رابطه حجم معاملات و حجم مبنا

حالا این عدد به دست آمده را تقسیم بر مجموع کل سهام معامله‌شده می‌کنیم:

مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی در بازار بورس

در بازار بورس، سرمایه‌های بسیاری از مردم عادی و سهامدارن عمده در حال معامله است. پس بسیار مهم است که ثبات بازار حفظ شود. قطعا ثبات بازار به معنای عدم تغییر قیمت نیست، چرا که ماهیت بورس نوسانات قیمتی است. اما تغییرات قیمت باید منطقی و بر اساس روند طبیعی بازار باشد. اگر سازوکار مناسب در بازار برای حفظ این روند طبیعی وجود نداشته باشد، هر کسی می‌تواند روند را برهم بزند. به همین دلیل قانون‌گذاران در تمام بورس‌های دنیا، با تصویب دستورالعمل‌هایی امکان مداخله اشخاص فرصت‌ طلب در روند بازار را کاهش می‌دهند. در بورس ایران نیز سازمان بورس و اوراق بهادار، از روش‌هایی برای جلوگیری نوسانات غیر عادی و اخلال در بازار استفاده می‌کند. مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی با همین هدف در بورس تهران ایجاد شده‌اند. در این مقاله به تعریف حجم مبنا و گره معاملاتی خواهیم پرداخت.

حجم مبنا

در سال ۱۳۸۲ و در زمان ریاست دکتر حسین عبده تبریزی برای کمک به حفظ روند طبیعی معاملات بورس، مفهوم حجم مبنا شکل گرفت. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نماد‌های بورسی و کاهش نوسانات غیر عادی کاذب آن‌هاست و تنها در بورس تهران به کار می‌رود. مقدار حجم مبنا به طور خودکار و بر اساس تغییرات طبیعی قیمت سهام محاسبه شده و در سایت tsetmc.com برای هر نماد درج شده و طبعا هیچ فردی در محاسبه آن دخالتی ندارد.

بسیاری از سهامداران خرد و عمدتا تازه‌کار بازار بورس، با مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی مشکل دارند. به همین دلیل در ادامه مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی را با ذکر مثال توضیح خواهیم داد. برای این منظور، به صورت پله پله تمام مفاهیم لازم برای تعریف دقیق مفهوم حجم مبنا ارائه خواهد شد.

مفهوم اول: دامنه نوسان

همان طور رابطه حجم معاملات و حجم مبنا که می‌دانید معاملات در بازار بورس تهران دارای محدودیت نوسان است. یعنی در هر روز معاملاتی هر سهم فقط می‌تواند مقدار مشخصی افزایش یا کاهش قیمت را تجربه کند. این دامنه محدود نوسان برای بیشتر سهام‌های بورس برابر 5 درصد است که ما هم برای سادگی بر اساس همین 5 درصد مثال می‌زنیم. نحوه عملکرد دامنه نوسان بدین ترتیب است:

در هر روز معاملاتی، یک قیمت پایه برای هر سهم در نظر گرفته می‌شود. تغییرات قیمت سهام در این روز فقط 5 درصد نسبت به این قیمت پایه می‌تواند تغییر کند. برای مثال اگر امروز قیمت پایه سهام 100 تومان تعیین شود، معاملات حداکثر در بازه قیمتی 105 – 95 تومان قابل انجام خواهد بود. حال سوال این است که قیمت پایه چگونه تعیین رابطه حجم معاملات و حجم مبنا می‌شود؟

پاسخ آن است که قیمت پایه بر اساس قیمت پایانی روز قبل در نظر گرفته می‌شود. پس حالا به تعریف قیمت پایانی می‌پردازیم.

مفهوم دوم: قیمت پایانی

به طور ساده می‌توان گفت که قیمت پایانی سهام در پایان یک روز معاملاتی، میانگین حجمی قیمت تمام معاملات انجام شده سهم در آن روز است. اما میانگین حجمی یعنی چه؟ یعنی اگر 1000 سهم در قیمت 100 تومان و 10 سهم در قیمت 90 تومان معامله شود، تاثیر قیمت 100 تومان روی تعیین قیمت پایانی 10 برابر بیشتر از قیمت 90 تومان خواهد بود. یعنی هر چه حجم بیشتری از معاملات در یک قیمت خاص انجام شود، تاثیر آن قیمت روی قیمت پایانی بیشتر خواهد بود. پس با همین رویکرد در هر روز معاملاتی، قیمت پایانی سهام بر اساس میانگین حجمی قیمتی محاسبه می‌شود.

مفهوم سوم: حجم مبنا

و حالا می‌رسیم به مفهوم اصلی مورد نظر این مقاله، یعنی حجم مبنا. تعریفی که توسط سازمان بورس برای حجم مبنا ارائه شده، به این ترتیب است:

حجمی از سهام که باید در هر روز معاملاتی خرید و فروش شود، تا تمام درصد تغییرات مجاز در آن روز در تعیین قیمت روز بعد لحاظ شود.

همان طور که مشخص است این تعریف برای افراد غیر متخصص، تقریبا به هیچ دردی نمی‌خورد! برای درک مفهوم حجم مبنا بهترین روش ذکر مثال است:

روزانه حجم متفاوتی از معاملات در یک قیمت خاص انجام می‌شود. حجم مبنا تعیین می‌کند که تاثیر معاملات در یک قیمت خاص، روی قیمت پایانی چقدر باشد. برای مثال فرض کنید حجم مبنا سهم A با دامنه نوسان 5- تا 5+ درصد، توسط سازمان بورس، 5 میلیون در نظر گرفته شده است. اگر حداقل 5 میلیون معامله در قیمت مثلا 3+ درصد انجام شود، این معامله قیمت سهم را 3+ درصد بالا می‌برد. اما اگر به جای 5 میلیون، 500 هزار معامله در قیمت 3+ انجام گیرد، این معامله منجر به افزایش 0/3+ درصدی سهم می‌شود. چون حجم این معامله فقط 10 درصد حجم مبنا بوده، پس این معامله روی قیمت سهم فقط 10 درصد مقدار واقعی تاثیر می‌گذارد.

با همین فرمول ساده، قیمت سهم یا همان قیمت پایانی در یک روز معاملاتی، تعیین شده و این قیمت ملاک دامنه قیمتی فردا خواهد بود. به کمک حجم مبنا، قیمت سهم بر اساس حجم زیادی از معاملات رابطه حجم معاملات و حجم مبنا تعیین می‌شود. یعنی معاملات غیر عادی توسط افراد سودجو نمی‌توانند روی قیمت‌ها تاثیر بگذارند. چرا که حجم معاملات آن‌ها در قیاس با حجم کل معاملات ناچیز است.

محاسبه حجم مبنا

رابطه اصلی برای محاسبه حجم مبنا به این صورت است:

اما اگر شرکت‌ها دارای شرایط خاصی باشند، مقدار حجم مبنا متفاوت خواهد بود. این شرایط به پارامتری به نام ارزش مبنا مرتبط است که بدین صورت محاسبه می‌شود:

در تصویر زیر، فرمول کلی محاسبه حجم مبنا ارائه شده است. این فرمول بر اساس تعداد سهام شرکت و ارزش مبنا طراحی شده است.

فرمول ارائه شده در تصویر، برای محاسبه حجم مبنا شرکت‌های بورس و بازار اول و دوم فرابورس است. محاسبه حجم مبنا شرکت‌های بازار پایه فرابورس هم مشابه است. فقط کران پایین ارزش مبنا به جای 50 میلیارد ریال برابر 20 میلیارد ریال برای بازار زرد، 10 میلیارد ریال برای بازار نارنجی و 5 میلیارد ریال برای بازار قرمز است. برای آشنایی بیشتر با انواع بازارهای بورس و فرابورس، مطالعه این مقاله توصیه می‌شود.

بروز رسانی حجم مبنا

از آنجایی که حجم مبنا به ارزش مبنا و ارزش مبنا نیز به قیمت پایانی سهم در آخرین روز هفته گذشته وابسته است، پس حجم مبنا به طور هفتگی به روز می‌شود. یعنی بر اساس معاملات انجام شده در آخرین روز کاری هر هفته (که اگر تعطیلی نباشد، چهارشنبه است)، حجم مبنا مجددا محاسبه شده و برای هفته آینده ثبت می‌شود. قیمت پایانی آخرین روز هفته با مقدار حجم مبنا رابطه عکس دارد. یعنی در حالت کلی:

• اگر در طول یک هفته قیمت سهام به طور کلی افزایش یابد، حجم مبنا هفته آینده کاهش می‌یابد. کاهش حجم مبنا مقدار تغییرات قیمت را برای هفته آینده بیشتر می‌کند.
• اگر در طول یک هفته قیمت سهام به طور کلی کاهش یابد، حجم مبنا هفته آینده افزایش می‌یابد. افزایش حجم مبنا باعث کاهش قدرت تغییر قیمت سهام در هفته آینده می‌شود.

گره معاملاتی

تا به اینجا با مفهوم حجم مبنا آشنا شده‌ایم. در ادامه قصد داریم پدیده گره معاملاتی در بازار بورس را مورد بررسی قرار دهیم. علت آن که این مباحث در یک مقاله معرفی می‌شوند، وابستگی مفهوم حجم مبنا و گره معملاتی به یکدیگر است. بر اساس دستورالعمل سازمان بورس در سال 1389، نمادهایی که با صف خرید یا فروش سنگین و قفل شده مواجه هستند، ممکن است مشمول قانون رفع گره معاملاتی می‌شوند. این دستورالعمل با هدف تسهیل معاملات سهام قفل شده در صف طراحی شده است. سهامی که در یکی از شرایط چهارگانه زیر قرار بگیرند، دچار قانون گره معاملاتی می‌شوند:

• تعداد معاملات سهام برای 5 روز کاری متوالی، کمتر از حجم مبنا باشد (برای شرکت‌های دارای حداقل 3 میلیارد برگه سهم)
• تعداد معاملات سهام برای 5 روز کاری متوالی، کمتر از دو برابر حجم مبنا باشد (برای سایر شرکت‌ها)
• کلیه معاملات سهام در 5 روز کاری متوالی، در سقف قیمت نوسان روزانه باشد.
• کلیه معاملات سهام در 5 روز کاری متوالی، در کف قیمت نوسان روزانه باشد.

هر سهمی که یکی از چهار حالت بالا را داشته باشد، قانون گره معاملاتی برای آن فعال می‌شود. اما قانون گره معاملاتی به چه طریق عمل می‌کند؟ زمانی که سهمی یکی از شرایط چهارگانه را داشته و گره معاملاتی برای آن فعال شود، در روز کار بعدی (روز ششم)، شرایط معامله آن دچار تغییراتی می‌شود. تغییراتی مرحله پیش‌گشایش و سپس معاملات سهام را بدین ترتیب تغییر می‌دهد:

1- زمان پیش‌گشایش

ابتدا و در مرحله پیش‌گشایش (همان ساعت 8 و نیم تا 9 صبح که ثبت سفارش‌های خرید و فروش آغاز می‌شود) نماد با دامنه نوسان دو برابر حالت عادی، سفارش می‌پذیرد. یعنی اگر یک سهام با دامنه نوسان 5 درصدی مشمول گره معاملاتی شود، در پیش‌گشایش روز ششم، می‌توان با دامنه نوسان 10 درصدی برای آن سفارش خرید یا فروش ثبت کرد.

2- زمان معاملات

بر اساس تعداد و حجم سفارش‌های ثبت شده در پیش‌گشایش، سهام کشف قیمت جدید شده و معاملات آن آغاز می‌شود (ساعت 9). از زمان آغاز معاملات به بعد، مجددا سهام با دامنه نوسان قبلی (یعنی همان 5 درصد در این مثال) به معاملات خود ادامه می‌دهد.

پس به طور خلاصه می‌توان گفت که سهامی که مشمول گره معاملاتی می‌شود، در روز ششم با دو برابر دامنه نوسان قیمت‌گذاری می‌شود. اما پس از قیمت‌گذاری و آغاز معاملات، با همان دامنه نوسان همیشگی معامله خواهد شد. گفتنی است که سهامداران شرکت، از طریق اطلاعیه ناظر بازار از گره معاملاتی سهم خود باخبر می‌شوند.

کلام آخر

در این مقاله با مفهوم حجم مبنا و گره معاملاتی آشنا شدیم. به طور کلی هدف از تعیین حجم مبنا، جلوگیری از اخلال در بازار، نوسانات بی منطق و افزایش اطمینان سهامداران از وضعیت سهم خود است. هدف قرار دادن قانون گره معاملاتی نیز، افزایش خرید و فروش در سهم‌های قفل شده است. آشنایی به این گونه مفاهیم در آموزش بورس و انجام تحلیل‌های درست به تازه‌واردان بازار سرمایه کمک خواهد کرد.

موافقان و مخالفان تغییرات در ساختار معاملات فرابورس چه می‌گویند؟

علی رمضانیان / همواره به برخی از قوانین محدودکننده بازار سرمایه و بورس ایراد گرفته‌ شده است. مهم‌ترین ایرادی که از سوی فعالان و کارشناسان مطرح‌ شده‌ و البته موافقان و مخالفان زیادی نیز داشته، موضوع دامنه نوسانات و حجم معاملات است. بر همین اساس در روزهای اخیر شاهد تحولاتی در این خصوص در بازار پایه بودیم که در نوع خود، تحول مثبتی از سوی برخی کارشناسان ارزیابی‌ شده است.

بازار پایه‌ یکی از پنج بازار موجود در بین بازارهای فرابورس است. در اصل می‌توان گفت بازار پایه برای ثبت و خریدوفروش سهام شرکت‌هایی است که در سازمان بورس ثبت‌ شده‌اند، ولی شرایط پذیرفته‌شدن در یکی از بازارهای بورس و فرابورس را ندارند.

معاملات در این بازار با محدودیت‌هایی مواجه است. به‌عنوان‌ مثال، ساعت سفارش‌گیری یا دامنه نوسان نمادهای معاملاتی بازار پایه محدودیت دارند. اما حجم‌ مبنای شرکت‌های بازار پایه مانند دیگر نمادها بر اساس فرمول تعداد سهام ضرب در چهارهزارم به دست می‌آید. اما به‌دلیل اینکه این بازار دارای حجم کوچکی است، به‌راحتی معاملات آن به‌ صف فروش یا خرید تبدیل می‌شود.

بر همین اساس، معاونت نظارت بازار شرکت فرابورس با سرپرستی سروش خواجه‌ حق‌وردی طی اطلاعیه‌ای در خصوص حجم‌ مبنای نمادهای دارای صف خریدوفروش در بازار پایه اعلام کرد: «وفق مصوبات هیئت‌مدیره این بورس به‌منظور افزایش نقدشوندگی در بازار پایه، مقرر شد در صورتی‌ که هر یک از نمادهای مندرج در بازار پایه ۲۰ جلسه معاملاتی متوالی در تمامی لحظات دارای صف خریدوفروش داشته باشند، حجم‌ مبنای نماد پس از انجام اطلاع‌رسانی لازم از سوی این شرکت به یک تغییر خواهد کرد که در واقع بدون اعمال حجم‌ مبنا قابل معامله خواهد بود.» این تحول سبب می‌شود تا به‌نوعی گره معاملاتی در این بازار از بین رفته و بازار پایه کمی معقول‌تر شود.

بعد از این اطلاعیه بود که فهرست نمادهای بازار پایه که بر اساس این فرمول جدید، حجم‌ مبنای آنها حذف می‌شود، اعلام شد. در این بخشنامه آمده است که در صورتی‌ که معامله با قیمت‌های متفاوت از آستانه‌های قیمتی انجام شود، حجم‌ مبنا به مقادیر مرتبط با فرمول حجم‌ مبنا تغییر می‌یابد. بر این اساس، حجم‌ مبنای نمادهای «حرهشا، ساذری، سنوین، شکف، فسدید، پارتا، ثقزوی، ثنظام، حاریا، خفناور، سخواف، سفارود، فالوم، فنرژی، قجام، گپارس، واحصا، وسنا و وشمال» از چهارشنبه ۸ دی‌ماه به یک تغییر پیدا می‌کند.

علاوه بر این، طبق این دستورالعمل از روز سه‌شنبه ۷ دی‌ماه ۱۴۰۰ وقفه معاملاتی یک‌ساعته بابت نوسان بیش از ۲۰ درصد سهم حذف خواهد شد. در صورت انجام معاملات در نماد با قیمت‌هایی متفاوت با آستانه‌های قیمتی (سقف و کف قیمتی)، حجم‌ مبنای نماد معاملاتی بر اساس مقادیر مرتبط با فرمول حجم‌ مبنا در تابلوی مربوطه، محاسبه و اعمال خواهد شد.

اقدامی مناسب، اما ناکافی برای بورس

اما این تغییرات با واکنش‌های زیادی مواجه شده است. در حقیقت، از سوی همه کارشناسان بازار سرمایه مورد تأیید صد درصدی قرار تگرفته است. برخی این تغییرات را ناکافی و برخی دیگر نیز حتی آن را مضر می‌دانند.

فردین آقابزرگی از کارشناسان ارشد بازار سرمایه با اشاره به اینکه تغییراتی از این‌ دست برای بازار الزامی است، افزود: «اقدامی مثبت و آغازگر است، اما نباید گفت این‌ همه تحولات است و در همین‌جا متوقف شد. اگر به همین نکته بسنده کنیم، توان تأثیرگذاری را از دست می‌دهیم. در ادامه یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید مطالبه شود، حذف دامنه نوسانات است. این‌ یک آغاز است و استقبال می‌کنیم.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه گفت: «در، یکی دو سال گذشته ایرادات زیادی در این حوزه وجود داشت. به‌عنوان نمونه در ۲۲۵ روز کاری یک سال گذشته برخی از نمادها بیش از ۷۰ درصد صف فروش و برخی صف خرید داشتند، یعنی تعادلی در این بازار وجود نداشته است. این رخداد یعنی زیان چنان زیاد است که سبب سرخوردگی و فرار سرمایه از بازار شده است. بر همین اساس این تحولات را قطعاً باید به فال نیک گرفت که سبب عمق‌بخشی به بازار می‌شود.»

اقدامی غیرضروری برای فرار از اصلاحات بزرگ ساختارهای بورس

محسن عباسی از فعالان بازار سرمایه با مخالفت با این‌گونه تغییرات در بازار سرمایه ایران گفت: «در بازاری که ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک بالایی داشته و ۷۰ الی ۸۰ درصد از آن بازار متعلق به دولت و نهادهای شبه‌دولتی است که تحریک و سرکوب اصلی تقاضا و عرضه را در اختیار داشته و گردش سرمایه در آن محدود هست، تغییراتی که سبب شوک به بازار می‌شود، مناسب نیست.»

او افزود: «حذف دامنه نوسانات و حجم‌ مبنا در شرایطی که موارد زیاد دیگری برای تغییر وجود دارد، به‌نوعی فرار از اصلاحات بزرگ برای اقناع افکار عمومی است. این حذف‌ها به نفع بازار نیست.»

این فعال بازار سرمایه در ادامه بیان کرد: «اگر سازمان بورس واقعاً به‌دنبال اصلاح ساختار، قوانین و دستورالعمل‌هاست، باید به موضوعات بزرگ‌تری بپردازد، به‌عنوان نمونه قوانین بازارگردانی و عملکرد بازارگردانان و معضل معاملات الگوریتمی مهم‌تر از تغییر حجم‌ مبنای بازار پایه است. سازمان بورس باید به سراغ آنها برود و در حقیقت دامنه نوسان، شاید آخرین حلقه از زنجیره تغییر و مطالبات فعالان بازار باشد.»

عباسی در پایان اظهار کرد: «باوجود ساختار اقتصادی و وضعیت بورس ایران و همچنین هیجانات رفتاری فعالان این بازار که گرایش به‌ افراط و تفریط دارند، تغییراتی مانند حجم‌ مبنا و دامنه نوسان بدون اصلاح دیگر ساختارهای بازار اثری معکوس و شاید غیرسازنده داشته باشد.»

راه پرداخت بهترین منبع شما برای دانستن هر چیزی درزمینه فناوری‌های مالی (فین‌تک) است. راه پرداخت به شما کمک می‌کند در جریان رویدادها و روندهای فین‌تک ایران و جهان قرار بگیرید. شما در راه پرداخت می‌توانید آخرین خبرها و تحلیل‌های نویسندگان و تحلیلگران ایرانی و خارجی را مطالعه کنید.

حجم مبنا چیست و چگونه محاسبه می شود؟

قانون حجم مبنا به منظور شفافیت بیشتر و واقعی شدن معاملات در نظر گرفته شده است.

به گزارش پایگاه خبری بااقتصاد، سوالات زیادی درباره نوع محاسبه قیمت پایانی و قیمت معامله سهام یک شرکت در طول یک روز معاملاتی وجود دارد.

حجم مبنا معیاری است که به وسیله آن قیمت معامله و قیمت پایانی بر روی تابلوی معاملات مشخص می‌شود.

به آخرین قیمتی که بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود قیمت «معامله» می‌گویند.

میانگین وزنی قیمت سهام در طول زمان معاملات با در نظر گرفتن حجم مبنا قیمت «پایانی» را تعیین می‌کند. گفتنی است قیمت پایانی در هر روز معاملاتی قیمت صفر تابلوی فرداست که براساس آن کف و سقف قیمتی تعیین می‌شود.

حجم مبنا چیست؟

حجم مبنا حداقل تعداد سهمی است که باید در یک روز مورد معامله قرار بگیرد تا قیمت پایانی سهم بتواند به بالاترین یا پایین‌ترین حد خود برسد و افت یا رشد بی رویه نداشته باشد. پر شدن حجم مبنا در تابلو به این معناست که نوسانات قیمت سهام در نتیجه‌ی خرید و فروش تعداد مشخصی (ده درصد از تعداد کل سهام در یک سال) از سهام شرکت صورت گرفته است.

چگونه حجم مبنا باعث تغییر قیمت سهام می شود؟

در صورتی که تعداد سهام معامله شده در یک سهم کمتر از حجم مبنا باشد به نسبت کمتر بودن از آن، تغییرات منفی قیمت لحاظ می‌شود. تنها در صورتی قیمت پایانی سهم می‌تواند در کف یا سقف قیمت روزانه قرار بگیرد که تعداد سهام جابجا شده در یک سهم به حجم مبنا رسیده باشد.

نحوه محاسبه حجم مبنا چگونه است؟

در اسفند سال 98 روش محاسبه حجم مبنا تغییر کرد و بر اساس تعریف جدید ارائه شده از سوی سازمان بورس بعد از پایان آخرین روز معاملاتی هر هفته حجم مبنا برای هفته آینده محاسبه می‌شود. برای محاسبه عدد 0.0004 در تعداد سهام شرکت ضرب می‌شود و پس از آن عدد به دست آمده در قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی هفته ضرب شده تا ارزش مبنا برای هفته آتی به دست بیاید.

جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکت‌های بورسی

1/ برای شرکت‌هایی با رابطه حجم معاملات و حجم مبنا رابطه حجم معاملات و حجم مبنا تعداد سهام کمتر از 20 میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین 50 تا 100 میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از 50 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از 100 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 100 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

2/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از 20 میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین 50 تا 120 میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از 50 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از 120 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 120 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکت‌های فرابورسی (بازار اول و دوم)

1/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از 20 میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین 50 تا 100 میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از 50 میلیارد ریال؛ حجم مبنا= 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از 100 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 100 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از 20 میلیارد ریال /2

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین 50 تا 120 میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از 50 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 50 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از 120 میلیارد ریال باشد؛ حجم مبنا= 120 میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکت‌های بازار پایه زرد فرابورس

1/برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۲۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از ۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

2/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۲۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از ۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکت‌های بازار پایه نارنجی فرابورس

1/برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۱۰ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از ۱۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

2/برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۱۰ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از ۱۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

جزییات فرمول حجم مبنا برای شرکت‌های بازار پایه قرمز فرابورس

1/ برای شرکت‌هایی با تعداد سهام کمتر از ۲۰ میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵ تا ۱۰۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۰۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

2/برای شرکت‌هایی با تعداد سهام بیشتر از ۲۰ میلیارد سهم

اگر عدد به دست آمده (حجم مبنا ضربدر قیمت پایانی) بین ۵ تا ۱۲۰ میلیارد بود، حجم مبنا به درستی محاسبه شده است.

اگر عدد به دست آمده کمتر از ۵ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۵ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

اگر عدد به دست آمده بیشتر از ۱۲۰ میلیارد ریال باشد : حجم مبنا = ۱۲۰ میلیارد ریال تقسیم بر قیمت پایانی سهم در پایان آخرین روز معاملاتی هفته

میانگین حجم ماه در بورس چیست؟

یکی از اطلاعات مهم در تابلوخوانی بورس، بررسی میانگین حجم ماه است. این گزینه در سایت TSE وجود دارد و با استفاده از همین گزینه می‌توانیم به اطلاعات مهمی راجع به سهم دست پیدا کنیم. به‌ عنوان ‌مثال یکی از فواید میانگین حجم ماه، نمایش مقدار ورود و خروج پول است. در ادامه سعی داریم به حالت‌ها و احتمالات مختلف از بررسی این گزینه در امر تابلوخوانی بپردازیم. با ما همراه باشید.

تعریف میانگین حجم ماه

میانگین حجم ماه در اصطلاح به میانگین حجم‌هایی گفته می‌شود که در بازه زمانی یک ماه مورد معامله ‌قرار می‌گیرد. به‌ منظور محاسبه این پارامتر در هر روز معاملاتی، باید تمام حجم‌های ۲۱ روز قبل از آن یا به‌ اصطلاح یک ماه کاری قبل را با هم جمع کرده و بر تعداد تقسیم کنیم تا میانگین معاملات انجام‌ شده روی سهم مد نظر به دست بیاید. مهمتر از این که ما بخواهیم به این عدد دست پیدا کنیم، کاربردهایی است که در دل آن نهفته و ما با استفاده از آن می‌توانیم به موقعیت‌های عالی در معاملات برسیم.

بررسی نکات مهم در حجم معاملات یک سهم

زمانی که متوجه شویم حجم معاملات یک سهم از میانگین حجم معاملاتش بیشتر است، باید دقت بیشتری راجع به آن سهم داشته باشیم. در ادامه ممکن است یکی از حالت‌های زیر در شرایط سهم وجود داشته باشد.

ابتدا به تصویر زیر توجه داشته کنید:

۱. توجه کنید هنگامی که سهم در وضعیت کف قیمتی و بعد از اصلاح سنگین قرار داشته باشد، حجم معاملات آن بیشتر از میانگین حجم ماه خواهد بود. در این مواقع باید حواس‌مان بیشتر جمع باشد؛ به دلیل این که سهم در بازی رشد قرار گرفته است. در این حالت سهم با کد به رابطه حجم معاملات و حجم مبنا کد حقوقی به حقیقی همراه است و طبیعتا نسبت خریدار به فروشنده نیز بهتر می‌شود. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید:

۲. در حالت دوم معمولا با وضعیت شکست سهم‌ها رو به ‌رو هستیم که در این حالت نیز ‌حجم معاملات افزایش خواهد یافت. در این مواقع با تکیه ‌بر علم تحلیل تکنیکال می‌توان روند نزولی یا همان مقاومت سهم را پیش‌بینی کرد. توجه داشته باشید که این ‌گونه سهم‌ها تا حدودی برای خرید معقول‌تر هستند. به تصویر زیر دقت کنید:

۳. در حالت آخر اگر یک سهم در حالت پایان روند نزولی خود قرارگرفته باشد طبیعتا سهامداران شروع به خروج از سهم می‌کنند و در این وضعیت شاهد حجم معاملات شدیدی خواهیم بود. این حالت معمولا نسبت به حالت‌های قبلی دارای حجم معاملات بیشتری است. برای درک بهتر از وضعیت به پایان رسیدن وضع صعودی یک سهم به تصویر زیر توجه کنید:

تشخیص ورود پول با توجه به حجم معاملات

یکی از عوامل مهم که فعالان بازار بورس با تکیه‌ بر آن اقدام به خرید و فروش سهم می‌کنند، عامل تزریق یا ورود پول به سهم مد نظر است اما سؤال اصلی در این فرآیند این جاست که این اشخاص از چه طریقی متوجه ورود پول جدید یا سرمایه جدید به سهم می‌شوند؟!

راه‌های مختلفی برای متوجه شدن از تزریق سرمایه به سهم وجود دارد اما یکی از راحت‌ترین و اصولی‌ترین آن‌ها، حجم معاملات و مقایسه آن با میانگین حجم ماه است. در اصل تغییرات موجود در حجم معاملات در مقایسه با میانگین حجم معاملات یکی از نشانه‌هایی است که فعالان بازار با استفاده از آن می‌توانند متوجه ورود پول به سهم شوند. در این زمینه به ‌منظور آشنایی بیشتر با جزئیات، سه حالت قبلی در مقاله تشریح داده شد.

ارتباط میانگین حجم ماه با نقدشوندگی سهم

یکی دیگر از کاربردهای میانگین حجم ماه که در سایت tsetmc در دسترس تمامی اشخاص قرار دارد، میزان نقدشوندگی سهم است. همان‌طور که می‌دانید عوامل متعددی در تشخیص نقدشوندگی یک سهم به‌ خصوص نقش دارند و یکی از آن‌ها، میانگین حجم معاملات است. به ‌عنوان ‌مثال توجه داشته باشید که شما یک سهم را به ‌منظور خرید در بازار شناسایی کرده‌اید و به ‌اندازه یک‌ میلیون حجم، خواهان سهم هستید اما سهم مد نظر شما دارای میانگین حجم معاملاتی ۵۰۰ هزار سهم در روز است، این امر طبیعی است که شما در یک روز قادر به خرید این مقدار حجم نخواهید بود و از همین‌ جا متوجه خواهید شد که میزان نقدشوندگی این سهم برای شما کافی نیست.

حال یک سهم بزرگ با میانگین معاملات ماهانه ۲۰۰ میلیون را در نظر بگیرید که برای شما مشکلی در امر نقدشوندگی نخواهد داشت و در زمان مورد نیاز به ‌راحتی می‌توانید سرمایه یا دارایی سهام خود را نقد کنید. اصولا یکی از معیارهای فعالین بازار بورس به‌ منظور خرید سهم خوب، عامل نقدشوندگی است که شما هم باید به آن دقت زیادی داشته باشید. به ‌عنوان ‌مثال اخیرا سهم‌های زیادی در بازار وجود دارند که پتانسیل رشد خوب و سرمایه‌گذاری را دارند اما فقط به دلیل کوچک بودن شرکت و وجود مشکلاتی در فرآیند نقدشوندگی، فعالین بازار سراغ این سهم‌ها نمی‌روند. به همین دلیل برای شروع فرآیند سرمایه گذاری در بورس باید با احتیاط بیشتری تصمیم‌گیری کنید.

ارتباط تغییر روند سهم با میانگین حجم ماه

با توجه به مطالبی که تا این قسمت از مقاله ارائه کردیم متوجه شدید که تغییرات حجمی معاملات در یک روز معاملاتی برای یک سهم نسبت به رابطه حجم معاملات و حجم مبنا میانگین حجم ماه، می‌تواند فاکتور مهمی برای تایید نقاط حمایت و مقاومت در بازار باشد. دقت داشته باشید که عامل میانگین حجم معاملات در بازار بورس یکی از ابزارهای تحلیل یا تصمیم‌گیری برای ورود یا خروج از سهمی خاص است و شما به ‌منظور تحلیل و بررسی دقیق‌تر باید عوامل بیشتری را در دایره تصمیمات خود قرار دهید و با استفاده از اصول اصلی تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، تصمیم قطعی خود را به ‌منظور ورود به سهم بگیرید.

سخن آخر

همان‌طور که در مقاله اشاره کردیم شما به ‌منظور درک بهتر و آشنایی بیشتر با فرآیند خرید و فروش سهام، باید نحوه تابلوخوانی را یاد بگیرید و به همین منظور می‌توانید در کلاس‌های آموزش بورس که در سایت بآشگاه قابل‌ مشاهده و ثبت‌ نام هستند شرکت کنید. یکی از پارامترهای خیلی مهم در فرآیند تابلوخوانی درک مفهوم میانگین حجم ماه است که در این مقاله به بررسی جزئیات آن پرداختیم. به‌ منظور آشنایی بیشتر با اصل‌های مهم در فرآیند تحلیل سهم در بازار سرمایه با مقاله‌های بعدی ما همراه باشید.

مفهوم قیمت پایانی در بورس

برای پاسخ به این سوال که مفهوم قیمت پایانی در بورس چیست یا قیمت آخرین معامله یعنی چه؟ باید اول این نکته را مرور کنیم؛ حتما می‌دانید که در حالت عادی، دامنه نوسان قیمت سهام در بورس ایران بین منفی ۵ تا مثبت ۵ درصد است (البته هنگام تنظیم این مطلب دامنه نوسان به‌طور موقت منفی ۲ تا مثبت ۶ تعیین شده و شاید باز هم تغییر کند). اما آیا می‌دانید مبدا این مقدار نوسان چه عددی است؟ به عبارت ساده‌تر، آیا می‌دانید این نوسان مثبت و منفی ۵ درصدی را نسبت به چه عددی می‌سنجند؟

مبدا دامنه نوسان قیمت پایانی روز قبل است. یعنی اینکه قیمت پایانی روز قبل هر عددی که باشد، قیمت امروز می‌تواند تا پنج درصد بیشتر یا کمتر از آن قیمت تغییر کند. طبیعی است که مبنای نوسان قیمت روز بعد هم قیمت پایانی امروز باشد.

مثال: فرض کنید قیمت پایانی روز گذشته سهمی ۲۵۰۰ تومان بوده باشد. در این حالت، حداکثر قیمت امروز می‌تواند ۵ درصد بیشتر از این عدد باشد. از آنجا که ۵ درصد از ۲۵۰۰ برابر با ۱۲۵ است، در نتیجه سقف مجاز قیمت برای امروز به این شکل محاسبه خواهد شد: ۲۵۰۰+۱۲۵=۲۶۲۵

به همین ترتیب کف قیمت مجاز را هم می‌توانیم به دست بیاوریم: ۱۲۵ـ۲۵۰۰=۲۳۷۵

اما قیمت پایانی امروز چگونه محاسبه می‌شود؟ در ادامه این موضوع را هم شرح می‌دهیم. عجله نکنید!

نحوه محاسبه قیمت پایانی سهام در بورس

به‌طور کلی قیمت پایانی در بورس یک سهم مشخص‌کننده میانگین قیمت تمام معاملات آن سهم در یک جلسه معاملاتی است. مثلا ممکن است ۸۰ درصد از معاملات سهم در یک روز در قیمت منفی ۵ باشد و طبیعتا باید هنگام محاسبه قیمت پایانی، برای این حجم از معاملات در منفی پنج وزن بیشتری قائل شد.

در حالت عادی قیمت پایانی یک سهم می‌تواند میانگین وزنی معاملات سهم در یک روز معاملاتی باشد. فرض کنید در مثال بالا، ۱۳۰۰۰ سهم در قیمت ۲۳۷۵ تومان، ۵۰۰۰ سهم در قیمت ۲۴۰۰ تومان، ۱۴۰۰۰ سهم در قیمت ۲۵۰۰ تومان و ۱۰۰۰۰ سهم در قیمت ۲۶۰۰ تومان معامله شده باشد. حالا برای به دست آوردن میانگین وزنی معاملات، ابتدا مبلغ کل هر معامله را حساب می‌کنیم و با هم جمع می‌زنیم:

حالا این عدد به دست آمده را تقسیم بر مجموع کل سهام معامله‌شده می‌کنیم:

عددی که به دست می‌آید تقریبا برابر با ۲۴۷۳ تومان است. اما در تعیین قیمت پایانی یک سهم، حجم مبنا هم دخیل است. به این شکل که از تقسیم کل حجم معاملات بر حجم مبنای سهم، نسبتی به دست می‌آید که اگر کمتر از یک باشد، در تعیین قیمت پایانی روز جاری تاثیر مستقیم دارد. اگر این نسبت بیشتر از یک باشد تاثیری در محاسبه قیمت پایانی ندارد و قیمت پایانی سهم همان میانگین وزنی معاملات روزانه (روش بالا) خواهد بود. فرمول نهایی محاسبه قیمت پایانی در بورس به این شکل است:

که در آن: P_1 قیمت پایانی روز قبل، P_2 قیمت پایانی امروز، (P_2 ̅ ) میانگین وزنی قیمت در معاملات امروز، N حجم معاملات و M حجم مبنا

در این فرمول،اگر نسبت N/M بزرگ‌تر از یک باشد، این نسبت را در محاسبات در نظر نمی‌گیریم و در نتیجه عددی که این فرمول به ما می‌دهد همان میانگین وزنی معاملات خواهد بود.

پس اگر کسی از ما بپرسد چه عواملی قیمت پایانی سهم را مشخص می‌کند، باید بگوییم قیمت پایانی نسبت مستقیمی با میانگین قیمت معاملات روزانه و نسبت معاملات روزانه به حجم مبنا دارد.

نکته یک: وجود حجم مبنا باعث می‌شود که اگر حجم معاملات روزانه پایین باشد، قیمت پایانی زیاد تغییر نکند. مثلا اگر سهمی در طول روز با صف خرید (یا صف فروش) همراه باشد و حجم معاملات آن نسبت به حجم مبنا ناچیز باشد، قیمت پایانی آن تقریبا تغییری نخواهد کرد.

نکته ۲: قیمت پایانی هر سهم به‌صورت خودکار و لحظه‌ای محاسبه می‌شود و در تابلو معاملات سهم به نمایش درمی‌آید.

قیمت پایانی درباره سهم چه اطلاعاتی به ما می‌دهد؟

در آموزش‌های تحلیل تکنیکال، گاهی قیمت آخرین معامله را قیمت پایانی عنوان می‌کنند که ترجمه «Closing Price» است. دقت کنید که در بورس ایران منظور از قیمت پایانی همانی است که بالاتر شرح دادیم. قیمت آخرین معامله هم، همان‌طور که از اسمش پیداست، نشان می‌دهد آخرین معامله سهم در چه قیمتی بوده است.

قیمت آخرین معامله چیست؟ چه اطلاعاتی درباره سهام به ما می‌دهد؟

همان‌طور که اشاره کردیم، قیمت آخرین معامله نشان می‌دهد که آخرین معامله‌ای که در سهم صورت گرفته، در چه قیمتی بوده است. قیمت آخرین معامله به‌نوعی قیمت لحظه‌ای سهم است و گاهی که هیجان معاملات بالاست، می‌تواند دستخوش نوسان‌های زیادی باشد. دقت کنید که در تابلو معاملات سهام، آخرین معامله زیر کلمه «معامله» و قیمت پایانی زیر کلمه «پایانی» درج می‌شود. دقت رابطه حجم معاملات و حجم مرابطه حجم معاملات و حجم مبنا بنا کنید که قیمت پایانی روز گذشته هم زیر کلمه «دیروز» به نمایش درمی‌آید.

اگر مفهوم آخرین معامله و قیمت پایانی را به‌خوبی درک کنیم، متوجه خواهیم شد که اگر بنا باشد که قیمت سهم رشد کند، اول قیمت آخرین معامله رشد خواهد کرد و بالاتر از قیمت پایانی خواهد آمد و بعد از دست‌به‌دست شدن سهم در قیمت‌هایی بالاتر از قیمت پایانی، قیمت پایانی هم به مرور رشد خواهد کرد و بالا خواهد آمد. پس یکی از نشانه‌های رشد قیمت سهم این است که قیمت آخرین معامله بالاتر از قیمت پایانی باشد. برعکس، اگر قیمت آخرین معامله پایین‌تر از قیمت پایانی باشد، می‌تواند نشانه روند نزولی سهم باشد.

نکته یک: در روزهایی که هیجان معاملات بالاست، نوسان قیمت آخرین معامله نسبت به قیمت پایانی بسیار شدید است. مثلا ممکن است سهمی در صف خرید قفل باشد و قیمت پایانی آن هم نزدیک به سقف قیمت معاملات روزانه باشد، اما در یک لحظه صف خرید عرضه شود و بقیه معامله‌گران با عجله شروع به فروش کنند و در نتیجه قیمت سهم تا کف دامنه نوسان و صف فروش پیش برود. در این حالت حتی ممکن است فاصله بین قیمت پایانی و آخرین معامله به حدود ۱۰ درصد برسد.

نکته ۲: بیشتر اوقات معامله‌گران تلاش می‌کنند قیمت خریدشان نزدیک به قیمت پایانی باشد و قیمت آخرین معامله را مبنای خرید قرار نمی‌دهند. چون مبنای محاسبه قیمت در روز بعد قیمت پایانی است، نه قیمت آخرین معامله. اگر در شرایط هیجانی بازار دست به خرید بزنید و سهمی را در صف خرید بخرید، در حالی که قیمت پایانی این سهم حدود ده درصد پایین‌تر است، در این صورت سهم را به قیمت صف خرید دو روز بعد خریده‌اید! یعنی برای اینکه قیمت پایانی به قیمت خرید شما برسد و معامله شما در نقطه سربه‌سر قرار بگیرد، سهم باید دو روز کامل صف خرید باشد و مثبت پنج بخورد.

محاسبه سود و زیان با قیمت پایانی سهم باید انجام شود یا قیمت آخرین معامله؟

راستش را بخواهید هیچ کدام. درست این است که سودوزیان را زمانی محاسبه کنیم که سهم را می‌فروشیم و معامله را می‌بندیم. تا زمانی که سهمی را که خریده‌ایم نفروخته باشیم، سود و زیانی نکرده‌ایم. سهامداران باتجربه و کسانی که به قصد سرمایه‌گذاری سهمی را می‌خرند، از این لحاظ تفاوتی بین سهام و دارایی‌های دیگر قائل نمی‌شوند. وقتی خانه‌ای را به قصد سرمایه‌گذاری خریده باشید، نسبت به نوسان‌های قیمت خانه در بازه‌های هفتگی و ماهانه بی‌تفاوت خواهید بود. تا زمانی که این خانه را نفروخته باشید، سود یا زیانی برای خودتان محاسبه نخواهید کرد.

در هر صورت بازار سهام کمی با بازارهای دیگر فرق دارد و یکی از تفاوت‌هایش این است که ارزش روز سهام‌تان را هر لحظه می‌توانید در پنل کارگزاری‌تان ببینید. عددی که به عنوان سود و زیان در پنل کارگزاری‌ها می‌بینیم، معمولا بر اساس قیمت آخرین معامله است. یعنی اگر سهم‌تان را با قیمت آخرین معامله به فروش برسانید، به اندازه مقداری که در پنل کارگزاری می‌بینید سود یا زیان خواهید کرد.

بعضی از کارگزاری‌ها هم هستند که می‌توانید در پنل‌شان مقدار سودوزیان را بر اساس قیمت پایانی تنظیم کنید. از آنجا که نوسان قیمت پایانی نسبت به نوسان آخرین معامله کمتر است، در این حالت مقدار سودوزیانی که در پنل کارگزاری مشاهده می‌شود نوسان کمتری خواهد داشت.

نکته: وقتی سهمی را می‌خریم، اگر به قسمت پورتفو در پنل کارگزاری وارد شویم، خواهیم دید که چیزی حدود ۱.۵ درصد زیان کرده‌ایم. دلیل این موضوع این است که نرم‌افزار کارگزاری‌ها کارمزد معاملات بورس و مالیات را همان اول محاسبه می‌کنند و در قالب سود و زیان به نمایش در می‌آورند. مثلا اگر سهمی را با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریده باشید و قیمت آخرین معامله سهم هم همین ۱۰۰۰ تومان باشد، پنل کارگزاری (اگر شیوه محاسبه سود و زیانش بر مبنای آخرین قیمت باشد) حدود ۱.۵ درصد زیان نمایش خواهد داد. این ۱.۵ درصد همان کارمزد و مالیاتی است که بابت خرید و فروش سهم باید بپردازید. توضیح ساده‌اش این است که اگر سهمی را به قیمت ۱۰۰۰ تومان بخرید و به همان قیمت بفروشید، معامله شما سربه‌سر نبوده است، بلکه حدود ۱.۵ درصد از پول‌تان به خاطر کارمزد و مالیات کم شده است.