منظور از بازار گاوی و خرسی چیست

پدیدهٔ بازار خرسی نام خودش را از نحوهٔ حملهٔ خرس به شکار خود گرفته است. خرس در این حین پنجه‌های خود را از “بالا به پایین” حرکت می‌دهد. به همین دلیل است که بازارهایی که از موقعیت بالای خود روبه‌پایین حرکت می‌کنند را بازارهای خرسی می‌نامند. بازار گاوی نیز نام خود را از نحوهٔ حمله گاوهای نر گرفته است. گاو نر حین حمله شاخ‌هایش را “به سمت بالا” حرکت می‌دهد. بازارهایی که به سمت بالا حرکت می‌کنند را نیز به همین دلیل بازار گاوی نامیده‌اند.

منظور از بازار گاوی و خرسی چیست

تنها با پاسخ به 3 سوال، بهترین کارگزاری متناسب با نیاز های خودت را پیدا کن!

سلام دوست عزیز. منظور از بازار گاوی روند صعودی بازار هست و منظور از بازار خرسی روند نزولی و ناپایداری بازار سرمایه است.

سلام و وقت بخیر خدمت شما دوست عزیز. نوسان و رشد و ریزش ارزش سهم ها در بورس، جز جدایی ناپذیر بازار سرمایه است. رنگ سبز و سفید نشانه روند صعودی و رشد ارزش سهام شرکتهاست و رنگ قرمز و مشکی نشانه روند نزولی و افت ارزش سهام است. با توجه به نحوه نزاع و درگیری بین خرس و گاو، بازار بورس به خرس و گاو تشبیه شده چرا که گاو به هنگام درگیری سر خود را پایین آورده و با بالاآوردن ناگهانی سر خود با شاخ‌هایش اقدام به ضربه زدن می‌نماید که مانند روند صعودی و سبز بازار است. خرس نیز کاملا برعکس گاو به هنگام نزاع ایستاده و بر طعمه خود فرود آمده و به آن حمله میکند که مانند روند نزولی و قرمز بازار است. از این رو در روزهای منفی بازار از اصطلاح بازار خرسی و در روزهای مثبت از اصطلاح بازار گاوی استفاده میکنند.

نظارت دات‌کام یک پلتفرم آنلاینِ بررسی و مقایسه نهادهای مالی می باشد، هدف این است که به سرمایه گذاران خرد کمک کنیم تا بهترین نهاد مالی را برای خود پیدا کنند.

سلب مسئولیت: لطفا توجه داشته باشید که با سرمایه گذاری در بورس، ارز دیجیتال، بازار مشتقه و هر بازار دیگر، ریسک بالایی را متحمل می شوید و ممکن است تمام سرمایه خودرا از دست بدهید. فقط در صورتی معامله در بازارهای مالی را شروع کنید، که از از خطرات مربوطه کاملا آگاه باشید.

بازار خرسی و گاوی چیست؛ تفاوت بازار گاوی و خرسی

منظور از بازار گاوی و بورسی چیست؟ ما در این مطلب از سایت کارگزاری سرمایه و دانش مفهوم بازار خرسی و گاوی و ویژگی های هر یک را به شما معرفی کرده ایم.

بازار گاوی و بازار خرسی از اصطلاحات رایج بازار سرمایه هستند. در این بازار، از اصطلاحات متعددی جهت تجزیه‌ و تحلیل شرایط استفاده شده که این کلمات و اصطلاحات سبب درک بیشتر شخص از روند کلی بازار می‌شود. اصطلاحات بازار گاوی و بازار خرسی در بورس نیز نشان‌دهنده روند کلی بازار است که منظور دقیق از این اصطلاحات رایج را در ادامه به ‌صورت تخصصی و با زبانی ساده و قابل‌ فهم بازگو کرده‌ایم.

بازار گاوی چیست؟

بازار گاوی یا Bull Market به معنای شرایط خوب بازار سرمایه است به صورتی که بر روی نمودار شاهد روند صعودی هستیم و این روند مثبت مربوط به‌ کل بازار است. سرمایه‌گذاران در این بازار به سودهای خوبی دست می‌یابند و از شرایط آن، رضایت کامل دارند. این رضایت و کسب سود منجر به ورود افراد بیشتری به بازار سرمایه می‌شود. در بازار گاوی، سرمایه‌گذاران به دلیل افزایش ارزش سهام‌های خود تمایلی به فروش آن‌ها ندارند. به همین خاطر فروش سهام، کمتر صورت می‌گیرد.

بازار خرسی به چه معناست؟

بازار خرسی یا Bear Market برعکس بازار گاوی بوده و در بورس نشان‌دهنده رکود اقتصادی و افت بازار است. این افت باعث کاهش چشمگیر ارزش سهام‌های مختلف شده و بر کل بازار تأثیر منفی می‌گذارد. بنابراین کارشناسان هنگام ریزش بورس و قرمز شدن آن از اصطلاح بازار خرسی استفاده می‌کنند. در بازار خرسی تعداد فروش بالا بوده و خرید کم باشد در این شرایط معمولاً به دلیل تنش‌های سیاسی و تصمیم‌های اشتباه شرکت‌های بورسی به وجود می‌آید. البته این شرایط بلندمدت بوده و بایستی تصمیمات و سیاست‌های کارآمدی را اجرا کرد تا بتوان بازار بورس اوراق بهادار را از حالت خرسی خارج کرد.

دلیل انتخاب واژه گاو و خرس چیست؟

دلیل انتخاب واژه گاو و خرس برای این حالت‌های بازار، به نحوه نبرد و مبارزه آن‌ها برمی‌گردد. گاو به هنگام مبارزه، شاخ‌هایش را به سمت بالا حرکت می‌دهد که این حرکت رو به بالا در نمودار نشان‌دهنده روند صعودی و رشد است. به همین خاطر به این بازار پررونق و صعودی بازار گاوی گفته می‌شود. خرس نیز هنگام مبارزه با رقبایش، پنجه‌هایش را به سمت پایین به حرکت درمی‌آورد که این حرکت رو به پایین باعث نامیدن بورس ریزشی به بازار خرسی شده است. فعالیت افرادی که در گذشته با پیش‌ فروش کردن پوست خرس به سود خوبی دست می‌یافتند از دیگر دلایل نام‌گذاری بازارهای خرسی و گاوی است. این افراد، پوست خرس را به قیمت روز می‌فروختند و پیش‌بینی می‌کردند که قیمت آن در آینده منظور از بازار گاوی و خرسی چیست منظور از بازار گاوی و خرسی چیست کاهش می‌یابد و به این ‌ترتیب، آن‌ها می‌توانند با خرید پوست خرس با قیمت کم و فروش آن با قیمت بالا به سود خوبی دست یابند. این پیش‌بینی برای نزولی شدن قیمت، یکی از دلایل اصلی نام‌گذاری بازار منفی بورس به نام بازار خرسی بوده است و ازآنجایی‌که مردم مکزیک در گذشته، خرس را برای نبرد در مقابل گاو قرار می‌دادند، جریان مثبت بورس به بازار گاوی معروف شده است.

بازار خرسی و گاوی چه خصوصیاتی دارند؟

عرضه و تقاضای سهام

افراد در بازار گاوی به آینده بسیار خوش‌بین هستند. به همین خاطر شاهد تقاضای بالا و عرضه کم هستیم. در واقع افزایش قیمت سهام‌های بازار و سوددهی قابل ‌توجه آن‌ها منجر به افزایش خرید و کاهش فروش شده است. این شرایط در بازار خرسی کاملاً برعکس است به صورتی که شاهد عرضه بالا و تقاضای کم هستیم.

روانشناسی بازار و رفتار معامله‌گران

روانشناسی بازار یکی از ابزارهای موجود جهت تصمیم‌گیری در معاملات است. در واقع، آشفتگی بازار و عملکرد بد شرکت‌های بورسی به واکنش منظور از بازار گاوی و خرسی چیست معامله‌گران ختم شده و آن‌ها را از این بازار خارج می‌کند. این افراد بعد از خارج شدن از بورس، به دیگر بازارهای سرمایه ورود کرده و باعث افزایش بی‌رویه قیمت‌های این بازارها می‌شوند. اگر هم آرامش بر کل بازار بورس حاکم باشد، معامله‌گران با خیالی آسوده اقدام به خرید سهم‌های بیشتر کرده و در بازار ماندگار می‌شوند. بنابراین اتفاقات بازار بر رفتار معامله‌گران تأثیر زیادی می‌گذارد. در مقابل نیز رفتار معامله‌گران باعث صعودی یا نزولی شدن بورس می‌شود. بنابراین، این دو موضوع بر یکدیگر تأثیر زیادی گذاشته و تعیین‌کننده وضعیت بورس هستند.

تغییرات در روند فعالیت‌های اقتصادی

در بازار گاوی، قدرت خرید معامله‌گران بیشتر خواهد بود و در نتیجه، سرمایه بیشتری به گردش درمی‌آید اما در بازار خرسی، قدرت خرید افراد کاهش یافته و از دست رفتن بیشتر سرمایه آن‌ها منجر به عدم تمایل معامله‌گر به سرمایه‌گذاری مجدد می‌شود. این موضوع بر فعالیت اقتصادی شرکت‌های بورسی تأثیر گذاشته و باعث می‌شود شرکت‌ها به سود خوبی دست نیابند.
در واقع، شرکت‌های بورسی که در بازار بورس ایران حضور دارند اغلب از نوع تولیدی هستند. این شرکت‌های تولیدی جهت تولید محصولات باکیفیت و پیشی گرفتن از رقبای خود به سرمایه نیاز دارند و زمانی که افراد دست از سرمایه‌گذاری می‌کشند، این مراکز نیز دچار افت شده و با ضررهای پی‌درپی مواجه می‌شوند.

چگونه روند بازار را تخمین بزنیم؟

برای تخمین بازار باید به وضعیت آن در طولانی‌مدت توجه کرد. بازار خرسی در بورس و بازار گاوی بیانگر وضعیت بلندمدت هستند. به‌این‌ترتیب، اگر بورس دو هفته روند صعودی داشته باشد به معنای بازار گاوی نیست و بایستی بازه زمانی طولانی‌تری را مدنظر قرار دهید. در واقع، در کوتاه مدت ممکن است اصلاحاتی صورت بگیرد که تأثیر آن در همان کوتاه مدت است و در بلند مدت جواب نمی‌دهد. شما عزیزان هرچقدر به این مفاهیم تسلط بیشتر داشته باشید به تخمین بهتری هم‌دست خواهید زد و سرمایه‌گذاری موفقی را تجربه خواهید کرد.

چگونه بازار گاوی به بازار خرسی تبدیل می‌شود؟

زمانی که بیشتر مردم به بازار سرمایه ورود می‌کنند زمینه‌های تبدیل بازار گاوی به بازار خرسی فراهم می‌شود. درواقع، حضور عموم مردم به بازار سرمایه بدون اطلاع کافی از بورس و شرایط آن منجر به روند نزولی بازار می‌شود. در این شرایط بیشتر سهام‌های موجود خریداری ‌شده و معمولاً مردمی که وارد بورس شده‌اند دست به ریسک نمی‌زنند. به‌ عبارتی ‌دیگر برای حفظ بازار گاوی بایستی پول به آن تزریق شود اما فروش بیشتر سهام باعث تزریق پول کمتری شده و این به معنای پایان بازار گاوی و شرایط ایده‌آل بورس است.

بازار خرسی و گاوی چیست؟

بازار گاوی (Bull Market) زمانی اتفاق می‌افتد که شرایط بازار بورس، صعودی باشد و قیمت‌ها در حال افزایش باشند. احتمالا علت این نامگذاری به این دلیل است که گاو موقع حمله به دشمن، شاخ‌هایش را از پایین به سمت بالا می‌کشد. این حرکت شبیه موج‌های صعودی در بازار سهام است که از بالا به سمت پایین حرکت می‌کنند.

بازار خرسی (Bear Market) زمانی اتفاق می‌افتد که شرایط بازار بورس، نزولی باشد و قیمت‌ها در حال کاهش باشند. دلیل نامگذاری روند نزولی در بازارهای مالی به بازار خرسی احتمالا به نوع جنگیدن خرس مربوط می‌شود. خرس برای جنگیدن پنجه‌هایش را از بالا به سمت پایین می‌کشد. این حرکت بسیار شبیه حرکت قیمت از قله‌ها به سمت دره‌ها یا همان روند نزولی در بازار سهام است.

پیشنهاد مطالعه: سبد پیشنهادی سهام بورس تهران

اصطلاح بازار گاوی و خرسی در بورس

قبل از این که بیشتر به مفهوم این دو اصطلاح در بورس بپردازیم، لازم است به این نکته اشاره کنیم که:

• بازار گاوی، صعودی و بولیش به یک معنا هستند.
• بازار خرسی، نزولی و بِریش هم معنای مشترکی دارند.

با این حساب اگر این نام‌ها را در هر جایی دیدید، می‌دانید که منظور از همه آن‌ها یک چیز است. حیوان گاو به روند افزایشی قیمت و حیوان خرس به روند کاهشی آن اشاره دارد.

پیشنهاد ویژه: آموزش رایگان بورس تهران

مفهوم بازار گاوی در بورس

زمانی که شرایط اقتصادی در یک کشور رو به رشد قرار دارد، بازار سهام آن کشور با افزایش قیمت‌ها رو به رو می‌شود. در چنین شرایطی می‌گویند بازار گاوی است البته نام بازار گاوی یا صعودی به احساسات سرمایه گذاران از روند بازار نیز گفته می‌شود. زمانی که سِنتیمنت یا احساس اکثر سرمایه گذاران نسبت به روند بازار صعودی است از اصطلاح بازار گاوی نیز استفاده می شود چون به هر حال بازارهای مالی تحت تاثیر نگرش سرمایه گذاران هستند.

افزایش مداوم قیمت‌ها، نشانه یک بازار گاوی در تمام بازارهای مالی است. بازار گاوی در بورس با افزایش قیمت سهام شرکت‌های بورسی همراه است. در چنین شرایطی سرمایه گذاران باور دارند که روند صعودی به صورت بلند مدت ادامه خواهد داشت. علاوه بر این در چنین شرایطی سطح اشتغال در کشور بالاست و اقتصاد قوی است.

پیشنهاد مطالعه: اصول نوسان گیری در بورس

مفهوم بازار خرسی در بورس

زمانی که شرایط اقتصادی در یک کشور رو به افول می‌گذارد، بازار سهام آن کشور با منظور از بازار گاوی و خرسی چیست کاهش قیمت‌ها رو به رو می‌شود. در چنین شرایطی از اصطلاح بازار خرسی یا نزولی استفاده می‌کنند البته همان طور که در قسمت قبلی گفتیم زمانی که سِنتیمنت سرمایه گذاران از روند قیمت‌ها، نزولی است هم از این اصطلاح استفاده می‌شود چون سرمایه گذاران و بازار سرمایه دو بخش جدانشدنی از یکدیگر هستند.

کاهش مدام قیمت‌ها، نشانه یک بازار خرسی است. زمانی که سهام شرکت‌های بورسی با کاهش قیمت همراه می‌شوند، بازار خرسی شروع می‌شود. در چنین شرایطی معمولا کشورها از نظر اقتصادی در وضعیت بدی به سر می‌برند و نرخ بیکاری افزایش پیدا می‌کند. کارخانه‌ها تعدیل نیرو می‌کنند و رشد اقتصادی به شدت کُند می‌شود. با دیدن چنین شرایطی سرمایه گذاران به این باور می‌رسند که روند نزولی به مدت زیادی ادامه خواهد یافت.

پیشنهاد مطالعه: سرمایه گذاری در بازار بورس

علت نامگذاری بازار صعودی و نزولی به بازار گاوی و خرسی در چیست؟

همان طور که در ابتدای متن اشاره کردیم یکی از علت‌هایی که بازار صعودی و نزولی با نام‌های گاوی و خرسی شناخته می‌شوند، نوع حمله این حیوانات است. گاو با شاخ زدن از پایین به بالا، تداعی کننده حرکات صعودی در بازار است حال آن که خرس با پنجه کشیدن از بالا به پایین، تداعی کننده حرکات نزولی در بازار است.

از نظر تاریخی، علت دیگری برای نامگذاری بازارها به گاوی و خرسی نیز وجود دارد. در زمان‌های گذشته دلالان پوست خرس با امید به این که قیمت پوست خرس در آینده کمتر می‌شود، این پوست‌ها را پیش از این که به دستشان برسد، با قیمت بالایی پیش فروش می‌کردند و زمانی که قیمت کمتر می‌شد، پوست‌های خرس مورد نیازشان را با قیمت کمتر از شکارچیان می‌خریدند و به مشتری‌های خود می‌دادند و بدین طریق از این تفاوت قیمت سود می‌کردند. این دلالان به خرس‌ها معروف شدند. خرس‌ها کوتاه شده عبارت دلالان پوست خرس بود. در همان زمان‌ها مردم دو حیوان گاو و خرس را در یک میدان به مبارزه وا می‌داشتند و از آن جا که همیشه گاو و خرس رقیب و متضاد یکدیگر بودند، برای بازارهای صعودی از اصطلاح گاوی استفاده می‌شد.

پیشنهاد مطالعه: 10 نکته طلایی در بورس

آیا می توان به هر کاهش و افزایش قیمتی بازار خرسی و گاوی گفت؟

به هر کاهش قیمتی، بازار خرسی گفته نمی‌شود و به هر افزایش قیمتی هم بازار گاوی گفته نمی‌شود. برای این که بتوان نام بازار گاوی و خرسی را به درستی استفاده کرد باید به دو نکته مهم توجه کنید:

۱- به طور کلی زمانی که اسم بازار گاوی و خرسی یا بولیش و بریش می‌آید، روندهای بلند مدت مد نظر هستند و افزایش یا ریزش قیمت‌ها در تایم فریم‌های کوتاه مدت در نظر گرفته نمی‌شوند.

۲- اگر قیمت به اندازه یک درصد خاص افزایش یا کاهش پیدا کند می‌توان از اصطلاحات بازار گاوی و خرسی استفاده کرد. زمانی که قیمت بیشتر از ۲۰ درصد نسبت به آخرین دره یا کف‌های قیمتی، رشد می کند، به عنوان بازار گاوی یا صعودی در نظر گرفته می‌شود. زمانی هم که قیمت بیشتر از ۲۰ درصد نسبت به آخرین قله یا سقف‌های قیمتی افت کند، به عنوان یک بازار خرسی واقعی در نظر گرفته می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: قوانین کارگزاری

ویژگی های بازار گاوی و خرسی

هر چند تعریف بازار خرسی و گاوی با کاهش و افزایش قیمت‌ها به سادگی ممکن است اما این بازارها ویژگی‌های خاصی دارند که آگاهی از آن‌ها برای سرمایه گذاری در بورس الزامی خواهد بود.

۱- رابطه بازار گاوی و خرسی و میزان عرضه و تقاضا در سهام

بازار گاوی؛ تقاضای زیاد و عرضه کم

در یک بازار گاوی میزان تقاضا بسیار بالاست و سرمایه گذاران بسیاری علاقه به خرید سهام پیدا می‌کنند. از طرف دیگر به خاطر افزایش قیمت‌ها بسیاری از سرمایه گذارانی که صاحب سهام هستند، حاضر نیستند سهام خود را بفروشند. در چنین حالتی میزان عرضه به شدت کاهش پیدا می‌کند و رقابت برای به دست آوردن سهام بیشتر می‌شود. همین موضوع نیز باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود.

در بازار بورس ایران زمانی که یک بازار گاوی وجود دارد، صف خرید شکل می‌گیرد چون میزان عرضه در چنین شرایطی به شدت کم می‌شود. البته هر صف خریدی در بورس به معنای وجود یک بازار گاوی نیست.

بازار خرسی؛ تقاضای کم و عرضه زیاد

در بازار خرسی یا نزولی، قضیه کاملا برعکس است. بیشتر سرمایه گذاران می‌خواهند سهام خود را بفروشند و عده کمی تمایل به خرید دارند. در نتیجه میزان عرضه بیشتر از تقاضا می‌شود و همین موضوع باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود.

در بازار بورس ایران زمانی که یک بازار خرسی یا نزولی وجود دارد، اکثر سهم‌ها با صف فروش سنگین مواجه می‌شوند. در چنین شرایطی کسی حاضر نیست سهام فروشنده‌ها را بخرد و قیمت‌ها روز به روز کاهش پیدا می‌کنند.

۲- رابطه بازار گاوی و خرسی و روان شناسی سرمایه گذاران

طرز تفکر سرمایه گذاران و احساسات آن‌ها نسبت به بازار ، در روندهای ایجاد شده در بورس بسیار تاثیرگذار است. به عبارت دیگر روان شناسی سرمایه گذاران یا آن چه که در ذهن آن‌ها نسبت به بازار وجود دارد، در افزایش و کاهش قیمت‌ها در بازار موثر است.

در یک بازار صعودی یا گاوی، سرمایه گذاران با امید به دست آوردن سود بیشتر، سهام بیشتری می‌خرند و همین دیدگاه باعث ادامه حرکت صعودی در بورس می‌شود اما در یک بازار نزولی یا خرسی، جو حاکم بر بازار و طرز تفکر سرمایه گذاران نسبت به آینده بازار، منفی است. به همین دلیل آن‌ها شروع به بیرون کشیدن سرمایه خود از بورس می‌کنند و همین موضوع باعث ادامه حرکت نزولی در بورس می‌شود.

پیشنهاد ویژه: آموزش تابلو خوانی

۳- رابطه بازار گاوی و خرسی و شرایط اقتصادی

اقتصاد و بورس بسیار به یکدیگر وابسته هستند. شرکت‌هایی که سهام آن‌ها در بورس معامله می‌شود، نقش بزرگی در اقتصاد یک کشور دارند و به همین دلیل است که اقتصاد و بازار سهام بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند.

در یک بازار گاوی یا صعودی، وضعیت اقتصادی خوب است و مردم پول زیادی دارند و تمایل به خرج کردن آن وجود دارد. در نتیجه میزان مصرف بیشتر می‌شود و همین امر باعث به حرکت درآمدن اقتصاد و تقویت آن می‌شود. در نتیجه شرکت‌های بورسی رونق می‌گیرند و با سودسازی بیشتر، قیمت سهام آن‌ها در بورس افزایش پیدا می‌کند.

در یک بازار خرسی یا نزولی، وضعیت کاملا برعکس است. شرکت‌های بورسی نمی‌توانند سود زیادی به دست بیاورند چون به علت شرایط بد اقتصادی، مردم حاضر نیستند پول خرج کنند و همین باعث کاهش نقش مصرف کنندگی مردم می‌شود. در نتیجه‌ی چنین شرایطی شرکت‌های بورسی نمی‌توانند سود زیادی ثبت کنند و قیمت سهام آن‌ها در بورس کاهش پیدا می‌کند.

۴- رابطه بازار گاوی و خرسی و روندهای بلند مدت

عامل اصلی تعیین کننده یک بازار گاوی یا خرسی، روندهای بلند مدت هستند. به عبارت دیگر زمانی که بازار به اخبار خاصی به صورت سریع واکنش نشان می‌دهد را نمی‌توان به عنوان شروع یک بازار گاوی یا خرسی در نظر گرفت. تغییرات کوچک قیمت عمدتا روندهای کوتاه مدت را به وجود می‌آورند. روندهای کوتاه مدتی که در بسیاری از موارد حرکت اصلی قیمت را اصلاح می‌کنند. به همین دلیل است که تنها روندهای طولانی و بلند مدت برای تشخیص یک بازار گاوی یا خرسی به کار می‌روند.

البته همیشه روندهای بلند مدت را نمی‌توان در دسته بندی بازار گاوی یا خرسی گذاشت. چون در برخی مواقع روند حرکت قیمت در بلند مدت خنثی است. در چنین حالتی حرکات رو به بالا و پایینی در بازار شکل می‌گیرند که تقریبا برابر هستند و سود و ضرر سرمایه گذاران را خنثی می‌کنند. در این مواقع روند بازار خنثی است و با بالا و پایین رفتن قیمت به یک اندازه، بازار منتظر جهت پیدا کردن به یک سمت است.

در بازار گاوی و خرسی بورس چطور باید معامله کرد؟

زمانی که بازار گاوی یا صعودی می شود باید با توجه به آموزش‌های بورسی خود، در اوایل روند صعودی، بازار گاوی را شناسایی کنید تا بتوانید با خرید به موقع سهام از افزایش قیمت‌ها سود به دست بیاورید. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که بازار گاوی در بلند مدت اتفاق می‌افتد پس اصلاحات کوتاه مدت قیمتی نباید روی سرمایه گذاری شما تاثیری داشته باشد.

زمانی که بازار خرسی یا نزولی می‌شود شما باید بتوانید با توجه به تکنیک‌های مدیریت سرمایه پیش از شروع روند نزولی قوی در بازار، سهام خود را بفروشید. چون همان طور که می‌دانید بازار بورس یک طرفه است و کاهش قیمت‌ها منجر به ضرر سرمایه گذاران می‌شود. اگر دانش اقتصادی داشته باشید می‌توانید به موقع سهام خود را بفروشید و در سایر بازارهای مالی سرمایه گذاری کنید تا زمانی که بازار بورس دوباره به شکل گاوی یا صعودی در بیاید و در آن سرمایه گذاری کنید.

بزرگترین اشتباهی که سرمایه گذاران ممکن است در یک بازار خرسی مرتکب شوند این است که با دیدن کاهش قیمت‌ها گمان می‌کنند فرصت مناسب برای سرمایه گذاری فراهم شده است. حال آن که واقعیت این است که اگر در یک بازار نزولی، سهام بخرید به احتمال زیاد با کم شدن مداوم قیمت‌ها، ضرر زیادی خواهید کرد. پس بهتر است اگر سهامی ندارید در زمان بازار خرسی به بورس نزدیک نشوید و منتظر تغییر جهت بازار بمانید.

بازار گاوی و خرسی به معنای بازار صعودی و نزولی در بورس می‌باشند. زمان شروع یک بازار گاوی، معمولا شرایط اقتصادی خوب است و میزان تقاضا برای خرید سهام زیاد است اما در یک بازار خرسی، معمولا شرایط اقتصادی اوضاع نا‌به‌سامانی دارد و میزان عرضه سهام در بورس بسیار زیاد است و کسی علاقه‌ای به خرید سهام ندارد. البته این دو اصطلاح در بلندمدت اتفاق می‌افتند و نمی‌توان هر روند کوتاه مدت صعودی یا نزولی را بازار گاوی یا خرسی نامید.

پیشنهاد مطالعه: ورود به بورس ایران

سوالات متداول

۱- بازار گاوی در بورس چیست؟

بازار گاوی به معنای یک بازار صعودی است که در آن قیمت‌ها در حال افزایش هستند.

۲- بازار خرسی در بورس چیست؟

بازار خرسی به معنای یک بازار نزولی منظور از بازار گاوی و خرسی چیست است که در آن قیمت‌ها در حال کاهش هستند.

۳- نام بازار گاوی و خرسی از کجا می آید؟

یکی از علت های نامگذاری بازار صعودی و نزولی به نام‌های گاوی و خرسی به علت نوع حمله کردن این دو حیوان است. در متن مقاله در این مورد بیشتر توضیح داده‌ایم.

مفهوم بازار خرسی و گاوی در ارز دیجیتال چیست ؟

اگر با بازارهای بورس یا ارز دیجیتال سروکار داشته باشید، به احتمال زیاد نام «بازار خرسی» (Bearish Market) و «بازار گاوی» (Bullish Market) را شنیده‌اید. بازارها به طور معمول با یکی از این دو اصطلاح معرفی می‌شوند و هر کدام از این دو،‌ شرایطی را توصیف می‌کنند که بازار در آن قرار دارد.

بازار ارزهای دیجیتال،‌ می‌تواند گاه بسیار پیچیده و پر نوسان باشد. هنگامی که سخن از سرمایه‌گذاری یا معامله در این بازار به میان می‌آید، دانستن برخی اصطلاحات می‌تواند به ما در انجام تحقیقات کافی کمک کند. اما خرس‌ها و گاوها در ارز دیجیتال به چه معنا هستند؟

در این مقاله ابتدا به معرفی و توصیف بازار خرسی در ارز دیجیتال و بازار گاوی در ارز دیجیتال می‌پردازیم و ویژگی بازار گاوی و خرسی را بررسی می‌کنیم، سپس به نحوه ایجاد بازار گاوی و بازار خرسی و ویژگی‌های آن‌ها اشاره کرده و شیوه‌های معامله در هر یک را شرح می‌دهیم.

بازار خرسی و بازار گاوی در ارز دیجیتال چیست؟

رویکرد به بازار می‌تواند دو نوع باشد: گاوی و خرسی. بازارهای خرسی و گاوی، جهت کلی یک بازار مالی را در یک دوره زمانی مشخص توصیف می‌کنند. بازار گاوی به معنای بازاری با روند صعودی و قیمت‌های افزایشی است و بازار خرسی، بازاری نزولی و دارای کاهش قیمت را نشان می‌دهد.

توجه داشته باشید که در بازارهای دوطرفه، هیچ‌کدام از این دو بازار نسبت به دیگری مزیتی برای تریدرها ندارند و با اتخاذ کردن روش‌های مناسب،‌ می‌توان از هر دوی آن‌ها سود به دست آورد. منظور از بازار دوطرفه، بازاری است که در آن از هر دو روندهای صعودی و نزولی بتوان به سود رسید.

اصطلاحات بازار گاوی و بازار خرسی قرن‌ها در انواع بازارهای مالی مورد استفاده قرار می‌گرفتند و فضای ارزهای دیجیتال نیز آن‌ها را پذیرفته‌ است. با توجه به حرکت سریع بازار رمز ارزها و نوسان‌های قیمت، دانستن روند این بازار و تشخیص گاوی یا خرسی بودن آن، اهمیت فراوانی دارد.

در برخی مواقع، بازار گاوی یا خرسی اشاره به یک دارایی یا گروهی از دارایی‌ها دارد، اما در اکثر موارد تمامی بازار مالی را توصیف می‌کند. بازارها می‌توانند تا چندین ماه یا چندین سال به صورت گاوی و خرسی باشند، اما به طور معمول برای این که یک بازار به وضعیت گاوی یا خرسی برسد، باید حداقل 20 درصد تغییر را نسبت به اوج یا فرود اخیر خود تجربه کند.

از منظر کوتاه‌مدت (ساعتی یا روزانه) و بلندمدت (ماهانه یا سالانه)، بازارها با توجه به قیمت دارایی‌های خود به صورت چرخه‌ای عمل کرده و از حرکات رو به بالا و رو به پایین پیروی می‌کنند. یک روش آسان برای تشخیص بازار گاوی در مقابل بازار خرسی، این است که این دو بازار را به ترتیب به صورت «بالا» در مقابل «پایین» یا «اوج» در مقابل «فرود» در نظر بگیرید.

یک مثال برای درک بهتر بازار گاوی و بازار خرسی در ارز دیجیتال

در یک مثال کلی، فرض کنید در زمانی هستیم که سرمایه‌گذاران و افراد فعال در حوزه ارزهای دیجیتال به بیت کوین امیدوارند. در این حالت به احتمال زیاد تعداد افراد بیشتری به خرید این رمز ارز اقدام می‌کنند و گفته می‌شود که بازار بیت کوین یک بازار گاوی است.

حال فرض کنید که انتقال پیش‌بینی نشده‌ای رخ می‌دهد و قیمت بیت کوین به یک‌باره به طور چشمگیری کاهش می‌یابد. در این حالت امکان دارد که عده زیادی از افراد نسبت به بیت کوین بدبین شوند و بنابراین به طور میانگین گفته می‌شود که بازار خرسی است. حال ممکن است در همین بازار خرسی، عده‌ای از افراد گاو (همچنان خوشبین به بیت کوین) باقی بمانند. به طور مشابه، امکان دارد که در بازاری که به طور میانگین گاوی است، عده‌ای خرس (بدبین به آینده) باشند.

گاوها و بازار گاوی در ارز دیجیتال

بازار گاوی برگردان کلمه «Bullish» در زبان انگلیسی است. معنای این کلمه به گاو نر اشاره دارد. از آن‌جا که شاخ‌های گاو نر رو به بالا است، این عبارت روند صعودی بازار را نشان می‌دهد. اصطلاح بازار گاوی به شرایط کلی اقتصادی مطلوب اشاره می‌کند و به بازاری اطلاق می‌شود که به طور معمول با احساسات مثبت سرمایه‌گذاران در مورد روند صعودی فعلی همراه است.

به عبارت دیگر در بازار گاوی در ارز دیجیتال، سرمایه‌گذاران به بازار اعتماد داشته و به امید افزایش قیمت و سودهای آتی، سرمایه‌های خود را در آن نگه می‌دارند یا سرمایه‌گذاری خود را افزایش می‌دهند. در این نوع بازار، خریداران قدرت و کنترل بازار را در اختیار دارند.

منظور از اصطلاح «گاوها» یا به عبارت بهتر گاوهای نر، سرمایه‌گذارانی است که به سهام (یا ارز دیجیتال خود) باور و امید دارند. گاوها در ارز دیجیتال، نشان‌دهنده سرمایه‌گذاران موفق و امیدوار هستند. این دسته از سرمایه‌گذاران نسبت به سایر افراد ریسک‌پذیری بیشتری دارند.

بازار گاوی در ارز دیجیتال چگونه ایجاد می‌شود؟

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، این سرمایه‌گذاران هستند که بازار گاوی در ارز دیجیتال را ایجاد می‌کنند. اگر سرمایه‌گذاران احساس کنند که قیمت‌ها قرار است افزایش بیابد و برای مدت زمانی طولانی همین روند را طی کند، در قیمت‌های پایین‌تر،‌ سهام یا ارز دیجیتال را خریداری می‌کنند. افزایش خوش‌بینی در میان سرمایه‌گذاران باعث می‌شود که قیمت‌های بازار به بالا رفتن ادامه دهد.

عوامل دیگری نیز وجود دارند که باعث ایجاد بازار صعودی می‌شوند، اما به طور کلی، شرایط مطلوب بازار به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران می‌انجامد. در بازار گاوی در ارز دیجیتال، ممکن است پشتیبانی از جریان‌های اصلی و فرهنگ عامه به تغییرات بازار بینجامد. به عنوان مثالی در این زمینه، می‌توان بازارهای گاوی در سال ۲۰۱۷ را نام برد که به تبعیت از جریان‌های اینترنتی یا سریال‌های تلویزیونی‌ای همچون «بیگ بنگ تئوری» (The Big Bang Theory) رخ داد.

در برخی موارد، اتفاقات غیرمنتظره نیز می‌توانند موجب ایجاد بازار گاوی در ارز دیجیتال شوند. به عنوان نمونه،‌ ظهور بیماری کرونا در سال ۲۰۱۹، بسیاری از مردم را از امور مالی سنتی به سمت ارزهای دیجیتال سوق داد. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری‌های کلانی که برخی نهادهای گوناگون بر ارزهای دیجیتال قرار می‌دهند، ممکن است در برخی موارد بازار گاوی در ارز دیجیتال را ایجاد کنند. یک نمونه از این مورد، سرمایه‌گذاری ۶۵۰ میلیون دلاری شرکت «مایکرواستراتژی» (MicroStrategy) در بیت کوین بود که به ایجاد بازار گاوی انجامید.

ویژگی‌های بازار گاوی در ارز دیجیتال

بازارهای گاوی به طور معمول در زمان‌هایی رخ می‌دهند که اقتصاد قوی است یا به سوی قوی‌تر شدن حرکت می‌کند. ویژگی‌هایی وجود دارند که به ما در تشخیص بازار گاوی ارز دیجیتال کمک می‌کنند.

اگر در بازار ارز دیجیتال، قیمت‌ها در یک مدت زمان مشخص افزایش یابند، یا اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار افزایش پیدا کند، ممکن است بازار ارز دیجیتال به صورت گاوی باشد. از سوی دیگر، اگر پس از انتشار اخبار مثبت، قیمت‌ها به شدت بالا بروند یا پس از اخبار منفی، به میزان بسیار کمی کاهش پیدا کنند، امکان دارد که در یک بازار گاوی حضور داشته باشیم.

در بازارهای گاوی در ارز دیجیتال، ممکن است با وجود عرضه کم، تقاضاهای بالایی وجود داشته باشد و برخی از پروژه‌های خاص، بیشتر قیمت‌گذاری شوند. از طرفی در این نوع بازار، صحبت‌های پیرامون ارزهای دیجیتال در رسانه‌های جریان اصلی و شبکه‌های اجتماعی افزایش خواهد یافت.

معامله در بازار گاوی ارز دیجیتال

هنگامی که قصد سرمایه‌گذاری در یک بازار گاوی در ارز دیجیتال را دارید، بهترین راه، تشخیص زودهنگام روند است تا بتوانید زودتر خرید کنید. بعد از آن می‌توانید به محض این که بازار به اوج خود رسید، خریدها را با قیمت‌های بالاتری بفروشید. بازار گاوی در ارز دیجیتال تمایل به دوام طولانی دارد، بنابراین به طور معمول هر ضرری در آن حداقل و موقتی است.

اگر تغییرات غیرمنتظره‌ای مثل بحران یا مداخله‌های قانونی در بازار به وجود بیاید و نشانه‌های آغاز یک بازار خرسی بروز پیدا کند، بهترین استراتژی این است که پوزیشن‌های خود را کاهش دهید، به‌خصوص آن‌هایی که در رمز ارزهای کمتر اثبات‌شده هستند. در این شرایط ممکن است نیاز داشته باشید که دارایی‌های خود را به طور موقت به فلزات گران‌بها، پول نقد یا دارایی‌های مشابه تبدیل کنید، زیرا این دارایی‌ها شانس بیشتری برای مقاومت در برابر سقوط بازار دارند.

ارزهای دیجیتال همچنین در پایان بازارهای گاوی با قیمت‌های پایین‌تری در دسترس هستند، بنابراین در چنین شرایطی مراقب باشید و از فرصت‌های افزایش سرمایه‌گذاری خود استفاده کنید.

خرس‌ها و بازار خرسی در ارز دیجیتال

به طور مشابه، اصطلاح بازار خرسی بازگردان واژه «Bearish» در زبان انگلیسی است. معنای این کلمه به خرس اشاره دارد و بازاری ایستا و بدون حرکت را توصیف می‌کند. از آن‌جا که خرس‌ها به هنگام حمله پنجه‌های خود را رو به پایین می‌گیرند، منظور از بازار خرسی بازاری است که روند آن یا ثابت و یا نزولی است و به سمت پایین حرکت دارد. این روند نزولی بر چشم‌انداز سرمایه‌گذاران تأثیر می‌گذارد و الگوی نزولی بیشتری را تداوم می‌بخشد.

ترس، بدبینی و بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به روند کنونی بازار از ویژگی‌های چنین بازاری است. در این نوع بازار فروشندگان، قدرت و کنترل بازار را در اختیار دارند.

اصطلاح «خرس‌ها» در چنین بازاری، اشاره به سرمایه‌گذارانی دارد که امیدی به سهام (یا ارز دیجیتال) خود ندارند. خرس‌ها بر این نکته معتقدند که ممکن است قیمت سهام با افت مواجه شود. خرس نماد سرمایه‌گذاران شکست‌خورده و ناامید است.

بازار خرسی در ارز دیجیتال چگونه ایجاد می‌شود؟

به طور معمول، یک روند نزولی در قیمت‌ها می‌تواند باعث ایجاد بازار خرسی شود. با ادامه کاهش قیمت‌ها، سرمایه‌گذاران نیز اعتماد خود را نسبت به بهبود قیمت‌ها از دست می‌دهند و در نتیجه روند نزولی ادامه می‌یابد.

به طور کلی مواردی مانند جنگ‌ها، بحران‌های سیاسی، بیماری‌های همه‌گیر و اقتصادهای کند ممکن است باعث ایجاد بازارهای خرسی شوند. با این وجود در بازار ارزهای دیجیتال، پیش‌بینی زمان شروع یک بازار خرسی بر اساس روندهای قبلی بسیار دشوارتر است،‌ زیرا برخلاف بازارهایی همچون بازار سهام که دهه‌ها در حال فعالیت بوده و داده‌های بسیاری برای سرمایه‌گذاران و تحلیلگران دارند، بازار کریپتو بازار جدیدی محسوب می‌شود.

بازارهای خرسی در ارز دیجیتال به دلایل متعددی ممکن است ایجاد شوند. اگر حجم معاملات در بازار کاهش یابد، یعنی افراد به دلیل عدم اطمینان به بازار، اقدام به نگه‌داشتن رمز ارزهای خود کرده‌اند و همین امر،‌ به ایجاد بازار خرسی می‌انجامد. در برخی موارد،‌ احساسات منفی افراد به ارزهای دیجیتال ممکن است باعث منظور از بازار گاوی و خرسی چیست ایجاد بازارهای خرسی شود.

به عنوان مثال در سال ۲۰۱۷ «جیمی دیمون» (Jamie Dimon)، مدیرعامل شرکت «جی پی مورگان» (JPMorgan)، تنها چند ماه پیش از آن که قیمت بیت کوین به ۲۰,۰۰۰ دلار برسد، آن را کلاهبرداری خواند و باعث شد که قیمت این ارز دیجیتال سقوط کند. این موارد، تنها دلایل ایجاد بازارهای خرسی در ارز دیجیتال نیستند و این بازارها به دلایل بسیاری ممکن است پدید آیند.

ویژگی‌های بازار خرسی در ارز دیجیتال

برای تشخیص بازارهای خرسی ویژگی‌هایی وجود دارد. کاهش قیمت‌ها در یک دوره زمانی، ممکن است نشانه‌ای از بازار خرسی در ارز دیجیتال باشد. در این بازارها ممکن است عرضه بیشتر از تقاضا باشد و سرمایه‌گذاران به بازار اطمینان نداشته باشند.

یکی دیگر از نشانه‌های بازار خرسی در ارز دیجیتال این است که صحبتی از رمز ارزها در رسانه‌های جریان اصلی و شبکه‌های اجتماعی صورت نگیرد، یا جوی منفی علیه آن‌ها ایجاد شده باشد. علاوه بر این، بی‌اعتمادی عمومی به ارزهای دیجیتال در میان اقتصاددانان، تحلیل‌گران و فعالان حاضر در امور مالی سنتی، ممکن است نشانه‌ای از وجود بازار خرسی در ارز دیجیتال باشد.

به علاوه،‌ اگر پس از انتشار اخبار مثبت و منفی، قیمت‌ها به میزان بسیار کمی بالا یا پایین بروند، امکان دارد که در یک بازار گاوی حضور داشته باشیم.

معامله در بازار گاوی ارز دیجیتال

سرمایه‌گذاری در بازارهای خرسی به طور معمول ریسک بیشتری را در پی دارد، زیرا قیمت‌ها در این بازار پایین‌تر است و سرمایه‌گذاران نیز اعتماد بسیار کمی به ارزهای دیجیتال دارند. با این حال، این ریسک با بازده مورد انتظار بالاتری در آینده همراه است. به این ترتیب، می‌توانید ارزهای دیجیتال را در قیمت‌های پایین‌تر خریداری کنید و در اوج بازار گاوی بعدی، بفروشید.

استراتژی دیگری که سرمایه‌گذاران در این نوع بازارها استفاده می‌کنند، این است که به محض مشاهده روندهای نزولی، دارایی‌های موجود خود را می‌فروشند و سپس با ادامه روند نزولی بازار، این دارایی‌ها را دوباره با قیمت بسیار پایین‌تری می‌خرند.

هیچ راهی وجود ندارد تا تشخیص بدهیم یک بازار خرسی چقدر طول می‌کشد، به‌خصوص اگر این بازار به دلیل رکود یا شرایط مشابهی به وجود آمده باشد. بنابراین نخواهیم دانست که این افول تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و قیمت‌ها تا چه حد می‌توانند کاهش یابند. در نتیجه، ممکن است یک خرید زودتر از موعد انجام داده یا سرمایه‌گذاری خوبی را از دست بدهیم.

جمع‌بندی

بازار ارزهای دیجیتال همانند سایر بازارها می‌تواند دو رویکرد گاوی و خرسی داشته باشد. بازار گاوی به معنای بازاری با روند صعودی و قیمت‌های افزایشی است و بازار خرسی، بازاری نزولی و دارای کاهش قیمت را نشان می‌دهد.

بازار گاوی و خرسی ارزهای دیجیتال تحت تأثیر عوامل زیادی قرار دارند. بازار ارزهای دیجیتال به نسبت بازار سهام سرمایه‌گذاران کمتری دارد و پرنوسان‌تر است، بنابراین هنگام بررسی معاملات در بازارهای گاوی و خرسی باید دقت زیادی داشته باشیم.

سرمایه‌گذاران کریپتو به طور معمول وقتی قیمت‌های پایینی در بازارهای خرسی وجود دارد، خرید می‌کنند و آن‌ها را حفظ می‌کنند تا بتوانند با رسیدنِ بازار گاوی بعدی، سود خوبی به دست آورند. هزاران استراتژی دیگر نیز وجود دارد که معامله‌گران حرفه‌ای از آن‌ها استفاده می‌کنند. با دانستن ویژگی‌های بازارهای گاوی و خرسی در ارز دیجیتال می‌توان از این استراتژی‌ها به بهترین شکل استفاده کرد.

توازن قدرت میان خرس‌ها و گاوهای بازار در هر زمانی می‌تواند جو کلی بازار (بازار گاوی و بازار خرسی) و قیمت‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، به همین دلیل سرمایه‌گذاران به طور مداوم انتقال مقدارهای بزرگ ارزهای دیجیتال را از یک کیف پول به دیگری رصد می‌کنند.

بازار خرسی در تحلیل تکنیکال چیست؟

بازار خرسی (Bear Market) در تحلیل تکنیکال به بازاری اطلاق می‌شود که طی مدتی طولانی روند قیمت‌ها در آن نزولی باشد. این اصلاح شرایطی را بیان می‌کند که در آن قیمت سهام افت قیمتی‌ای حداقل 20 درصد یا بیشتر را نسبت به بالاترین قیمت اخیرش تجربه کرده باشد. این شرایط موجب ایجاد بدبینی و احساسات منفی در بین سرمایه‌گذاران بازار می‌شود.

اگر به طور اتفاقی با دیجی کوینر آشنا شده اید و هیچ اطلاعاتی در مورد تحلیل تکنیکال ندارید پیشنهاد می‌کنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب، مقاله «تحلیل تکنیکال چیست؟» را مطالعه نمایید.

بازارهای خرسی معمولاً هم‌زمان با افت شاخص‌هایی نظیر شاخص مشهور S&P 500 (این شاخص فهرستی از 500 نماد برتر در بازار بورس نیویورک (وال استریت) و بازار Nasdaq است.) همراه می‌شوند.

البته در هر بازاری و با هر مدت‌زمانی نمی‌توانیم به‌قطع بگوییم که با بازار خرسی مواجه هستیم. برای مثال در بازارهای کالا و سهام شرکت‌ها باید حتماً شاهد افت 20 درصدی یا بیشتر قیمت نسبت به آخرین قلهٔ قیمتی باشیم، اما با این تفاوت که باید مدت زمان بیشتری این افت ادامه‌دار باشد تا ما بتوانیم بازار را به‌عنوان یک بازار خرسی نام‌گذاری کنیم. این زمان معمولاً حداقل 2 ماه و یا بیشتر از آن می‌باشد.

بازارهای خرسی همچنین با رخدادهای اقتصادی کلان مانند دوران رکود رخ می‌دهند. بازارهای خرسی در مقابل بازارهای روبه‌بالا یا به اصطلاح “گاوی” قرار می‌گیرند.

نکات کلیدی بازار خرسی:

1. بازارهای خرسی زمانی رخ می‌دهند که قیمت‌ها نسبت به اوج پیشین خود بیش از 20 درصد افت کرده باشند و احساسات سرمایه‌گذاران در بازار نیز منفی شده باشد.
2. بازارهای خرسی می‌تواند چرخه‌ای و یا طولانی‌مدت باشند. بازار خرسی چرخه‌ای می‌تواند برای دورهٔ زمانی چندهفته‌ای و یا چندماهی طول بکشد. اما بازار خرسی طولانی‌مدت می‌تواند سال‌ها و یا حتی در مواردی برای دهه‌ها ادامه‌دار باشد.
3. معامله‌گران می‌توانند از طریق قراردادهای آتی فروش (در این حالت معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند که افت قیمتی سهام تا چه محدوده‌ای رخ می‌دهد، و در صورت رسیدن قیمت تا آن محدوده سود دریافت می‌کند. به‌مانند زمانی که قیمت در حال صعود می‌باشد. نظیر آنچه در بازار فارکس رخ می‌دهد.) و صندوق‌های قابل معاملهٔ معکوس (Inverse ETF) در بازارهای خرسی و در حین سقوط قیمت نیز به سود دست پیدا کنند.

درک بازارهای خرسی

قیمت‌های سهام به‌طورکلی انتظارات سرمایه‌گذاران را در مورد جریان نقدینگی آن سهام و مقدار سود و زیان شرکت مدنظر نشان می‌دهند.

وقتی که چشم‌انداز رشد و توسعه و انتظارات پیشین سرمایه‌گذاران در بازار از بین می‌رود، سهام می‌توانند افت قیمتی را تجربه کنند. در این حالت شاهد رفتار گله‌ای (Herd Behavior، به‌حالتی اطلاق می‌شود که در آن تعداد کثیری از مردم دنباله‌روِ جمع می‌شوند و دلیلی جز انجام شدن آن کار توسط جمع برای خود پیدا نمی‌کنند.)، ترس، اضطراب و عجله در بازار برای نقد کردن سهام و جلوگیری از ضرر در بازار خرسی خواهیم بود.

در تعریفی از بازار خرسی می‌گویند “برای اینکه بازار خرسی را تشخیص دهیم، لازم است که منتظر افت قیمتی متوسط 20 درصدی باشیم.” اما باید مدنظر داشته باشید که این 20 درصد یک عدد تقریبی است.

همان طور که ما عدد 10 درصد را یک عدد تقریبی برای اصلاح می‌دانیم. (منظور از اصلاح قیمتی، بازه‌ای است که در آن بازار از ادامهٔ روندش خودداری کرده و مدتی را خلاف جهت روند طی می‌کند تا روند بتواند استراحت کرده و با قدرت بیشتری به ادامهٔ مسیر بپردازد. البته گاهی نیز بازار به‌کل تغییر کرده و اصلاح آنقدر طول می‌کشد تا زمانی که خودش به یک روند در بازار تبدیل می‌شود.)

یک تعریف دیگر برای بازارهای خرسی می‌گوید این بازارها زمانی هستند که سرمایه‌گذاران بیشتر “ریسک‌گریز” هستند تا اینکه به دنبال ریسک باشند. بازارهایی بدین شکل می‌توانند تا مدت‌ها ادامه داشته باشند، دست‌کم تا زمانی که سرمایه‌گذاران و فعالین دست از عقاید سابق خود کشیده و دیدگاهی جدید به بازار پیدا کنند.

بازارهای خرسی می‌توانند علل زیادی داشته باشند، اما اَهَمِ این دلایل عبارتند از: 1- بازار کند و تنبل. 2- نشانه‌های تضعیف اقتصاد مانند افزایش نرخ بیکاری، کاهش درآمد اقشار، بهره‌وری اقتصادی پایین. 3- کاهش سود صنایع.

شایان ذکر است دخالت‌های دولتی در اقتصاد خود می‌توانند از دلایل بازار خرسی باشند. برای مثال، تغییرات نرخ مالیات و افزایش نرخ بهره می‌تواند موجب بازار خرسی شود. همچنین، افت در اطمینان سرمایه‌گذاران نسبت به سرمایه‌گذاری‌ای که انجام داده‌اند نیز نشانه‌ای بر آغاز بازار خرسی می‌باشد. سرمایه‌گذاران برای جلوگیری از ضرر احتمالی، پول‌های خود را از بازار خارج کرده و افت قیمتی و در نتیجهٔ آن، بازار خرسی را رقم می‌زنند.

بازارهای خرسی می‌توانند برای چندماه تا چند سال طول بکشند. یک بازار خرسی سکولار (بازار سکولار به بازای گفته می‌شود که تحت تأثیر نیروهای خارجی می‌تواند تا چندسال ادامه‌دار شده و قیمت‌ها در آن تحت تأثیر آن نیروها بالا و پایین بروند.) می‌تواند به مدت 10 یا حتی 20 سال طول بکشد.

تشخیص این بازار ها با نرخ بازگشت سرمایه‌شان که به‌مدت چندین سال در حد معینی باقی می‌ماند امکان‌پذیر است. ممکن است در بازار خرسی سکولار صعودهایی باشد که سهم‌ها و شاخص‌ها برای مدتی صعودی شوند، اما سودهای حاصل‌شده تداوم ندارند و قیمت‌ها دوباره به مقادیر قبلی بازمی‌گردند. یک بازار خرسی چرخه‌ای (دوره‌ای) می‌تواند از چند هفته تا چندین ماه به‌طول بیانجامد.

شاخص‌های اصلی بازار آمریکا در تاریخ 24 دسامبر 2018، شاهد یک سقوط قیمتی تا نزدیکی منطقهٔ خرسی بازار (افت 20 درصدی) بودیم.

در ماه‌های اخیر نیز شاهد افت شدید شاخص‌های S&P 500 و داو جونز (داو جونز یک میانگین صنعتی است که توسط وال استریت ژورنال تهیه و منتشر می‌شود. این شاخص در برگیرندهٔ 30 سهام برتر بازار بورس نیویورک و بازار بورس Nasdaq می‌باشد.) در محدودهٔ زمانی 11 تا 12 مارس 2020 بودیم.

از مثال‌های مهم‌تر بازارهای خرسی نیز می‌توانیم به بحران اقتصادی بین سال‌های 2007 تا 2009 ایالات متحده اشاره کنیم. این بحران 17 ماه به طول انجامید و شاخص S&P 500 پنجاه درصد ارزش کل خودش را طی این مدت از دست داد.منظور از بازار گاوی و خرسی چیست

در مارس 2020، بازارهای جهانی سهام وارد یک بازار خرسی ناگهانی شدند. بازار خرسی‌ای که نشأت گرفته از تأثیرات شیوع سراسری ویروس کرونا بود. این بازار باعث افت شاخص مشهور داو جونز از 30,000 واحد (که رکورد تاریخی این شاخص بود) به زیر 19,000 واحد آن هم طی چند هفته شد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تئوری داو می‌توانید از مطلب آموزشی «تئوری داو در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

شکل 1: تاریخچه و طول مدت بازارهای خرسی

فازهای بازار خرسی

بازارهای خرسی به‌طور معمول 4 فاز (مرحله) را تجربه می‌کنند.

1. اولین مرحله را می‌توان در زمان وجود قیمت‌های بالا در بازار و وجود احساسات مثبت و قوی در بین سهامداران اشاره کرد. در پایان این مرحله، سرمایه‌گذاران شروع به نقد کردن سرمایه‌شان و خروج از بازار می‌نمایند.
2. در مرحلهٔ دوم، قیمت سهام‌ها شروع به افت شدید یا به اصطلاح “شارپ” می‌نماید. معاملات در بازار کمتر شده و سود اشخاص حقوقی شروع به افت می‌کند. برخی از سرمایه‌گذاران در این حالت دچار ترس و وحشت می‌شوند. این اتفاق درست زمانی رخ می‌دهد که “جو کلی بازار” رو به منفی شدن می‌رود. به این حالت در اصطلاح حالت “تسلیم‌شدگی” گفته می‌شود.
3. مرحلهٔ سوم زمانی است که دلالان و سفته‌بازان شروع به ورود به بازار می‌کنند. فعالیت آنها به‌طور مکرر موجب افزایش قیمت و حجم معاملات در بازار می‌گردد.
4. در مرحله چهارم و آخر، قیمت سهام به افت خود ادامه می‌دهند، هر چند که این افت با شتاب کمتری صورت می‌گیرد. از آنجایی که قیمت‌های پایین خبر خوبی را برای جذب سرمایه از سرمایه‌گذاران مخابره می‌کند، گاوها شروع به تحت کنترل گرفتن بازار می‌کنند و قیمت‌ها را دوباره به سمت بالا حرکت می‌دهند.

“خرس” و “گاو” در بازارهای مالی

پدیدهٔ بازار خرسی نام خودش را از نحوهٔ حملهٔ خرس به شکار خود گرفته است. خرس در این حین پنجه‌های خود را از “بالا به پایین” حرکت می‌دهد. به همین دلیل است که بازارهایی که از موقعیت بالای خود روبه‌پایین حرکت می‌کنند را بازارهای خرسی می‌نامند.

پدیدهٔ بازار خرسی نام خودش را از نحوهٔ حملهٔ خرس به شکار خود گرفته است. خرس در این حین پنجه‌های خود را از “بالا به پایین” حرکت می‌دهد. به همین دلیل است که بازارهایی که از موقعیت بالای خود روبه‌پایین حرکت می‌کنند را بازارهای خرسی می‌نامند. بازار گاوی نیز نام خود را از نحوهٔ حمله گاوهای نر گرفته است. گاو نر حین حمله شاخ‌هایش را “به سمت بالا” حرکت می‌دهد. بازارهایی که به سمت بالا حرکت می‌کنند را نیز به همین دلیل بازار گاوی نامیده‌اند.

بازار گاوی نیز نام خود را از نحوهٔ حمله گاوهای نر گرفته است. گاو نر حین حمله شاخ‌هایش را “به سمت بالا” حرکت می‌دهد. بازارهایی که به سمت بالا حرکت می‌کنند را نیز به همین دلیل بازار گاوی نامیده‌اند.

استفاده از این دو حیوان و نحوهٔ حمله آنها به‌طور استعاری همچنین منتقل‌کنندهٔ این مفهوم است که بازارهای مالی بازاری خشن می‌باشد و باید خودتان را برای نبردی سخت آماده کنید.

بازارهای گاوی در مقابل اصلاحات بازار

بازارهای گاوی را نباید با اصلاحاتی که در بازار ایجاد می‌شوند اشتباه بگیریم. اصلاح معمولاً یک روند کوتاه مدت است که می‌تواند کمتر از یک ماه تا حدود دو ماه به‌طول بیانجامد.

اصلاحات بازار برای سرمایه‌گذاران فرصتی عالی برای پیدا کردن “نقطهٔ ورود” و وارد شدن به معاملات در قیمتی مناسب را می‌دهند، در صورتی که بازارهای گاوی چنین امکانی را به سرمایه‌گذاران نمی‌دهند. زیرا به‌سختی می‌توان برای بازارهای گاوی نقطهٔ پایانی را متصور شد که بتوان در آنجا به معامله ورود نمود.

تلاش برای جبران ضررها در بازار خرسی یک نبرد دشوار است مگر این که سرمایه‌گذاران از قراردادهای آتی فروش یا دیگر استراتژی‌ها برای کسبِ درآمد از بازارهای در حال سقوط بهره ببرند.

بین سال‌های 1900 تا 2018، ما شاهد 33 بازار خرسی بوده‌ایم که هر کدام از این بازارها به‌طور میانگین حدود 3.5 سال به‌طول انجامیده است. یکی از آخرین نمونه‌های بازار خرسی که در اذهان نیز ماندگار شده، بازار خرسی‌ای است که مصادف با بحران اقتصادی بین اکتبر 2007 تا ماه مارس 2009 رخ داد. در طی این مدت 17 ماهه، شاخص صنعتی داو جونز (DJIA: Dow Jones Industrial Index) به میزان54% از ارزش کل خود را از دست داد.

فروش استقراضی Short Sell در بازارهای خرسی

SHORT SELL (فروش استقراضی) به‌نوعی از معاملات گفته می‌شود که در آن فرد در ابتدا پیش‌بینی می‌کند که قیمت نزولی خواهد بود، سپس دارایی‌ای را در قیمت (برای مثال 100 دلار) می‌فروشد و همان دارایی را دوباره در قیمت (برای مثال 70 دلار) می‌خرد.

او در زمانی که بازار در حال ریزش قیمتی بود، توانست 30 دلار به‌ازای هر سهم به‌دست آورد. در فروش استقراضی فرد باید دارایی مدنظر را در قیمت خاصی یا در (و یا قبل از) تاریخ خاصی به‌فروش برساند.

معاملات فروش استقراضی بسیار پُرخطر بوده و بهتر است تنها افراد با تجربه، مسلط و آشنا به بازار به چنین معاملاتی دست بزنند زیرا در صورت شکست ضررهای بسیار سنگینی در انتظار شخص خواهد بود.

برای مثال اگر قیمت‌ها به‌جای اینکه نزولی شوند، صعودی گردند، شخص مجبور می‌شود تا همان دارایی‌ها را با قیمت روز (که گران‌تر از قیمت فروش است) خریداری نماید و این‌گونه دچار ضرر می‌شود.

سود یا ضرر کسی که فروش استقراضی می‌کند بستگی دارد به تفاوت قیمت سهم‌ها وقتی به‌صورت قرضی آنها را به فروش می‌رساند و همین قیمت وقتی دوباره برای پس دادن سهم‌ها خریداری می‌شوند که به این عمل کاور کردن (سهم‌های قرض گرفته شده) می‌گویند.

صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس (منظور از بازار گاوی و خرسی چیست Inverse ETF) و قراردادهای آتی فروش در بازارهای خرسی

معاملات آتی فروش در بازارهایی نظیر فارکس، به شخص آزادی عمل می‌دهد اما برخلاف فروش استقراضی، شخص را دچار هیچ مسئولیتی نمی‌کنند. بدین ترتیب معامله‌گر برخلاف شرایط فروش استقراضی مجبور نیست تا دارایی مدنظر را در قیمت خاصی یا در تاریخ خاصی به فروش برساند.

قراردادهای آتی می‌توانند برای جبران ضررهای معاملات آتی خرید در بازارهایی نظیر فارکس مورد استفاده قرار بگیرند و باعث می‌شوند تا پورتفو (سبد سهام) شخص در طولانی‌مدت متعادل بماند. پس به یاد داشته باشید که قراردادهای آتی فروش (Put Options) به‌طور کلی بسیار امن‌تر از فروش استقراضی (Short Selling) هستند.

صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس (Inverse ETF’s) طراحی شده‌اند تا قیمت‌ها را در خلاف جهت شاخصی که دنبال می‌کنند تغییر دهند.

برای مثال، ارزش صندوق قابل‌معاملهٔ معکوس شاخص S&P 500، در صورت افت 1 درصدی این شاخص، به میزان 1 درصد افزایش می­‌یابد. تعداد زیادی از این نوع از صندوق‌های قابل‌معاملهٔ معکوس وجود دارند که خاصیت اهرمی داشته و می‌توانند افت یک درصدی مثال قبلی را با سودهایی 2 یا 3 برابری جبران کنند. مانند قراردادهای آتی فروش، از صندوق‌های قابل معامله معکوس نیز می‌توان برای تخمین و پیش‌بینی بازار و محافظت از سبد سهام استفاده نمود.

مثال‌های واقعی از بازارهای خرسی

با افزایش عدم پرداخت وام خانه‌ها توسط وام‌گیرندگان در آمریکا به دنبال ترکیدن حباب قیمت خانه در 2006 اقتصاد این کشور وارد یک دورهٔ رکود شد که تا سال 2009 ادامه داشت.

ترکیدن حباب قیمت خانه که باعث کاهش شدید قیمت خانه و اینکه مقدار باقی‌مانده از وام خیلی بیشتر از قیمت خانه در آن زمان بود باعث می‌شد که وام‌گیرندگان هیچ رقبتی به پس دادن وام خانه‌ها نداشته باشند.

در ادامهٔ این روند صندوق‌هایی که این وام‌ها را داده بودند سرمایه‌گذاران عمده و بین‌المللی خود را از دست دهند و این شروع رکود بود. تا پیش از آن، شاخص S&P 500 که در تاریخ 9 اکتبر به بالاترین حد خود در سطح 1565.15 واحد رسیده بود با وسعت و اثراتی که عدم پرداخت وام‌گیرندگان داشت در تاریخ 5 مارس 2009 (در اواخر دوران این رکود) تا سطح 682.55 واحد سقوط کرده بود. در تاریخ 24 دسامبر 2018 نیز، شاخص‌های مطرح اقتصادی ایالات متحده در حدود 20 درصد (و تا نزدیکی منطقه بازار خرسی) سقوط نمودند.

اخیراً نیز، شاخص صنعتی داو جونز در تاریخ 11 مارس 2020 و شاخص S&P500 در تاریخ 12 مارس 2020 وارد یک بازار خرسی شدند. این اتفاق درست در پی بزرگترین بازار گاوی این دو شاخص در تاریخ‌­شان رخ داد. بازار گاوی‌ای که از مارس سال 2009 آغاز شده بود و به مدت 11 سال ادامه یافته بود.

قیمت سهام، به‌علت اثرات ویروس کرونا و کاهش قیمت نفت که به دلیل اختلاف بین روسیه و عربستان سعودی بر سر کاهش تولید نفت بود، پایین آمد. در همین دوره نیز شاخص داو جونز سقوط آزادی را از 30,000 واحد به زیر 19,000 واحد تنها در طی چند هفته تجربه نمود.

برای یک مثال دیگر نیز می‌توانیم به رکود بزرگ سال 1929 اشاره کنیم. همچنین حباب دات کام در مارس سال 2000، که از عواقب آن می‌توان به حذف شدن 49 درصد از ارزش شاخص S&P500 اشاره نمود. این بازار خرسی نیز تا اکتبر 2002 به طول انجامید.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.