کشاورزی بدون شخم یا خاکورزی صفر
کشاورزی بدون شخم یک سیستم کشاورزی است که در آن بذرها مستقیماً در خاکی قرار می گیرند که بقایای محصول قبلی را حفظ کرده است. همچنین از آن به عنوان کشاورزی بدون خاکورزی یا خاکورزی صفر نیز یاد می شود.
کشاورزی بدون شخم چیست؟
تجهیزات مخصوص کاشت بذر شکاف باریکی را در خاک پوشیده شده از بقایای گیاهی ایجاد می کنند. فقط به اندازه ای باز می شود که بذرها در زمین قرار داده شوند و سپس آن ها را با خاک می پوشانند. هدف این است که جابجایی خاک را به حداقل ممکن برسانند تا دانه های علف های هرز به سطح زمین نیایند و برای جوانه زدن تحریک نشوند. عملیات خاکورزی دیگری انجام نمی شود. بقایای حاصل از محصولات قبلی در سطح خاک به صورت مالچ باقی خواهد ماند.
کشاورزی بدون شخم برای حفظ عملکرد بالاتر به مهارت های مختلفی نیاز دارد. ترکیب روش های مختلف کشاورزی، استفاده از تجهیزات، تناوب زراعی، کاشت گیاهان پوششی، کود و سموم دفع آفات برای دستیابی به خصوصیات بهتر خاک است. تناوب زراعی، علف های هرز، آفات و بیماری های خاک را از بین می برد. با چرخش محصولات در یک دوره چند ساله، آفات و بیماری ها به دلیل کاهش عرضه مواد غذایی، کاهش می یابند. از گیاهان پوششی برای کنترل علف های هرز، افزایش مواد مغذی خاک و جذب مواد مغذی متحرک از لایه های پایین با رشد گیاهانی با ریشه های عمیق استفاده می شود.
مزایای کشاورزی بدون شخم
سلامت خاک:
یکی از بزرگترین مزایای کشاورزی بدون شخم تأثیر آن بر سلامت خاک است که باعث ایجاد خاک های پربارتر و مزارع سودآور می شود. وقتی خاک توسط ماشین آلات زیرورو و جابجا می شود، در معرض هوا قرار می گیرد، مواد آلی از بین می روند و کربن محبوس شده در خاک وارد جو زمین می شود.
حفظ مواد مغذی و افزایش بازدهی محصول:
اما کشاورزی بدون شخم به حفظ مواد آلی، مواد مغذی و آب در خاک کمک می کند و در نتیجه برای تولید محصولات پربارتر و بازدهی محصول بالاتر ساختار خاک سالم می ماند. با چنین فصل های غیرقابل پیش بینی و سابقه خشکسالی در کشورمان، کاهش سطح خاکورزی می تواند بسیار سودمند باشد.
جلوگیری از فرسایش خاک:
بقایای محصول بر روی سطح خاک از خاک در برابر فرسایش آب و باد محافظت می کند و خطر آب گرفتگی و از بین رفتن سطح مواد مغذی را کاهش می دهد. بسیاری از مزایا، مانند ساختار بهتر خاک و ظرفیت نگهداری آب و افزایش فعالیت میکروبی، بدلیل افزایش مقدار ماده آلی خاک است. هنگامی که خاک آشفته نشود، منافذ و ذرات تشکیل شده توسط فرآیندهای بیولوژیکی نیز پایدار می مانند.
کاهش بذر علف های هرز:
مقدار علف های هرز و نوع آن ها می تواند متفاوت از خاکورزی معمولی باشد. در سیستم های بدون شخم بذر علف های هرز در نزدیکی سطح خاک باقی می مانند و براحتی در دسترس شکارچیان قرار می گیرند. بدون شخم به عمق خاک نمی روند و شرایط جوانه زنی برای آن ها محیا نمی شود. در نتیجه با گذشت زمان، بانک بذر علف های هرز کاهش می یابد.
صرفه جویی در هزینه ها:
به دلیل استفاده کمتر از ماشین آلات کشاورزی مصرف سوخت به طور چشمگیری کاهش پیدا می کند. صرفه جویی در هزینه های کار، سوخت، آبیاری، ماشین آلات، زمان و بهبود سلامت خاک منجر به مزایای اقتصادی بیشتری می شود.
افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک:
کشاورزی بدون شخم مزایای اقتصادی قابل توجهی فراتر از کاهش مصرف سوخت دارد. مزارع مدیریت شده با استفاده از این روش برای چندین سال به طور کلی دارای ظرفیت نگهداری آب بیشتری نسبت به مزارع با کشت متعارف هستند. این امر به ویژه در مناطق مستعد خشکسالی که کمبود آب یکی از نگرانی های اصلی است، بسیار با ارزش است. همچنین باعث کاهش فرسایش خاک، افزایش فعالیت بیولوژیکی خاک و افزایش مواد آلی خاک می شود. این مزایا می تواند به مرور زمان دستاوردهای اقتصادی بیشتری برای کشاورزان به همراه داشته باشد.
افزایش رطوبت و کاهش تبخیر از سطح خاک:
بیشترین فایده کشاورزی بدون شخم این است که بقایای محصول دست نخورده باقی می ماند. بقایای محصول سال های گذشته در سطح مزرعه قرار دارد. بنابراین باعث خنک شدن و افزایش رطوبت خاک و کاهش تبخیر می شود. باقیمانده محصول از خاک در برابر اثرات مخرب قطرات باران و باد محافظت می کند و همچنین به عنوان منبع کربن، منبع انرژی ضروری برای موجودات زنده خاک اندازه بازار سرمایهگذاری تأثیرگذار؟ عمل می کند.
جلوگیری از فشردگی و سخت شدن خاک:
ماشین های کاشت بدون شخم فقط چند عبور انجام می دهند که از فشردگی خاک و سخت شدن سطح خاک جلوگیری می کند. این امر باعث می شود بذرها بهتر جوانه زده و ریشه ها به عمق بیشتری نفوذ کنند و مزاحمت بسیار کمی برای خاک و موجودات آن ایجاد شود.
افزایش کیفیت خاک:
کشاورزی بدون شخم کیفیت خاک (عملکرد خاک)، مقدار کربن و مواد آلی را بهبود می بخشد. با حفظ محیط طبیعی، مزارع بدون شخم غالباً دارای حشرات مفید و کرم های خاکی بیشتر و تعادل بهتر جامعه میکروبی هستند که حتی می تواند در برابر شیوع بیماری مقاومت کند. این موجودات محتوای آلی خاک را افزایش داده و ساختار آن را می سازند. در چنین محیطی، گیاهان ریشه های عمیقی ایجاد می کنند که کمک می کند تا از خشکسالی زنده بمانند.
کشاورزی مرسوم در مقابل کشاورزی بدون شخم
یکی از تصورات غلط رایج در مورد کشاورزی بدون شخم این است فقط زمانی می توان از این روش استفاده کرد که محصولات مهندسی ژنتیکی (GMO) کشت می شوند و نیاز به استفاده از علف کش ها دارند.
برای از بین بردن این سردرگمی، مهم است که بدانید دو نوع کشاورزی بدون شخم وجود دارد: معمولی یا مرسوم و ارگانیک. در کشاورزی بدون شخم مرسوم، کشاورزان از علف کش ها برای مدیریت علف های هرز، قبل و بعد از کاشت بذر استفاده می کنند.
میزان علفکش های استفاده شده در این روش حتی بیشتر از مقدار استفاده شده در کشاورزی مبتنی بر خاکورزی است که تهدیدی برای محیط زیست و سلامت انسان است. ولی در کشاورزی ارگانیک از روش های مختلفی برای افزایش بازدهی محصول و مدیریت علف های هرز بدون استفاده از علف کش های شیمیایی استفاده می شود.
از جمله این روش ها کاشت گیاهان پوششی، تناوب زراعی و … است که کشاورزان می توانند با استفاده از آن ها علف های هرز را از بین ببرند. هر چند کشاورزی ارگانیک به خودی خود یک راه حل کامل برای رفع بحران خاک جهان نیست. اما یکی از اقدامات مهمی است که کشاورزان را به سمت الگوی صحیح کشت هدایت می کند و خطری برای سلامتی انسان و محیط زیست ندارد.
چگونه کشاورزی بدون شخم به کاهش گرمایش زمین کمک می کند؟
تا همین اواخر، مشکل “چگونه مشکل گرمایش جهانی را حل کنیم؟” منحصراً بر لزوم کاهش انتشار گازهای گلخانه ای متمرکز بود. خوشبختانه، دانشمندان اقلیم اکنون تشخیص داده اند که خاک سالم نقش اساسی در کاهش آزاد شدن کربن از خاک دارد.
داستان از این قرار است که خاک به طور طبیعی کربن را ذخیره می کند. وقتی خاک شخم زده می شود، خروج کربن به شکل مواد آلی مانند ریشه گیاهان و میکروارگانیسم ها به سطح خاک افزایش می یابد. این عمل به طور موقت مواد مغذی را برای محصولات فراهم می کند. اما با توجه به اینکه کربن خاک در معرض اکسیژن جو قرار می گیرد، به دی اکسید کربن تبدیل می شود و در انتشار گازهای گلخانه ای کره زمین موثر است.
کشاورزی بدون شخم جابجایی خاک را کاهش می دهد که به حفظ کربن در خاک کمک می کند. همچنین با تنوع زیستی خاک، نیاز به کودهای شیمیایی را که گازهای گلخانه ای ساطع می کنند، کاهش می دهد.
مطالعات نشان داده است که کشاورزی بدون شخم، کاشت گیاهان پوششی و روش های کشت ارگانیک، به افزایش کربن آلی خاک پس از دو سال تا ۹ درصد و پس از شش سال تا ۲۱ درصد کمک می کند. روش های بدون شخم، اگر با سایر روش های احیاکننده، مانند کشت گیاهان پوششی، جنگل – زراعی و تناوب زراعی ترکیب شود، می تواند به احیای خاک مزارع کمک کند.
کسب و کارهای اینترنتی این روزها حال خوبی ندارند
یکی از بحثهای داغ این روزها فیلترینگ شبکههای اجتماعی بینالمللی چون اینستاگرام و واتساپ است که نگرانی زیادی برای کسب و کارهای اینترنتی ایجاد کرده است. پلتفرمهایی چون اینستاگرام در ایران حدود ۴۰ میلیون کاربر دارند و براساس گزارش مرکز آمار ایران حدود ۱۰میلیون کسب و کار در این فضا فعالیت اقتصادی میکنند.
به گزارش ایسنا، کسب و کارهایی که این روزها حال خوبی ندارند و بیشترین ضرر را از فیلترینگ متحمل میشوند. از طرفی نبود پلتفرم داخلی کارآمد و باکیفیت، بی اعتمادی و استقبال کم مردم از پیامرسانهای داخلی و همچنین وجود برخی مشکلات اساسی استفاده صِرف از پلتفرمهای داخلی شرایط را سختتر کرده است.
در این باره «کیوان نقرهکار» کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات در گفتو گو با ایسنا گفت: وقتی یک زیرساخت بینالمللی مورد استفاده قرار میگیرد، اعتماد بیشتری برای افراد ایجاد میکند. از لحاظ اینکه مخاطبان آن فقط مختص یک کشور نبوده و جهانی هستند و سازمان سرویس دهنده آن شبکه اجتماعی باید از لحاظ نرمافزاری، سختافزاری و ارائه خدمات و بسیاری از موارد دیگر مخاطبان خود را حفظ کند.
وی ادامه داد: همچنین وقتی از اقتصاد دیجیتال در گردش صحبت میشود، یکی از شاخصهای اقتصاد دیجیتال بر مبنای فناوری اطلاعات و ارتباطات در فضای بینالمللی و نه فقط یک فضای داخلی جاری میشود و به این معنا نیست که بر روی یک شبکه داخلی فضای اقتصادی را تعریف کنیم. بنابراین به دلایل مختلف استقبال از شبکههای اجتماعی بینالمللی بیشتر است.
وی با اشاره به دلیل بیاعتمادی و استقبال کم مردم از پیامرسانهای داخلی گفت: ما سابقه خوبی از زمانی که دولت حامی یک پیام رسان باشد، نداریم. زمانی یک پیامرسان پابرجاست که بتواند به یک توسعه اقتصادی برسد اما زمانی که سازمانهای سرویس دهنده از حمایتها و بودجههای دولتی برخوردارند و چه بسا اجبارهایی در جامعه برای استفاده از این پیامرسانها حس میشود، این نگرانی وجود دارد که تیم توسعهدهنده خیلی به دنبال توسعه فنی و ارائه خدمات مطمئن به مخاطبانش نباشد زیرا به دولت، وزارتخانه و بودجه آنها وابسته است و حداکثر تلاشش این است که تا زمانی که آن دولت و وزارتخانه پابرجاست خدمات ارائه بدهد و نگاهی به آینده ندارد. بنابراین کسب وکارها نمیتوانند با اعتماد کامل روی آن پیامرسان سرمایهگذاری کنند.
این کارشناس حوزه فناوری اطلاعات ادامه داد: موضوع دیگر اینکه زمانیکه یک نرمافزار، دولتی یا حاکمیتی میشود میتواند تابع شرایط خاص ارائه خدمات آن تغییر کند. یعنی در شرایط خاص با قوانینی مواجه شوند که ارسال برخی پیامها محدود شود و به نوعی فیلترینگ داخلی آن برنامه و هوش مصنوعی حاکم بر آن این اجازه را ندهد و محرمانه بودن اطلاعات نیز مورد سوال قرار میگیرد، بنابراین اعتماد عمومی را مختل میکند.
نقره کار افزود: شاید فیس بوک هم اطلاعات را در اختیار قرار دهد و بفروشد ولی به واسطه بین المللی بودن و پروتکلها و سبک تجاری مشخص آن، تکلیف کاربران معلوم است ولی جایی که از فرایند امروز و فردای یک نرم افزار اطلاع نداریم استفاده را محدود میکند. تمام این مباحث با در نظر گرفتن کیفیت مشابه برای نرم افزارهای داخلی و خارجی است و کیفیت نیز به صورت جداگانه بر استقبال عموم تأثیرگذار است.
به گفته وی از طرفی استفاده از فضای مجازی مانند هر چیز دیگری نیاز به فرهنگسازی دارد و بخشی از این فرهنگسازی باید به خانواده سپرده شود و بخشی در جامعه و با قوانین و مقررات ساخته میشود.
مقایسه ایران و چین به عنوان الگوی استفاده از پیام رسان داخلی اشتباه است
نقره کار با اشاره به اینکه ما را گاهی در زمینه استفاده از پیام رسانهای داخلی با چین مقایسه می کنند، اظهار کرد: این کار اشتباه است زیرا چین بیش از یک میلیارد نفر جمعیت دارد و اگر شبکه داخلی دارد به اندازه یک هفتم کره زمین بازار ایجاد میکند که اقتصاد داخلی چین را میچرخاند. ما این فضا را نداریم و با جمعیتی نزدیک به یک بیستم چین، به هیچ عنوان نمیتوانیم خود را با این کشور مقایسه کنیم. نکته دوم اینکه چین یک اقتصاد با ثبات دارد در حالی که ما با تورم و نوسانات متعدد قیمت ارز و. مواجه هستیم. حتی فرایند اقتصادی، فرهنگی، مناسبات بینالمللی و. ما با چین بسیار متفاوت است و نمیتوانیم بگوییم چون چین موتور جستجوگر داخلی یا پیامرسان و شبکههای اجتماعی داخلی دارد، خود را با چین مقایسه کنیم. ما مناسبات بین المللی و قدرت اقتصادی چین را نداریم. همچنین در این کشور اگر چه سرویس دهنده ها داخلی باشند ولی حمایتهای داخلی را ندارند.
وی در پاسخ به این سوال که اگر فیلترینگ شبکههای اجتماعی چون واتس اپ و اینستاگرام دائمی شود چه اتفاقی رخ میدهد گفت: در این صورت اتفاقی مشابه تلگرام میافتد که ریزش ابتدایی مخاطبان وجود دارد و به نظر میرسد عده زیادی تلاش میکنند با هر هزینهای در اینستاگرام بمانند و برخی نیز از نرم افزارهای مشابه بینالمللی که فیلتر نیستند، استفاده میکنند. عدهای هم مجبورند در پلتفرمهای داخلی حضور داشته باشند ولی حضور آنها در این پیامرسانها همیشگی نیست زیرا نه اعتماد دارند و نه امیدی میرود که پلتفرم داخلی خدمات با کیفیت و بازار بین المللی برای آنها ایجاد کنند و مردم متضرر میشوند.
نفرین نفت
تاریخ نفت در ایران و خاورمیانه حکایتهای دور و درازی دارد که وجوه مختلفی را در بر میگیرد: از ثروتِ کشورهای نفتخیز تا جنگهایی که بر سر نفت رقم خورده است.
شرق: تاریخ نفت در ایران و خاورمیانه حکایتهای دور و درازی دارد که وجوه مختلفی را در بر میگیرد: از ثروتِ کشورهای نفتخیز تا جنگهایی که بر سر نفت رقم خورده است. مایکل کوئنتین مورتون، روایت منحصربهفردی از تاریخ نفت در خاورمیانه دارد. او در کتابِ «امپراتوریها و آنارشیها: تاریخ مختصر نفت در خاورمیانه» سعی دارد با رویکردی واقعبینانه، تحولات و رخدادهای مربوط به نفت در منطقه خاورمیانه از سال ۱۹۱۸ تا به امروز را توصیف و تحلیل کند با این ایده که جنگهای نفتی در ابتدا هرگز بر سر نفت نبوده، بلکه حاصل رقابت شرکتهای نفتی بوده و فراتر از این، دولتهای صاحب منابع نفتی بازیچه سیاستمداران انگلیس، ایالات متحده، فرانسه، روسیه و در دورهای آلمان و ایتالیا بودهاند؛ اما آنچه این کتاب را برای مخاطب ایرانی جالب میکند، شرح تاریخچه مختصری از کشورهای نفتخیز با تمرکز بر ایران است. چنانکه در مقدمه کتاب آمده است، تاریخ نفت در خاورمیانه بهسان پردهای پرنقشونگار است که تحولات موجود در آن نقش بسته است. عدهای از دولتهای حاکم بر ذخایر نفتی در قرن بیستم همچنان به تداوم درآمد و سود حاصل از آن دل بسته بودند که شرایط آنها مصداق این ضربالمثل است که «مراقب آرزوهایت باش!» آنها تصورشان بر این بود که حاکمیت بر ذخایر نفتی میتواند بقای دائمی به ارمغان بیاورد؛ ولی سخت در اشتباه بودند و هستند. «انگلیسیها نفت را سوخت حیاتی برای امپراتوری خود میدانستند؛ فرانسویها به دنبال منابع جدید نفت از خارج بودند و آمریکاییها خواهان دسترسی به دروازههای بازی بودند تا بتوانند به نفت دسترسی داشته باشند. ازاینرو همگی برای کنترل منابع نفتی به خاورمیانه آمدند. قراردادهای اولیه نفتی به نفع شرکتهای بزرگ نفتی منعقد شد و در مقابل جمعیت بومی با وجود برخورداری از درآمدهای نفتی که میتوانست تأمینکننده نیازهای مالی و بسترساز توسعه عظیم اقتصادی باشد، از این نعمت محروم شدند و در عوض نابرابری، فساد و درگیری بر زندگی آنها سایه انداخت». از منظر کوئنتین مورتون، سرزمینهایی که به خاطر منابع نفتی خود محورِ منازعات نفتی قرن بیستم بودند، پیش از نفت در حافظه جمعی جهان وارثان تمدنها و فرهنگهای گذشته بودند و طرفه آنکه مدتها قبل از اینکه تمدن در غرب معنا یابد، این منطقه توسعهیافته بود. مؤلفِ «امپراتوریها و آنارشیها» با اشاره به قراردادهای نفتی شرکتهای بزرگ با کشورهای نفتخیز که ظاهر و نیتی متفاوت داشتند، به تاریخ صنعت نفت در ایران میپردازد: «شرکت نفت انگلیس و ایران که دولت بریتانیا در آن اکثریت سهام را در اختیار داشت، بر صنعت نفت ایران تسلط پیدا کرد و با اینکه سیاستمداران ملیگرا در ایران در تلاش بودند دست انگلیسیها را کوتاه کنند، ولی انگلیس برای کنترل بیشتر مقاومت میکرد. نتیجه این روند چیزی جز آشوب و آشفتگی برای کشور نبود». سیاستمداران ایران بهشدت با نفوذ غرب مخالف هستند، چراکه به تعبیر کوئنتین مورتون، ایرانیان هرگز کودتای 1953 تحت حمایت انگلیس و آمریکا را فراموش نکردهاند که دولت مصدق را در پی ملیشدن صنعت نفت سرنگون کرد. «در واقع، علل انقلاب 1979 ایران که شاه را سرنگون کرد، ریشه در تغییرات گستردهای دارد که با کشف و توسعه نفت سر برآورده است. آنهایی که امیدوار بودند نفت دوران جدیدی از دموکراسی به سبک غربی را برای ایران یا حتی در سراسر خاورمیانه به ارمغان بیاورد، ناامید شدند».
کتاب به ماجرای نفت در عراق نیز میپردازد، وقتی کنسرسیوم چندملیتی متشکل از منافع بریتانیا، فرانسه، هلند و آمریکا تقریبا کنترل کامل نفت عراق را در اواخر دهه 1930 به دست آورد. با حمایت رژیم تحت حمایت بریتانیا، شرکت نفت عراق (IPC) با موفقیت خواستههای ملیشدن صنعت را رد کرد تا اینکه سلطنت در سال 1958 سرنگون شد. «حتی در آن زمان، باز چهارده سال طول کشید تا داراییهای شرکت نفت عراق ملی شود. پس از آن ترمزها برداشته شد. واقعیتی انکارناپذیر مطرح بود که صدام حسین توانست منطقه را از سال 1980 به بعد با آغاز جنگهای ایران و عراق و خلیج فارس وارد یک دوره طولانی ناامنی و درگیری کند. طوری که این جنگها تا حد زیادی معلول درآمدهای نفتی بود که تسلیحات لازم را برای او به ارمغان آورد. او یکی دیگر از مستبدان شمشیربازی بود که خودش زمینهساز ایجاد بحرانها در کشورش شد و توانست عراق را برای غرب به چالشی بزرگ تبدیل کند و نهایتا حمله به عراق در سال 2003 را میتوان ناشی از تحریکات او دانست. رژیم صدام نابود شد و حزب بعث از بین رفت و عراق در شرایط سخت در اختلافات متعدد گرفتار آمد و درگیر جنگی است که تا به امروز ادامه دارد». نفت در عربستان سعودی حکایت دیگری دارد و هرگز موجب بروز انقلاب نشد. بااینحال، به ساختار قبیلهای موجود اعتبار بخشید. «نفت عاملی برای افزایش ثروت و جذب سرمایهگذاری شد و منابع لازم را برای رهبرانش فراهم کرد تا سخاوت خود را دستودلبازانه برای جهان غرب به نمایش بگذارند. درحالیکه ثروت حاصل از نفت در عربستان رو به افزایش بود، ماشینهای ساخت کمپانیهای نفتی چرخه موتور اقتصاد غرب را استحکام بخشید. درحالیکه از روزهای نخست حکومت ملک فیصل در دهه 1960، درآمدهای نفتی از مسیر صادرات به فزونی درآمدهای آن کشور و خاندان منجر میشد و انگار این امر برای پایتختنشینهای اروپا و غرب چندان اهمیتی نداشت، اما به همراه صادرات نفت، عربستان تعالیم وهابیگری را نیز به سراسر جهان صادر میکرد. طوری که نمود عینی آن را (همراه با ایالات متحده) در تأمین بودجه مجاهدین در مبارزه با شوروی در افغانستان شاهد بودیم». اما پس از حملات 11 سپتامبر در ایالات متحده ورق برگشت و دیدگاهها به عربستان و تصوراتشان تغییر کرد. پس از سالها همچنان گمانهزنیها درباره نقش مقامات سعودی در توطئه 11 سپتامبر ادامه دارد و بعید است که کاهش یابد: «تصمیم کنگره ایالات متحده برای لغو وتوی پرزیدنت اوباما به بستگان قربانیان 11 سپتامبر اجازه داد تا از عربستان سعودی شکایت کنند و این چشمانداز نشان میدهد پروندههای قضائی در سالهای آینده رو به افزایش خواهد بود».
تاریخ پر از فراز و نشیبِ نفت که بیش از آبادانی کشورهای نفتخیز محلِ جدل و منازعه و جنگ کشورها و رقابت شرکتها و دولتها برای تصاحب منابع نفتی بوده است، موجب شده تا عباراتی مانند «نفرین نفت» و «پارادوکس ثروت» در ادبیاتِ سیاسی ملتها جای بگیرد. تجربه کشورهای نفتخیز، نهتنها در مفهوم اقتصادی که در مسائل سیاسی، امنیتی و اجتماعی بهگونهای بوده که بیشتر روشنفکران و متفکران حوزههای سیاست و اقتصاد را به سمتِ چنین ادبیات و تحلیلهایی برده است. «در واقع بخش زیادی از ثروت نفتی به سمت نخبگان قدرتمند سرازیر شده و انگیزه توسعه دیگر منابع درآمد را کاهش داده است. بااینحال، برخی کشورها سعی کردهاند با توزیع مجدد ثروت از طریق طرحهای رفاهی سخاوتمندانه و تنوعبخشیدن به اقتصاد خود، به این مسائل هم بپردازند. اما موضوع بسیار فراتر از اینهاست». با این اوصاف، امروزه پدیده نفت در قالب پدیدهای مثبت یا منفی ساختارهای سیاسی خاورمیانه را شکل داده است، البته برای برخی کشورهای نفتخیز رفاه و قدرت به ارمغان آورده و آنها را به رده کشورهای طراز اول رسانده که از نظر رفاهی و معیشتی دیگران را پشتسر گذاشتهاند؛ «اما شکست دولتها در تحقق انتظارات مردم در اجرای اصول دموکراسی و رعایت حقوق شهروندی براساس آزادیهای برحق مدنی مسجل است و نتیجهاش را میتوان در شکلگیری بهار عربی دید که سرکوبهای وحشیانه برای این قیامها را در پی داشت».
کوئنتین مورتون، همچنین به قدرتی اشاره میکند که موجب شده کشورهای نفتخیز در منطقه نیز نفوذ پیدا کنند و از طریق این اعمال قدرت در سرنوشت برخی از کشورهای دیگر تأثیرگذار باشند. از سوی دیگر آنچه نفت را در جهان امروز بسیار مهم میکند، اتکای غرب به نفت و فراوردههای جانبی فراوان آن و وسواس غرب به قیمت نفت و بنزین است. «درست است که اقدامات و تصمیمگیریهای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) اغلب در سرفصل اخبار قرار دارد و قیمت نفت برای اقتصادهای غرب ضروری است (البته نه به اندازه 40 سال پیش)، ولی ظهور اشکال متعدد جایگزین انرژی که پیوسته در حال گسترش است، خود موضوع دیگری است که فراتر از قیمت در پدیده نفت خودنمایی میکند. آماری که اغلب در آثار استاندارد صنعت نفت روی هم انباشته میشوند، در دسترس نیست. زیرا بحثهای مربوط به قیمت و ارقام تولید تنها بحثهای رایج درباره پول و سود نیست، بلکه کنترل نفت برای کسب قدرت در جدال متقابل اهمیت دارد که محل بحث است».
کوئنتین مورتون، در تحلیل خود از تاریخ نفت نشان میدهد که پدیده نفت جزئی لاینفک از سیاست و ساختار خاورمیانه است و ازاینرو ادعای برخی از تحلیلگران را که مدعیاند نباید خاورمیانه را فقط با نفت ارزیابی کرد، زیر سؤال میبرد. بحث اصلی کتاب حول محور نفت به عنوان عاملی میچرخد که امپراتوریها و هرجومرجها را به همان شیوهای ایجاد میکند که ثروت، قدرت و طمع را برای همیشه ایجاد کرده است و تمام مضامین مهم و سرنوشتساز از جمله کنترل و تسلط بیگانگان، استثمار و دوگانههای قدرتمندان و محرومان را میتوان در تاریخ نفت شناسایی کرد.
«امپراتوریها و آنارشیها: تاریخ مختصر نفت در خاورمیانه»، مایکل کوئنتین مورتون، ترجمه قدیر گلکاریان، انتشارات نگاه
سوالات متن درس دوم اقتصاد دهم انسانی ویرایش ۱۴۰۰
در این نوشته با سوالات متن درس دوم اقتصاد دهم همراه شما دهمی های انسانی هستیم. کامل ترین و جامعه ترین جزوه پرسش و پاسخ درس دوم اقتصاد پایه دهم رشته انسانی را در ادامه نوشته می توانید مشاهده کنید.
سوالات متن درس دوم اقتصاد دهم
1 – انواع روش های شروع کسب وکار ازنظر سازمان تولید را بنویسید:
3 :کسب وکار شرکت
4 :کسب وکار تعاونی
5 :کسب وکار غیرانتفاعی وخیریه
2 – اکثرکسب وکارها درایران با چه عناوینی مشغول به فعالیت هستند؟
اکثر کسب و کارها در ایران به عنوان کسب وکاری شخصی، شرکتی سهامی یا تعاونی مشغول به فعالیت اند.
3 – امروزه اغلب کسب وکار ها درایران به چه شکلی هستند؟
4 – کسب وکارهای شخصی دارای چه ویژگی هایی هستند؟
1:متعلق به یک شخص است.
2:بیشتر آنها کوچک مقیاس اند.
3:به صورت خویش فرما هستند.(یعنی یک نفرمالک وکارفرما است)
4 :طیف وسیعی از مشاغل را دربرمی گیرد.( تعمیرکاران خودرو و لوازم خانگی، بنگاه های معاملات ملکی، خرده فروشان، کشاورزان، صنعتگران خرد و هنرمندان، نمونه هایی از کسب و کارهای شخصی هستند؛ حتی در زمینه های تخصصی مانند پزشکی، دندان پزشکی، وکالت و حسابداری اغلب کسب وکارها شخصی اند.)
5 – درچه صورتی شما یک کارفرماهستید؟ وچه وظایفی برعهده دارید؟
اگر کسی را برای کارتان به کار گرفتید، شما کارفرمای او هستید و بایدحقوق او را طبق قانون کار پرداخت کنید و او را بیمه کنید.
6 – کسب وکارهای شخصی دارای چه مزایایی هستند ؟
1 :راه اندازی آسان و هزینه های نسبتا اندک
2 :آزادی عمل و سهولت در تصمیم گیری( تصمیم گیری در مورد بازاریابی، تغییر شرایط بازار و)…
3 :مالکیت کامل سود
4 :منافع مالیاتی( فقط یک بار مالیات بر درآمد می دهید)
7 – کسب وکارهای شخصی دارای چه معایبی هستند؟
1 :بار سنگین مسئولیت(همه چیز به شما برمی گردد، حتی در ناخوشی و سفر)
2 :مشکل تأمین مالی( پس انداز شخصی و قرض از اندازه بازار سرمایهگذاری تأثیرگذار؟ دوستان وخانواده
3 :مسئولیت نامحدود در مقابل بدهی ها و دعاوی
8 – شراکت چیست؟
شراکت، کسب وکاری متعلق به دو نفر یا بیشتر است که شریک نامیده می شوند؛ هرکدام هم متناسب باسهمشان در سود کسب وکار سهیم اند .کسب وکارشخصی شما، مشابه بیشتر کسب وکارهای شراکتی کوچک، مانند برخیا ز مغاز هها، رستورا نها و پیمانکاران است.
9 -کسب وکارهای شراکتی چه شباهت وتفاوتی با کسب وکارهای شخصی دارند؟
شباهت:کسب وکارهای شراکتی همانند کسب و کارهای شخصی بسیار آسان راه اندازی می شوند؛گام های اولیه راه اندازی آنها کاملا مشابه کسب وکار شخصی است، از جمله ثبت اسم، اخذپروانه ها و مجوزها و . …تفاوت: آن هم نگارش قرارداد شراکت بین افراد اندازه بازار سرمایهگذاری تأثیرگذار؟ است.
10-در قراردادهای شراکت بین افراد،چه مواردی مطرح می شود؟
مواردی از جمله محدودۀ اختیارات و وظایف افراد، نحوۀتقسیم سود یا زیان، حل اختلافات بین آنها، تصمیم گیری در مورد انحلال و …مطرح می شود. اگرچه برای وجود این قرارداد، الزامی قانونی وجود ندارد؛
ولی از جهت روشن شدن حقوق وتکالیف شرکا، به داشتن آن توصیه می شود؛ ضمن اینکه در صورت ثبت رسمی قرارداد، عملبه محتوای آن الزام قانونی پیدا می کند.
11 – کسب وکارهای شراکتی دارای چه مزایایی هستند؟
راه اندازی نسبتا آسان،دسترسی به منابع و سرمایه های مالی بزرگ تر،تقسیم بار مسئولیت و هم افزایی توانایی ها،
12 – کسب وکارهای شراکتی دارای چه معایبی هستند؟
افزایش برخی هزینه ها جهت تنظیم قرارداد و مشاوره حقوقی با وکیل ،مسئولیت نامحدود در مقابل بدهی ها و دعاوی،آزادی عمل محدود تر افراد و تصمیم گیری سخت تر به دلیل لزوم توافق شرکا
13 -نوع کسب وکار شرکت را توضیح دهید:
پیچیده ترین نوع کسب وکار شرکت است . شرکت کسب وکاری است که خودش هویت قانونی دارد؛ یعنی قانون با یک شرکت، مشابه با یک فرد و یا انسان رفتار می کندو یک شرکت شخصیت حقوقی دارد. برای مثال، یک شرکت می تواند دارایی داشته باشد، با دیگرشرکت ها یا افراد وارد قرارداد شود و حتی علیه آنها شکایت کند و مورد شکایت قرار بگیرد.
دارایی هر شرکت به تعداد معینی سهم تقسیم می شود و هر کس با خرید سهام شرکت به سهام دار آن تبدیل می شود که به اندازه سهمش مالکیت نسبی آن را دارد و در منافع و مسئولیت ها به همان اندازه سهیم است.
14 -منظور از سهام چیست؟
سهام یک سند مالکیت است و نشان می دهد که دارندۀ آن، بخشی از مالکیت شرکت را در اختیار دارد و درسود و زیان آن، شریک است؛ مثال اگر دارایی شرکتی به 100000سهم تقسیم شده باشد، سرمایه گذاری که 10000سهم آن را خریداری می کند، مالک 10 درصد شرکت است.
15 -یک شرکت فرضی دارای یک میلیون سهم به ارزش 811 میلیارد تومان است، طبق جدول زیر درصد مالکیت و میزان ارزش هریک از سهام داران رامشخص کنید.
سوالات متن درس دوم اقتصاد دهم
1 6 -شرکت سهامی عام چگونه شرکتی است؟
یکی از انواع شرکتهای سهامی است که قسمتی از سرمایهی آن از طریق فروش سهام به غیر مؤسسان یعنی مردم تأمین شود.سهام شرکت سهامی عام در بورس اوراق بهادار داد و ستد میشود . تعداد شرکا در شرکت سهامی عام زیادتر از سایر انواع شرکت های سهامی است؛
این امر میتواند منجر به جمع شدن سرمایه های کوچک و ایجاد یک سرمایه بزرگ بشود که انجام فعالیت های اقتصادی سنگین را میسر میسازد. در این نوع شرکت ها نقل و انتقال سهام آسان است و محدود به رضایت دیگر سهامداران نیست .
17 -اساسنامه شرکت چیست؟
مجموعه قوانینی که بیان می کندکه شرکت برای چه کسب وکاری تشکیل شده است؛سهام آن چه میزان است و چگونه تقسیم و فروخته می شود؛ چگونه شرکت سرمایه اولیۀ خود را تأمین می کند و چگونه سود و زیان تقسیم می شود؛ سهام داران چه حقوق و مسئولیت هایی در شرکت دارند؛ شرکت چگونه منحل می شود و. …
18 -شرکت سهامی خاص چگونه شرکتی است؟
نوعی شرکت سهامی است که سهام آن قابل داد و ستد در بورس اوراق بهادار نیست . هنگام تشکیل چنین شرکتی باید تمام سرمایه آن در موقع تأسیس توسط مؤسسان تأمین شده باشد . مدیر شرکت سهامی خاص نمیتواند خارج از سرمایه گذاران شرکت باشد .
19 -شرکت با مسئولیت محدود چگونه شرکتی است؟
شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده وهر یک از شرکا ، بدون این که سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان سرمایه ی خود در شرکت، مسئول قروض و تعهدات شرکت است .
20 -ساختارسازمانی شرکت سهامی چگونه است؟
ساختارسازمانی به نحوه ورود وارتباط بین اعضای یک شرکت گفته می شود. از بین سهام داران تعدادی به عنوان هیئت مدیره انتخاب می شوند وازبین هیئت مدیره رییس هیئت مدیره انتخاب می شود و به انتخاب هیئت مدیره ،مدیر عامل منصوب می شود.مدیر عامل مدیران بخش های شرکت را انتخاب می کند.
اطمینان دهی بیمه تجارت نو به سپرده گذاران صندوق امانات + فیلم
بیمه تجارت نو با امضای تفاهم نامه ای با بانک شهر در حاشیه نمایشگاه کیش اینوکس2022، صندوق امانات این بانک را تحت پوشش بیمه ای خود قرار داد.
«سرقت از صندوق امانات بانک ملی کاری حرفهای و پیچیده بود. با این حال امنیت ساختمان بانک به اندازه کافی نبود، قفلهایی ساده در حد ساختمانی ساده روی در ورودی بکار گرفته شده بود و ارتباط سامانه امنیتی بانک نیز با پلیس برقرار نبود. این سرقت در ایام تعطیل اتفاق افتاد. سارقین حرفهای از در ورودی پارکینگ وارد شده، تجهیزات ایمنی را قطع کردند و با تخریب دریچه امانات با هوا و گاز ۱۶۷ صندوق امانت از ۲۵۰ صندوق را به سرقت بردند و از بانک خارج شدند. سرقت پنجشنبه شب اتفاق افتاد و ما صبح روز دوشنبه از این سرقت مطلع شدیم. این اتفاق نیز توسط بانک به ما اعلام شد. سرقت در فضای داخل بانک اتفاق افتاد و سامانه امنیتی بانک نیز به پلیس وصل نبود در حالی که باید سامانه امنیتی بانک با پلیس هماهنگ میشد. سامانه امنیتی باید به شکلی باشد که با قطع یک سیم از دسترس خارج نشود. حفاظت بانکها به عهده خودشان است و ما امنیت عمومی را تامین میکنیم. اصلا چیزی به عنوان گشت کشیک بانک وجود ندارد. پلیس در این زمینه مشاوره میدهد اندازه بازار سرمایهگذاری تأثیرگذار؟ و بازدید میکند. پیام این واقعه تقویت ایمنی سایر مراکز است.» این بخشی از اظهارات محمد قنبری رییس پلیس آگاهی است که پس از سرقت صندوق امانات بانک ملی در رسانه ملی مطرح شد، اظهاراتی که نشان داد مسایل امنیتی تا چه اندازه پیش پا افتاده و ابتدایی است.
اموال در خطر حتی در صندوق امانات اندازه بازار سرمایهگذاری تأثیرگذار؟ بانک
این رویداد و سرقتی که از صندوق امانات بانک ملی بدون بکارگیری تجهیزات ایمنی مناسب و بر خلاف اظهار نظر رییس پلیس آگاهی با وسایل ابتدایی صورت گرفت، نشان داد که اموال مردم به هیچ عنوان در حاشیه امن قرار ندارد و حتی اگر مردم اموال قیمتی شان را در صندوق امانات بانک به امانت بسپارند، امکان دارد یک باره با خبر سرقت آن رو به رو شوند.
نگرانی از نبود مدیریت ریسک
در شرایطی که امکان سرقت اموال تحت هر شرایطی وجود دارد، لازم است به روش مدیریت ریسک از اموال و داراییها حفاظت کرد که بهترین روش برای مقابله با هر گونه خطر احتمالی، استفاده از ظرفیت بیمه است. نکته مهم اینجاست که بیمهها برنامهای برای تضمین حفظ اموال صندوقهای امانات ندارند و هر فردی که اموال خود را در صندوق امانات بانکها میگذارد، به همان اندازه نگران سرقت اموال خود است که اموال را در خانه نگهداری کرده و همان قدر از سارق خانگی هراس دارد که نگران سارق صندوق امانات بانکهاست.
نقش آفرینی اینوکس کیش
در حالی نهمین نمایشگاه کیش اینوکس ۲۰۲۲ برگزار شد که دستاوردهای آن مورد بررسی قرار نگرفته و همگان بدنبال این هستند تا نقش آفرینیهای اینوکس کیش ارایه شود. یکی از مهمترین دستاوردهای اینوکس کیش ۲۰۲۲ بستن قراردادها و تفاهم نامههایی بود که تاثیرات خود را بر عرصههای مهم نشان دهد. در این نمایشگاه جلسات بسیاری برگزار شد و مدیران ارشد بانکها و بیمهها با حضور خود، به رایزنی پرداختند. اما نکته مهم این بود که برخی بیمهها و بانکها برای آنکه در این دوره از اینوکس خودنمایی کنند، مدتها چالشهای موجود را مورد بررسی قرار داده و بدنبال این بودند تا در این نمایشگاه گامی نو در عرصه بیمه و بانک بردارند.
مدیریت ریسک با بیمه تجارت نو
در حالی که سرقت از صندوق امانات بانک ملی در مسیر فراموشی گام برمی داشت و مردم نیز یادی کمرنگ از آن در خاطرهها داشتند، بیمه تجارت نو بار دیگر آن را در اذهان کلید زد، با این تفاوت که در قالب پذیرفتن مدیریت ریسک، استفاده از صندوق امانات را به عنوان گزینهای مناسب مطرح کرد. بیمه تجارت نو در اقدامی نو، با امضای تفاهم نامهای با بانک شهر، ریسک سرقت از صندوقهای امانات بانک شهر را پذیرفت. در این بیمه نامه که به شکل متفاوتی عرضه شده علاوه بر پوشش SRCC، دارندگان صندوق امانات نیز تحت پوشش بیمه حوادث قرار میگیرند.
ریسک آشوب و بلوا
در این رابطه مدیرعامل و نایب رئیس هیات مدیره بیمه تجارتنو به خبرنگار پول نیوز گفت: بیمه صندوق امانات طرحی است که مدتها روی آن کار شده بود. نیما نوراللهی افزود: با توجه به مذاکراتی که در زمینه تامین امنیت صندوق امانات داشتییم، توانستیم به تفاهم نامه خوبی با بانک شهر برسیم. وی در تشریح این طرح گفت: در این طرح ریسک بیمه صندوق امانات مشتریان بانکها که کمتر به آن توجه شده بود، مورد پوشش قرار گرفت. نوراللهی گفت: بیمه تجارت نو بدنبال این است که با یک طرح ویژه که در آن ریسک آشوب و بلوا هم دیده شده، با یک حق بیمه ناچیز و بدون سقف برای این صندوق امانات، بتواند با کمک بانک شهر آن را اجرایی کند. مدیرعامل بیمه تجارت نو تاکید کرد: امیدواریم ریسکهای مناسبتری که مورد توجه مشتریان بانک شهر است، به وسیله بیمه تجارت نو پوشش داده شود و بتوانیم در نمایشگاههای بعدی بیمههایی را ایجاد کنیم که به رفع دغدغه و نگرانی شهروندان منجر شود.
دیدگاه شما