تعریف نقدینگی و کاربردهای آن

نسبت‌های نقدینگی

بررسی صورت‌های مالی از با اهمیت‌ترین فاکتورهای تجزیه و تحلیل است. یکی از مهم‌ترین شاخص‌های صورت‌های مالی شرکت‌ها نسبت‌های نقدینگی آن شرکت‌ها است. کاربرد نسبت‌های نقدینگی در این است که برای مقایسه و ارزیابی شرایط یک شرکت با هم صنفی‌هایشان از آن‌ها بهره می‌گیریم. در تعریفی ساده برای نسبت‌های نقدینگی باید گفت این نسبت‌ها نشان‌گر قدرت شرکت در بازپرداخت بدهی ها و به‌طور کلی پرداختی‌های کوتاه می‌باشد. آنالیز و تحلیل این نسبت‌ها برای سرمایه‌دارانی که قصد سرمایه‌گذاری دارند بسیار اهمیت دارد.

نسبت نقدینگی چیست؟

نسبت نقدینگی (Liquidity ratio) از جمله فاکتورهای مالی و یکی از مهم‌ترین بخش‌های نسبت‌های مالی است که برای تشخیص میزان قدرت شرکت برای عمل به تعهدات و همین‌طور پرداخت بدهی‌های کوتاه و میان مدت است. نسبت نقدینگی باید یک عددی استاندارد داشته باشد که نه بسیار زیاد و نه بسیار پایین باشد. نسبت نقدینگی بالا این حقیقت را نشان می‌دهد که شرکت بعد از بازپرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت دچار مشکل نخواهد شد و از حاشیه امنیت بیشتری برخوردار است. اما این مفهوم به این معنی نیست که نسبت نقدینگی باید بسیار بالا باشد. چراکه اگر نسبت نقدینگی از حد استاندارد بیشتر شود، نشان دهنده‌ی آن است که شرکت شرایط و قدرت کافی برای جذب نقدینگی و منابع را ندارد و یا اینکه نتوانسته به درستی بر روی دارایی‌ها سرمایه‌گذاری کند.

انواع نسبت نقدینگی

همان طور که ذکر شد یکی از پر تکرارترین روش‌های تحلیل مالی و سلامت اقتصاد شرکت‌ها، محاسبه نسبت‌های مالی می باشد. این نسبت‌های نقدینگی در چندین گروه مختلف وجود دارند. و هر کدام به یکی از ابعاد مالی شرکت‌ را تجزیه و تحلیل می‌کند. همانطور که برای شما توضیح داده شد نقدینگی را این‌گونه می توان تعریف کرد: میزان قدرت شرکت در پرداخت بدهی‌ها و پرداختی‌های کوتاه‌مدت. در لدامه به انواع نسبت‌های نقدینگی و نحوه محاسبه آن خواهیم پرداخت:

نسبت جاری

در میان انواع گوناگون نسبت‌های نقدینگی، نسبت جاری ساده‌ترین آنها می باشد و یکی از مهم‌ترین نسبت‌های نقدینگی نیز محسوب می‌شود. در فرمول نسبت جاری باید دارایی‌های جاری بر بدهی‌های جاری تقسیم شود. نکته مهم در این نسبت که باید قبل از محاسبه به آن توجه گردد این است که بدهی‌های جاری به آن دسته از بدهی‌ها می‌گوییم که زمان پرداخت آنها حداکثر تا یک سال است. در طرف مقابل دارایی‌های جاری است که باید توجه شود این دارایی‌ها در صورت نیاز تا حداکثر یک سال می توان آن‌ها را به پول نقد تبدیل کرد. در غیر این صورت به دارایی‌ها، دارایی جاری نمی‌گویند.

بدهی‌های جاری / دارایی‌های جاری = نسبت جاری

تجزیه و تحلیل نسبت جاری (H4)

اگر نرخ نسبت جاری بیش از اندازه بالا باشد، نشان‌گر عدم استفاده بهینه از دارایی‌ها در راستای مناسب سودآوری و نشان از خواب سرمایه دارد. و اگر این نسبت بیش از حد مشخصی پایین‌ باشد نشان از پایین بودن نقدینگی شرکت و شرایط نامطلوب است و شرکت شایط پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود را ندارد. اقتصاددانان عدد ۱ را عددی ایده‌آل برای نسبت جاری می دانند. اغلب نسبت جاری بین ۱ و ۲ را نیز به عنوان سیگنالی از وضعیت مطلوب نقدینگی در شرکت در نظر می‌گیرند.

• نسبت آنی یا سریع (H3)

یکی از فاکتورهایی که در ترازنامه زیر مجموعه‌ی دارایی‌های جاری ثبت می‌گردد، موجودی مواد و کالاها است که اغلب قابلیت نقد شودندگی پایینی دارند و به سختی نقد می‌شوند اما در نسبت جاری به عنوان یکی از دارایی‌های نقد شونده محسوب می‌شوند. برای حل مشکل پایین بودن قابلیت نقد شوندگی از نسبت آنی استفاده می شود که قدرت شرکت را برای عمل به تعهدات خود از طریق دارایی‌های نقدی بررسی و اندازه‌گیری می کند. نسبت آنی در مقایسه با نسبت جاری کمی پیچیده‌تر است. از تقسیم دارایی‌های جاری منهای موجودی های مواد و کالا بر بدهی های جاری، نسبت آنی به دست می‌آید.

بدهی های کنونی / (موجودی کالا – دارایی های جاری) = نسبت آنی

در محاسبه نسبت آنی یک فرموا دیگر نیز هست که در صورت لزوم می‌توان از آن بهره جست :

بدهی‌های جاری / (حساب‌های دریافتنی + سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت + پول نقد و مشابه‌های پول نقد) = نسبت آنی

تجزیه و تحلیل نسبت آنی یا نسبت سریع (H4)

بالا بودن نرخ نسبت آنی نشان دهنده‌ی این حقیقت است که نقدینگی یا مطالبات شرکت زیاد است و اعتبار دهندگان کوتاه‌مدت دچار هیچ مشکلی از نظر کمبود نقدینگی نخواهند شد. که البته اگر این عدد فاصله‌ی زیادی با ۱ داشته باشد در آن صورت این دو مزیت گفته شده دیگر مثبت نخواهند بود و با شرایط محافظه‌کاری اغراق‌گونه مواجه می‌شویم. نکته قابل توجه این است که در حالت عادی نسبت آنی از نسبت جاری کوچکتر است.

نسبت وجه نقد (H3)

این نسبت سخت‌گیرانه‌ترین نسبت در بین انواع مختلف نسبت‌های نقدینگی محسوب می‌شود. اگر در شرایط اورژانسی و ضروری قصد پیش‌بینی توانایی پرداخت بدهی‌های شرکت را داشته باشیم این نوع از نسبت نقدینگی در مقایسه با به نسبت آنی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در محاسبه‌ی نسبت وجه نقد موجودی کالا، دارایی‌های جاری و حساب‌های دریافتنی در نظر گرفته نمی‌شوند.

بدهی‌های جاری / (سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت + پول نقد و مشابه پول نقد) = نسبت پول نقد

تفاوت انواع نسبت‌های نقدینگی (H2)

سوالی که ممکن است فکر تحلیلگران بنیادی را به خود مشغول کند این است که تفاوت این نسبت‌های نقدینگی در چیست. در ادامه تفاوت اصلی این ۳ نسبت را به‌شکلی دقیق و خلاصه بررسی می‌کنیم.

• تفاوت فرمول‌های نسبت وجه نقد، نسبت جاری و نسبت آنی نه مخرج بلکه در صورت کسرها است.

• تفاوت نسبت جاری و آنی در این است که در نسبت جاری موجودی مواد و کالا لحاظ می شود اما در نسبت آنی محاسبه نمی‌گردد.

• تفاوت نسبت آنی و وجه نقد در حساب‌های دریافتنی است که در نسبت آنی لحاظ می شود و در نسبت وجه نقد محاسبه نمی‌گردد.

جمع‌بندی

شما برای انجام تحلیل بنیادی به اطلاعات متنوع نیاز دارید که یکی از مهم‌ترین آنها صورت‌های مالی است. صورت‌های مالی فاکتورهای مختلفی دارند که یکی از آن‌ها نسبت‌های نقدینگی است. نسبت نقدینگی قدرت و توانایی شرکت‌ها در بازپرداخت بدهی‌ها و پرداختی‌های کوتاه مدت را نشان می‌دهد. نسبت‌های نقدینگی به ۳ دسته اصلی به نام‌های نسبت وجه نقد، نسبت جاری و نسبت آنی تقسیم می‌شوند. ما در کارگزاری اقتصاد بیدار همواره تلاش کرده‌ایم تا بهترین مطالب آموزشی را برای شما مهیا کنیم. شما عزیزان می‌توانید برای دسترسی به سایر مقالات آموزشی مرتبط با بورس به سایت رسمی ما مراجعه کنید.

تسهیلات بانکی چیست؟ معرفی و مقایسه انواع تسهیلات بانکی

زمان مطالعه: ۴ دقیقه تسهیلات بانکی در واقع همان خروجی‌های اصلی بانک است که از طریق آن نقدینگی جامعه که به صورت سرگردان در سطح جامعه قرار گرفته، به مبادی تعریف شده و هدفمند اقتصادی تزریق می‌‌گردد. یعنی یک تعریف نقدینگی و کاربردهای آن بانک که مجهز به منابع می‌‌باشد آن‌ها را در راستای اهدافی که از قبل تعیین و برنامه ریزی شده به […]

تسهیلات بانکی در واقع همان خروجی‌های اصلی بانک است که از طریق آن نقدینگی جامعه که به صورت سرگردان در سطح جامعه قرار گرفته، به مبادی تعریف شده و هدفمند اقتصادی تزریق می‌‌گردد. یعنی یک بانک که مجهز به منابع می‌‌باشد آن‌ها را در راستای اهدافی که از قبل تعیین و برنامه ریزی شده به مصرف می‌‌رساند؛ منابعی همچون سرمایه، حقوق صاحبان سهام و انواع سپرده‌ها.

به عبارت دیگر فرض می‌شود که یک بانک با ایجاد دارایی‌های درآمدزا در پایان از هر دوره مالی که به دریافت سود رسید دوباره با استفاده از سود‌های انباشته شده و با استفاده از منابع جدید باعث افزایش سرمایه می‌‌شوند و یا با ایجاد نمودن بدهی‌های دیگر فعالیت خود را گسترش می‌دهند.

معنای تسهیلات به لحاظ لغوی از ریشه سهل کردن یا آسان نمودن می‌‌آید.

پس از توضیح اینکه تسهیلات بانکی چیست، در ادامه مقاله به معرفی انواع تسهیلات بانکی و کاربرد‌های آن‌ها و همچنین معرفی وام‌های بانکی و تفاوت آن با تسهیلات می‌‌پردازیم تا بتوانید از بهترین تسهیلات بانکی ۱۴۰۰ بهره مند شوید.

تعریف وام بانکی

یکی از مهم‌ترین خدمات بانک‌ها و موسسات اعتباری پرداخت وجه نقدی با بازپرداخت کوتاه مدت و یا بلند مدت برای متقاضیان است که با ثبت شرایط و ضوابط تعیین شده پرداخت می‌گردند. به طور کلی وام یعنی هر نوع دارایی مانند پول، ملک و کالا که از طرف بانک‌ها و موسسات اعتباری برای متقاضیان پرداخت می‌‌گردد.

از شروط اصلی برای پرداخت این خدمات، باید به این مورد اشاره کرد که متقاضی موظف است تا اصل داراییش را به همراه مقداری از سودزا در بازه زمانی مقرر عودت دهد. در صنعت بانکداری در کشور ما، پرداخت وام بانکی برای رفع مشکلات قشر‌های مختلف سطح جامعه نقش اساسی دارد و اکثر افراد امروزه تمایل به دریافت آن دارند. برای آشنایی بیشتر، می توانید مقاله سود انواع وام بانکی و نحوه محاسبه سود وام بانکی را در بلاگ مانیار مطالعه نمایید تا بتوانید با توجه به آن و پس از مشاهده لیست انواع وام های بانکی، بهترین بانک برای دریافت وام را انتخاب نمایید.

تفاوت بین وام و تسهیلات بانکی چیست؟

واژه وام در نظام بانکداری اسلامی‌ صرفا برای قرض‌الحسنه استفاده می‌‌شود و واژه تسهیلات در سطح وسیع‌تری برای تأمین اعتبار مالی واحدهای صنعتی و تولیدی کاربرد دارد.

در واقع وام در نظام بانکداری برای قرض الحسنه کاربرد داشته و استفاده می‌شود ولی تسهیلات در بخش وسیع‌تری قرار دارد و به تأمین اعتبار مالی واحد‌های صنعتی و تولیدی می‌پردازد. بانک‌ها و موسسات در سودی که حاصل وجوه پرداختی برای افزایش روند تولید به واحد‌های صنعتی راکد است نیز شریک هستند و این نیز نوعی تسهیلات به شمار می‌‌آید.

در مقابل آن وجوهی که برای خرید یا اجاره مسکن، خرید خودرو، درمان، تحصیل و … با سود مشخص ارائه می‌گردد نیز وام هستند.

در واقع هر نوع وامی‌ به عنوان تسهیلات در نظر گرفته می‌شود ولی نمی‌توان هر تسهیلاتی را به عنوان وام در نظر گرفت.

به صورت کلی تفاوت این دو اصطلاح در این است که در ارائه دادن وام به هیچ وجه از مشارکت پرداخت کننده در سود حاصله خبری نخواهد بود.

انواع تسهیلات بانکی ارائه شده توسط بانک‌های کشور

مهمترین تسهیلات ارائه شده از سوی بانک‌های کشور عبارت‌اند از:

۱. قرض الحسنه

قرض الحسنه قراردادی است که به‌موجب آن بانک (به عنوان قرض‌دهنده) مبلغ معینی را طبق ضوابط مقرر در این دستورالعمل به اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی (به عنوان قرض گیرنده) به قرض واگذار می‌نماید.

تسهیلات قرض الحسنه در واقع قراردادی است که بانک به عنوان قرض‌دهنده مبلغ دریافتی را مطابق با قوانین مقرر در این دستور‌العمل برای اشخاص حقیقی و حقوقی به عنوان قرض واگذار می‌کند.

در نظام بانکداری کشور ارائه تسهلات قرض الحسنه برای این نهادها مجاز می‌‌باشد:

● شرکت‌های تعاونی با هدف ایجاد کار

● واحدهای تولیدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی برای کمک نمودن به افزایش چرخه تولید.

● رفع احتیاجات ضروری اشخاص حقیقی

● هزینه ازدواج و تهیه جهیزیه

● هزینه درمان و بیماری

● هزینه تعمیر و تامین مسکن

● کمک هزینه تحصیلی

● کمک هزینه برای ایجاد مسکن روستایی‌ها

● رفع نیازهای ضروری

۲. تسهیلات بانکی مشارکت مدنی

در واقع مشارکت مدنی یعنی آمیختن سهم مشارکه نقدی و یا غیر نقدی برای اشخاص حقیقی و یا حقوقی طبق قرارداد به صورت مشاع و به منظور انتفاع.
شرایط متقاضی در مشارکت مدنی به صورت زیر می‌باشد:

در مشارکت مدنی افراد حقیقی و حقوقی با توجه به نوع فعالیتشان و معامله که قرار است برای اجرای پروژه و یا معامله‌ای خاص صورت بگیرد مشارکت نمایند. در صورت ارائه مدرک برای فراهم نمودن شرایط اعطای تسهیلات متقاضیان می‌‌توانند طرف معامله مشارکت مدنی بانک‌ها قرار بگیرند.

انواع مختلفی از مشارکت مدنی وجود دارد که از جمله می‌‌توان به مشارکت مدنی بازرگانی، صادراتی و خدماتی اشاره نمود.

۳. مضاربه

به موجب قرارداد مضاربه، وظیفه تأمین سرمایه بر عهده یکی از طرفین (مالکین) است و با قید این شرط که طرف دیگر با آن سرمایه تجارت نموده و در سود حاصله از آن هر دو طرف شریک می‌‌باشند.

مضاربه در امور بازرگانی، شرایطی کاملا مشابه به مشارکت مدنی دارد، با این تفاوت که:

۱. در قرارداد مضاربه صددرصد سرمایه تأمین می‌شود ولی در مشارکت مدنی درصدی از سرمایه مورد نیاز برای اجرا شدن عملیات در راستای مشارکت از طرف موسسه تأمین می‌شود.

۲. در قرارداد مضاربه هزینه‌های قابل قبول محدود به هزینه‌های اصلی نبوده و هر نوع هزینه دیگر را می‌‌توان با رضایت طرفین در قرارداد قید نمود.

۳. پرداخت سهم شراکت موسسه در مشارکت مدنی بر خلاف مضاربه فقط یکبار بوده و نقدا پرداخت می‌شود، ولی در مضاربه به دفعات می‌‌تواند تأمین شود.

۴. تسهیلات بانکی جعاله

در جعاله هر شخص ملزم به پرداخت اجرت و پاداش معلوم در مقابل عملی مانند اینکه عامل معین باشد یا نه، می‌‌باشد. در قرارداد جعاله شخص متعهد را جاعل و طرف مقابل را عامل و اجرت را جعل می‌‌نامند. برای مثال شخصی می‌گوید که اگر کسی ماشین یا حیوان من را پیدا کند، به او صد هزار تومان اجرت می‌‌دهم، این عمل را جعاله می‌‌گویند.

جعاله به اعتبار چگونگی ایجاب و پیشنهاد آن، بر دو دسته تقسیم می‌‌شود:

۱- جعالۀ خاص: که ایجاب برای شخص معین است و طرف خطاب یک یا چند نفر خاص هستند.

۲- جعالۀ عام: در این قسمت از جعاله، هدف جاعل، رسیدن به مقصود خود است و برای او فرقی ندارد که توسط چه کسی انجام شود، مثلاً می‌‌گوید، هر کسی فلان کار را انجام دهد، این‌قدر پاداش برای او در نظر گرفته شده است و برای او پرداخت می‌شود.

۵. سلف

به عبارتی سلف یعنی پیش خرید نقدی محصولات تعریف نقدینگی و کاربردهای آن واحد‌های تولیدی با قیمت معین شده. بر این اساس پیش خرید نقدی محصولات یکی از روش‌هایی است که به منظور تأمین قسمتی از سرمایه در گردش واحد‌های‌های تولیدی به کار گرفته می‌‌شود.

انواع دارایی و بدهی در حسابداری

انواع دارایی و بدهی در حسابداری و آشنایی کامل با مفاهیم آن به شما کمک می‌کنند تا با اطلاعات کامل و تخصصی‌تری به اقداماتی همچون طبقه‌بندی و ذخیره دارایی در حسابداری بپردازید. دارایی، منبعی تعریف نقدینگی و کاربردهای آن تلقی می‌شود که ارزش اقتصادی دارد و در اختیار نهادها، سازمان و افراد قرار می‌گیرد. دارایی سازمان‌ها منابع اقتصادی آن‌ها است. در عصر کنونی بخش عمده‌ای از واحدهای تجاری از حساب دارایی بهره می‌برند. دارایی مجموعه‌ای از تمام مستغلات و املاک، برند تجاری، تجهیزات، ماشین‌آلات و…. است و می‌توان جریان نقدی زمان آینده را طی زمان‌های طولانی‌مدت فراهم نماید. در ادامه همراه ما باشید تا به بررسی کامل‌تری از انواع دارایی در حسابداری و کاربرد هر دارایی بپردازیم.

تعریف دارایی؛ منظور از دارایی در حسابداری چیست؟

برای درک بهتر محتوای این مقاله بهتر است پیش از هر گفتاری با مفهوم دارایی آشنا شوید. با توجه به استانداردهای حسابداری منظور از دارایی یعنی: همه منابع و اموال اقتصادی که طی معامله‌های اقتصادی کسب می‌شوند. به عبارت ساده‌تر در فرایندهای مالی و اقتصادی تعدادی منابع اقتصادی به مالکیت یک واحد تجاری در می‌آید.

این واحد بر اساس فاکتور پول سنجش شده و تحت عنوان دارایی شناخته می‌شود. از انواع دارایی در حسابداری می‌توان به مواردی نظیر موجودی کالا، ساختمان، زمین، پول نقد، اثاثیه اداری، ماشین‌آلات و اوراق بهادار اشاره نمود.

در زبان انگلیسی دارایی، معادل لغت Asset است و به منابعی گفته می‌شود که از ارزش اقتصادی برخوردار بوده که افراد یا شرکت‌ها می‌توانند به واسطه آن در آینده کسب درآمد کرده و از آن سود ببرند. دارایی‌ها تعریف نقدینگی و کاربردهای آن در ترازنامه ثبت می‌شوند. در هر ترازنامه ستون سمت چپ مربوط به بدهی‌ها و ستون دیگر مختص دارایی‌ شرکت‌ها است.

عمر مفید دارایی یعنی چی؟

منظور از عمر مفید یک دارایی مدت زمانی است که می‌توان از یک دارایی استفاده نمود. به عبارت ساده‌تر تعداد یا مقدار محصولی که از طریق یک دارایی حاصل می‌شود.

استهلاک دارایی یعنی چی؟

کاهش ارزش دارایی‌های ثابت بر اثر عواملی همچون فرسایش ناشی از کار طی یک دوره استفاده و عموماً گذر زمان استهلاک می‌گویند.

انواع دارایی در حسابداری

منبعی که به دست شرکت‌ها کنترل شده و نتیجه عملیات مالی پیشین است دارایی تلقی شده و انواع مختلفی دارد. انواع دارایی‌ها عبارت است از:

• دارایی جاری
• دارایی ثابت
• دارایی فیزیکی
• دارایی انتزاعی یا همان نامشهود
• دارایی عملیاتی
• دارایی غیرعملیاتی

ویژگی دارایی‌ها در حسابداری

همان‌طور که از قبل اشاره کردیم هر دارایی ویژگی منحصربه‌فردی دارد و بر همین اساس دارای طبقه‌بندی و کاربردهای متنوعی هستند. به‌طورکلی دارایی‌ها سه ویژگی دارند که در ادامه مطلب به‌اختصار به توضیح هر یک خواهیم پرداخت.

تشخیص دارایی و دارایی‌های خالص

در معادله حسابداری، کل دارایی‌ها با عنوان حقوق صاحب سهام‌ها و کل بدهی‌ها به کار رده می‌شود. در واقع به‌منظور بیان اختلاف بین کل یک دارایی و بدهی‌ای یک شرکت اصطلاح دارایی خالص کاربرد دارد؛ بنابراین می‌توان اظهار داشت که حقوق صاحبان سهام و دارایی‌های خالص یکسان و هر دو نمایانگر اختلاف میان کل بدهی‌ها و کل دارایی‌ها هستند.

انواع دارایی در حسابداری بر اساس قابلیت تبدیل یا همگرایی

بر اساس قابلیت نقدشوندگی، قابلیت تبدیل و همگرایی می‌توان دارایی‌ها را به دو دسته دارایی‌های جاری و ثابت طبقه بندی نمود. این تنها یک روش از چندین روش تقسیم بندی دارایی در حسابداری است.

دارایی‌های جاری

به دارایی‌هایی جاری گفته می‌شود که عملیات تبدیل شدن آن‌ها به وجوه نقد به آسانی صورت پذیرد. اوراق بهادار در بازار، سهام موجودی، سپرده‌های ثابت، مانده‌های بانکی، قبض‌های دریافتی، بدهی بدهکاران، سرمایه گذاری‌های کوتاه مدت و هزینه‌هایی که از قبل پرداخت شدند، نمونه‌ای از دارایی‌های جاری هستند. این دسته از دارایی‌ها به عنوان دارایی‌های نقدی تلقی شده و در مقایسه با دارایی ثابت از عمر کوتاه‌تری برخوردارند.

دارایی‌های ثابت

دارایی های ثابت از منابع ماهیت ثابتی داشته و تبدیل آن‌ها به وجه نقدی امکان پذیر نیست. فروش دارایی‌های ثابت به گذشته زمانی طولانی و طی شدن روال عادی نیاز دارد. از این دارایی‌ها می‌توان به مواردی همچون ساختمان‌ها، زمین، تجهیزات موجود، کارخانه و ماشین آلات اشاره نمود. دارایی غیر جاری، دارایی‌های سخت و بلند مدت از ویژگی های دارایی‌های ثابت می‌باشد. افزون بر این لازم است بدانید که با گذر زمان از ارزش اقتصادی دارایی‌ای ثابت کاسته شده و به تدریج دچار استهلاک می‌شوند.

آشنایی با مفهوم ترازنامه در حسابداری

آشنایی با چیستی ترازنامه و کاربرد آن در حسابداری یکی از پیش زمینه‌های محتوای این مقاله است. از این رو پیش از شروع گفتار بعدی، به بررسی مفهوم ترازنامه می‌پردازیم. در حقیقت ترازنامه به واسطه گزارش دارایی‌ها، سرمایه و بدهی‌های واحد تجاری اطلاعات مرتبط با تعهدات اقتصادی، منابع اقتصادی و از همه مهم‌تر حقوق مالی صاحبین سرمایه را فراهم می‌کند.

به بیان دیگر ترازنامه همان شکل بسط داده شده یک معامله اساسی در حسابداری است. جالب است بدانید که ترازنامه در یک مقطع زمانی، نمایانگر وضعیت مالی یک واحد تجاری است. به همین خاطر ترازنامه به‌صورت وضعیت مالی عنوان گرفت. در زبان انگلیسی معادل عبارت Balance sheet است. به‌واسطه یک ترازنامه و گزارش بدهی، دارایی و سرمایه مؤسسه می‌توان در پایان دوره مالی و تاریخ معین، وضعیت مالی آن مؤسسه را منعکس نمود.

اهمیت ترازنامه‌ها به اندازه‌ای است که می‌توان آن را در قالب تصویر به‌عنوان یک واحد اقتصادی در نظر گرفت. توجه داشته باشید که هر ترازنامه باید در پایان دوره‌های مالی توسط حسابرسی تهیه و تکمیل گردد. به‌طورکلی این گزارش از سه قسمت اصلی شامل دارایی بدهی و سرمایه متشکل شده است. وضعیت کلی هر ترازنامه می‌بایست مشابه با معادله اصلی حسابداری است. همان‌طور که از قبل اشاره شد دارایی‌ها در ترازنامه‌ها به ثبت می‌رسند.

ستون دارایی‌ها در ترازنامه

در ستون اول مربوط به دارایی‌های یک واحد اقتصادی میزان نقدینگی به ترتیب از بالا به سمت پایین قرار می‌گیرد. میزان نقدینگی دارایی یعنی سهولت تبدیل نمودن آن دارایی به وجه نقدی چه مقدار است. هرچقدر عملیات تبدیل یک دارایی به پول نقد راحت‌تر است، نقدینگی بیشتر خواهد بود و باید در سطرهای بالاتری از ستون ترازنامه قرار گیرد.

در نتیجه ترازنامه به ما نشان می‌دهد که یک شرکت چه مقدار بدهی دارد، چه میزان دارایی دارد و صاحبان این شرکت به چه اندازه سرمایه‌گذاری نموده‌اند؟

انواع دارایی در ترازنامه

مهم‌ترین معیار سنجش وضعیت سوددهی و مالی شرکت‌ها، ارزیابی و بررسی صورت مالی آن‌ها است. با وجود صورت‌های مالی می‌توان از شرایط دارایی، بدهی و اطلاعات مالی سازمان‌ها آگاه شد. امروزه ترازنامه‌ها مهم‌ترین صورت مالی هستند که در این راستا می‌توان از آن‌ها بهره برد. انواع دارایی جاری و غیرجاری شرکت‌ها در ترازنامه‌ها نمایش داده می‌شوند.

حال این دارایی منابع و اموال مربوط به یک شرکت است و شامل تسلط مالکانه یک واحد تجاری، منابع اقتصادی است. جهت آشنایی و کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با مفهوم دارایی و انواع آن به قسمت‌های پیشین مقاله مراجعه نمایید.

اهمیت طبقه‌بندی دارایی‌ها

طبقه‌بندی دارایی‌ها برای یک تجارت از اهمیت قابل‌توجهی برخوردار است. برای مثال، اطلاع از این که کدام دارایی جاری و کدام یک ثابت هستند جهت درک سرمایه خالص در حال گردش مرتبط به یک شرکت مهم است.

افزون بر این، در یک حرفه یا صنعت پرریسک، ارزیابی ریسک و قابلیت پرداخت با درک این که دارایی‌ها مشهود و یا نامشهود هستند، راحت‌تر صورت می‌گیرد. تعیین نوع دارایی‌ها از لحاظ عملیاتی و یا غیرعملیاتی بودن نیز جهت درک سهم درآمدهای یک دارایی و مشخص نمودن درصد درآمدهای شرکت کاربرد دارد.

انواع بدهی

باتوجه‌به بند ۱۳ استاندارد شماره چهارده، تنها وقتی یک بدهی باید در جایگاه بدهی جاری قرار گیرد که از محل دارایی‌های جاری قابل پرداخت شدن و موعد پرداخت آن یک سال یا کمتر در نظر می‌گیرند. استناد پرداختی، و حساب‌های اینترنتی متداول‌ترین بدهی‌های جاری هستند.

بدهی جاری

بدهی جاری یک تعهد دارای دو ویژگی کلیدی است:

• اولین خصوصیت بدهی‌های جاری این است که شرکت بایستی بدهی را طی یک چرخه عملیاتی و یا یک سال، هر یک که طولانی‌تر است، تسویه نماید.
• به طور منطقی شرکت توقع دارد بدهی را یا از طریق بدهی جاری دیگر و یا از طرق دارایی‌های جاری خود پرداخت نماید.

هر بدهی دیگری که به طور هم‌زمان دو ویژگی فوق را دارا نباشد، جزو بدهی‌های بلندمدت یا همان غیرجاری طبقه‌بندی می‌شود.

انواع بدهی‌های جاری در حسابداری

گروه بدهی‌های جاری موارد زیر را شامل می‌شود:

• اسناد قابل پرداخت تجاری
• پیش دریافت درآمد
• حساب‌های قابل پرداخت تجاری
• ذخیره مالیات یا مالیات پرداختنی
• دستمزد و حقوق پرداختنی
تعریف نقدینگی و کاربردهای آن
• سود تضمین شده قابل پرداخت

اسناد پرداختنی تجاری

منظور از اسناد پرداختنی، آن دسته از تعهداتی است که شرکت‌ها در قبال آن یک سند بدهی به بستانکار داده‌اند. حال اگر این سند به‌ازای دریافت خدمات یا خرید کالا صادر شده باشد، اسناد پرداختنی تجاری عنوان می‌گیرد. در شرایطی که سند بدهی طی یک سال بعد از تاریخ ترازنامه سررسید شود، جزو گروه بدهی‌های جاری طبقه‌بندی خواهد شد.

پیش دریافت درآمد

برای درک بهتر چیستی پیش دریافت درآمد، به مثال زیر توجه کنید:

یک شرکت بیمه همچون بیمه آسیا مبلغ حق بیمه را به هنگام انعقاد قراردادهای پوششی خود از مشتریان دریافت می‌نماید. شرکت‌های هواپیمایی نیز پیش از ارائه خدمات پرواز، مبلغ بلیت‌ها را از مسافران خود می‌گیرد. هر دو شرکت فوق از راه معاملات مختلف، پیش دریافت درآمد کسب نموده‌اند. در واقع پیش دریافت درآمد، درآمدهایی است که وجه مرتبط با آن دریافت شده، درحالی‌که هنوز کالا یا خدماتی به مراجعه‌کننده ارائه نشده است.

حساب‌های پرداختنی جاری

با دریافت خدمات و خرید کالا به صورت نسیه، حساب‌های پرداختنی تجاری شکل می‌گیرد. یکی از بارزترین ویژگی این دسته از بدهی‌ها، آن است که شرکت به ازای خرید کالا، سند بدهی مثل سفته یا چک به فروشنده ارائه نمی‌دهد. به همین خاطر آن‌ها را بدهی‌های دفتری می‌خوانند. چرا که تنها در دفاتر حسابداری فروشنده و خریدار ثبت می‌شوند.

مالیات پرداختنی

به‌طورکلی در عملیات تجاری شرکت‌های بازرگانی با نوع مالیات مواجه هستند: عوارض و مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر درآمد. بخش عمده‌ای از کالاهایی که خریداری می‌کنیم، مشمول عوارض و مالیت بر ارزش‌افزوده هستند. به نمایندگی از شرکت امور مالیاتی، فروشندگان عوارض بر ارزش‌افزوده را از خریداران کسب و به‌صورت دوره‌ای به حساب شرکت امور مالیاتی واریز می‌کنند.

حصه جاری بدهی‌های بلندمدت

از قبل هم اشاره کردیم که بدهی‌هایی که بعد از تاریخ ترازنامه ظرف یک سال تسویه می‌شوند، باید در مجموعه بدهی‌های جاری گزارش و طبقه‌بندی گردند. ازاین‌رو بدهی‌های بلندمدتی سررسید شدنشان در دوره مالی بعدی است، نیز می‌بایست در تاریخ ترازنامه به‌عنوان بدهی‌های جاری ثبت شوند.

بدهی‌های بلندمدت حصه جاری، هم به کل یا بخشی از بدهی‌های طولانی‌مدت مربوط است که در دوره مالی بعدی سررسید می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، فرض کنید یک شرکت در ابتدای سال ۱۳۹۰ وامی پنج‌ساله به مبلغ ۵۰.۰۰۰.۰۰۰ تعریف نقدینگی و کاربردهای آن ریال دریافت نموده است.

این شرکت باید از شروع سال بعدی هرسال ۱۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال از وام مذکور را پرداخت کند. پس این شرکت در تاریخ ۲۹ اسفند سال ۱۳۹۰ به هنگام تهیه و تکمیل ترازنامه، از این وام مبلغ ۱۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال را تحت عنوان حصه جاری بدهی بلندمدت در گروه بدهی‌های جاری گزارش می‌نماید.

حساب و کتاب انواع دارایی و بدهی ها را با نرم افزار حسابداری تعریف نقدینگی و کاربردهای آن سپیدار انجام دهید

عصر امروز روی اقتصاد و سرمایه‌گذاری می‌چرخد. شرایط حاکم در این عصر اهمیت آشنایی با دارایی‌ها، بدهی و سرمایه‌ها در حسابداری را دوچندان می‌کند. آشنایی با مفهوم دارایی، انواع دارایی در حسابداری، دارایی جاری، بدهی‌های جاری، درک اهمیت طبقه‌بندی دارایی‌ها و… از اساسی‌ترین پایه‌های موفقیت و منفعت شرکت‌ها و سهام‌داران است.

هیچ شرکتی بدون آگاهی کامل از این مسائل در مسیر موفقیت و رشد قرار نخواهد گرفت. اگر به دنبال بهترین نرم افزار حسابداری برای حساب و کتاب شرکت خود هستید، می‌توانید از طریق شماره تماس ۰۲۱۸۱۰۲۲۲۲۲ با کارشناسان فروش ما در تماس باشید.

سؤالات متداول

• دارایی در حسابداری چیست؟

منظور از دارایی در حسابداری منبعی ارزشمند است که در اختیار نهاد، فرد و سازمان قرار می‌گیرد.

• انواع دارایی در حسابداری کدام هستند؟

دارایی در حسابداری انواع گوناگونی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از: دارایی جاری، دارایی ثابت، دارایی عملیاتی و غیرعملی، دارای انتزاعی یا نامشهود، دارایی‌های مشهود

• آیا دارایی‌ها در حسابداری از خصوصیات خاصی برخوردار هستند؟

بله دارایی‌ها در حسابداری ویژگی‌های خاصی شامل منابع، مالکیت و ارزش اقتصادی دارند.

• دارایی‌ها در حسابداری چه قابلیت‌هایی دارند؟

از قابلیت‌های دارایی‌ها می‌توان به فیزیکی بودن، سهولت تبدیل آن‌ها به وجه نقد و استفاده عملیاتی از آن‌ها اشاره داشت.

• آیا تمامی دارایی‌های ثابت در حسابداری استهلاک‌پذیرند؟

خیر، زمین نمونه‌ای از دارایی‌های ثابت است که استهلاک‌پذیر نبوده و به‌مرورزمان از بین نمی‌رود.

منظور از نسبت های مالی چیست؟ معرفی کامل انواع نسبت های مالی

نسبت‌های مالی مقادیر عددی هستند که با هدف به دست آوردن اطلاعات معنادار از صورت‌های مالی یک شرکت استخراج می‌شوند. اعداد استخراج‌ شده از صورت‌های مالی شرکت مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان نقدینگی، در مواردی هم چون آنالیزهای مقداری و ارزیابی نقدینگی، رشد، حاشیه سود، سودآوری، نرخ بازگشت، ارزش‌گذاری و غیره استفاده می‌شوند. یکی از متداول‌ترین راه‌های تحلیل مالی، محاسبه و بررسی نسبت های مالی است. این نسبت‌ها در چندین گروه تعریف شده‌اند و هر کدام به یکی از جنبه‌های وضعیت مالی شرکت‌ها می‌پردازند. نسبت های مالی به دسته‌بندی‌های اصلی زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

نگاهی به کاربردها و کاربران تحلیل نسبت های مالی

تحلیل نسبت‌ های مالی دو هدف اساسی را دنبال می‌کند:

تعیین نسبت‌ های مالی در هر دوره و پیگیری تغییر مقادیر آن‌ها در تعریف نقدینگی و کاربردهای آن طول دوره، با هدف کشف سرنخ‌هایی است که موجب پیشرفت موسسه می‌شوند. مثلا افزایش نرخ بدهی نسبت به دارایی می‌تواند نشان‌ دهنده‌ این باشد که شرکت تحت‌ فشار بدهی است و در نهایت آن موسسه را با خطر ورشکستگی مواجه کند.

مقایسه‌ نسبت های مالی با رقبای اصلی به این منظور صورت می‌گیرد که مشخص شود کدام قسمت شرکت عملکرد بهتر یا بدتری نسبت به میانگین صنعت مربوط به خودش دارد. مقایسه بازده دارایی بین شرکت‌ها به یک تحلیلگر یا سرمایه‌گذار کمک می‌کند تا تشخیص دهد کدام شرکت‌ها در جهت افزایش سودآوری، استفاده بهینه‌تری از دارایی‌شان داشته‌اند. استفاده‌ کنندگان نسبت های مالی به دو گروه استفاده ‌کنندگان داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند:

• استفاده‌ کنندگان خارجی: شامل تحلیلگران مالی، سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی، اعتباردهندگان، رقبا، مقامات مالیاتی، مقامات نظارتی و ناظران صنعت می‌شوند.
• استفاده‌ کنندگان داخلی: شامل مدیر تیم، کارمندان و مالکان می‌شوند.

منظور از نسبت‌‌های نقدینگی چیست؟

نقدینگی را می‌توان این طور تعریف کرد: «میزان توانایی شرکت در بازپرداخت دیون کوتاه‌مدت خود.» بنابراین نسبت‌های نقدینگی اطلاعاتی در مورد توانایی شرکت‌ها در پرداخت دیون کوتاه‌مدت یا عمل به تعهدات کوتاه‌مدتشان فراهم می‌آورند.

نسبت‌های نقدینگی متداول شامل موارد زیر می‌شوند:

• نسبت جاری: توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت با دارایی‌های جاری

نسبت جاری: دارایی‌های جاری/ بدهی‌های جاری

• نسبت آنی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود از محل دارایی‌های نقدی

نسبت آنی (سریع) = دارایی‌های جاری – موجودی مواد و کالا / بدهی‌های جار

• نسبت وجه نقد: توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود از محل وجوه نقد. این نسبت محافظه­ کارانه‌ترین نسبت نقدینگی است که حساب‌های دریافتنی نیز در آن لحاظ نمی‌شود.

نسبت وجه نقد = موجودی نقدی+ سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت / بدهی‌های جاری

بررسی نسبت‌‌های اهرمی یا ساختار سرمایه

نسبت‌های اهرمی مقدار منابع دریافت شده از بدهی را اندازه‌گیری می‌کنند. در واقع، از نسبت‌های اهرمی برای ارزیابی سطح بدهی‌های کوتاه و بلندمدت شرکت استفاده می‌شود. نسبت‌های اهرمی شامل موارد زیر می‌شوند:

• نسبت بدهی: توانایی یک شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه و بلندمدت با کل دارایی‌های موجود

نسبت بدهی = مجموع بدهی‌ها / مجموع دارایی‌ها

• نسبت تسهیلات به سرمایه: میزان اتکای شرکت به استقراض از بانک و حقوق صاحبان سهام برای تامین مالی خود

نسبت تسهیلات به سرمایه = مجموع تسهیلات / مجموع تسهیلات + حقوق صاحبان سهام

• نسبت پوشش بهره: نشان‌ دهنده توان شرکت در پرداخت هزینه‌های مالی مثلا بهره وام­‌های دریافتنی از محل سود عملیاتی

نسبت پوشش بهره = سود عملیاتی/ هزینه‌های مالی

معرفی نسبت‌های فعالیت

نسبت‌های فعالیت یا کارایی ابزارهایی هستند که برای سنجش کاربرد دارایی‌های شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرند و از طریق ارزیابی میزان فروش و تاثیر دارایی‌ها بر آن اندازه‌گیری می‌شوند. این گروه از نسبت‌ها، حجم فروش شرکت را با سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف مانند موجودی کالا، دارایی ثابت و … مقایسه کرده و میزان به‌ کارگیری موثر منابع شرکت و راندمان عملیات آن را در دوره عملیات ارزیابی می‌کنند.

• دوره گردش موجودی کالا یا میانگین سنی کالا: دوره گردش موجودی کالا، بازه زمانی را نشان می‌دهد که در آن دفعات گردش کالا اتفاق افتاده است. گردش موجودی کالا بیانگر این است که موجودی کالا و مواد اولیه شرکت در یک بازه زمانی مشخص – مثلا یک سال مالی – چند بار به فروش رسیده و جایگزین شده است.

دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی مواد و کالا *۳۶۵ / بهای تمام‌ شده کالای فروش رفته

• دوره وصول مطالبات: نشان‌ دهنده فاصله زمانی تحویل کالا به مشتری تا دریافت وجه نقد از مشتری است. به تعریف نقدینگی و کاربردهای آن بیان دیگر، مدت‌ زمانی است که طول می­‌کشد تا شرکت مطالبات خود را از مشتریان دریافت کند. با بررسی این نسبت درمی‌یابیم که شرکت درآمد فروش خود را در چه بازه زمانی به چرخه عملیاتی بازمی‌گرداند.

دوره وصول مطالبات = متوسط حساب­‌های دریافتنی *۳۶۵ / فروش نسیه

• دوره گردش عملیات: به دوره‌ای گفته می‌شود که در طول آن، یک شرکت، مراحل خریداری مواد اولیه، تولید کالا، ارسال به دست مشتری و در نهایت دریافت وجه نقد را سپری می‌کند.

دوره گردش عملیات = دوره وصول مطالبات + دوره گردش موجودی کالا

• گردش دارایی: این نسبت، میزان تأثیرگذاری گردش دارایی‌ها را در کسب درآمد شرکت نشان می‌دهد و بیانگر این است که چگونه دارایی‌های شرکت برای ایجاد درآمد به کار گرفته می‌شوند. با مقایسه این نسبت در دوره‌های گذشته می‌توان به این نتیجه رسید که افزایش دارایی‌ها در کسب درآمد بیشتر توسط شرکت، تأثیرگذار بوده است یا خیر.

گردش دارایی = فروش خالص / میانگین جمع دارایی­‌ها

• گردش دارایی‌های ثابت: این نسبت، بیانگر میزان تأثیرگذاری دارایی‌های ثابت شرکت بر کسب درآمد آن است.

گردش دارایی‌های ثابت = فروش خالص / میانگین دارایی­‌های ثابت

• دوره پرداخت بدهی‌­ها: نشان­ دهنده مدت‌ زمانی است که طول می­‌کشد تا شرکت بدهی خود را با تامین‌ کنندگان – بدهی بابت خرید مواد اولیه به‌صورت نسیه – تسویه کند.

دوره پرداخت بدهی‌­ها = متوسط حساب­‌های پرداختنی *۳۶۵ / خرید نسیه

• نسبت گردش سرمایه جاری: سرمایه در گردش، تفاوت دارایی جاری از بدهی جاری شرکت است. این سرمایه، بخشی از خالص دارایی‌های جاری است که مستقیم یا غیرمستقیم تسهیلاتی را در چرخه تولید ایجاد می‌کند.

گردش سرمایه جاری = فروش / سرمایه در گردش

• نسبت موجودی کالا به سرمایه تعریف نقدینگی و کاربردهای آن در گردش: با توجه به اینکه یکی از اجزای تشکیل‌ دهنده دارایی جاری، موجودی کالا است، نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش نشان‌ دهنده آن است که چه مقدار از سرمایه در گردش شرکت را موجودی کالا تشکیل داده است.

موجودی کالا به سرمایه در گردش = موجودی کالا / سرمایه در گردش

منظور از نسبت‌های سودآوری چیست؟

نسبت‌های سودآوری، توانایی شرکت برای تولید درآمد مرتبط با عملکرد و سود سهام، دارایی‌های ترازنامه، هزینه‌های عملیاتی و سهام را اندازه‌گیری می‌کند. مهم‌ترین نسبت های مالی سودآوری شامل موارد زیر می‌شوند:

• بازده دارایی‌­ها: نسبت بازده دارایی‌ها نشان‌ دهنده آن است که شرکت چگونه از منابع و دارایی تحت اختیار خود برای کسب سود بهره برده و برای سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان خود بازدهی ایجاد کرده است. نسبت بازده دارایی‌ها می‌تواند شاخص نهایی برای ارزیابی کفایت و کارایی مدیریت شرکت باشد.

بازده دارایی = سود خالص / میانگین جمع دارایی­‌ها

• بازده حقوق صاحبان سهام: شیوه‌ای برای اندازه‌گیری میزان سودآوری شرکت است که روش ایجاد سود با استفاده از سرمایه سهامداران را روشن می‌کند.

بازده حقوق صاحبان سهام = سود خالص / حقوق صاحبان سهام

• حاشیه سود ناخالص: این نسبت، عملیات اجرایی و کسب درآمد شرکت را ارزیابی می‌کند و همچنین توانایی شرکت در کنترل بهای تمام‌ شده کالای فروش رفته را بررسی کرده و رابطه‌ بین فروش و هزینه‌های تولید کالای فروخته‌ شده را نشان می‌دهد.

حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / فروش

• حاشیه سود عملیاتی: نسبت سود عملیاتی نشان‌ دهنده این است که هر یک ریال فروش محصولات یا خدمات چه تأثیری در سود عملیاتی شرکت دارد.

حاشیه سود عملیاتی = سود عملیاتی / فروش

• حاشیه سود خالص: درصد حاشیه سود خالص شرکت نشان‌ دهنده این است که از هر ۱ تومان فروش شرکت چه مقدار آن به سود خالص تبدیل‌ شده است.

حاشیه سود خالص = سود خالص / فروش

آشنایی با نسبت‌های ارزش بازار

این نسبت‌ها منعکس‌ کننده نگرش سهامداران و تحلیل گران بازار سرمایه در خصوص عملکرد گذشته و پیش‌ بینی روند آتی شرکت هستند. انواع متداول نسبت‌های ارزش بازار عبارت‌اند از:

• نسبت ارزش دفتری (P/BV): این نسبت بیانگر ارزش ثبت‌ شده خالص دارایی‌ها بر مبنای هر سهم از سهام عادی هستند.

P/B = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی * تعداد سهام در دست سهامداران عادی / حقوق صاحبان سهام

• نسبت قیمت به درآمد (P/E): این نسبت، دیدگاه تحلیل گران بازار سرمایه را در خصوص سودآوری آتی شرکت تعیین می‌کند و از تقسیم قیمت بازار هر سهم عادی در یک دوره زمانی خاص و سود سالانه آن به دست می‌آید.

P/E = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی

• نسبت قیمت به فروش (P/S): این نسبت که از حاصل تقسیم ارزش بازار شرکت بر کل فروش ۱۲ ماهه ایجاد می‌شود، به شما می‌گوید برای هر یک ریال فروش سالانه چقدر هزینه می‌کنید.

P/ S = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / کل فروش ۱۲ ماه اخیر شرکت

• قیمت به جریان نقدینگی (P/CF): این نسبت از توان قابل ملاحظه‌­ای برای پیش ­بینی بازده سهام برخوردار است و معمولا به‌ وسیله سرمایه‌گذاران نهادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نسبت قیمت به جریان نقدینگی، مواردی از قبیل استهلاک، تخفیف درآمد و مواردی از نقدینگی را که توسط کسب و کار ایجاد شده حذف می‌کند.

P/ CF = قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / جریان نقدی هر سهم

جریان نقدی هر سهم = سود هر سهم + (استهلاک دارایی‌های مشهود و نامشهود / تعداد سهام شرکت)

• نسبتPEG: نسبتی است که برای تعیین ارزش سود هر سهم تا زمانی که نرخ رشد سود سهام شرکت در نظر گرفته شود مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نسبت مبتنی بر نسبت P/E است و چشم‌انداز رشد یک سهم را در نظر می­‌گیرد. محاسبه بدین شکل است که نسبت P/E را به نرخ رشد سالانه درآمد بر مبنای ارزش ۵ سال آینده تقسیم می‌کنیم. اگر نتیجه کمتر از یک باشد بیانگر آن است که بازار به‌طور کامل چشم‌اندازی در خصوص این سهم ندارد.

PEG = (قیمت بازار هر سهم از سهام عادی / سود هر سهم از سهام عادی) / نرخ رشد سالانه درآمد

محدودیت نسبت های مالی چیست؟

تحلیل نسبت‌های صورت‌های مالی به‌ طور گسترده‌ای توسط تحلیل‌گران مالی، سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان به کار می‌رود. در واقع این نسبت‌ها وضعیت اقتصادی واحد تجاری را در مقایسه با صورت‌های مالی به شکل بهتری انعکاس می‌دهند. از سوی دیگر، نسبت های مالی در مدل‌های پیش‌بینی به‌ طور موفقیت‌آمیزی به کار می‌روند. اما با وجود استفاده وسیع از نسبت‌ های مالی این تکنیک‌ها با برخی از محدودیت‌ها روبه‌رو هستند که تفسیرها را با پاره‌ای از ابهام مواجه می‌کنند.

نمونه‌هایی از محدودیت‌های نسبت های مالی

1. با توجه به اینکه نسبت‌ها بر مبنای اطلاعات تاریخی هستند، میانگینی از شرایط موجود در گذشته به شمار می‌روند.
2. هنگامی‌ که اطلاعات بر مبنای بهای تمام‌ شده تاریخی باشند قادر به انعکاس سطح عمومی قیمت‌ها و ارزش‌های جاری نخواهند بود.
3. از آنجایی که روش محاسبه هر نسبت استاندارد نیست، بنابراین نمی‌توان تاثیر نفوذ اطلاعات گزینش‌ شده را در محاسبات نادیده گرفت.
4. استفاده از روش‌های مختلف حسابداری می‌تواند بر نسبت‌ها اثرگذار باشد. مثلا استفاده از روش‌ «فایفو» نتیجه‌ متفاوتی نسبت به استفاده از روش «لایفو» ایجاد می‌کند.
5. همچنین تغییرات در اصول و برآوردهای حسابداری – مثلا تغییر از روش فایفو به لایفو – نیز در تغییر نسبت های مالی تأثیرگذار هستند. علاوه بر این، برای استفاده از اطلاعات در روندهای درازمدت، ممکن است نیازمند تبدیل اطلاعات با هدف حذف رویدادهای غیرعادی و غیرمترقبه باشیم.
6. با توجه به تفاوت‌های موجود در ویژگی‌های عملیاتی شرکت‌های مختلف مانند خطوط تولید، روش عملیات، نحوه تامین مالی و منطقه جغرافیایی شرکت‌ها مقایسه بین شرکتی دشوار است.

به هنگام استفاده از نسبت های مالی، محتاط باشید!

اگرچه محدودیت‌های صورت‌های مالی بسیار با اهمیت هستند. اما با این حال، تحلیل نسبت‌ها از تکنیک‌های مهم تفسیر صورت‌های مالی به شمار می‌رود. زیرا نسبت‌ها نشانگر ارتباط‌هایی میان عناصر اساسی صورت‌های مالی شرکت‌ها هستند. در هر صورت، نتایج حاصل از نسبت های مالی باید با احتیاط بیشتری مورد استفاده قرار گیرند.

تاثیر مدیریت نقدینگی در عملکرد سازمان ها

در حالت کلی خدمات مدیریت نقدینگی را مترادف با محصولات آن در نظر می‌گیرند. به‌عبارتی دیگر کارهای انتقال بانکی، خدمات بازرگانان و حساب‌های رفت و برگشت از جمله خدمات مدیریت نقدینگی می‌باشند که تاثیر بسزایی در افزایش سود سازمان‌ها دارند. در این مقاله قصد داریم برای افرادی که صاحب کسب و کاری هستند و به‌دنبال روشی جهت رفع مشکل نقدینگی می‌باشند، موضوعات مفید و پرکاربردی را ارائه دهیم.

آنچه در ادامه خواهید خواند.

معرفی نرم افزار : نرم افزار دریافت و پرداخت

به معنای واقعی کلمه نقدینگی به سازمان‌دهی و مدیریت ورود و خروج وجه نقدی اطلاق می‌شود که امروزه به دلیل بالا رفتن معاملات نقدی در طول روز، مدیریت آن اهمیت بالایی پیدا کرده است. مدیریت نقدینگی به دلیل اهمیت بسیار بالایی که دارد، هم برای سازمان‌ها و هم افراد، موضوعی مهم و کلیدی است؛ به‌طوری که در حوزه تجارت، یکی از مهم‌ترین جزء‌ها در ثبات مالی سازمان‌ها، مدیریت نقدینگی می‌باشد.

اهمیت مدیریت نقدینگی

همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم، زمانی که موضوع ثبات مالی یک سازمان مطرح می‌شود، اولین چیزی که به آن اشاره می‌گردد، مدیریت نقدینگی است که جزء کلیدی‌ترین بخش‌های ثبات مالی تعریف شده است. به دلیل آنکه دارایی اصلی همان وجه نقد است و جهت پرداخت تعهدات از این وجه نقد استفاده می‌شود، از همین‌رو جهت دست‌یابی به سود بالا، بایستی آن را مدیریت نمود. در واقع همین موضوع یکی از اصلی‌ترین و تاثیرگذارترین بخش‌ها بر روی رشد آینده سازمان‌ها است.

امروزه به دلیل پیشرفت‌های چشمگیری که در زمینه‌های علمی بشر به آن دست یافته است، سازمان‌ها می‌توانند مدیریت وجوه نقد را به‌وسیله بانکداری آنلاین انجام نمایند. پس می‌توان برای کنترل بیشتر بر جریانات نقدینگی و دسترسی راحت‌تر به آن، تجارت خود را به صورت کامل با بانکداری آنلاین یکی کرد.

تکنیک‌های مدیریت نقدینگی

مدیریت نقدینگی به مجموعه‌ای از فرآیندهای قابل تامل گفته می‌شود که نیاز به تفکر بالایی دارند. روش‌هایی که صاحبان کسب و کار به منظور تمرین مدیریت وجوه نقد به کار می‌برند، عبارتند از:

• یکی از بهترین راه‌ها جهت بهبود جریان نقدینگی و همچنین افزایش وجه نقد، تسریع در گردآوری حساب‌های دریافتی می‌باشد.
• یکی از دیگر تکنیک‌ها، تمدید مدت پرداخت حقوق‌ها، طی دست‌یابی به دوره‌های اعتباری بلندمدت از طلبکاران می‌باشد.
• به‌روزرسانی بوسیله تکنولوژی‌های برتر یکی دیگر از تکنیک‌های مطرح در زمینه مدیریت نقدینگی می‌باشد. به نحوی که نگهداری از بانک اطلاعات مالی، دیجیتال‌سازی و ایجاد صفحات گسترده برای مدیریت و ارزیابی آسان‌تر در هر بازه زمانی و مکانی در اختیار سازمان‌ها قرار خواهد گرفت.
• از طرفی دیگر برای بهبود سودآوری و ایجاد جریان نقدی مناسب، سازمان‌ها بایستی راه‌های کاهش تعریف نقدینگی و کاربردهای آن هزینه عملیاتی را در پیش روی خود قرار دهند.

معرفی نرم افزار : نرم افزار مدیریت تولید

فواید مدیریت نقدینگی برای سازمان‌ها

1. بالا بردن میزان ذخیره‌سازی پول و کاهش دادن هزینه بدهی‌ها: در تجزیه و تحلیل مدیریت نقدینگی، مقدار هزینه‌های واقعی و پیش‌بینی شده را با هم مقایسه کرده و همیشه هدف اصلی در آن‌ها جریان نقدی بیشتر به منظور کاهش بدهی‌ها و بالا بردن پس‌انداز‌ها می‌باشد.
2. دریافت گزارش مالی و مدیریت دارایی به مشتریان به صورت ماهیانه، به منظور سازمان‌دهی بهتر برنامه‌های مالی و هزینه‌های اختیاری آن‌ها، از جمله فواید مدیریت نقدینگی به شمار می‌رود که از اهمیت بالایی برخوردار است.

ریسک نقدینگی و اهمیت‌های آن

نقدینگی، قابلیت‌های بانک جهت پیگیری تعهدات وثیقه و نقدی، امری غیرقابل قبول است، در صورتی که بدون تحمل هیچ زیانی باشد. در اصل ریسک نقدینگی به موضوع چگونگی ناتوانی بانک در راستای رسیدگی به تعهدات خود (از قبیل مشاهده شده یا واقعی) که موجودیت مالی بانک و موقعیت آن را به خطر می‌اندازد، برمی گردد. در واقع سازمان‌ها با استفاده از مدیریت موثر دارایی بدهی، ریسک نقدینگی خود را کنترل می کنند.

معرفی نرم افزار : نرم افزار انبارداری

لازم به ذکر است که قبل از بحران مالی، موسسات مالی و بانک‌ها، به مدیریت نقدینگی و ترازنامه‌ ها اهمیت نمی ‌دادند. این در حالی است که به هنگام بحران، اکثر موسسات و سازمان‌ها در تلاش هستند تا میزان قابل توجهی از نقدینگی را حفظ و ساختار مناسبی را برای ترازنامه‌ها تعیین نمایند. به زبان ساده‌تر، فرایند‌هایی که امروزه منجر به شکست بانک‌ها شده و در ادامه به منظور پایداری اقتصاد، از بانک مرکزی به نظام مالی نقدینگی تزریق می گردد.

معنای مدیریت ریسک نقدینگی

متناسب با موضوعات ارائه شده در مطالب قبل، مدیریت ریسک نقدینگی، استراتژی‌ها و فرآیندهایی را ارائه می‌دهد که طبق موارد زیر در بانک‌ها کاربرد دارند:

• توسعه استراتژی‌ها و اخذ اقدامات مناسب جهت کاهش و یا از بین بردن ریسک، به منظور تایید موجودیت منابع و وثیقه‌ها
• طراحی یک ترازنامه با ترکیب مناسبی از دارایی‌ها و بدهی‌ها در راستای بهینه‌سازی بازدهی شرکت و همچنین پروفایل ریسک
• برخورداری از حاشیه سود خالص مورد نظر از دیگر استراتژی‌های مدیریت نقدینگی می‌باشد که با اطمینان از ترازنامه بدون آنکه ریسکی نوسانات نرخ بهره را تهدید کند، حاصل می‌گردد.
• بررسی قابلیت‌های سازمان درخصوص پاسخگویی به نیازهای نقدی و وثیقه، به طوری که تاثیر منفی بر روی عملیات روزانه و یا موقعیت مالی کلی آن نداشته باشد.

مدیریت نقدینگی و ریسک نقدینگی در بانک ها

مديريت مؤثر نقدينگی به مجموعه سياست هایی گفته ميشود که به ايفای به موقع تعهدات تعیین شده بانک ها منجر ميشود و احتمال ايجاد وضعيت معکوس مالی را كاهش می تعریف نقدینگی و کاربردهای آن دهد. نقدینگی ظرفیت بانک ها برای تامین افزایش وجه، ارزش دارایی ها و تعهدات نقدی سندهای مورد نظر با هزينه ای مناسب و بدون خسارت مورد تایید است.

ريسک نقدينگی بانک ها یعنی ناتوانی در اجرای تعهدات ذکر شده، بدون تاثیر معکوس بر وضعيت مالی بانک ها گفته می شود.ريسک نقدينگی بانک ها وابسته به سپرده های بلندمدت با بهره جويی از بدهی های کوتاه مدت است و بدين ترتيب بدهی بانک ها (سپرده های بانکی) يا بايد به طور مستمر تجديد شود يا اين بدهی ها تأمين مالی مجدد شود.

ريسک نقدينگی در هر بانک معمولاً يک ماهيت منحصربه فرد در آن بانک دارد، اما گاهی ممکن است با مشکلات نقدينگی نظام مالی همگام شود. با در نظرگرفتن ويژگی های منحصربه فرد هر مؤسسه مالی، تعريف درست سياست نقدينگی از لحاظ روش کار و تخصص، نخستين مسئوليت مديريت هر بانک محسوب ميشود.