واگرایی منفی یا Convergence

واگرایی و همگرایی چیست

پرواز کردن بدون اینکه مقصد و نقطه فرود را بدانیم بی معنا است. در بازارهای مالی پیدا کردن بهترین نقطه ورود و خروج را می توان به پرواز و فرود یک پرنده تعبیر کرد.

امروز قصد داریم در مورد مفهوم واگرایی صحبت کنیم که می تواند در پیدا کردن بهترین نقطه ورود و خروج به ما کمک کند.

واگرایی در بازارهای مالی به این معناست که قیمت و اندیکاتور در تضاد با یکدیگر رفتار کنند یعنی قیمت سقف یا کف جدید بسازد اما اندیکاتور کاهش قدرت در حرکت را نشان دهد.

رخ دادن چنین اتفاقی در نمودار اخطاری است که معامله گران با دیدن آن متوجه می شوند که روند فعلی در حال ضعیف شدن است. توجه کنید در حال ضعیف شدن یعنی معامله گر با دیدن واگرایی نمی تواند بگوید که روند تغییر کرده است. شاید بازار وارد محدوده خاصی شود و به جای تغییر روند شروع به درجا زدن در آن محدوده نماید.

همانطور که بالاتر توضیح داده شد برای مشاهده واگرایی باید رفتاری متضاد بین قیمت و اندیکاتور ها شاهده کرد.

معروف ترین اندیکاتورهایی که معامله گران برای تشخیص واگرایی از آن استفاده می کنند MACD و RSI است. البته اندیکاتورهای دیگری نیز وجود دارند که می توانند این کار را انجام دهند مثل Bolinger Bands اما واگرایی بین قیمت و اندیکاتور در این اندیکاتورها به ندرت دیده می شود.

اگر در انتهای یک روند صعودی قیمت بالاتر از سقف قبلی خود بسازد اما اندیکاتور موفق به فتح سقف قبلی خود نشوند در نمودار یک واگرایی -RD رخ داده است.

اگر در انتهای یک روند نزولی قیمت کفی پایین تر از کف قبلی خود بسازد اما اندیکاتور موفق به فتح کف قبلی خود نشوند در نمودار یک واگرایی +RD رخ داده است.

اندیکاتور Moving Average Convergence Divergence که به اختصار آن را MACD می نامیم اصلی ترین اندیکاتور است که به وسیله آن واگرایی ها را شناسایی می کنیم.

3. واگرایی را باید در انتهای یک روند صعودی مشاهده کرده باشید. مشاهده واگرای در یک روند خنثی فاقد اعتبار است.

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می کنید بس از مشاهده واگرایی در نمودار قیمت شروع به درجا زدن در یک محدوده خاص کرده است.

3. واگرایی را باید در انتهای یک روند نزولی مشاهده کرده باشید. مشاهده واگرای در یک روند خنثی فاقد اعتبار است.

برای تشخیص Fail شدن یک واگرایی کافی است خط ترند MACD را رسم نمایید اگر هیستوگارم مکدی در بخشی که واگرایی رخ داده است موفق به شکست این خط شود در واقع واگرایی فیل شده است.

در این تصویر -RD را تشخیص داده ایم اما در ادامه هیستوگرام مکدی موفق شده است که خط ترند را بشکند و همانطور که مشاهده می کنید قیمت موفق شده روند قبلی خود را ادامه دهد.

واگرایی مخفی در واقع تضادی است که در پایان یک اصلاح قیمت بین اندیکاتور و قیمت رخ می دهد که نشان دهنده ادامه دار بودن حرکت در جهت روند قالب بازار است.

اگر در یک روند نزولی قیمت موفق به تشکیل سقف های متوالی پایین تر شود اما در اندیکاتور مکدی شاهد تشکیل سقف بالاتر از سقف قبلی باشیم در واقع یک -HD در نمودار ایجاد شده. با دیدن این تضاد معامله گر متوجه می شود که روند صعودی فعلی ادامه دار خواهد بود.

اگر در یک روند صعودی قیمت موفق به تشکیل کف های متوالی بالاتر شود اما در اندیکاتور مکدی شاهد تشکیل کف پایین تر از کف قبلی باشیم در واقع یک +HD در نمودار ایجاد شده. با دیدن این تضاد معامله گر متوجه می شود که روند صعودی فعلی ادامه دار خواهد بود.

هرگاه قیمت سقفی بالاتر از سقف قبلی بسازد اما در اندیکاتور RSI مشاهده نمایید که سقف دوم نتوانسته سقف اول را فتح نماید در واقع یک -RD رخ داده است.

هرگاه قیمت کفی پایین تر از کف قبلی بسازد اما در اندیکاتور RSI مشاهده نمایید که کف دوم نتوانسته پایین تر از کف اول برود در واقع یک +RD رخ داده است

اگر در یک روند صعودی قیمت دو کف متوالی و ماژور داشته باشیم که بالاتر از یکدیگر باشند ولی در اندیکاتور RSI دو کفی متناظر و متاولی قیمت تشکیل شود اما کف دوم پایین تر از کف اول باشد در واقع یک +HD در نمودار تشکیل شده است و این نوید را به معامله گر می دهد که روند فعلی ادامه دار خواهد بود.

اگر در یک روند نزولی قیمت دو سقف متوالی و ماژور داشته باشیم که پایین تر از یکدیگر باشند ولی در اندیکاتور RSI دو سقف متناظر و متاولی تشکیل شود اما سقف دوم بالاتر از سقف اول باشد در واقع یک -HD در نمودار تشکیل شده است. این حالت نشان دهنده این است که روند نزولی فعلی ادامه دار خواهد بود.

اندیکاتور همگرایی-واگرایی میانگین متحرک – مکدی – در تحلیل تکنیکال چیست؟

اندیکاتور همگرایی-واگرایی میانگین متحرک – مکدی – در تحلیل تکنیکال چیست؟

اندیکاتور همگرایی و واگرایی میانگین متحرک – MACD (Moving Averages Convergence Divergence – MACD) یک اندیکاتور شتاب حرکات قیمت است که دنبال‌کنندهٔ روند بوده و از آن برای نمایش روابط بین دو میانگین متحرک یک سهم استفاده می‌شود.

اندیکاتور MACD با کسر میانگین متحرک نمایی 26 روزه (EMA) از میانگین متحرک نمایی 12 روزه محاسبه می‌شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد میانگین متحرک می‌توانید از مطلب آموزشی «میانگین متحرک چیست؟» دیدن نمایید.

نتیجهٔ این محاسبات، خط MACD می‌باشد. یک میانگین متحرک نمایی 9 روزه از خط MACD به نام (خط سیگنال – signal line) شناخته می‌شود که در بالای خط MACD قرار می‌گیرد و به‌عنوان صادرکننده سیگنال‌های خریدوفروش عمل می‌کند.

معامله‌گران ممکن است زمانی که MACD به بالای خط سیگنال حرکت کند وارد معاملات خرید شده و زمانی که MACD به سطوح پایینی خط سیگنال حرکت کند وارد معاملات فروش شوند.

اندیکاتور همگرایی و واگرایی میانگین‌های متحرک را می‌توان به روش‌هایی گوناگونی تفسیر کرد اما معمول‌ترین روش‌های استفاده از این اندیکاتور شامل تقاطع‌ها (crossovers)، واگرایی‌ها (divergences) و صعود – نزول‌های شتاب‌دار (rapid rises/falls) است.

نکات کلیدی:

• اندیکاتور همگرایی و واگرایی میانگین‌های متحرک (MACD) از طریق کسر میانگین متحرک نمایی 26 روزه از میانگین متحرک نمایی 12 روزه به‌دست می‌آید.
• اندیکاتور MACD زمانی که به بالای خط سیگنال حرکت کند، سیگنال خرید و زمانی که به پایین خط سیگنال حرکت کند، سیگنال فروش صادر می‌کند.
• سرعت این تقاطع‌ها به‌عنوان خرید افراطی یا فروش افراطی در بازار، تفسیر می‌شوند.
• اندیکاتور MACD به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا درک بهتری از حرکات صعودی یا نزولی در بازار داشته باشند. این اندیکاتور همچنین می‌تواند در بررسی قدرت یا ضعف روند تغییرات قیمت به ما کمک کند.

فرمول MACD

MACD = میانگین متحرک نمایی 26 روزه – میانگین متحرک نمایی 12 روزه

MACD از کسر میانگین متحرک نمایی بلندمدت (26 روزه) از میانگین متحرک نمایی کوتاه‌مدت (12 روزه) محاسبه می‌شود.

یک میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average – EMA) نوعی از میانگین‌های متحرک است که وزن و اهمیت بیشتری به اطلاعات و داده‌های اخیر قیمتی می‌دهد.

میانگین متحرک نمایی همچنین با نام میانگین متحرک وزن‌دار نمایی (exponentially weighted moving average) نیز شناخته می‌شود.

یک میانگین متحرک وزن‌دار نمایی در مقایسه با میانگین متحرک ساده (Simple Moving Average – SMA)، واکنش‌های بیشتری نسبت به تغییرات اخیر قیمتی نشان می‌دهد.

به یاد داشته باشید که میانگین متحرک ساده، وزن یکسانی به تمامی اطلاعات قیمتی در طول بازهٔ زمانی نسبت می‌دهد.

اندیکاتور MACD چه چیزی به شما می‌گوید؟

زمانی که میانگین متحرک نمایی 12 روزه (خط آبی در شکل زیر) بالای میانگین متحرک نمایی 26 روزه (قرمز) قرار می‌گیرد، اندیکاتور MACD دارای مقادیر مثبت و زمانی که میانگین متحرک نمایی 12 روزه پایین‌تر از میانگین متحرک نمایی 26 روزه قرار می‌گیرد، اندیکاتور MACD دارای مقادیر منفی خواهد بود.

هر چه فاصلهٔ MACD از خط پایه (صفر نمودار) بیشتر باشد – چه در بالای این خط و چه در پایین این خط – نشان می‌دهد که فاصلهٔ بین دو میانگین متحرک در حال افزایش می‌باشد.

در قسمت پایین نمودار، شما می‌توانید دو میانگین متحرک نمایی را ببینید و مطابقت آن‌ها با اندیکاتور MACD (خط آبی) و حرکات آن‌ها به سمت بالا و یا پایین خط پایه ( baseline – خط قرمز نقطه‌چین) را مشاهده کنید.

اندیکاتور MACD معمولاً با یک هیستوگرام (histogram) به‌نمایش گذاشته می‌شود. خطوطی که فاصلهٔ MACD و خط سیگنال را به‌نمایش می‌گذارند.

اگر MACD بالاتر از خط سیگنال قرار داشته باشد، این هیستوگرام‌ها در بالای خط پایه MACD قرار خواهند گرفت. اگر MACD زیر خط سیگنال قرار گرفته باشد، این هیستوگرام‌ها در پایین خط پایه MACD به نمایش گذاشته می‌شوند.

معامله‌گران از هیستوگرام‌های MACD برای بررسی شتاب حرکات قیمتی صعودی و یا نزولی – زمانی که میزان آن بالاست – استفاده می‌کنند.

مقایسهٔ اندیکاتور MACD و قدرت نسبی RSI

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index – RSI) جهت صدور سیگنال خرید افراطی (overbought) یا فروش افراطی (oversold) با توجه به سطوح اخیر قیمت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اندیکاتور RSI یک نوسان‌گر است که میانگین افزایش و کاهش قیمت‌ها در یک بازهٔ زمانی را محاسبه می‌کند، بازهٔ زمانی پایه، 14 روز بوده و مقادیر موجود در این اندیکاتور، از صفر تا صد متغیرند.

اندیکاتور MACD روابط بین دو میانگین متحرک نمایی را می‌سنجد، در حالی که RSI به بررسی تغییرات قیمت با توجه به بیشترین و کمترین قیمت اخیر می‌پردازد.

این دو اندیکاتور معمولاً در کنار یکدیگر استفاده شده تا به تحلیل‌گر تصویری بهتر از بازار را ارائه کنند.

این اندیکاتورها هر دو شتاب حرکات قیمت (momentum) را در یک بازار بررسی می‌کنند، اما از آنجایی که فاکتورهای متفاوتی را اندازه‌گیری می‌کنند، در برخی مواقع سیگنال‌هایی عکس یکدیگر می‌دهند.

برای مثال ممکن است RSI برای یک دورهٔ زمانی بالاتر از سطح 70 قرار گرفته باشد و نشان‌دهندهٔ وضعیت خرید افراطی طولانی‌مدت با توجه به قیمت‌های اخیر باشد.

در حالی که در همان زمان، اندیکاتور MACD نشان‌دهندهٔ ادامهٔ رشد و افزایش شتاب حرکات قیمت در بازار باشد.

هر یک از این دو اندیکاتور می‌توانند سیگنالی در خصوص بازگشت احتمالی روند، با استفاده از واگرایی (divergence) صادر کند (در واگرایی، قیمت به حرکت خود به سمت بالا ادامه داده در حالی که اندیکاتور به سمت پایین حرکت می‌کند، و یا بالعکس)

محدودیت‌های استفاده از MACD

یکی از اصلی‌ترین مشکلات واگرایی‌ها این است که آن‌ها معمولاً سیگنال از یک بازگشت احتمالی قیمت می‌دهند اما درحقیقت هیچ‌گونه بازگشتی رخ نمی‌دهد – در این حالت یک هشدار اشتباه (false positive) تولید می‌کنند.

مشکل دیگر این است که واگرایی‌ها همهٔ بازگشت‌های قیمتی را پیش‌بینی نمی‌کند. به بیانی دیگر، آن‌ها سیگنال‌های بازگشت قیمتی‌ای را صادر می‌کنند که در واقع اتفاق نمی‌افتند و یا به موقع سیگنال‌های بازگشت واقعی را نمایش نمی‌دهند.

هشدار اشتباه واگرایی به این شکل، زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک دارایی به‌شکل افقی (sideways) حرکت کرده و برای مثال در یک رِنج قیمتی یا یک الگوی مثلث (triangle pattern) قرار بگیرد.

کاهش سرعت شتاب حرکات قیمت – چه در حرکات افقی و چه در حرکات روندی کند – باعث دور شدن اندیکاتور MACD از دو حد نهایی خود شده و آن ‌را به خط صفر نزدیک می‌کند، حتی زمانی که هیچ‌گونه بازگشت قیمتی واقعی وجود ندارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد الگوی مثلث می‌توانید از مطلب آموزشی «الگوی مثلث در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

مثال‌هایی از تقاطع‌های MACD

همان‌گونه که در نمودارهای زیر می‌بینید زمانی که MACD به پایین‌تر از خط سیگنال حرکت کند یک سیگنال نزولی داریم که به ما می‌گوید که فرصت فروش در بازار فرارسیده است.

به‌طور عکس، زمانی که MACD به سطوح بالایی خط سیگنال حرکت کند، اندیکاتور یک سیگنال صعودی می‌دهد و پیشنهاد می‌کند که احتمال یک حرکت صعودی در قیمت وجود دارد.

برخی معامله‌گران پیش از ورود به موقعیت معاملاتی برای تأییدیهٔ این تقاطع صبر می‌کنند. این کار باعث کاهش ریسک تقاطع‌های کاذب می‌شود، همچنین از ریسک ورود به معاملات زودهنگام جلوگیری می‌کند.

تقاطع‌ها زمانی اتکاپذیرتر می‌شوند که با روند قالب مطابقت داشته باشند. اگر MACD به سطح بالای خط سیگنال، پس از یک دورهٔ اصلاحی کوتاه‌مدت در روند بلندمدت صعودی حرکت کند، سیگنال صعودی صادرشده تأیید می‌شود.

اگر MACD به سطوح زیرین خط سیگنال، در طی یک روند نزولی قالب که در حال اصلاح است، حرکت کند، سیگنال نزولی صادرشده تأیید می‌شود.

مثال‌هایی از واگرایی‌ها

زمانی که اندیکاتور MACD نقاط سقف و یا کفی را تشکیل می‌دهد که با نقاط سقف و کف واگرایی منفی یا Convergence نمودار متفاوت است یک واگرایی رخ‌داده است.

یک واگرایی مثبت زمانی اتفاق می‌افتد که اندیکاتور MACD دو کف بالارونده ساخته در حالی که قیمت دو کف پایین‌رونده بسازد.

زمانی که روند طولانی‌مدت همچنان مثبت باشد، این سیگنال یک سیگنال صعودی معتبر است. برخی از معامله‌گران واگرایی‌های مثبت را – حتی زمانی که روند کلی منفی باشد – بررسی می‌کنند زیرا آن‌ها می‌توانند سیگنالی از یک تغییر روند باشند، با این وجود که این تکنیک در این حالت از اتکاپذیری کمتری برخوردار است.

زمانی که اندیکاتور MACD دو قلهٔ پایین‌رونده را بسازد – در حالی که قیمت دو قلهٔ بالارونده ساخته است – یک سیگنال نزولی صادرشده و از آن تحت عنوان واگرایی منفی (negative divergence) یاد می‌کنیم.

یک واگرایی منفی که در طی یک روند نزولی بلندمدت شکل می‌گیرد به‌عنوان تأییدیه‌ای در نظر گرفته می‌شود که می‌گوید احتمال ادامهٔ روند وجود دارد.

برخی از معامله‌گران به بررسی واگرایی‌های منفی در طی روند صعودی بلندمدت می‌پردازند زیرا آن‌ها این واگرایی‌ها را نشانه‌ای از تضعیف روند می‌دانند.

هر چند، این واگرایی نسبت به واگرایی که در یک روند نزولی شکل می‌گیرد از اعتبار کمتری برخوردار است.

مثال‌هایی از افزایش و یا کاهش‌های سریع

زمانی که اندیکاتور MACD به‌سرعت افزایش پیدا کرده و یا کاهش می‌یابد (میانگین متحرک کوتاه‌مدت از میانگین متحرک بلندمدت دور می‌شود)، سیگنالی صادر می‌کند که با توجه به آن متوجه می‌شویم که وضعیت خرید افراطی یا فروش افراطی به‌زودی به‌سطوحِ نرمال خود برمی‌گردد.

معامله‌گران معمولاً این تحلیل را با اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) و یا دیگر اندیکاتورها به‌منظور کسب تأییدیه، ترکیب می‌کنند.

غیرمعمول نیست که سرمایه‌گذاران از هیستوگرام MACD به‌همان شکلی که از MACD استفاده می‌کنند، بهره ببرند.

تقاطع‌های مثبت یا منفی، واگرایی‌ها، افزایش یا کاهش‌های سریع نیز می‌توانند با استفاده از هیستوگرام‌ها نشان داده شوند.

پیش از تصمیم‌گیری در خصوص استفاده از هر یک از دو مورد فوق، مقداری تجربه مورد نیاز است زیرا زمان‌بندی سیگنال‌های صادره در MACD و هیستوگرام آن متفاوت می‌باشند.

اگر علاقه مند به یادگیری بیشتر در این حوزه هستید می‌توانید از نقشه راهنمای دیجی کوینر به نام «درخت یادگیری» دیدن نمایید که از نقطه ابتدایی تا انتهای مسیر را ریل گذاری کرده است.

شما با مطالعه درخت یادگیری تا حد مطلوبی دانش خود را افزایش داده‌اید اما برای حرفه ای شدن و انجام معاملات در این بازار نیاز به یک راهنمای مجرب و با تجربه دارید.

مجموعه دیجی کوینر بر آن است که با برگزاری کلاس‌های آموزشی تجریبات چند ساله خود را در اختیار هم وطنان عزیز قرار دهد تا در این بحران اقتصادی بتوانند در آمد دلاری کسب نمایند. (تاریخ برگزاری کلاس‌ها متعاقبا از طریق وب‌سایت اعلام خواهد شد.)

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.

همگرایی و واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست(Divergence & Convergence)

در این نوشته سری مطالب آموزشی پرتال دلبرانه به بحث همگرایی و واگرایی در تحلیل تکنیکال می پردازیم.

آن دسته از افراد که در بازار سرمایه و بورس فعالیت دارند دانستن این موضوع در تحلیل سهم به آنها کمک شایانی میکند.

یکی از مسائلی که به منزله سیگنال خرید و فروش یک سهم مورد توجه است همگرایی و واگرایی در تحلیل تکنیکال می باشد.

سعی کرده ایم به صورت اجنالی این موضوع را مورد بحث قرار دهیم.

با ما همراه باشید….

همگرایی و واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست(Divergence & Convergence)

قصد داریم در باره یکی دیگر از الگوهای رفتاری قیمت با توجه به نحوه نوسان قیمت و ارتباط آن با نحوه نوسان اندیکاتور توضیح دهیم.

عنوان جلسه حاضر واگرایی و همگرایی یا Divergence & Convergence هست.

برای اینکار ابتدا نمودار سهام مورد نظر را احضار میکنیم و سپس اندیکاتور RSI را هم به نمودار میچسبانیم.

نمودار فوق قیمت سهام شرکت وساپا را با قیمت پایانی ۸۸۸ ریال در روز یکشنبه ۱۸ فروردین ماه ۹۸ نشان می دهد.

در پایین نمودار هم اندیکاتور RSI را طبق تصویر زیر قرار داده ایم.

اندیکاتور RSI

با ابزار خط کش یک خط آبی رنگ رسم کرده ایم که سقف قیمت در روز ۹۷/۱۰/۲۳ را به سقف قیمت در روز ۱۸ فروردین ۹۸ متصل میکند.

به موازات این دو روز یک خط آبی رنگ هم از اتصال سقف شاخص اندیکاتور RSI در همین دو روز ذکر شده رسم کرده ایم.

همانطور که می بینید خط رسم شده روی نمودار قیمت با خط رسم شده روی نمودار اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگرند.

هر گاه بتوان اینگونه خطوط را روی نمودار مشاهده کرد میتوان بر حسب نوع شیبها که در ادامه توضیح خواهم داد سیگنال خرید یا فروش را تشخیص دهیم.

البته باز هم تاکید میکنم هیچگاه بر مبنای یک سیگنال دست به معامله نزنید و باید سیگنالهای دیگر هم درستی تصمیم را تایید کنند.

قاعده دایورجنس

هرگاه قیمت ، سقفی را تشکیل داد و سپس قیمتها کاهش پیدا کرد

و دوباره قیمتها افزایش یافت و سقف جدیدی را تشکیل داد که از سقف قبلی پایینتر بود ،

ولی در اندیکاتور سقف روز آخر بالاتر از سقف روز اول بود ، در این حالت احتمالا قیمت کاهش پیدا خواهد کرد

و موقعیت مناسبی برای فروش یا خروج از بازار هست. (مشابه الگوی بالا)

برای سهولت در فهم موضوع ،در ادامه، ۴ الگوی مورد نظر را بصورت گرفیکی درج می نماییم.

حالت اول واگرایی

همانطور که در تصویر بالا میبینید سقف قیمت نزولی ، ولی سقف اندیکاتور صعودی هست.

در این حالت احتمالا در آینده قیمتها نزولی خواهد شد.

حالت دوم واگرایی

همانطور که در تصویر بالا ملاحظه می کنید ، در این حالت سقف قیمت صعودی ، ولی سقف اندیکاتور نزولی هست ،

در اینصورت باز هم احتمالا قیمتها در آینده نزولی خواهد شد.

حالت سوم واگرایی

در این حالت به جای اینکه خطوط اتصال را در سقف ترسیم کنیم ، آنها را در کف قیمت و اندیکاتور شناسایی کرده و ترسیم می کنیم.

در این حالت طبق تصویر فوق کف قیمت صعودی ، ولی کف اندیکاتور نزولی هست .

در اینصورت قیمت احتمالا در آینده صعودی خواهد شد.

دقت کنید در این تصویر قیمت به جای اینکه سقف جدیدی را تشکیل دهد کف جدیدی را تشکیل داده است.

حالت چهارم واگرایی

در این حالت هم مطابق تصویر بالا کف قیمت نزولی هست ولی کف اندیکاتور صعودی هست.

در این حالت هم احتمالا در آینده قیمتها صعودی خواهند شد.

حالتهای اول و سوم را دایورجنس پنهان یا واگرایی پنهان ( Hidden Divergence یا HD ) می گویند.

حالتهای دوم و چهارم را واگرایی معمولی یا Regular Divergence یا RD می گویند

ذکر این نکته هم لازم و ضروری است که ما با اندیکاتور RSI این تحلیلها را انجام دادیم .

ولی همینکار را میتوان با اندیکاتورهای مک دی MACD یا اندیکاتور CCI هم انجام داد.

واگرایی همگرایی Convergence & Divergence

واگرایی و همگرایی یا Convergence & Divergence زمانی هستش که حجم بازار افزایش شدیدی پیدا کرده قیمت ها به سرعت بالا رفتن

ولی دیگه از افزایش قیمت حمایت نمیشه و قیمت ها با معاملات کمی در حال افزایش هست

که در این شرایط قیمت مقداری بازگشت میکنه اصلاح میکنه خودشو تا این که یا ادامه ی مسیر بره یا اگر اشباع شده باشه برگشت کاملی رو انجام بده.

بسیاری از جاها Convergence استفاده نمیکنن و به آن Divergence یا Divergence منفی بهش اطلاق میشه به Convergence.

واگرایی یا Divergence

واگرایی یا Divergence در روند صعودی قیمت در حال افزایش هست قله های جدید بالا تر از قله های قدیمی در حال تشکیله

ولی در اسیلاتور قله های جدید پایین تر از قله های قدیمی هستش نشون میده که از خرید ها حمایت کمی داره انجام میشه

یعنی خرید ها داره انجام میشه افزایش قیمت ها رو داریم ولی حجم بازار از اون حمایت نمیکنه

به معنای این نیست که فروش انجام بدیم بلکه هشداریه که حمایت از خرید نیست

و میتونیم در اینجا خریدهای قبلیمون رو ببندیم و زمان مناسبی برای بستن خرید هاست.

یا اینکه صبر کنیم قیمت پایین بیاد و دوباره که شرایط بوجود اومد از خرید ها حمایت های جدیدی شد دوباره به خریدهامون خریدهای قبلی رو اضافه بکنیم.

همگرایی یا واگرایی منفی یا Convergence

همگرایی یا واگرایی منفی Convergence در روند نزولی قیمت در حال کاهشه دره های جدید پایین تر از دره های قدیمیه

اما در اسیلاتور در راه های جدید تر از دره های قدیمی بالا تر هست نشون میده که از روند فروش حمایت نمیشه

به معنای این نیستش که خرید انجام بدیم تنها به این معنی هستش که میتونیم فروش های قبلیمون رو ببندیم و با سود مناسبی خارج بشیم.

واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک سهم و شاخص آن برخلاف همدیگر حرکت کنند. شاید برای شما هم جالب باشد که چرا این اتفاق می‌افتد و چطور باید آن را به درستی تشخیص دهیم؟ در این مقاله می‌خواهیم درباره بررسی نمودار قیمتی دارایی‌ها صحبت کنیم. یکی از چیزهایی که در این مقاله بررسی می‌کنیم، مشاهده واگرایی در نمودار‌ها است. پس در ابتدا به مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال می‌پردازیم و در ادامه انواع واگرایی‌های موجود را به همراه شکل توضیح خواهیم داد. با مدرسه تحلیل همراه باشید.

واگرایی چیست؟

واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت می‌کند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. خوب است بدانید دو نوع واگرایی مثبت و منفی وجود دارد:

• واگرایی مثبت یعنی احتمال رشد قیمت

• واگرایی منفی یعنی افت قیمت

شکل زیر نشان‌دهنده واگرایی در سهام شرکت ایران واگرایی منفی یا Convergence خودرو (خودرو) است.

همان طور که گفتیم واگرایی هنگامی اتفاق می‌افتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.

واگرایی به شما چه می‌گوید؟

واگرایی در تحلیل تکنیکال یک ابزار کمکی است در جهت نشانه هایی مبنی بر ضعف روند جاری قیمت یا تایید ادامه حرکت قیمت با توجه به روند جاری بازار. در واقع واگرایی مثبت وقتی رخ می‌دهد که قیمت یک دارایی در حال افت است، در حالی که اندیکاتور شروع به صعود می‌کند. برعکس، واگرایی منفی زمانی است که قیمت در حال افزایش است اما اندیکاتور شروع به نزول می‌کند.

معامله گران از واگرایی ها برای ارزیابی رفتار قیمت دارایی در جهت مشخص نمودن نقاط چرخش قیمت استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، معامله گران و تحلیل گران می‌توانند با استفاده از اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمت واگرایی را بررسی کنند. اگر در نمودار قیمت شاهد ایجاد کف و سقف‌های بالاتر باشیم، در حالت ایده آل اندیکاتور RSI نیز همان رفتار مشابه قیمت را دنبال می‌کند. اما اگر اندیکاتور RSI شروع به ساختن کف و سقف‌های پایین‌تر کند، هشداری بر ضعف روند و واگرایی منفی را نشان می‌دهد. بنابراین معامله‌گر می‌تواند تعیین کند که آیا می‌خواهد از موقعیت خارج شود یا در صورتی که قیمت شروع به کاهش کند، یک حد ضرر جدید تعیین کند.

واگرایی مثبت وضعیت مخالف است. تصور کنید که قیمت یک سهم در حال افت و ایجاد کف و سقف‌های پایین‌تر باشد، در حالی که اندیکاتور RSI در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد. معامله گران ممکن است به این نتیجه برسند که به زودی روند قیمت معکوس شود.

تفاوت بین واگرایی و تایید

واگرایی حالتی است که نمودار قیمت و اندیکاتور خلاف یکدیگر رفتار نمایند. تایید حالتی است که اندیکاتور و نمودار قیمت یا چند اندیکاتور هم جهت یکدیگر حرکت نمایند. اگر قیمت در حال حرکت به سمت بالا باشد، معامله‌گران تمایل به تایید رفتار قیمت توسط اندیکاتور‌ها دارند.

محدودیت های استفاده از واگرایی

با توجه به استراتژی های مختلفی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد معامله گران نباید صرفا از واگرایی‌ها به منظور دریافت سیگنال خرید و فروش استفاده نمایند بلکه باید سایر گواه های تحلیلی در کنار واگرایی‌ها بررسی شود تا بتوانند با دقتی بالاتر نقاط چرخش قیمت و تغییر روند را درک کنند چرا که زمانی که واگرایی اتفاق می‌افتد، به این معنی نیست که قیمت معکوس می‌شود یا به زودی یک حرکت معکوس رخ می‌دهد. واگرایی می‌تواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال

به طور کلی سه نوع واگرایی وجود دارد:

• منظم یا کلاسیک (RD)

• مخفی(HD)

• مبالغه شده (ED)

واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت می‌شود، در حالی که واگرایی‌های مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در میانه روند مشاهده می‌شوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند. تشخیص واگرایی مخفی کمی دشوارتر است، اما می تواند یک الگوی قدرتمند در جهت تایید روند جاری قیمت باشد.

هر سه نوع واگرایی اغلب در نمودارهای قیمت ظاهر می‌شوند. معامله‌گران با شناسایی این واگرایی‌ها، می‌توانند فرصت‌های معاملاتی خوبی را ببینند.

واگرایی منظم یا کلاسیک (RD) چیست؟

واگرایی منظم زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک دارایی در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد، اما اندیکاتور در حال افت باشد که به آن واگرایی منفی(RD-) می‌گوییم. همچنین در صورتی که قیمت در حال ایجاد کف و سقف پایین‌تر باشد و اندیکاتور در حال صعود باشد واگرایی مثبت(RD+) بوجود می‌آید.

شکل زیر یک واگرایی مثبت(RD+) در نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) را نشان می‌دهد.

همین اتفاق می تواند در جهت مخالف نیز رخ دهد.

شکل زیر بیانگر واگرایی منفی (RD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.

واگرایی مخفی (HD) چیست؟

همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند می‌توان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل می‌کنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم می‌سنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد می‌شود.

به بیان دیگر، در روند صعودی کف‌های بالاتر تشکیل می‌شود. در حالی که در اندیکاتور کف‌های پایین‌تر ایجاد می‌شود و در روند نزولی سقف‌های پایین‌تر را در نمودار قیمت شاهد هستیم. این در حالی است که در اندیکاتورها سقف‌های بالاتری شکل گرفته است.

واگرایی مخفی مثبت (HD+)

اکنون با مفهوم واگرایی مخفی آشنا شدید، به بررسی چند مثال در بازار سرمایه می‌پردازیم تا تأثیر این واگرایی‌ها را بررسی کنیم. در ابتدا به بررسی واگرایی مخفی مثبت (HD+) می‌پردازیم:

مثال زیر بیانگر رفتار قیمت در ماه‌های خرداد و تیر سال ۱۳۹۷ در شاخص کل بورس است، شاخص پس از یک صعود دو هفته‌ای وارد فاز اصلاح شد و تا سطح ۳۸.۲ فیبوناچی جنبش قبل ریزش داشت. در انتها با ساخت کف و سقفی مینور شروع به صعود کرد که با توجه به شکل واگرایی مخفی شکل گرفته در این برهه زمانی نشان‌دهنده ادامه روند صعودی بوده است.

واگرایی مخفی منفی (HD-)

اکنون به بررسی واگرایی‌های مخفی منفی در بازار سرمایه می‌پردازیم:

بعد از شروع ریزش بزرگ بیت کوین در دسامبر سال ۲۰۱۷، در دسامبر سال ۲۰۱۸ یک صعود اتفاق افتاد که برای بسیاری شروع جنبش جدید را نوید می‌داد. ولی این صعود در ژوئن سال ۲۰۱۹ به اتمام واگرایی منفی یا Convergence رسید و ریزش بعد از خود را با دو واگرایی مخفی حول سطح استاتیک روانی ۱۰.۰۰۰ دلار تأیید کرد که تا مارس ۲۰۲۰ ادامه داشت و سپس مجدداً شروع به افزایش قیمت کرد.

چه زمان از واگرایی منظم یا مخفی استفاده کنیم؟

واگرایی‌ها در نقاط مختلف یک روند شناسایی می‌شوند و هر کدام می تواند برای یک معامله‌گر به عنوان ابزار کمکی در کنار تحلیل مورد استفاده قرار گیرند.این ابزار زمانی کاربردی خواهد بود که بر اساس تحلیل، قیمت در یک محدوده یا سطح حمایت و مقاومت قرار گرفته باشد. واگرایی‌های منظم در انتهای یک روند شناسایی شده و نشان‌دهنده تغییر روند هستند. در حالی که واگرایی مخفی در طول روند شکل می‌گیرد و نشان‌دهنده ادامه روند مدنظر است.

اندیکاتور‌های مورد استفاده در واگرایی

از اندیکاتورهای مورد استفاده برای بررسی واگرایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• MACD (Moving Average Convergence Divergence)
• RSI (Relative Strength Index)
• Stochastic Oscillator

واگرایی مخفی با استفاده از مکدی (MACD)

اندیکاتور مکدی (MACD) دارای سه بخش است:

۱.MACD line
۲. MACD signal line
۳. هیستوگرام (Histogram)

هنگام استفاده از اندیکاتور مکدی (MACD) برای شناسایی واگرایی‌ها، می‌توانید از هر یک از این سه بخش استفاده کنید. برای تشخیص واگرایی به همه آنها نیاز ندارید. سپس جهت روند را تعیین کنید. اگر روند صعودی باشد، ما به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) خواهیم بود. اگر روند نزولی است، به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید.

شکل زیر بیانگر واگرایی مخفی مثبت (HD+) در روند صعودی نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) است.

شکل زیر نشان دهنده واگرایی مخفی منفی (HD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.

تشخیص واگرایی مخفی با استفاده از اندیکاتور استواستیک

اندیکاتور Stochastic یک نوسان‌گر یا اسیلاتور است که توسط دو خط در زیر نمودار ترسیم می‌شود. مقدار ورودی‌ها را می‌توان به صورت 14-3-3 تنظیم کرد.

در بالا، شاهد یک واگرایی مخفی منفی (HD-) در نمودار بیت کوین در تایم فریم روزانه در یک روند نزولی است.

این الگو نشان می دهد که تثبیت روند نزولی قبلی به پایان رسیده است و بیت کوین ممکن است به سقوط ادامه دهد.

استفاده از واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال

یادگیری شناسایی واگرایی مخفی در نمودارها دشوار نیست، زمانی که الگو را دیدید، چه اقدامی انجام می دهید؟

مراحل زیر را برای انجام معاملات خود در نظر گیرید.

مرحله ۱: معاملات خود را فیلتر کنید

شما باید همیشه روند اصلی نمودار قیمت را بررسی کنید، اگر روند اصلی صعودی است، به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) باشید و از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. الگوهای واگرایی مخفی منفی (HD-) را در یک روند صعودی نادیده بگیرید.

در روند نزولی برعکس عمل کنید: به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید و الگوهای صعودی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی مخفی منفی (HD-) را دیدید، به دنبال فروش باشید.

اگر الگوی واگرایی مخفی با جهت روند بزرگتر همسو شود، سیگنال قابل اعتمادتری دریافت خواهید کرد.

مرحله ۲: حد ضرر داشته باشید

بعد از اینکه واگرایی مخفی را دیدید که با روند بزرگتر مطابقت دارد، می‌توانید برنامه ریزی معاملاتی مناسب داشته باشید.

پس از مشاهده واگرایی مخفی، حد ضرر را درست فراتر از حد نوسان قیمت اخیر قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی مثبت (HD+)، حد ضرر را آخرین کف قیمتی، جایی که سیگنال خرید نشان می‌دهد قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی منفی (HD-)، حد ضرر را سقف پیوت، جایی که سیگنال فروش رخ داده است قرار دهید.

مرحله ۳: هدف خود را تعیین کنید

همانطور که می‌دانید، بازارهایی نظیر بازار فارکس و ارز‌های دیجیتال و یا حتی بورس ایران می‌توانند با نرخ‌های شگفت انگیزی رشد داشته باشند. معامله‌گرانی که رویای سودهای بی‌پایان را در واگرایی منفی یا Convergence سر می‌پرورانند، معاملاتی با پایان باز و بدون برنامه خروج انجام می‌دهند، که این اشتباه است.

بنابراین توصیه می‌شود همواره در معاملات خود هدف قیمتی را مشخص کنید.

محدودیت های یک واگرایی مخفی

با کمی تمرین، الگوهای واگرایی مخفی را می‌توان در بسیاری از نمودارهای قیمت پیدا کرد. با این حال، چند محدودیت وجود دارد که باید از آنها آگاه بود.

اولاً، تشخیص الگوهای واگرایی در آینده آسان است، اما به طور بالقوه تشخیص آن در زمان واقعی دشوار است. این به دلیل هیجانات حاکم بر بازار است که شما را در زمان رشد قیمت هیجان زده می‌کند، اما بعداً متوجه خواهید شد که این یک واگرایی پنهان مخفی منفی (HD-) بوده است. سعی کنید احساسات خود را از بازار دور نگه دارید، آشنایی با روانشناسی بازار برای فعالان بازار سرمایه مهم است.

ثانیاً، زمانی که واگرایی مخفی در اواخر روند ظاهر می‌شود، نسبت ریسک به بازده چندان جذاب نخواهد بود.

در نهایت، به عنوان مثال در بازار ارز‌های دیجیتال، الگوهای قیمت برای ارزهای دیجیتال کوچکتر ممکن است به اندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگتر مانند بیت کوین و اتریوم پیدا می‌کنید قابل اعتماد نباشد. خریداران و فروشندگان کمتری به بازار کوچکتر علاقه‌مند هستند و این باعث می‌شود که این بازار بیشتر مستعد نوسانات و هیجانات باشد.

واگرایی مبالغه شده (شبهه واگرایی) ED

نوع دیگری از واگرایی نیز با نام واگرایی اغراق آمیز وجود دارد. واگرایی‌های اغراق آمیز شبیه به واگرایی‌های معمولی یا منظم هستند، اما تغییرات ضعیف‌تر و کمتر پیش بینی کننده در نظر گرفته می‌شوند. اصطلاح اغراق‌آمیز به شرایطی اشاره دارد که در آن نوسان‌گر یا قیمت یک مقدار بالا یا پایین را برابر می‌کنند یا در اصطلاح واگرایی با تردید یا شبهه برای معامله‌گر محسوب می‌شود.
واگرایی‌های مثبت (RD) و واگرایی‌های منفی منظم هر دو دارای دو تغییر اغراق آمیز (ED) هستند، بنابراین در مجموع چهار تغییر اغراق آمیز وجود دارد. در این مورد، ما به یک روند صعودی نگاه می‌کنیم که در آن قیمت در حال تثبیت است اما RSI افزایش در حرکت را نشان می‌دهد.

شکل زیر نمایش واگرایی مبالغه شده( شبهه واگرایی) ED ( واگرایی مبالغه شده مثبت) در نمودار شرکت ایران خودرو(خودرو) است.

جمع بندی

زمانی می‌توان گفت در نمودار واگرایی مشاهده می شود که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت می‌کند. واگرایی هشداری بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. به طور کلی واگرایی هنگامی اتفاق می‌افتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.

دو نوع واگرایی وجود دارد: واگرایی منظم یا کلاسیک و واگرایی مخفی. واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت می‌شود، در حالی که واگرایی‌های مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در پایان تثبیت مشاهده می‌شوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند.

با این حال، شناسایی آنها در زمان واقعی می‌تواند چالش برانگیز باشد. علاوه بر این، اگر واگرایی مخفی در اواخر روند کشف شود، معامله سود کمتری خواهد داشت.

کلید موفقیت در معامله واگرایی مخفی این است که معاملات خود را در جهت روند بزرگتر فیلتر کنید. همیشه احساسات بازار را تجزیه و تحلیل کنید، و بهتر است یک ابزار دنبال کننده روند برای تأیید سیگنال‌ها باشد.

سوالات متداول

واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت می‌کند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.

همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند می‌توان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل می‌کنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم می‌سنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد می‌شود.

منابع

“Divergence Definition and Uses”, Investopedia, 2022.

“Bybit Learn | Hidden Bullish & Bearish Divergence: How to Apply For Crypto Trading?”, Bybit Learn, 2022.

“📖 A Guide to RSI Divergences – By Trading-Guru”, TradingView, 2022.

واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست و انواع آن کدامند؟

مبنای تحلیل تکنیکال، بررسی قیمت در گذشته برای پیش‌بینی آن در آینده است. معمولا تحلیلگران تکنیکال به نمودار قیمت یک دارایی مثل یک سهم یا ارز دیجیتال خیره می‌شوند و با استفاده از ابزارهایی شروع به تحلیل و تفسیر آن می‌کنند. با گذشت زمان و با ظهور رایانه‌ها، افرادی شروع به ساخت اندیکاتور کردند. این اندیکاتورها طبق فرمول‌ها و الگوریتم‌های خاصی قیمت را بررسی کرده و در نموداری جداگانه نمایش می‌دهند. تحلیلگران معمولا از اندیکاتورها برای تایید خرید یا فروش خود استفاده می‌کنند. واگرایی یا divergence زمانی است که قیمت و اندیکاتور چیزهای مختلفی را به معامله گر بگویند. به عبارتی اندیکاتور روند قیمت را تایید نمی‌کند. برای مثال زمانی که قیمت بالاتر می‌رود اما اندیکاتور به سمت پایین حرکت می‌کند یا نشانه‌هایی از نزول قیمت را نشان می‌دهد، شاهد یک واگرایی هستیم. در حالت ایده آل، زمانی که شما برای خرید یک ارز تصمیم می‌گیرید اندیکاتور هم این خرید را تایید می‌کند. اما اگر شما نشانه‌هایی از صعود قیمت را مشاهده کنید اما اندیکاتور سیگنال فروش بدهد، می‌گوییم در قیمت یک واگرایی رخ داده است.

اگر قرار است از واگرایی‌ها کسب سود کنید، در مرحله اول باید دانش شناسایی واگرایی‌ها را بدست آورید و در مرحله دوم باید خرید خود را از صرافی انجام دهید که تراکنش شما را بلافاصله تایید کند تا از سود جا نمانید. صرافی ارزپایا یکی از صرافی‌هایی است که تراکنش‌ها را بلافاصله تایید می‌کند و شما می‌توانید خرید خود را در کمترین زمان ممکن و با کارمزد ۰.۰۰۲ خریداری کنید. برای ثبت نام در صرافی ارزپایا روی این لینک کلیک کنید.

همگرایی در تحلیل تکنیکال

برخلاف واگرایی که ناشی از اختلاف حرکت میان قیمت و اندیکاتور است، همگرایی به هم‌جهت بودن روند قیمت با اندیکاتور گفته می‌شود. درواقع زمانی که قیمت روندی صعودی در پیش بگیرد و اندیکاتور هم صعودی باشد، یک همگرایی ایجاد می‌شود. همگرایی فقط برای صعود قیمت نیست و در زمان نزول قیمت هم ایجاد می‌شود. برای مثال هنگام ریزش همزمان قیمت و اندیکاتور شاهد یک همگرایی هستیم.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال

واگرایی در تحلیل تکنیکال به‌صورت کلی به دو دسته زیر تقسیم می‌شود که در ادامه به‌طور جداگانه با هر کدام آشنا می‌شویم:

1. واگرایی مثبت (صعودی)
2. واگرایی منفی (نزولی)

واگرایی مثبت چیست؟

زمانی که قیمت در حال کاهش و ایجاد کف‌های پایین‌تر است و در نقطه مقابل اندیکاتور در حال افزایش و ساخت کف‌های بالاتر باشد، یک واگرایی صعودی ایجاد شده است. وجود یک divergence صعودی به‌تنهایی نمی‌تواند باعث بالا واگرایی منفی یا Convergence واگرایی منفی یا Convergence رفتن قیمت شود، اما اگر این واگرایی در نزدیکی یک سطح حمایتی مهم رخ دهد، می توانیم با درجه اطمینان بالایی وارد یک پوزیشن خرید شویم.

واگرایی منفی یعنی چی؟

واگرایی منفی دقیقا برعکس واگرایی مثبت است. زمانی که قیمت در حال صعود و ایجاد سقف‌های بالاتر است و در نقطه مقابل اندیکاتور در حال کاهش و ساخت سقف‌های پایین‌تر باشد، یک واگرایی نزولی ایجاد شده است. اگر این divergence نزدیک یک محدوده مقاومتی مهم رخ دهد احتمال اصلاح قیمت زیاد است. divergence منفی در واقع به ما می‌گوید که قدرت روند صعودی کاهش یافته و هر لحظه امکان تغییر روند و اصلاح بازار ارز دیجیتال وجود دارد.

اما واگرایی را می‌توان به گونه دیگری هم دسته‌بندی کرد:

1. divergence معمولی
2. divergence مخفی

پیشنهاد مطالعه: یکی از مهمترین واگرایی‌های منفی که در چند روز اخیر اتفاق افتاده است، واگرایی در نمودار بیت کوین است که در مقاله تحلیل تکنیکال بیت کوین به آن اشاره کرده‌ایم.

واگرایی معمولی

قبلا اشاره کردیم که اگر قیمت (خطوط آبی) سقف‌های بالاتر ایجاد کند اما اندیکاتور (خطوط قرمز) سقف‌های پایین‌تر بزند، یک واگرایی نزولی رخ داده است. همچنین گفتیم که اگر قیمت کف‌های پایین‌تر ایجاد کند و اندیکاتور کف‌های بالاتر بزند، یک واگرایی صعودی ایجاد شده است. این دو divergence در دسته واگرایی معمولی قرار می‌گیرد. در حالی که دو divergence دیگر نیز وجود دارد که کمتر در قیمت دیده می‌شود به‌همین علت به آن‌ها واگرایی مخفی گفته می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: یکی از نمونه‌های بارز واگرایی معمولی، واگرایی اتفاق افتاده در ارز اتم است که در مقاله تحلیل تکنیکال اتم به آن اشاره کرده‌ایم.

واگرایی مخفی

واگرایی مخفی شامل دو divergence زیر می‌شود که در تصویر قابل مشاهده است. زمانی که قیمت سقف‌های پایین‌تر ایجاد می‌کند و اندیکاتور سقف‌های بالاتر می‌سازد، یک واگرایی مخفی نزولی رخ داده است (تصویر چپ). ایجاد یک واگرایی مخفی نزولی به‌تنهایی دلیل خوبی برای فروش یک ارز نیست و باید موارد دیگری مانند ضعف در روند صعودی یا رسیدن قیمت به یک مقاومت مهم را هم در نظر گرفت. در مقابل اگر کف‌های قیمت بالاتر و کف‌های اندیکاتور پایین‌تر بیاید، یک واگرایی مخفی صعودی رخ داده است (تصویر راست).

تفاوت واگرایی معمولی و مخفی

بزرگترین تفاوت واگرایی معمولی با مخفی در اعتبار آن‌ها است. معمولا واگرایی معمولی از اعتبار بیشتری برخوردار است. البته این دلیل نمی‌شود که از واگرایی‌های مخفی غافل شویم. اما شاید مهم‌تر از این‌که یک divergence معمولی است یا مخفی، نحوه ترید و استفاده از divergence باشد که بسیاری از افراد با آن آشنایی ندارند.

یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های معامله‌گری زمانی است که قیمت در نزدیکی یک مقاومت یا حمایت divergence دهد. برای مثال در تصویر زیر قیمت بعد از شکست سقف تاریخی در محدوده ۶۴ هزار دلار توانست تا قیمت ۶۸ هزار دلار هم پیشروی کند. با این وجود اگر به اندیکاتور RSI در پایین صفحه نگاه کنید، وقوع یک واگرایی نزولی بسیار واضح است. بعد از این واگرایی قیمت بیت کوین وارد یک روند نزولی فرسایشی شد که به سبب آن خرید بیت کوین کاهش شدیدی پیدا کرد.

اندیکاتور تشخیص واگرایی

برای تشخیص واگرایی از اندیکاتورهای مختلفی استفاده می‌شود که بعضی از آن‌ها پر کاربرد و محبوب‌ هستند. ۲ اندیکاتور RSI و MACD سال‌ها است که به‌طور ویژه مورد توجه تریدرها قرار گرفته‌اند و در تشخیص divergence فوق‌آلعاده عمل می‌کنند. در ادامه با این ۲ اندیکاتور بیشتر آشنا می‌شویم.

اندیکاتور RSI

اندیکاتور Relative Strength Index یا به‌صورت مخفف RSI، اندیکاتوری است که مومنتوم قیمت (جهت و قدرت قیمت) را به ما نشان می‌دهد. این اندیکاتور یکی از ابتدایی‌ترین اندیکاتورهایی است که معامله‌گران از ابتدا با آن آشنا می‌شوند زیرا نحوه استفاده از آن بسیار ساده است. اندیکاتور RSI دارای خطی است که میان سطح ۰ و ۱۰۰ نوسان می‌کند.

محدوده ۳۰ تا ۷۰ در RSI بسیار مهم است و به‌صورت رنگی نمایش داده می‌شود. زمانی که RSI از سطح ۷۰ عبور کند اصطلاحا می‌گویند قیمت وارد محدوده اشباع خرید شده است و ممکن است برای یک روند معکوس یا کاهشی آماده شود. در نقطه مقابل زمانی که قیمت از محدوده ۳۰ خارج شود گفته می‌شودکه قیمت وارد محدوده اشباع فروش شده و برای خرید ارزشمند است.

فارغ از مطالب بالا از RSI بیشتر برای تشخیص واگرایی استفاده می‌شود. خطوط RSI همزمان با قیمت نوسان می‌کند و معمولا هم جهت با روند قیمت هستند. به عنوان مثال اگر قیمت اتریوم در حال افزایش باشد و قله‌های جدید بسازد، در حالت ایده آل RSI هم شروع به ساخت سقف‌های جدید کرده و بالاتر می‌رود. اما اگر اتریوم در حال رسیدن به سقف‌های جدید باشد، اما سقف‌های RSI پایین تر بیاید، این می‌تواند هشداری به معامله‌گر باشد که روند صعودی قیمت در حال تضعیف است.

اندیکاتور MACD

اندیکاتور Moving Average Convergence Divergence یا به‌صورت مخفف MACD اندیکاتوری است که از واگرایی و همگرایی دو میانگین متحرک ۱۲ و ۲۶ روزه تشکیل شده است. زمانی که در اندیکاتور MACD میانگین ۱۲ روزه میانگین ۲۶ روزه را به سمت بالا قطع کند، یک سیگنال خرید و زمانی که میانگین متحرک ۱۲ روزه میانگین ۲۶ روزه را به سمت پاین قطع کند، یک سیگنال فروش صادر می‌شود.

ایجاد divergence در نمودار قیمت و اندیکاتور MACD تقریبا شبیه به ایجاد واگرایی در اندیکاتور RSI است. برای مثال اگر به تصویر زیر نگاه کنید همزمان با ایجاد سقف قیمتی جدید در بیت کوین (محدوده ۶۴-۶۸ هزار)، اندیکاتور MACD یک سقف پایین‌تر از سقف قبلی می‌سازد که این نشانه‌ای منفی برای قیمت محسوب می‌شود زیرا واگرایی در سقف به‌معنای کاهش قیمت است. در نقطه مقابل اگر این divergence در کف قیمتی ایجاد شود شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.

اندیکاتور واگرایی تریدینگ ویو

برای استفاده از اندیکاتور و سایر ابزارهای سایت تریدینگ ویو ابتدا باید در این سایت ثبت نام کنید. بعد از ثبت نام و لاگین کردن در حساب کاربری روی بخش chart در بالای صفحه کلیک کنید تا وارد صفحه زیر شوید. در تصویر زیر نمودار بیت کوین به تتر را مشاهده می‌کنید. برای استفاده از اندیکاتورها باید مطابق تصویر زیر روی کلمه indicators در بالای صفحه کلیک کنید.

پس از کلیک روی indicators صفحه‌ای برای شما باز می‌شود که از قسمت Search امکان جستجوی اندیکاتورهای مختلف را به شما می‌دهد.

برای مثال اگر اندیکاتور RSI را سرچ کنیم، اولین گزینه Relative Strength Index است که درواقع نام کامل اندیکاتور RSI است. با کلیک روی این اندیکاتور سایت به‌صورت خودکار RSI را به صفحه اضافه می‌کند.

اگر موس خود را روی هر اندیکاتور نگهدارید، یک ستاره تو خالی در کنار آن نمایان می‌شود که با کلیک روی آن می‌توانید اندیکاتور انتخابی را به لیست Favorite های خود اضافه کنید.

وقوع یک واگرایی در قیمت هشداری است برای تغییر روند قیمت در آینده. به‌همین علت واگرایی‌ها را همیشه باید جدی گرفت. معامله‌گران تلاش می‌کنند که با ترکیب یک divergence با سایر ابزارهای تحلیل به یک استراتژی مناسب دست پیدا کنند.

سوالات متداول

واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟

divergence زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت ارز دیجیتال و اندیکاتور، دو روند متفاوت را نشان دهند.

همگرایی در ارز دیجیتال چیست؟

زمانی که روند قیمتی یک ارز دیجیتال با اندیکاتور یکسان باشد، می‌گوییم که همگرایی رخ داده است.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال کدامند؟

divergence منفی، مثبت، مخفی و معمولی را می‌توانیم به عنوان انواع divergence معرفی کنیم.

چگونه می‌توانم از واگرایی ها باخبر شوم؟

راه اول این است که دانش کافی برای تحلیل یک ارز را بدست آورید. اما راه ساده‌تر این است که مقالات تحلیل تکنیکال ارزهای مختلف را در مجله ارزپایا مطالعه کنید تا بتوانید از واگرایی‌ها مطلع شوید.

چرا صرافی ارزپایا بهترین انتخاب برای خرید ارز دیجیتال در ایران است؟

امنیت بالا، سابقه درخشان، کارمزد بسیار کم، ثبت نام و احراز هویت سریع و تایید سریع تراکنش‌ها را می‌توانیم به عنوان مهمترین مزایایی معرفی کنیم که ارزپایا را به یکی از بهترین انتخاب‌ها برای خرید ارز دیجیتال تبدیل کرده‌اند.