دارد اپلیکیشن های بلاکچین Chainlink، از جمله بازارهای پیش بینی، را در پلتفرم ابری Google Cloud ادغام کند.

انواع PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی

*مزایده دوبل پیوسته:

حراج مضاعف مستمر نوعی مکانیسم معاملاتی برای تطبیق خریداران با فروشندگان است، مانند بازار سهام.

*بازارسازان خودکار:

یک بازارساز خودکار برای تامین نقدینگی برای بازارهایی که ممکن است خریداران یا فروشندگان کافی وجود نداشته باشد، استفاده می شود. در این سیستم، اپراتور بازار پیش‌بینی به‌عنوان طرف مقابل همه معاملات، مشابه «خانه» در کازینو عمل می‌کند. با هر معامله، اپراتور می تواند بازده را بر اساس تعداد شرط بندی هایی که روی هر نتیجه گذاشته شده است، تنظیم کند. این سیستم معمولا در شرط بندی های ورزشی استفاده می شود.

*در بازارهای پول بازی کنید:

در حالی که بیشتر بازارهای پیش‌بینی به استفاده از پول واقعی برای تشویق پیش‌بینی‌های دقیق متکی هستند، این امر می‌تواند در حوزه‌هایی که قمار آنلاین غیرقانونی است، با مشکل مواجه شود. برخی از بازارهای پیش‌بینی، به بازیکنانی که بیشترین توکن‌ها را جمع‌آوری می‌کنند، به جای پول، با جوایز یا سایر مشوق‌ها، امکان معامله در توکن‌های مجازی را می‌دهند. این به بازارها اجازه می دهد تا به صورت قانونی عمل کنند، در حالی که بستری کم خطر برای معامله گران فراهم می کند.

*بازارهای پیش بینی مبتنی بر بلاکچین:

تحولات در فناوری بلاکچین امکان ایجاد بازارهای پیش بینی غیرمتمرکز را فراهم کرده است که می توانند بدون کنترل توسط یک طرف یا اپراتور واحد عمل کنند.

چشم انداز بازار پیش بینی

به نظر می رسد که PREDICTION MARKETS _ بازارهای پیش بینی از همه سیاست ها دور هستند. اما در اکتبر ۲۰۱۸، تنظیم کننده بازار کالای ایالات متحده (CFTC) به توسعه دهندگان قراردادهای هوشمند هشدار داد که اگر به اصطلاح “قراردادهای رویداد” بر روی پلتفرم های آنها منعقد شود، ممکن است با محدودیت هایی مواجه شوند، به ویژه موارد مربوط به اقدامات ضد اجتماعی، از جمله جنگ، کشتار، اقدامات تروریستی. و غیره.

قراردادهای مشابه در واقع در پلتفرم های بلاکچین، از جمله Augur، انجام می شود. با این حال، این هشدار در حال حاضر هیچ عواقبی نداشت.

همانطور که صنعت بلاکچین توسعه می یابد، بازارهای پیش بینی نیز توسعه خواهند یافت. آنها می توانند هم برای جوامع خصوصی و هم برای مشاغل بزرگ و حتی برای دولت مفید باشند.

انجام نظرسنجی و تحقیق در اینترنت هنوز قابل اعتماد نیست، زیرا خطر تقلب بسیار زیاد است. بلاکچین به دلیل ویژگی های شناخته شده اش – شفافیت و عدم امکان تغییر داده ها – می تواند به یک استدلال تعیین کننده در این زمینه تبدیل شود. و پردازش نتایج این نظرسنجی ها با استفاده از هوش مصنوعی و ترکیب آنها با سایر «داده های بزرگ»، پیش بینی رویدادها و روندها را به سطح جدیدی می برد.

در حال حاضر، توسعه بازارهای پیش‌بینی، نه به دلیل کمبود تقاضا، بلکه به دلیل فقدان راه‌حل‌های بلاکچین قابل اعتماد که بتواند نیازهای مشاغل بزرگ را برآورده کند، مانع شده است. ظهور بلاکچین های جدید و پربازده و تلاش های بسیاری از توسعه دهندگان دیر یا زود منجر به ایجاد برنامه های کاربردی واقعاً راحت و عظیم می شود.

نسبت‌های ارزش بازار چیست؟

نسبت های ارزش بازار بخشی از نسبت های مالی است که تحلیلگر از آن برای سنجش عملکرد گذشته و پیش‌ بینی روند آتی شرکت استفاده می کند، درواقع نسبت های ارزش بازار به تحلیلگر یا سرمایه گذار کمک می کند تا ارزش ذاتی یک سهم را بدست آورده و عملکرد گذشته و مورد انتظار آینده را ارزیابی کند. اگر چهار گروه نسبت های مالی اعم از نقدینگی ، اهرمی ، سودآوری و فعالیت شرایط خوبی داشته باشند این نسبت ها نیز بالا خواهند بود .

اهمیت نسبت های ارزش بازار برای سرمایه گذاری

برای سرمایه گذاران در بازار سهام، تعیین اینکه سهام بالاتر و یا کم تر از ارزش ذاتی خود قیمت‌گذاری شده است، از اهمیت بالایی برخوردار است. ارزش ذاتی براساس محاسبات یا درک ارزش شرکت است، به طوری که با درنظر گرفتن تمام فاکتورها و تحلیل فاندامنتال انجام می‌شود. ارزش ذاتی ممکن است بالاتر و یا به طور کلی متفاوت تر از ارزش تعیین انتظارات براساس نوع بازار فعلی سهام یا قیمت بازار باشد. نسبت های ارزش بازار به سرمایه گذاران در سنجش این موضوع کمک میکند.

انواع نسبت های ارزش بازار

• نسبت ارزش دفتری (P/BV)
• نسبت قیمت به درآمد (P/E)
• نسبت قیمت به فروش (P/S)
• قیمت به جریان نقدینگی (P/CF)
• نسبتPEG

نسبت ارزش دفتری (P/BV)

این نسبت بیانگر ارزش ثبت‌ شده خالص دارایی‌ها بر مبنای هر سهم از سهام عادی هستند. در حقیقت نسبت قیمت به ارزش دفتری طرز تفکر و انتظارات سهامداران نسبت به کارایی قبل و دورنمای آینده شرکت را ابلاغ می­نماید. در شرایطی که درآمد (EPS) هر سهم مقداری منفی یا بسیار متغیر یا به‌طور غیرمعمول بزرگ یا کوچک باشد، ارزش دفتری هر سهم که در اغلب موارد مثبت است و چندان متغیر نیست، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و می­تواند در برآورد وضعیت شرکت کمک شایانی کند. مقدار پایین این نسبت های ارزش بازار می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که سهم زیر ارزش ذاتی قرار دارد یا مشکلی بنیادی در شرکت وجود دارد.

P/B = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / تعیین انتظارات براساس نوع بازار حقوق صاحبان سهام

نسبت قیمت به درآمد (P/E)

این نسبت، دیدگاه تحلیل گران بازار سرمایه را در خصوص سودآوری آتی شرکت تعیین می‌کند و از تقسیم قیمت بازار هر سهم عادی در یک دوره زمانی خاص و سود سالانه آن به دست می‌آید.

رابطه قیمتی که یک سرمایه‌گذار برای سهم می‌پردازد و چشم انداز آینده شرکت و سود پیش‌بینی شده آن است. همچنین این نسبت،

در تعیین دوره برگشت اصل سرمایه‌گذاری از محل سودهای آتی یک سهم به ما کمک می‌کند. برای مثال اگر شما سهامی با نسبت P/E برابر ۱۰ خریداری کنید به این معناست که ۱۰ سال طول می‌کشد تا شرکت کل سرمایه اولیه شما را از محل سودهای خود باز پس دهد.

P/E = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی

نسبت قیمت به فروش (P/S)

شاین نسبت که از حاصل تقسیم ارزش بازار شرکت بر کل فروش ۱۲ ماهه ایجاد می‌شود، به شما می‌گوید برای هر یک ریال فروش سالانه چقدر هزینه می‌کنید.

P/ S = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / کل فروش ۱۲ ماه اخیر شرکت

قیمت به جریان نقدینگی (P/CF)

این نسبت از توان قابل ملاحظه‌­ای برای پیش ­بینی بازده سهام برخوردار است و معمولا به‌ وسیله سرمایه‌گذاران نهادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نسبت قیمت به جریان نقدینگی، مواردی از قبیل استهلاک، تخفیف درآمد و مواردی از نقدینگی را که توسط کسب و کار ایجاد شده حذف می‌کند. این روشی بهتر از P/E برای مقایسه ارزیابی شرکت­های کشورهای مختلف است که دارای قوانین مختلف استهلاک هستند که می‌توانند درآمد را تحت تأثیر قرار دهند.

P/ CF = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / جریان نقدی هر سهم

نسبت PEG

نسبتی است که برای تعیین ارزش سود هر سهم تا زمانی که نرخ رشد سود سهام شرکت در نظر گرفته شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نسبت مبتنی بر نسبت P/E است و چشم‌انداز رشد یک سهم را در نظر می­‌گیرد. ارتباط بین نسبت قیمت به سود و نرخ رشد، اطلاعات کامل‌تری نسبت به P/E را به ما می‌دهد.

محاسبه بدین شکل است که نسبت P/E را به نرخ رشد سالانه درآمد بر مبنای ارزش ۵ سال آینده تقسیم می‌کنیم. اگر نتیجه کمتر از یک باشد بیانگر آن است که بازار به‌طور کامل چشم‌اندازی در خصوص این سهم ندارد.

PEG = (قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی) / نرخ رشد سالانه درآمد

تحلیل نسبت PEG مانند تحلیل نسبت P/E است. هرچه PEG کمتر باشد ممکن است ارزش بازار سهام کمتر از ارزش ذاتی آن باشد یا آنکه بازار انتظار دارد که شرکت نمی‌تواند به اهداف از پیش تعیین شده خود در دستیابی به سود پیش‌بینی شده برسد.و هرچه PEG بیشتر باشد ممکن است ارزش بازار، بیشتر از ارزش ذاتی آن قیمت‌گذاری شده باشد یا یا بازار انتظار دارد که رشد سود سهم در سال‌های آتی بسیار بیشتر از میزان پیش‌بینی شده باشد.

نسبت P/E چیست؟ + کاربرد نسبت P/E در بورس

نسبت P/E یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین ابزارهای ارزش‌گذاری سهام شرکت‌های بورسی است. این نسبت بیانگر “قیمت سهام” به “درآمد هر سهم (سود)” است. عموما تازه‌واردان بورسی با مفهوم ابتدایی و ساده P/E آشنا می‌شوند. چه بسا معامله‌گرانی با درنظر گرفتن مفهوم غلط P/E، اقدام به خرید و فروش سهام کنند و متضرر شوند. برای درک بهتر مفهوم P/E باید از سه دیدگاه مختلف آنرا بررسی کنیم: 1) نرخ بازگشت سرمایه، 2) انتظارات سهامداران از آینده شرکت، 3) سطح ریسک سهام شرکت. در این آموزش بورس به بررسی مفاهیم P/E، انواع آن، کاربرد و مقایسه آن با P/E گروه می‌پردازیم.

نسبت P/E چیست؟

نسبت P/E مخفف عبارت انگلیسی Price/Earnings per share به معنی قیمت به سود است. Price به معنی قیمت هر برگه سهام شرکت و Earnings per share به معنی سود هر برگه سهام است. بنابراین نسبت P/E در بورس یعنی نسبت قیمت هر برگه سهام به سود نقدی هر برگه سهم. به بیان ساده نسبت قیمت به درآمد هر سهم را P/E گویند.

نسبت P/E در صفحه مربوط به هر نماد بورسی در سایت TSETMC بصورت خودکار محاسبه و نمایش داده می‌شود. البته به راحتی می‌توانید با تقسیم قیمت پایانی سهم بر EPS آن، نسبت P/E را محاسبه کنید. برای مثال اگر قیمت پایانی فملی (33,520) را بر EPS آن (1962) تقسیم کنید به همان عدد 27.21 می‌رسید.

دقت بفرمایید Earnings per share یا همان سود هر برگه سهم به EPS معروف است. به شما توصیه می‌کنم مقاله آموزشی زیر را حتما مطالعه بفرمایید.

مفهوم و کاربرد نسبت P/E

می‌توان مفاهیم مختلفی را برای P/E درنظر گرفت. هر کدام از این تفاسیر بستگی به دیدگاه سرمایه‌گذاری و استراتژی معاملاتی شما می‌تواند کاربرد خاصی داشته باشد.

1. نرخ بازگشت سرمایه

با فرض عدم تغییر سود سالیانه، P/E = 10 یعنی بعد از 10 سال به اندازه اصل سرمایه خود سود خواهید کرد. بنابراین برای سپرده‌های بانکی با سود سالیانه 20% مقدار P/E برابر 5 است. در واقع بعد از 5 سال پول شما دو برابر می‌شود. بنابراین طبق این مفهوم “نسبت P/E کمتر، بهتر است!” اما این یک نتیجه‌گیری غلط است به دلایل زیر:

• نحوه بازدهی شرکت‌های بورسی علاوه بر پرداخت سود نقدی، از طریق “افزایش قیمت سهام” نیز هست. بنابراین نمی‌توان از این پارامتر صرف‌نظر کرد.
• فرض ثابت بودن سود شرکت‌ها در چندین سال متوالی تقریبا غیرممکن است.
• نگاه این مفهوم به عملکرد شرکت در گذشته معطوف است و هیچ ارزیابی از آینده شرکت ندارد.

2. انتظارات سهامداران از آینده شرکت

این تفسیر بر اساس پیش‌بینی عملکرد شرکت و منعکس‌کننده انتظار بازار از آینده شرکت است. بدین‌صورت که سرمایه‌گذاران به ازای هر 1 ریال سود شرکت حاضر به پرداخت چند ریال برای خرید سهام آن شرکت هستند! برای مثال P/E = 20 یعنی معامله‌گران حاضر به پرداخت 20 ریال به ازای هر 1 ریال سود شرکت هستند. طبق این مفهوم “نسبت P/E بزرگتر بیانگر خوشبین بودن سهامداران به شرکت است!” در واقع انتظار سرمایه‌گذاران از افزایش سوددهی شرکت در آینده، باعث افزایش قیمت سهام و بالطبع رشد P/E می‌شود. حال اگر این پیش‌بینی رشد سود محقق شود مقدار P/E تعدیل می‌شود.

بنابراین طبق این مفهوم P/E بزرگتر بیانگر باور به افزایش سوددهی شرکت در آینده است. همچنین مقدار P/E کوچکتر، بازتابی از بدبینی عمومی بازار به آینده شرکت است!

3. سطح ریسک سهام شرکت

مطابق مفهوم قبلی، انتظار بازار از سودآوری و آینده شرکت در P/E منعکس می‌شود. در واقع با توجه به خوش‌بینی بازار از رشد سوددهی شرکت، قیمت سهام به استقبال آن رفته و افزایش می‌یابد. این افزایش قیمت منجر به افزایش مقدار P/E می‌شود. حال فرض کنید عملکرد شرکت برخلاف انتظار با کاهش سودآوری همراه باشد! بنابراین قیمت‌ها شروع به نزول می‌کند تا به ارزش ذاتی خود همگرا شود. بنابراین هر چه نسبت P/E بزرگتر باشد ریسک خرید سهام نیز بیشتر می‌شود.

P/E بالا بهتر است یا پایین؟

جواب قطعی برای این پرسش وجود ندارد. اما مدنظر داشته باشید که همیشه در ابتدای سیکل “خوش‌بینی بازار به سهام شرکت” اقدام به خرید کنید. در انتهای این سیکل نیز اقدام به فروش سهام کنید.

برای مثال شرکتی با P/E = 10 را درنظر بگیرید. با بررسی شرکت متوجه افزایش سودآوری شرکت در آینده شده و اقدام به خرید سهام می‌کنید. به مرور افراد بیشتری به آینده شرکت خوش‌بین شده و سهام آنرا می‌خرند. بنابراین اقبال عمومی بازار باعث افزایش قیمت سهام شرکت می‌شود. حال فرض کنید این افزایش قیمت باعث افزایش مقدار P/E به مقدار 30 شود! اینجا می‌تواند پایان سیکل خوش‌بینی بازار باشد! چرا که حتی اگر شرکت موفق به افزایش سوددهی شود برای ادامه‌دار بودن روند صعودی، معامله‌گران انتظار رشد بیشتر سود در آینده را دارند.

نسبت P/E گروه

مقایسه شرکت‌هایی با حوزه فعالیت غیرمشترک می‌تواند منجر به تحلیل‌های اشتباه شود. چرا که چشم‌انداز و نرخ رشد سودآوری شرکت‌ها در صنایع مختلف با یکدیگر متفاوت است. وقتی به صفحه نماد یک شرکت بورسی مراجعه می‌کنید علاوه بر P/E شرکت، نسبت P/E گروه را نیز مشاهده می‌کنید. عموما P/E شرکت در جهت P/E گروه حرکت می‌کند. در واقع با مقایسه این دو نسبت با یکدیگر می‌توان نتایج زیر را استنباط کرد:

1. کمتر بودن نسبت P/E شرکت از P/E گروه می‌تواند بیانگر پتانسیل رشد قیمت باشد.
2. بیشتر بودن P/E از نسبت P/E گروه می‌تواند سیگنالی از خوش‌بینی معامله‌گران باشد. در واقع آنها انتظار رشد سوددهی شرکت در آینده را دارند!

هر دو نتیجه یکسان است! بنابراین تحلیل ارزندگی سهام یک شرکت صرفا با مقایسه P/E آن با نسبت P/E گروه کار اشتباهی است. نه P/E بیشتر از P/E گروه نشان از حباب داشتن سهام است و نه P/E کمتر از P/E گروه بیانگر ارزنده بودن سهام.

نکته: این نسبت برای بورس و فرابورس بصورت جداگانه محاسبه می‌شود. برای دو شرکت با یک گروه مشترک که یکی در بورس و دیگری در فرابورس پذیرش شده است نسبت P/E گروه متفاوت است. برای مثال “شپنا” و “شاوان” هر دو جز گروه فرآورده‌های نفتی هستند اما P/E گروه متفاوتی دارند.

نکات مهم پیرامون نسبت P/E

• نسبت P/E منفی مفهومی خاصی ندارد! و صرفا بیانگر ضررده بودن شرکت است.
• هرگز صرفا با تکیه بر پایین یا بالا بودن P/E یک شرکت اقدام به تعیین انتظارات براساس نوع بازار خرید یا فروش سهام آن نکنید! در واقع نسبتP/Eصرفا یکی از روش‌های ارزش‌گذاری شرکت‌ها است.
• بعد از افزایش سرمایه تغییری چندانی درP/Eرخ نمی‌دهد چرا که سود نقدی و قیمت سهام کاهش می یابد. اما افزایش سرمایه از محل آورده نقدی عموما با خوش‌بینی نسبت به آینده شرکت همراه است. بنابراین می‌تواند باعث رشد قیمت و بالطبع افزایش P/E شود.
• هنگام محاسبه نسبت P/E می‌توان از EPS سال مالی گذشته یا پیش‌بینی EPS سال مالی آینده استفاده کرد.
• برای محاسبهP/E موجود در سایت TSETMC از EPSبر مبنای سود و زیان 12 ماهه اخیر استفاده شده است.
• همیشه قیمت سهام طبق انتظار بازار حرکت نمی‌کند! چه بسا ممکن است یک شرکت با توجه به ارزنده بودن P/E پایینی داشته باشد و بالعکس!

اگر قصد یادگیری 0 تا 100 مبحث آموزش بورس را دارید به شما توصیه می‌کنیم مقالات آموزشی زیر را به ترتیب مطالعه بفرمایید، به مرور مقالات جدیدتر پیرامون آموزش بورس در سایت درج خواهد شد حتما پیگیر پارس‌سهام باشید.

تصویر انتظارات در بازار بدهی

نرخ سود مورد انتظار در بازار اسناد خزانه اسلامی طی ماه‌های اخیر روندی نزولی داشته است. به گونه‌ای که نرخ سود بلندمدت و میان‌مدت در بازار بدهی در سطح پایین‌تری از نرخ سود کوتاه‌مدت قرار دارد.

‌ یکی از مهم‌ترین سیاست‌های دولت، برای حل چالش تنگناهای مالی، توسعه بازار بدهی است. در این بین، کشف نرخ سود در بازار بدهی نکته قابل توجهی است که می‌تواند جهت و مختصات بازار تعیین انتظارات براساس نوع بازار را تعیین کند. برخلاف بازار بانکی که دارای نرخ سود تقریبا ثابت و غیرمنعطف بوده و این نرخ‌ها نیز معمولا به‌صورت دستوری توسط بانک مرکزی یا هیات مدیره بانک‌ها تعیین می‌شوند، در بازار اوراق بدهی، نرخ‌ها به‌صورت روزانه توسط بازار تعیین می‌شوند. به گزارش دنیای اقتصاد ، بررسی‌های علیرضا توکلی کاشی در «تجارت فردا» نشان می‌دهد که نرخ سود مورد انتظار بازار -YTM- با صرف‌نظر از نوسانات کوچک روزانه، روند نزولی داشته است و در کمتر از یک سال از محدوده بالای 26 درصد به کمتر از 21 درصد (3 / 20 درصد) رسیده است.

این پژوهشگر معتقد است که این نرخ به دلیل عدم پرداخت هرگونه سود در قالب کوپن‌های ماهانه یا سه‌ماهه، قابل مقایسه با سود تعیین انتظارات براساس نوع بازار بانکی که پرداخت کوپن‌های ماهانه دارد، نیست. به‌عنوان مثال بازده موثر یک سپرده بانکی با نرخ سود اسمی 20 درصد برابر 9 / 21 درصد است و نرخ معادل سود بانکی برای اسناد خزانه اسلامی با نرخ موثر 20 درصد معادل 4/ 18 درصد است. نرخ سود (بازده تا سررسید) اسناد خزانه اسلامی و اوراق بهادار منتشره توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی که به پشتوانه منابع خزانه‌داری کل کشور منتشر شده و از کم‌ریسک‌ترین اوراق بهادار در کشور هستند و از طرف دیگر به دلیل عدم دخالت‌های دستوری در قیمت آن، نرخ سود طبیعی بازار را نشان می‌دهند، می‌توانند نشانه خوبی از انتظارات کوتاه‌مدت و میان‌مدت بازار در زمینه نرخ سود باشند. در این پژوهش و بر اساس نتایج نشان داده شده که نرخ سود موثر کوتاه‌مدت (کمتر از دو ماه) در حدود 23درصد و نرخ میان‌مدت (هشت‌ماهه) 5/ 20 درصد و نرخ بلندمدت (سه سال و نیم) حدود 7/ 19 درصد است. این ارقام به خوبی انتظارات بازار را از آینده نرخ سود را نشان می‌دهد.

دو دلیل برای عدم کاهش نرخ سود

این پژوهش معتقد است که با توجه به تورم اندک نرخ سود در بازار بدهی باید کمتر از مقدار فعلی آن باشد. این گزارش دو دلیل برای چسبندگی نرخ در بازار بدهی عنوان می‌کند. دلیل نخست در این پژوهش عدم اطمینان کامل بازار به ایفای به‌موقع تعهدات است. به‌خصوص با توجه به حجم بالای انتشار انواع اوراق توسط دولت در مدت محدود اخیر که صرفا یکی از آنها تاکنون سررسید شده و البته دولت هم حتی سه روز زودتر مبالغ مربوطه را تامین و به حساب آخرین دارندگان واریز کرده است اما از سرنوشت مابقی آنها اطلاعات دقیقی در دسترس بازار قرار ندارد. دلیل دوم نیز در این پژوهش وجود نرخ‌های سود بالاتر از نرخ‌های مصوب در شبکه موسسات پولی غیرمعتبر عنوان شده است که به دلیل عدم دسترسی به بازار بین‌بانکی، همچنان نرخ‌های بالای 20 درصد را به مشتریان خود پیشنهاد می‌کنند. با کاهش داوطلبانه نرخ سود در شبکه بانکی به 15 درصد و برنامه انتشار اوراق بهادار دولتی با نرخ‌های حدود 15 درصد در سال جاری، پیش‌بینی‌ می‌شود که نرخ سود موثر انواع اوراق نیز به زودی به مرز 15 درصد برسد.

این پژوهش معتقد است که تداوم کاهش نرخ این سود به ارقام کمتر تا مرز 12 درصد ظرف سال‌های آتی، وابستگی زیادی به وضعیت سایر بازارها از جمله بازار ارز و مسکن دارد. البته در این خصوص تغییر رفتار تورم نیز می‌تواند مسیر نرخ سود را تغییر دهد. با توجه به نرخ تورم ماهانه بالای 8 / 0 درصد که در ماه‌های اردیبهشت و خرداد 1395 رخ داد و در صورت تداوم آن در ماه‌های آتی، مسیر کاهش نرخ سود قطعا متوقف شده و باعث خواهد شد مسیر کاهشی نرخ سود، در محدوده 15 درصد متوقف شود.

مزیت بازار بدهی به بازار پول

این پژوهش علاوه بر اشاره به چالش‌های پیش‌رو، معتقد است بازار بدهی دارای دو مزیت عمده نسبت به بازار بانکی است؛ مزیت اول، امکان کشف نرخ سود بدون ریسک در بازار و مزیت دوم سرعت تطبیق نرخ سود با سایر بازارها است. سرعت بالای تطبیق نرخ سود در این بازار سبب می‌شود که این بازار به خصوص در شرایط فعلی اقتصاد ایران، سریع‌تر از سیستم بانکی نرخ تامین مالی را کاهش داده و بنابراین چابک‌تر از آن به تامین مالی بخش عمومی و خصوصی کمک کند. یکی از خصوصیات مهم بازار بدهی که لزوم توسعه آن اخیرا نیز توسط اندیشمندان اقتصادی کشور توصیه شده است، انعطاف‌پذیری و سرعت بالای انطباق نرخ آن با شرایط روز اقتصادی است.

این پژوهش برای تشریح این موضوع، وابستگی بالای نرخ سود سپرده و نرخ سود تسهیلات را تشریح کرده است. در سیستم بانکی، سپرده‌گذاران و تسهیلات‌گیرندگان از دو طرف به بانک‌ها متصل هستند، هر چند به‌طور طبیعی با افزایش یا کاهش نرخ سود سپرده‌گذاری، نرخ سود تسهیلات هم تغییر خواهد کرد، اما این تغییر به سرعت در طرف دیگر ظاهر نمی‌شود و علت آن هم این است که معمولا قراردادهای تسهیلات بانک‌ها -به خصوص در ایران- قراردادهای بلندمدت و با نرخ ثابت هستند و این نرخ عمدتا تابع شرایط روز اقتصاد در زمان اعطای تسهیلات است، بنابراین در طول دوره عمر یک تسهیلات مثلا 10ساله که نرخ سود سپرده‌ها ممکن است بارها در محدوده 10 تا 25 درصد نوسان پیدا کند، این نوسان هیچ تاثیری در نرخ سود تسهیلات اعطاشده قبلی نخواهد گذاشت و همان‌گونه که بانک در مقابل سپرده‌گذاران مسوول بوده و تا انقضای مهلت سپرده ایشان، نرخ‌ها را در سطوح تعهد‌شده قبلی حفظ خواهد کرد، از تسهیلات‌گیرندگان نیز انتظار دارد تا نرخ سود تسهیلات قبلی را تا پایان دوره حفظ کنند.

در صورتی که تسهیلات‌گیرندگان علاقه‌ای به این موضوع نداشته و تلاش می‌کنند تا با تامین مالی جدید با نرخ‌های پایین‌تر، تسهیلات گران‌قیمت قبلی خود را تصفیه کنند. به دلیل همین مساله، هنگام کاهش نرخ سود بانکی، از آنجا که ترازنامه بانک با سپرده‌های با نرخ بالا تامین مالی شده است، بانک هیچ علاقه‌ای به کاهش نرخ سود تسهیلات نداشته و برای کاهش نرخ سود تسهیلات مقاومت خواهد کرد.

استفاده از بازار بدهی، موثرترین روش برای پوشش این ریسک و انتقال ریسک بین این دو طرف -قرض‌گیرنده و قرض‌دهنده- است. زیرا در بازار بدهی به دلیل حذف نهاد واسط، هرگونه تغییری در نرخ سود، بلافاصله در قیمت اوراق نشان داده می‌شود و هیچ تاخیری در آن وجود نخواهد داشت. همچنین در بازار اوراق بدهی، نیروهای عرضه و تقاضا به سرعت و بدون هیچ‌گونه ملاحظه‌ای عمل کرده و قیمت‌ها را به گونه‌ای اصلاح خواهند کرد تا نرخ موثر همه اوراق -متناسب با ریسک و همچنین به تناسب سررسیدشان- بر نرخ موثر بازار منطبق شوند. این پژوهش در این خصوص به یک مثال اشاره می‌کند. براین اساس، در شرایطی که نرخ سود مورد انتظار بازار حدود 23 درصد است، به‌طور طبیعی ناشر اوراق باید اوراقی با نرخ سود 23 درصد را منتشر کند.

اما بعد از مدتی و با کاهش نرخ سود مورد انتظار بازار به رقم فرضی 18 درصد، طبیعتا اوراق منتشره قبلی که نرخ سود بالایی را به دارنده آن پرداخت می‌کردند، با استقبال مواجه شده و بازار متقاضی خرید آن شده و این افزایش تقاضا سبب افزایش قیمت آن خواهد شد. این رشد قیمت تا جایی که نرخ سود موثر این اوراق به نرخ سود تعادلی بازار برسد ادامه خواهد یافت و مثلا ممکن است قیمت این اوراق از مبلغ اسمی 100 واحد به 105 واحد یا بیشتر افزایش پیدا کند. مقدار افزایش قیمت اوراق تابعی از مابه‌التفاوت نرخ سود اسمی و نرخ سود بازار و همچنین طول عمر اوراق -فاصله تا سررسید آن- خواهد بود.