برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان

ارز فیات چیست؟ آیا ارز دیجیتال به زودی جای پول را می‌گیرد؟ [+تاریخچه پول]

ارز فیات یکی از مفاهیم مهم در حوزه پولی و بانکی است. امروزه در کشورهای مختلف، به این اصطلاح واحد پول رایج یک کشو یا پول کاغذی می‌گویند. البته این بدین معنی نیست که سکه‌های فلزی، پول فیات نیستند!

عوامل بسیاری مانند عدم محدودیت، هزینه پایین تولید و ارزش مالی، تأثیر برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان عمده‌ای بر روند تاریخی تغییر روش استفاده مردم از پول داشته است. محدودیت‌های فیزیکی و کمبود منابعی مانند طلا و نقره نیز نقش عمده‌ای در این تغییر دارند.

در این مقاله از پول نو قرار است تا با همدیگر معنا و مفهوم این اصطلاح را یکبار برای همیشه یاد بگیریم. اگر به این مبحث علاقه‌مندید تا آخر این مقاله من را همراهی کنید.

ارز فیات چیست؟

طبق تعریف، پول فیات نوعی ارز کاغذی است که از پشتیبانی فیزیکی مانند طلا یا نقره برخوردار نیست. یعنی پیش‌تر این پشتوانه وجود داشته ولی کم کم خود پول دارای ارزش شده. ارزش و اعتبار کامل این پول به قدرت، اعتماد و سیاست ناشر آن بستگی دارد. بنابراین، هر چه قدرت کشور صادرکننده بیشتر باشد، ارزش ارز آن نیز بالاتر است. به عنوان مثال، ارز فیات ایالات متحده، دلار آمریکا است. کشورهای دیگری هم هستند که دلار واحد پولی آن‌هاست مانند کانادا ولی ارزش دلار آمریکا با دلار کانادا یکسان نیست.

ارز fiat برخی از کشورها مانند چین یوان (رنمینبی) است که با نشانه ￥نشان داده می‌شود. علیرغم قدرت اقتصادی و سیاسی بسیار بالا، این ارز در برابر دلار، یورو یا پوند انگلیس ارزش پایینی دارد. دلیل اصلی این امر سیاست اقتصادی و پولی چین است. چینی‌ها با پایین نگه داشتن ارزش یوان نسبت به ارزهای جهانی سعی در جذب سرمایه گذاران بین المللی دارند.

با تضعیف کشور یا بحران اقتصادی یا جنگ، واحد پولی آن کشور کاهش می‌یابد و سقوط می‌کند. نمونه بارز سقوط ارز fiat در کشورها به دلیل بحران اقتصادی، ونزوئلا است. این کشور پس از درگذشت رهبر خود یعنی چاوز، دچار سقوطی شدیدتر از پیش شد به طوری که برای خرید یک قلم کالا در سوپرمارکت، مردم حجم زیادی از اسکناس می‌پرداختند که دیگر شمارش نمی‌شد بلکه وزن می‌شد!

یا مثلا کشور ترکیه پس از شکیت اقتصادی شدیدی که تجربه کرد، صفرهای پول ملی خود را کاهش داد تا محاسبه آن ساده‌تر باشد. البته ترکیه رشد اقتصادی‌ای تجربه کرد که توانست تا حدی این کاهش ارزش پول را جبران کند.

ارز فیات به بانک‌های مرکزی هر کشور اجازه می‌دهد تا بر بازار ملی آن کشور تسلط داشته باشند. زیرا کنترل میزان چاپ در دست مسئولان بانک مرکزی است.

یکی از معایب اصلی ارزهای سنتی در مقابل ارزهای دیجیتال این است که برای پوشش کسری بودجه، دولت‌ها می‌توانند مقادیر زیادی از این ارزها را چاپ کنند که منجر به تورم زیاد می‌شود.

ارز فیات چطور به وجود آمد؟

هزاران سال پیش مردم بومی هر منطقه برای تبادل کالا از روش پایاپای یا کالا به کالا استفاده می‌کردند. مثلا یک راس گوسفند معادل ۱۰ کیسه گندم معامله می‌شد. در طی زمان این نوع معامله دچار مشکل شد چون نمی‌شد تعیین کرد که حالا یک ران گوسفند چند کیسه گندم می‌شود!

به مرور راه‌های دیگری جایگزین شد و کار به فلزات گرانبها رسید چون قابل تقسیم بودند. این تقسیم شدن منجر به ضرب سکه شد. سکه‌های طلا ارزش بیشتر و سکه‌های نقره و برنز و آلیاژهای دیگر ارزش کمتر داشتند. به این ترتیب می‌شد خریدهای خرد را هم انجام داد.

بعد از مدتی برای جلوگیری از تقلب و خالص نگه داشتن فلزات سکه‌ها، حاکمان وظیفه مهر کردن و ضرب کردن سکه‌ها را به عهده گرفتند تا اعتبار آن‌ها را تضمین کنند. به این صورت سکه‌های ضرب شده با نقش پادشاهان به وجود آمدند.

نقش داریوش هخامنشی روی سکه طلا. به این سکه‌ها «داریک» می‌گفتند

این روند ادامه داشت تا جایی که حجم معاملات زیاد شد و عملا حمل و نقل و انتقال سکه‌ها ناممکن بود علاوه بر این، دزدی و به سرقت بردن طلای تاجران به دست راهزنان رایج شده بود و کار را برای تجارت سخت می‌کرد.

این شد که چک و اسکناس به وجود آمد و نشان دهنده مقدار طلایی بود که یک تاجر با خود دارد. بانک هم به همین طریق به وجود آمد. تاجران طلای خود را به شخصی بانفوذ می‌سپردند و او روی برگه‌ یا پوست امضا می‌کرد و می‌نوشت که فلان شخص این مقدار طلا پیش من دارد و معامله انجام می‌شد.

چین را می‌توان خاستگاه اولین ارز فیات کاغذی در نظر گرفت. در سلسله تانگ پادشاهان تصمیم گرفتند به جای طلا، نقره یا برنز از پول کاغذی استفاده کنند.

اما استفاده از این نوع ارز در کشورهای غربی از قرن هجدهم آغاز شد. کشورهای غربی، به ویژه در طول جنگ، از ارزهای فیات برای محافظت از ذخایر طلا و نقره خود استفاده کردند.

ارز فیات چگونه کار می‌کند؟

پس از تغییر و تحولاتی که برای شکل پول به وجود آمد، دیگر کم کم اعتبار خود آن فرد جایگزین طلا می‌شد و خود آن برگه یا چک ارزشمند شد. یعنی آن امضای پای برگه بود که ارزش داشت. مثل پول‌های کاغذی ما که امضای رئیس بانک مرکزی نشان‌دهنده اعتبار آن است. پس این گونه شد که دیگر هیچ کالای فیزیکی از این مدل پول پشتیبانی نمی‌کند. این پول بسته به منطقه جغرافیایی شناخته شده، قدرت خرید و ارزش ایجاد می‌کند. بنابراین با کمک پول فیات می‌توان هر محصولی را خریداری کرد.

یکی از اولین استفاده‌های ثبت شده از پول کاغذی در چین در حدود سال ۸۰۰ پس از میلاد بوده است، اگرچه چینی‌ها در اواسط قرن پانزدهم این قالب را کنار گذاشتند. تصویر بالا مربوط به اسکناس کوان چینی است که قدیمی ترین اسکناس شناخته شده در حدود سال ۱۳۸۰ میلادی است.

با استفاده از ارز fiat، قدرت خرید مردم ذخیره می‌شود. آن‌ها محدود به خرید و فروش کالا نخواهند بود. پرداخت حقوق نیز با استفاده از ارزهای فیات آسان است. الان با وجود بانکداری الکترونیکی مبادله ارز کاغذی کمتر شده است ولی پول‌های دیجیتالی هم ارز فیات به حساب می‌آیند.

سیستم کار ارزهای فیات متمرکز است. یعنی یک دستگاه یا سازمان خاص متولی چاپ پول و متعادل نگه داشتن ارزش آن است. بانک و سازمان‌های مالی متمرکز هستند و دولت‌ها آن‌ها را اداره می‌کنند. قانون‌های مربوط به وام، تسهیلات، چک، پرداخت‌ها، سودها و… همگی از سمت قدرت‌های مرکزی هر کشور تعیین می‌شود.

ارزش پول فیات به سیاست پولی، نرخ بهره و عملکرد کشور بستگی دارد

ارزش پول فیات به سیاست پولی، نرخ بهره و عملکرد کشور بستگی دارد. در کشورهایی که از نظر سیاسی یا اقتصادی ناپایدار هستند، تورم بالاتر خواهد بود. طبیعتا در این صورت ارزش پول فیات کاهش می‌یابد و قیمت کالاها و خدمات افزایش می‌یابد. در نتیجه قدرت خرید رو به کاهش خواهد شد و مردم تحت فشار اقتصادی مضاعفی قرار خواهند گرفت.

به طور کلی این ارز برای تامین قدرت خرید و اطمینان اکثریت مردم برای تامین کالاهای مورد نیاز به خوبی عمل می‌کنند. دولت نیز باید با استفاده از سیاست‌های صحیح اقتصادی برای حفظ و حتی افزایش ارزش پول ذکر شده، قدرت خرید مردم را افزایش دهد.

برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان

ارزهای فیات مختلفی وجود دارد و در ادامه مقاله چند ارز مختلف رایج در کشورهای جهان را برای شما لیست می‌کنیم:

نام کشور	واحد پولی
آمریکا	دلار
انگلیس	پوند
ین	ژاپن
یوان	چین
یورو	اتحادیه اروپا
دینار	کویت
ریال	عمان
فرانک	سوئیس
درهم	امارات متحده عربی
روپیه	هند
روبل	روسیه

مزایای ارز فیات

مهم‌ترین ویژگی پول فیات ثبات قیمت آن است. عکس این موضوع در مورد طلا، مس و نقره صادق است. استفاده از ارزهای فیات در قرن بیستم در سراسر جهان رواج یافت. زیرا استفاده از این سیستم بیشتر از استفاده از ارزهای کالایی و سکه توجیه اقتصادی داشت.

مزیت دیگر استفاده از پول فیات این است که به دولت‌ها اجازه می‌دهد تا با کنترل میزان چاپ پول، کنترل کامل سیستم مالی و بانکی کشور را در دست بگیرند. به عنوان مثال استفاده از این سیستم به کاهش خسارات وارده به ایالات متحده در جریان بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۸ کمک کرد.

کار با ارز فیات برای مردم ساده‌تر است و امکان خطا و اشتباه در جابه‌جایی آن کم است. شناخته شده است و مردم سال‌هاست که با آن کار می‌کنند در صورتی که ارزهای دیجیتال جدید و ناشناخته‌اند و هنوز بسیار مردم به آن اعتماد ندارند.

ارز فیات کشورهای مختلف جهان

معایب ارز فیات

هیچ محدودیتی برای ارز فیات وجود ندارد، بنابراین می‌توان آن را در اندازه میلیون‌ها یا میلیاردها نسخه در روز چاپ کرد. این می‌تواند عامل کاهش ارزش پول فیات باشد. این در حالی است که استفاده از فلزات گرانبها مانند طلا و نقره چنین عیبی ندارند چون مقدار آن‌ها در جهان ثابت و عرضه آن‌ها محدود است.

از طرفی ارزهای فیات به راحتی قابل جعل کردن هستند. امروزه از روش‌های مختلفی برای هوشمندسازی اسکناس‌ها وعدم کپی برداری استفاده می‌شود. البته استفاده از این روش‌ها هزینه چاپ پول را نیز به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. یکی دیگر از معایب این مدل پولی این است که با تغییر سیستم‌های حکومتی آن کشورها می‌توان آن را به کلی تغییر داد.

تفاوت بین ارز دیجیتال و ارز فیات؛ آیا چیزی به نام ارز دیجیتال فیات وجود دارد؟

پول فیات و ارز دیجیتال مفاهیمی کاملا مستقل هستند. بنابراین، اصطلاح ارز دیجیتال فیات کاملا بی‌معنی است. ارز دیجیتال شکل جدیدی از سرمایه مالی است که می‌تواند جایگزین ارزهای موجود در سال‌های آینده شود. اما مشکلاتی در این راه وجود دارد. زیرا عوض شدن جای ارزهای فیات با ارزهای دیجیتال مستلزم پذیرش جهانی و اجماع اکثر مردم در سراسر جهان و همچنین شرکت‌های بزرگ و کوچک است.

البته ارز دیجیتال ترجمه خوبی برای کریپتو کارنسی نیست چون ارز فیات می‌تواند شکل دیجیتالی به خود بگیرد. پیش‌تر هم به این اشاره کردیم که با موبایل و هابربانک‌ها ما پول جابه‌جا می‌کنیم بدون اینکه پای هیچ سکه و اسکناسی در میان باشد! پس این پول می‌تواند شکل دیجیتال داشته باشد. ولی این با مفهوم ارز دیجیتال یا رمز ارز متفاوت است.

تفاوت بین ارز دیجیتال و ارز فیات

۱. ارزهای فیات ارزش خود را از دولت صادرکننده به دست می‌آورند، در حالی که ارزهای دیجیتال ارزش خود را مستقیماً از بلاک چین و سرمایه گذاران به دست می‌آورند. بنابراین، ارزهای دیجیتال می‌توانند قوی‌تر عمل کنند در صورتی که پشتوانه فکری و اقتصادی قوی‌ای داشته باشند.

۲. ارزهای فیات توسط بانک‌های مرکزی و موسسات سطح بالا در هر کشور نظارت می‌شوند. در صورتی که بلاک چین‌ها توسط پروتکل‌های خاص، همکاری کاربران و رای گیری اداره می‌شوند.

۳. تفاوت دیگری نیز بین این دو ارز در تقسیم آن‌ها وجود دارد. ارز فیات واسطه‌های گوناگونی دارد. در حالی که ارزهای دیجیتال مبتنی بر شبکه‌های غیرمتمرکز هستند که امکان تراکنش‌های ناشناس با ساختاری خاص را فراهم می‌کند. (درباره استیبل کوین stablecoin بخوانید: استیبل کوین چیست؟)

۴. ارزهای فیات به نوعی استیبل کوین به حساب می‌آیند چون ارزش‌ آن‌ها همواره ثابت است. یک اسکناس ۱۰۰۰ تومنی همیشه ۱۰۰۰ تومان است (ارزش آن نسبت به بقیه ارزها تغییر می‌کند ولی خودش همیشه ۱۰۰۰ تومان می‌ماند) ولی ارزهای دیجیتالی که استیبل کوین نیستند مانند بیت کوین و اتریوم، نوسان قیمت دارند و برای همین می‌توانند به عنوان ذخیره ارزش عمل کنند.

سخن آخر با خوانندگان

در دنیای امروز، تمایل به تجارت سریع، ایمن و بدون احراز هویت در حال افزایش است. استفاده از ارزهای فیات، کارت‌های اعتباری، پرداخت‌های موبایلی و حتی سیستم‌های سریع بانکی بین المللی پاسخگوی این نیاز نیست. اما ارز دیجیتال، به طور ناشناس بستری را برای ایجاد سرعت فوق‌العاده برای انجام چنین تراکنش‌هایی فراهم می‌کند.

با توجه به این نیازها و همچنین محدودیت‌های ارزهای فیات، پول آینده ارز دیجیتال خواهد بود. امروزه ارز دیجیتال پیشرفته‌ترین و خلاقانه‌ترین راه برای پوشش نیازها و نگرانی‌های شماست. بنابراین انتظار می‌رود در آینده نزدیک استفاده از ارزهای فیات کاهش یابد.

پس بهتر است هر چه زودتر دست به کار شوید و با مطالعه و آموزش دیدن درباره ارزهای دیجیتال و نحوه خرید و فروش آن‌ها قدم جدیدی به سوی آینده بردارید. ما در بلاگ پول نو به شما کمک می‌کنیم تا به صورت رایگان آموزش ببینید و بعد از آموزش دیدن در صرافی پول نو سرمایه گذاری را شروع کنید 🙂

منظور از ارزهای فیات(Fiat Currency) چیست؟

به بیان ساده، ارز فیات همان پول رایج قانونی بدون پشتوانه است که جایگزین ارزهای با پشتوانه طلا یا سایر کالاهای فیزیکی شده‌اند. این یعنی ارزش ارزهای فیات به فلزات گران‌بها یا کالاهای فیزیکی وابسته نیست، بلکه تنها به پشتوانه دولت صادر کننده آن تعیین می‌شود. در نتیجه قدرت اقتصادی-سیاسی دولت صادر کننده یک ارز فیات نقش کلیدی در ارزش در نظر گرفته شده برای آن دارد. امروزه بیشتر کشورهای جهان از پول بدون پشتوانه فیزیکی یا همان ارزهای فیات (Fiat Currency) برای خریداری کالا و خدمات، سرمایه‌گذاری و پس‌انداز دارایی‌ها استفاده می‌کنند.

ارزهای فیات از کجا آمده‌اند؟

خواستگاه ارزهای فیات به یکی از استان‌های چین باز می‌گردد. استان سی‌شوان برای نخستین بار در قرن 11 میلادی اقدام به صدور پول کاغذی کرد. در ابتدا تنها می‌شد از این پول‌های کاغذی را با طلا، نقره و ابریشم مبادله کرد. اما در نهایت، این گوبلای‌خان مغول بود که با رسیدن به قدرت در قرن 13 میلادی نخستین سیستم پولی فیات را بنا نهاد. تاریخ‌دانان معتقدند همین صدور پول کاغذی بود که نقش کلیدی در افول امپراطوری مغول‌ها بازی کرد. از قرار معلوم، ول‌خرجی و ابرتورم از دلایل کلیدی نزول این امپراطوری وسیع بوده‌اند.

Fiat Currency در قرن 17 میلادی به اروپا رسیدند. از جمله کشورهایی که رو به استفاده از ارزهای فیات آوردند می‌توان به اسپانیا، سوئد و هلند اشاره کرد. این سیستم در سوئد جواب نداد و در نهایت دولت این کشور مجبور شد از نقره به‌عنوان پشتوانه رسمی پول این کشور استفاده کند. همچنین در طول دو قرن بعدی بخش فرانسوی کانادا، کلنی‌های اولیه آمریکا و سپس بانک مرکزی ایالات متحده با درجات مختلفی از موفقیت دست به آزمایش ارزهای فیات زدند.

با شروع قرن بیستم، ایالات متحده به سیستم تامین پشتوانه پول با طلا یا Gold Standard بازگشته بود. در سال 1933، دولت ایالات متحده به رسم مبادله پول کاغذی با طلا در بانک‌ها پایان داد. با فرا رسیدن سال 1972 و در دوران ریاست جمهوری نیکسون، دولت ایالات متحده به‌دلیل کسری بودجه سنگین ناشی از جنگ و هزینه‌های فراوان با مشکلات متعددی مواجه بود. به همین دلیل هم بانک مرکزی این کشور دست از استفاده از طلا به‌عنوان پشتوانه ارز رسمی خود برداشته و عملا به دوران پول‌های دارای پشتوانه در سطح جهان پایان داد. پس از این اقدام آمریکا، سایر کشورها نیز به استفاده از ارزهای فیات روی آوردند.

مقایسه پول با پشتوانه طلا با ارزهای فیات

سیستم تامین پشتوانه پول با طلا امکان مبادله اسکناس با این فلز گران‌بها را فراهم می‌کرد. درواقع، اعتبار کل پول‌های چاپ شده توسط مقدار مشخصی طلا که در اختیار دولت قرار داشت، تامین می‌شد. در سیستم پولی با پشتوانه طلا، دولت و بانک‌ها تنها در صورت داشتن ذخایر طلا با ارزش کافی می‌توانستند پول جدیدی وارد چرخه اقتصادی کنند. در نتیجه توانایی دولت برای چاپ پول و افزایش ارزش نسبی آن تنها به‌واسطه عوامل اقتصادی بسیار محدود می‌شد.

از طرف دیگر، در سیستم پولی ارزهای فیات، پول قابل تبدیل به هیچ کالای دیگری نیست. مقامات دولتی می‌توانند مستقیما ارزش ارزهای فیات را دستکاری کرده، یا آن را به عملکرد و شرایط اقتصادی کشور گره بزنند. دولت‌ها و بانک مرکزی کشورها در عمل کنترل کاملی بر سیستم‌های پولی مبتنی بر Fiat Currency دارند. این امر به آنها اجازه می‌دهد با ابزار سیاست‌های پولی مثل افزایش پایه پولی یا کاهش نرخ بهره به مقابله با تاثیرات رویدادها و بحران‌های اقتصادی بپردازند.

طرفداران استفاده از طلا به‌عنوان مبنی ارزش‌گذاری پول معتقدند یک سیستم پولی با پشتوانه پایدارتر است، چرا که مابه‌ازای فیزیکی و دارای ارزش برای هر اسکناس چاپ شده وجود دارد. از طرف دیگر، طرفدارن بکارگیری ارزهای فیات معتقدند قیمت طلا نوسان زیادی دارد و نمی‌توان به‌عنوان پشتوانه‌ای قابل‌ اطمینان برای پول از آن استفاده کرد.

واقعیت این است که ارزش پول‌های با پشتوانه طلا و ارزهای فیات هر دو می‌توانند نوسان داشته باشند. اما در سیستم‌های پولی مبنی برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان بر ارزهای فیات، دولت از انعطاف‌پذیری بیشتری برای مقابله با شرایط اضطراری اقتصادی برخوردار است.

برخی از مزایا و معایب ارزهای فیات

همه اقتصاد‌دانان و دیگر متخصصین حوزه مالی و اعتباری موافق بکارگیری ارزهای فیات نیستند. موافقان و مخالفان این ارزها دلایل متعددی در تایید نظر خود دارند که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:

• کم‌یاب بودن پشتوانه‌های با ارزش: Fiat Currency محدود به ذخایر کم‌‎یاب کالاهای باارزش فیزیکی مانند طلا و نقره قرار نبوده و ارزش آن تحت تاثیر این موضوع قرار نمی‌گیرد.
• هزینه کمتر: چاپ پول بدون پشتوانه از چاپ پول با پشتوانه فیزیکی هزینه کمتری دارد.
• انعطاف‌پذیری بیشتر: استفاده از ارزهای فیات به دولت‌ها و بانک‌های مرکزی امکان می‌دهد با بحران‌های اقتصادی بهتر مقابله کنند.
• تجارت بین‌الملل: ارزهای فیات در برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان سراسر جهان بکار می‌روند و تبدیل به ارز رایج مبادلات تجاری جهانی شده‌اند.
• راحتی استفاده: ارزهای فیات برخلاف ارزهای با پشتوانه به ذخایر فیزیکی فلزات گران‌بها، که هزینه‌های نگهداری و تامین امنیت‌شان بسیار بالا است، نیازی ندارند. در نتیجه دولت‌ها بسیار راحت‌تر می‌توانند از آنها در چرخه پولی خود استفاده کنند.
• نداشتن ارزش ذاتی: همان‌طور که گفتیم ارزهای فیات به‌خودی‌خود ارزشی ندارند. این نکته به دولت‌ها اجازه می‌دهد هرچقدر که می‌خواهند پول چاپ کنند، که می‌تواند منجر به تورم شدید و واپاشی اقتصادی شود.
• خطرات احتمالی: از نظر تاریخی، بکارگیری Fiat Currency همیشه متناظر با فروپاشی اقتصادی بوده است. نکته مهمی که نشان می‌دهد شاید سیستم کنونی مالی جهانی نیز رو به فروپاشی باشد.

ارزهای فیات یا رمزارزها؟

ارزهای فیات و رمز ارزها یک خصوصیت مشترک دارند و آن نداشتن پشتوانه فیزیکی است. هرچند این تنها تشابه این دو است و در باقی موارد عملا در تضاد با یکدیگر قرار دارند.

ارزهای فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شوند. در حالی که رمز ارزها، بخاطر استفاده از سیستم دفترکل گسترده دیجیتال یا همان بلاک‌ چین اساسا ساختاری غیرمتمرکز دارند.

یک تفاوت اساسی دیگر این دو سیستم پولی، نحوه ایجاد پول جدید در آنها است. بیت‌کوین، مثل اکثر رمز ارزهای معتبر،ذخیره پولی کنترل‌شده و محدودی دارد. یعنی تعداد بیت‌کوین‌های قابل استخراج مشخص بوده و به‌راحتی قابل تغییر نیست. در مقابل بانک‌های مرکزی می‌توانند بسته به نیازهای اقتصادی کشورها بدون هیچ پشتوانه‌ای اقدام به چاپ پول کنند.

رمزارزها به‌عنوان دارایی‌های دیجیتال ما‌به‌ازای فیزیکی نداشته و تحت کنترل هیچ دولتی نیستند. در نتیجه استفاده از آنها برای انجام تراکنش‌های مالی بین‌المللی راحت‌تر از انتقال پول از طریق سیستم‌‌های بانکی است. به‌علاوه، تراکنش‌های ثبت‌شده روی بلاک‌چین غیرقابل‌بازگشت و نهایی هستند، یعنی نمی‌توان پولی را دو بار خرج کرد که کلاه‌برداری را غیرممکن می‌کند. همچنین ماهیت فناوری رمز ارزها باعث می‌شود ردگیری مبادلات مالی انجام شده با آنها بسیار دشوارتر از Fiat Currency باشد.

نکته جالب‌توجه دیگر این که بازار رمز ارزها از بازار Fiat Currency بسیار کوچک‌تر است و در نتیجه نوسانات قیمت بیشتری را تجربه می‌کند. به همین دلیل هم استفاده از آنها در سراسر جهان به جای ارزهای فیات رواج پیدا نکرده است. هرچند با رشد بیشتر بازار رمزارزها و گسترش کاربرد آنها در تراکنش‌های روزمره، شاهد کاهش نوسانات قیمت و پایداری بیشتر آنها خواهیم بود.

ارز فیات (Fiat Currency) چیست و چه تفاوتی با ارزهای دیجیتال دارد؟

ارز فیات همین اسکناس‌های کاغذی و سکه‌های فلزی است که روزانه در خرید و فروش‌ها از آن‌ها استفاده می‌کنیم، به عنوان پول رایج هر کشوری آن‌ها را می‌شناسیم و با آن‌ها سر و کار داریم. تا چند سال پیش پول فقط به همان شکل سکه و اسکناس وجود داشت و ماهیت آن فیزیکی بود. اما چند وقتی است که پول‌ها با پیدایش ارز دیجیتال شکل ارتباطات مالی تغییر کرده است. حتماً برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان این روزها در اخبار روز و شبکه‌های اجتماعی نام پول‌های دیجیتالی مانند بیت کوین را دیده و شنیده‌اید و در رابطه با تفاوت این پول‌های جدید با اسکناس‌ها و سکه‌های سنتی سوال‌هایی در ذهن‌تان شکل گرفته است.

در این مقاله، ما قصد داریم علاوه‌بر بررسی تاریخچه‌ی پیدایش پول‌های کاغذی، نگاهی نیز به تفاوت‌های آن با ارزهای دیجیتال بیاندازیم. با ما همراه باشید.

ارز فیات چیست؟

ارز فیات یا همان پول بدون پشتوانه (Fiat Currency)،‌ واحد پولی کشورهاست. این ارز برخلاف باورهای رایج مردم که تصور می‌کنند پشتوانه‌ی آن طلا و نقره موجود در خزانه‌داری هر کشور است؛ پشتوانه‌ای ندارد. فیات (Fiat) یک واژه با ریشه‌ی لاتین و به معنای «باید بشود» یا «بگذار بشود» است. اعتبار این پول بسته به ثبات اقتصادی کشور آن و میزان عرضه و تقاضای مردمی است که از آن استفاده می‌کنند. می‌توان گفت این ارزها اعتبار خود را از دولت چاپ کننده‌ی آن می‌گیرند.

ارز فیات هیچ ارزش فیزیکی ندارد و یک تکه کاغذ یا سکه است. این ارزها که همان اسکناس‌ها و سکه‌های رایج امروزی هستند؛ در سراسر جهان برای مبادلات اقتصادی و تجاری،‌ خرید و فروش کالا و سرمایه‌گذاری استفاده می‌شوند. این ارز جایگزینی برای استاندارد طلا و پول کالایی (کالایی اقتصادی که به‌جای پول استفاده می‌شود) بوده است.

مهم‌ترین مشکلی که ارزهای فیات دارند، امکان چاپ بدون محدودیت آن‌‌هاست که منجر به تولید بی‌رویه و افزایش تورم می‌شود.

تاریخچه ارز فیات

در قرن یازدهم و در زمان سیچوآن (Sichuan) در کشور چین، برای اولین بار تصمیم به چاپ پول‌های کاغذی گرفته شد. آن‌ها از این پول‌ها را برای خرید ابریشم، طلا و نقره استفاده می‌کردند.

سپس در دوره کوبلای خان یکی از نوادگان چنگیز مغول در قرن ۱۳، سیستم ارز فیات در سرزمین‌های تحت سلطه‌ی این پادشاه شروع به‌کار کرد. برخی از مورخان هزینه‌های بالای را‌ه‌اندازی این سیستم و ایجاد تورم پس از آن را، دلیل سقوط سلطنت کوبلای خان می‌دانند.

در قرن هفدهم برخی از کشورهای اروپایی مانند اسپانیا، هلند و سوئد، تصمیم به استفاده از ارز فیات گرفتند. اما این سیستم در کشور سوئد موفقیتی نداشت و سیستم مالی این کشور به استاندار نقره روی آورد.

در قرن‌های ۱۸ و ۱۹ به‌تدریج فرانسه و تمام مستعمرات آن و کشورهای آمریکای شمالی، شروع به استفاده از این سیستم پولی کردند. اما مدتی بعد و در قرن بیستم، ایالات متحده مجدداً به سراغ پول کالایی رفت. این روند تا سال ۱۹۳۳ ادامه داشت. در این سال دولت مبادله‌ی پول‌های کاغذی با طلا و کالاهای دیگر را متوقف ساخت. در نهایت در سال ۱۹۷۱ میلادی، ر‌ئیس‌جمهور وقت ایالات متحده آمریکا پول‌های فیات را به‌طور رسمی جایگزین استاندارد طلا کرد. پس از این تصمیم استفاده از سیستم استاندارد طلا، در تمام کشورهای دنیا متوقف شد و ارز فیات جایگزین این سیستم سنتی شد.

چرا پول فیات جایگزین استاندارد طلا شد؟

دولت‌ها در گذشته از طلا به‌عنوان پشتوانه برای پول‌های کاغذی استفاده می‌کردند. در این سیستم با توجه به میزان اندوخته‌ی طلا در خزانه‌ی ملی هر کشور، امکان ورود ارز جدید و تغییر ارزش آن وجود داشت. به‌عبارت دیگر، دولت‌ها فقط متناسب با میزان دخیره‌ی طلا، می‌توانستند ارز جدید تولید و وارد چرخه‌ی اقتصادی کشور کنند و نمی‌توانستند با فاکتورهای اقتصادی دیگر بر روی ارزش پول تاثیر بگذارند.

اما پس از ورود ارز فیات به چرخه‌ی اقتصاد کشورها، مسئولین اقتصادی کنترل بیشتری بر روی میزان تولید ارز جدید و نحوه‌ی ارزش‌گذاری بر روی پول ملی کشور داشتند. این رویه در زمان بحران‌ها و شرایط مختلف اقتصادی، این امکان را به دولت‌مردان و بانک‌های مرکزی هر کشور می‌داد تا با کاهش یا افزایش ارزش پول شرایط را راحت‌تر کنترل کنند.

آن دسته از کارشناسان که موافق استاندارد طلا بودند؛ عقیده داشتند اگر اسکناس پشتوانه‌ی فیزیکی داشته باشد، ثبات بیشتری نیز خواهد داشت.

اما مخالفان استاندارد طلا معتقد بودند که خود فلز طلا نیز هیچ‌گاه ثبات قیمت ندارد و این عدم ثبات بر روی ارزش پول تاثیر منفی خواهد داشت.

مزایای استفاده از ارز فیات

در ادامه به بررسی مزیت‌های پول فیات می‌پردازیم:

کمیاب نمی‌شود: پول‌های کالایی یا ذخایر طلا که در سیستم‌های استاندارد طلا مورد استفاده قرار می‌گیرند، به دلیل اینکه کالا و شئ هستند؛ ممکن است در برهه‌های زمانی خاص نایاب یا کمیاب شوند. اما پول‌های فیات را می‌توان به راحتی و بدون محدودیت تولید کرد.

کم هزینه است: چاپ پول‌های کاغذی بدون پشتوانه بسیار کم هزینه‌تر از ذخیره‌ی طلا است. همچنین تولید این پول‌‌ از پول‌های کالایی نیز هزینه‌ی کم‌تری دارد.

انعطاف‌پذیر است: همان‌طور که قبل‌تر هم توضیح دادیم؛ دولت‌ها و بانک‌های مرکزی در مواقع خاص و در زمان بحران‌های اقتصادی می‌توانند بر روی ارزش پول فیات تاثیر بگذارند.

در مبادلات بین‌المللی کاربردی است: به‌‌دلیل آن‌که بیشتر کشورهای دنیا این پول‌ها را به رسمیت می‌شناسند و فعالیت‌های اقتصادی خود را با ارز فیات انجام می‌دهند؛ مبادلات بین‌المللی با آن‌ها آسان‌تر است.

ذخیره کردن آن آسان‌تر است: پول‌‌های کالایی یا ذخایر طلا و نقره در سیستم‌های استاندارد طلا، نیاز به مکانی امن و مطمئن برای حفظ و نگه‌داری دارند. ذخیره‌ی طلا به‌عنوان پشتوانه‌ی پول ملی یک کشور (خزانه ملی) نیاز به یک سیستم پیچیده‌ی امنیتی دارد. اما پول‌های کاغذی جا و هزینه‌ی کم‌تری نسبت به این ذخایر برای حفظ و نگه‌داری نیاز دارند.

معایب استفاده از ارز فیات

این پول مانند هر جز دیگری از بازار و اقتصاد، چالش‌هایی نیز دارد:

ایجاد تورم: به‌دلیل آن‌که این پول‌ها را می‌توان به‌صورت نامحدود چاپ و تولید کرد؛ امکان ایجاد تورم از این طریق همیشه وجود دارد.

پیشینه بد: چندین حکومت و دولت تا‌کنون با اتکا به ارزهای فیات و تولید بیش ‌از حد آن سرانجام به ورشکستگی اقتصادی و یا از دست دادن قدرت رسیده‌اند. (ورشکستگی دولت زیمباوه در قرن بیست و یکم)

مقایسه ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات

ارزهای دیجیتال ماهیت فیزیکی ندارند و قابل رویت نیستند. این پول‌ها در بستر بلاکچین‌ فعالیت می‌کنند و در کیف پول‌های دیجیتالی ذخیره می‌شوند. ارز دیجیتال در دهه ۹۰ میلادی به‌وجود آمد و با معرفی چند نمونه‌ی ناموفق مانند ای گلد و ریزور لیبرتی پا به عرصه‌ی اقتصاد جهان گذاشت. اما در سال ۲۰۰۹ محبوب‌ترین ارز دیجیتالی یا رمزارز جهان یعنی بیت کوین (BTC) به دنیا معرفی شد و تحولی عظیم در دنیای ارزهای دیجیتال ایجاد کرد. بیت کوین و سایر رمزارزها دریچه‌ای تاره به سوی اقتصاد جهانی گشوده‌اند.

این ارزها تفاوت‌های عمده‌ای با اسکناس‌ها و سکه‌های رایج امروز جهان دارند. در ادامه به بررسی این تفاوت‌‌ها می‌پردازیم.

• تنها وجه اشتراک ارزهای فیات و دیجیتال، نبود پشتوانه‌ی فیزیکی در هر دوی این سیستم‌های پولی است.
• بیشتر رمزارزها در مقدار محدودی تولید می‌شوند و برای تولید محدود آن‌‌ها پروتکل‌های خاص مشخص شده است (هاوینگ بیت کوین). سایر آن‌ها نیز برای کنترل این موضوع پروتکل‌‌هایی را تعیین کرده‌اند که از ایجاد تورم جلوگیری کنند. این امر نقطه‌ی مقابل امکان تولید بی‌رویه ارزهای فیات (عامل اصلی تورم) است.
• برخلاف دلیل پیدایش ارزهای فیات که کنترل بیشتر دولت‌مردان و بانک‌های مرکزی بوده است، کریپتوکارنسی یا رمزارز با هدف عدم تمرکز و کنترل‌زدایی به‌وجود آمده است.
• استفاده از پول فیات بستگی به مرزهای جغرافیایی و پذیرش آن در کشوری دارد که قصد دارید از آن استفاده کنید. اما پول دیجیتالی محدودیت مرزی و جغرافیایی ندارد و در سراسر دنیا قابل استفاده است.
• ارزهای دیجیتال به‌دلیل استفاده از سیستم‌های رمزنگاری در ساختار آن‌ها، امنیت بسیار بالایی دارند و امکان جعل، هک و سرقت آن‌ها بسیار پایین است. اما پول فیات به‌راحتی جعل می‌شود. حساب‌های بانکی که محلی امن برای نگه‌داری آن‌هاست، قابل هک شدن هستند و این پول‌ها همیشه در معرض سرقت قرار دارند.
• مهم‌ترین نکته که تا امروز در رقابت این دو ارز بسیار قابل توجه بوده است؛ میزان بالای پذیرش عمومی ارز فیات در مقایسه با ارز دیجیتال است. افکار عمومی هنوز آن‌چنان که باید و شاید ارزهای دیجیتال را به رسمیت نمی‌شناسد و پول فیات مقبولیت بیشتری دارد.
• مزیت دیگر ارزهای فیات به نسبت نوع دیجیتال آن‌ها، نوسانات پایین است. رمزارزها دنیای پر نوسانی دارند؛ از این رو افراد کم‌تری به سرمایه‌گذاری در این بازار اطمینان می‌کنند.

ارز دیجیتال، پایانی بر جهان پول فیات؟

هرچند ارزهای دیجیتال در چند سال اخیر جایگاه مناسبی در اقتصاد جهانی پیدا کرده‌‌اند، اما هنوز هم ارز فیات رایج‌ترین سیستم مالی در دنیاست. دلار، پوند و یورو با توجه به کشورهای چاپ کننده‌ی آن‌ها که همگی اقتصادهای قدرتمندی دارند؛ هنوز مهم‌ترین رکن فعالیت‌های اقتصادی در گوشه و کنار دنیا هستند. این ارزها هرچند تاریخچه سفیدی ندارند و مشکلات فراوانی تا به اینجا برای کشورهای مختلف و اقتصاد آن‌ها ایجاد کرده‌اند، اما هنوز هم پذیرش عمومی بیشتری نسبت به ارزهای دیجیتالی دارند.

زمان زیادی لازم است تا مردم جهان به جای پول‌هایی که قابل لمس هستند، پول‌هایی که فقط کدهای نوشتاری‌اند را بپذیرند. اما آینده‌ی هر دوی این نظام‌های مالی در هاله‌ای از ابهام است و مشخص نیست در سال‌های بعد کفه‌ی ترازوی کدام یک از آن‌ها سنگین‌تر باشد و بتواند بازارهای مالی جهان را تسخیر کند.

پول فیات در قرن دهم از چین سرچشمه گرفت، عمدتاً در سلسله‌های یوان، تانگ، سونگ و مینگ. در سلسله تانگ (۶۱۸-۹۰۷)، تقاضای زیادی برای پول فلزی وجود داشت که بیش از عرضه فلزات گرانبها بود.

به طور سنتی، پول فیات به شکل اسکناس و سکه عرضه می‌شد، اما فناوری کمک می‌کند تا پول فیات فیزیکی را با مدلی مبتنی بر اعتبار تکمیل کنند که در آن مانده‌ها و تراکنش‌ها به صورت دیجیتالی ثبت می‌شوند.

پول یا ارز فیات (Fiat Currency) چیست؟

ارز فیات یا پول بی‌پشتوانه مانند دلار آمریکا، در واقع یک پول قانونی است که ارزش خود را از دولت صادرکننده‌اش می‌گیرد و برخلاف پول کالایی ارزش آن به یک کالای فیزیکی بستگی ندارد. فیات از واژه لاتین به همین نام و به معنی «بگذارید انجام شود» گرفته شده‌ است. دولتی که پول فیات را چاپ می‌کند، عامل تعیین‌کننده در ارزش آن است. در حال حاضر بسیاری از کشورها از سیستم ارز فیات برای خرید کالا، خدمات، سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری استفاده می‌کنند. این سیستم پولی در واقع جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است.

پیدایش پول فیات

منشا پیدایش پول فیات به قرن‌ها پیش در کشور چین و زمانی که استان سیچوآن تصمیم گرفت پول کاغذی خود را در قرن ۱۱ چاپ کند، برمی‌گردد. در ابتدا این پول به ابریشم، طلا برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان یا نقره قابل تبدیل بود. اما در نهایت با روی کار آمدن قوبلای خان، سیستم ارزی فیات را در قرن ۱۳ به راه انداخت. این سیستم ارزی برای امپراتوری مغول گران تمام شد، به طوری که مورخان هزینه‌کردن‌های بی‌رویه و ابرتورم ناشی از آن را از دلایل اصلی سقوط این امپراتوری می‌دانند.

در قرن ۱۷ام پول فیات در قاره اروپا و کشورهای اسپانیا، هلند و سوئد برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان نیز مورد استفاده قرار گرفت. سیستم ارز فیات در سوئد با شکست مواجه شد و دولت آن را با استاندارد نقره جایگزین کرد. در دو قرن آتی، فرانسه نو و مستعمرات سیزده‌‌گانه در آمریکای شمالی نیز این سیستم را به کار گرفتند و بعدها دولت فدرال ایالات متحده نیز از آن استفاده کرد.

در قرن ۲۰ام میلادی دولت ایالات متحده بار دیگر به سیستم پول کالایی تغییر جهت داد و از سال ۱۹۳۳ به بعد دولت، مبادله پول‌های کاغذی با طلا را متوقف ساخت. در سال ۱۹۷۲ نیز به دستور رئیس‌جمهور وقت، ریچارد نیکسون، ایالات متحده استاندارد طلا را کنار گذاشت و افول سیستم پولی با پشتوانه را با استفاده از پول فیات در مقیاس جهانی رقم زد.

ارزهای فیات و استاندارد طلا

استاندارد طلا اجازه تبدیل اسکناس‌های کاغذی به طلا را می‌داد. در واقع پشتوانه تمامی پول‌های کاغذی منابع محدود طلا بود که توسط دولت نگهداری می‌شد. تحت سیستم ارزی با پشتوانه طلا، دولت‌ها و بانک‌ها تنها در صورت داشتن ذخایر طلا، قادر به معرفی مقدار برابری از ارز جدید به اقتصاد بودند. این سیستم پولی، جلوی دولت را از خلق پول و افزایش ارزش آن تنها بر مبانی فاکتورهای اقتصادی می‌گرفت.

در سوی دیگر، تحت سیستم ارز فیات پول دیگر به دارایی یا کالای به خصوصی قابل تبدیل نیست. دولتمردان با پول‌های فیات، به طور مستقیم می‌توانند بر روی ارزش ارزهای ملی تاثیر گذاشته و آن را به شرایط اقتصادی کشور پیوند زنند. در این سیستم پولی، دولت و بانک‌های مرکزی اساسی‌ترین نقش را در مواجهه با رویدادهای مالی مختلف مانند ایجاد بانکداری ذخیره کسری یا تسهیلات کمی ایفا می‌کنند.

طرفداران استاندارد طلا معتقدند که این سیستم ارزی به دلیل پشتیبانی شدن توسط یک دارایی فیزیکی و باارزش، از ثبات بیشتری برخوردار است. در مقابل طرفدران پول‌های فیات عقیده دارند که قیمت طلا به خودی خود بی‌ثبات است. در قالب این مفهوم، ارزش هر دو نوع سیستم پولی نوسان خواهد داشت. اما در سیستم ارزی فیات، دولت در دوران اضطرار اقتصادی انعطاف بیشتری در اقدامات ضروری خواهد داشت.

مزایا برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان و معایب پول‌ فیات

متخصصین حوزه مالی و اقتصاددانان در حمایت از ارزهای فیات هم عقیده نیستند. مدافعان و مخالفان آن مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات مطرح می‌کنند:

کمیابی (Scarcity): پول‌ فیات از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی مانند طلا تاثیر نمی‌پذیرد.

هزینه: خلق پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی به‌صرفه‌تر است.

واکنش‌پذیر: پول فیات این قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار می‌دهد که نسبت به بحران‌های اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.

مبادلات بین‌المللی: ارزهای فیات توسط تعداد زیادی از کشورها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.

راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینه‌زا باشد، نیست.

نبود ارزش ذاتی: ارزهای فیات فاقد ارزش ذاتی هستند. این به دولت‌ها امکان «خلق پول از هیچ چیز» را می‌دهد که می‌تواند به ابرتورم و در نهایت سقوط سیستم اقتصادی یک کشور منجر شود.

سابقه تاریک: از نظر نمونه‌های تاریخی، پیاده‌سازی سیستم‌ ارزی فیات معمولاً به سقوط نظام‌های مالی ختم شده است که بیانگر خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.

ارز فیات و ارز دیجیتال

تنها مشابهت بین ارز فیات و ارز دیجیتال در نداشتن پشتوانه فیزیکی آن‌هاست. در حالی که ارز فیات توسط دولت‌ها و بانک‌های مرکزی کنترل می‌شود، ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکزی دارند.

تفاوت آشکار این دو سیستم پولی، در نحوه ایجاد پول‌های جدید در هر یک از آن‌هاست. بیت کوین به عنوان نمونه برتر ارزهای دیجیتال، در مقایسه با پول‌های فیات که در کنترل بانک‌هاست و اساساً می‌توانند بدون هیچ پایه و اساسی به وجود آیند، عرضه و تعداد سکه محدودی دارد.

به عنوان شکل دیجیتالی پول، ارزهای دیجیتال هیچ قرین فیزیکی ندارند و به هیچ مرزی محدود نمی‌شوند. علاوه بر این، تراکنش‌‌ها در ارزهای دیجیتال برگشت‌ناپذیر است در حالی که در ارزهای فیات اینگونه نیست.

لازم به اشاره است که بازار ارز دیجیتال دربرابر بازارهای سنتی و مبادلات ارزی بسیار کوچکتر و پرنوسان‌تر است. این یکی از دلایلی است که مانع از فراگیر شدن و پذیرش گسترده این ارزها در عرصه بین‌المللی شده است. اما با رشد بازار ارزهای دیجیتال، به احتمال زیاد نوسان آن نیز کمتر و کمتر خواهد شد.

نتیجه‌گیری

آینده هیچ یک از سیستم‌های ارزی از قطعیت لازم برخوردار نیست. در حالی که ارزهای دیجیتال راه‌ زیادی برای پیمودن و مواجه شدن با موانع مختلف در پیش دارند، تاریخ ارزهای فیات بیانگر آسیب‌پذیر بودن این نوع از پول بوده است.

این از دلایل اصلی حرکت برخی از مردم به سوی سیستم ارز دیجیتال و استفاده از آن‌ها در تراکنش‌های مالی است.

یکی از تفکرات اصلی بیت کوین و ارزهای دیجیتال، کشف شکل جدیدی از پول بر روی شبکه‌ای توزیع شده‌ و همتا به همتا بوده است. بیت کوین می‌تواند به عنوان یک شبکه‌ی اقتصادیِ جایگزین نقش مهمی در آینده اقتصاد جهانی ایفا کند.

ارز فیات (Fiat Currency)

آیا می توانید تصور کنید که هنگام خرید مواد غذایی خود برای یک هفته مجبور به حمل طلا باشید؟ در اوایل تاریخ، مردم به جای پول کاغذی که امروزه همه به آن عادت کرده ایم، از طلا در ازای کالاها و خدمات استفاده می کردند. اما اکنون به جای طلا از ارزهایی مانند دلار آمریکا، یورو و حتی ارزهای دیجیتال در ازای خرید و فروش محصولات استفاده می کنیم.

امروزه انواع مختلفی از ارزها وجود دارد. برخی از آنها توسط دولت ها پشتیبانی می شوند، مانند ارزهای فیات و برخی غیرمتمرکز هستند و با فناوری بلاک چین پشتیبانی می شوند، مانند ارزهای دیجیتال.

این مقاله به پاسخ «ارز فیات چیست؟»، مزایا و معایب آن و همچنین تفاوت آن با سایر ارزها می پردازد.

پول فیات چیست؟

ارز فیات یا پول فیات نوعی ارز است که توسط دولت صادر می شود و برخلاف پول کالایی، کالاهای فیزیکی مانند طلا یا نقره از آن پشتیبانی نمی کنند. پول فیات پول بدون پشتوانه هم نامیده می شود.

• برای آموزش اسکالپ تریدینگ به صفحه اصلی مراجعه کنید.

ارزش پول واقعی از اعتماد عمومی به ناشر، یعنی دولت ناشی می شود. چرا به آن ارز فیات می گویند؟ تعریف فیات از یک کلمه لاتین می آید که می تواند به “اجازه دهید انجام شود” یا “باید انجام شود” ترجمه می شود. پول فیات فقط به این دلیل ارزش دارد که دولت یا بانک مرکزی به آن ارزش می دهد و بنابراین کنترل بیشتری بر ارز و میزان قابل چاپ دارد. اعتبار ان به ثبات اقتصادی کشور و عرضه و تقاضا بستگی دارد.

مقایسه پول فیات و ارزهای دیجیتال

پول فیات یک ارز قانونی است و توسط دولت قانونی اعلام می شود و ارزش آن توسط صادرکننده (دولت) پشتیبانی می شود. از سوی دیگر، کریپتوکارنسی یک پول دیجیتال است که توسط فناوری بلاک چین پشتیبانی می‌شود و غیرمتمرکز است، به این معنی که توسط یک مقام مرکزی مانند دولت پشتیبانی نمی‌شود.

• برای دیدن و انتخاب بهترین ارز دیجیتال به پایگاه دانش مراجعه کنید.

برخلاف ارز فیات، یک ارز دیجیتال بی ثبات تر است و در مقایسه با پول فیات، امنیت اطلاعات بالاتری را به ارمغان می آورد. اگرچه برخی از مردم بر این باورند که ارزهای دیجیتال ممکن است در آینده جایگزین ارزهای فیات شوند، اما بیشتر معاملات در سراسر جهان هنوز با استفاده از پول فیات انجام می شود.

مقایسه پول فیات و پول کالایی (Commodity Money)

پول کالایی دارای ارزش ذاتی است، به این معنی که دارای ارزش درک شده یا واقعی است. این نوع ارز از موادی مانند طلا یا نقره به دست می آید که دارای ارزش است. از سوی دیگر، پول فیات ارزش ذاتی ندارد. اسکناس های دلار را در نظر بگیرید؛ همه آنها از یک کاغذ بریده شده اند، اما ارزش آنها بسته به آنچه که دولت فکر می کند ارز می تواند با آن مبادله شود، می تواند متفاوت باشد.

• برای آموزش مدیریت سرمایه به صفحه اصلی مراجعه کنید.

مقایسه ارز فیات و پول نماینده (Representative Money)

پول نماینده نیز توسط دولت تولید می‌شود، اما بر خلاف پول فیات، توسط یک کالای فیزیکی پشتیبانی می‌شود. انواع مختلفی از پول نماینده وجود دارد، مانند کارت اعتباری و چک، که نشان دهنده قصد پرداخت است. اگرچه پول فیات توسط دولت حمایت می شود، پول نماینده می تواند توسط دارایی های مختلف پشتیبانی شود. در مورد چک و کارت اعتباری، پشتوانه آنها پول موجود در حساب بانکی است.

• برای آموزش ارز دیجیتال به صفحه اصلی مراجعه کنید.

مزایا و معایب پول فیات

درست مانند سایر ارزها، مانند ارزهای دیجیتال، پول فیات هم برخی مزایا و معایب دارد.

مزایای ارز فیات

معایب ارز فیات

کنترل بیشتر بر اقتصاد

یک راه ساده برای محافظت از اقتصاد نیست

تولید مقرون به صرفه

احتمال ابر تورم

راحت برای استفاده

عرضه نامحدود حباب های اقتصادی ایجاد می‌کند

مزایای ارز فیات

پول فیات نه تنها تولید آن مقرون به صرفه است، بلکه حمل و تعویض آن نیز آسان است. اما یکی از بزرگترین مزایا این است که پول فیات توسط یک کالا پشتیبانی نمی شود، به این معنی که برخلاف طلا کمیاب نیست. به همین دلیل، دولت کنترل بیشتری بر عرضه ارز دارد که به آن قدرت مدیریت متغیرهای اقتصادی مانند نرخ بهره، نقدینگی و عرضه اعتبار را می دهد.

از آنجایی که یک دولت بر عرضه پول کنترل دارد، قدرت محافظت از کشور در برابر بحران مالی را نیز دارد. در واقع، فدرال رزرو ایالات متحده یک مأموریت دوگانه برای پایین نگه داشتن نرخ بیکاری و نرخ تورم دارد.

• برای آموزش متاورس به صفحه اصلی مراجعه کنید.

معایب ارز فیات

اگرچه دولت بر عرضه ارز خود کنترل دارد، اما هنوز این کنترل، یک راه تضمینی برای محافظت از اقتصاد در برابر یک بحران مالی مانند رکود نیست. یکی دیگر از معایب پول فیات این است که در معرض تورم است و دولت می تواند پول زیادی را مدیریت و چاپ کند که می تواند منجر به تورم شدید شود. علاوه بر این، قیمت پول فیات به مقررات دولتی و سیاست های مالی بستگی دارد که می تواند منجر به حباب با افزایش و کاهش سریع قیمت ها شود.

برای آموزش ثبت نام کوکوین به پایگاه دانش مراجعه کنید.

آینده ارز فیات

تقریباً هر کشوری اکنون دارای پول فیات به عنوان پول برخی از ارزهای فیات کشورهای جهان قانونی است، بنابراین سخت است که بگوییم چه چیزی برای آینده در انتظار است. اگرچه افزایش سریع ارزهای دیجیتال وجود دارد و برخی از کارشناسان معتقدند که در نهایت می توانند جایگزین ارزهای فیات شوند، پول فیات به دولت ها انعطاف بیشتری برای مدیریت اقتصاد یک کشور می دهد. بنابراین، می‌توان انتظار داشت که ارز فیات برای سال‌های آینده به عنوان ابزار اصلی مبادله باقی بماند.