نحوه محاسبه و کاربردهای ROI

حالا برای به دست آوردن نرخ بازگشت سرمایه، این شش میلیون تومان را از سه میلیون هزینه‌ای که کردم کم می‌کنم، حاصل آن را بر همان سه میلیون تومان تقسیم کرده و نتیجه آخر را در عدد 100 ضرب می‌کنم. در این مثال « ROI » من 100 درصد می‌شود یعنی دوبرابر هزینه‌ای که کردم به من برگشت داده شده است.

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست و چگونه آن را محاسبه کنیم؟

زمانی که شما روی یک تجارت یا کسب و کار سرمایه‌گذاری دارید، مطمئنا در آینده نیاز خواهید داشت تا نرخ سود و زیان خود را محاسبه کنید. برای بسیاری از سرمایه گذاران حساب سود و زیان از همان ابتدای کار اهمیت دارد و نرخ بازگشت سرمایه به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید میزان سودآوری خود را به دست آورید. این معیار بسیار کاربردی که یکی از اصلی‌ترین معیارها در مباحث مالی است، این مزیت را فراهم می‌آورد تا بتوانید میزان اندوخته خالص را محاسبه کرده و آن را از مقدار سرمایه تفکیک کنید.

مفهوم نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

از زمانی که مفاهیم سرمایه‌گذاری شروع شد، نرخ بازگشت سرمایه نیز اهمیت زیادی پیدا کرد؛ این مفهوم در حقیقت، عملکرد یک فرآیند مالی را نشان می‌دهد و بازدهی و سوددهی آن را به صورت دقیق به دست می‌آورد.

در بیان مفهوم این معیار، هر اندازه که میزان و نسبت آن بیشتر باشد، معلوم است که در سرمایه‌گذاری سودآوری بیشتری به دست آمده است. البته، برای محاسبه ROI فرمول‌های متعددی وجود دارد و معمولا درآمد خالص در فرمول محاسبه می‌شود.

به نقل از ویکی‌پدیا، در امور مالی، میزان بازده (ROR) یا بازگشت سرمایه (ROI)، نسبت پول به دست آمده در سرمایه‌گذاری به مقدار سرمایه اولیه است. مقدار پول به دست آمده ممکن است مربوط به بهره، سود یا درآمد خالص باشد. بازگشت سرمایه (ROI) معمولاً به صورت درصد بیان می شود.

نرخ ROI یا بازگشت در سرمایه تنها در بازارهای سرمایه‌گذاری و شرکت‌ها کاربرد ندارد و می‌توان کاربرد بسیاری برای آن در بازاریابی، صنعت و حتی بخش‌های بازرگانی مشاهده کرد.

اهمیت استفاده از نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه این امکان را فراهم می‌کند تا بدانیم تاثیر سرمایه‌گذاری روی تجارت چگونه بوده است. این معیار یک اصل مهم برای محاسبه نتایج تصمیم‌های تجاری است که در گذشته گرفته شده است. در کنار این موضوع، می‌توان براساس آن تصمیم‌های بهینه تجاری را برای آینده اتخاذ کرد.

با استفاده از این معیار می‌توان فرصت‌های نحوه محاسبه و کاربردهای ROI مختلف تجاری و تصمیمات مهم را با همدیگر مقایسه کرد و این دید تجاری را پیدا کرد که کدام یک از فرصت‌ها از نظر سرمایه‌گذاری بهینه هستند و ارزش سودآوری بیشتری دارند. در صورتی که یک فرصت تجاری میزان ROI مناسبی را فراهم کرده باشد، می‌توان از آن به عنوان یک فرصت مناسب و قابل اتکا یاد کرد و در آینده تمرکز شما روی این نوع فرصت‌ها خواهد بود.

برعکس این امر نیز صحیح است و در صورتی که از یک فرصت تجاری و سرمایه‌گذاری سودآوری مناسبی دیده نشده است و نرخ ROI آن مناسب نیست، در آینده می‌توانید روی استراتژی خود تغییر ایجاد کنید.

چه برداشتی می‌توان از نرخ بازگشت سرمایه کرد؟

معیار ROI به دلیل سادگی و شفاف بودن آن محبوبیت زیادی دارد. البته، همین سادگی در محاسبه منجر شده است تا بتوان از آن در بخش‌های متعدد استفاده کرد. در صورتی که این معیار به سمت اعداد بالاتر میل کند، معلوم است که نتایج سرمایه‌گذاری نیز خوب بوده است. با این حال، در صورتی که در یک فهرست، اعداد مثبت بالاتر به بخش خاصی تعلق گرفته باشد، این موارد باید در اولویت کار قرار بگیرند.

باید اشاره کرد که نرخ ROI منفی نیز وجود دارد که نشان دهنده میزان زیان سرمایه‌گذاری است. در صورتی که این موارد در فهرست سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد، مطمئنا زمان آن رسیده است که در استراتژی خود پیوت را در نظر داشته باشید.

فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

برای محاسبه نرخ بازگشت در سرمایه فرمول معروفی وجود دارد که در آن ارزش نهایی دارایی و مقدار خالص سرمایه‌گذاری مطرح است. با توجه به این موضوع، مقدار ROI براساس فرمول زیر محاسبه خواهد شد.

که در فرمول بالا، Current Value of Investment میزان ارزش کنونی دارایی حاصل از سرمایه‌گذاری و Cost of Investment مقدار سرمایه‌گذاری است؛ معمولا این معیار براساس درصد بیان می‌شود که در پس از محاسبه مقدار فوق باید آن را ضرب در صد کنید.

مزایای استفاده از فرمول بازگشت سرمایه چیست؟

مزایای زیادی برای نرخ بازگشت سرمایه بیان شده است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به آسان بودن محاسبه اشاره کرد. البته، امکان درک این معیار برای عموم مردم و قابل فهم بودن آن از جمله مزایایی است که برای آن وجود دارد. در ادامه به چند مورد از نکات مثبت در مورد این معیار اشاره می‌کنیم:

• چشم‌انداز و آینده‌ی سرمایه‌گذاری را نشان می‌دهد.
• پتانسیل یک سرمایه‌گذاری را به افراد نشان می‌دهد.
• برای درک رقابت سرمایه‌گذاری در یک بازار کمک می‌کند.
• همه‌ی نتایج را به صورت بسیار ساده نشان می‌دهد.
• معیاری جهانی است که فعالان تجاری آن را درک می‌کنند.

محدودیت‌های نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

در کنار تمامی مزایای این روش، محدودیت‌هایی نیز برای آن تعریف شده است، باید اشاره کرد که این محدودیت‌ها در مقابل ارزش بالای این معیار چندان هم به چشم نمی‌آیند؛ در محاسبه نرخ ROI معیار زمان به طور کلی کنار گذاشته شده است که در بسیاری از موارد اهمیت زیادی دارد.

محاسبه ROI با روش خاصی انجام نمی‌شود و به همین دلیل ممکن است بین شرکت یا سرمایه‌گذاران تفاوت‌هایی از این نظر وجود داشته باشد. برای نمونه، شاید هزینه‌های اضافی مانند هزینه نگهداری، هزینه مالیات و… در بخش‌های مختلف در فرمول محاسبه نشود.

روش‌های جایگزین برای نرخ بازگشت در سرمایه

برای جبران نقاط ضعف این معیار روش‌های دیگری نیز وجود دارد که مواردی مانند مدت سرمایه‌گذاری و نکات فرعی دیگر نحوه محاسبه و کاربردهای ROI آن را پوشش می‌دهد؛ مثلا نرخ بازگشت سالانه سرمایه‌گذاری یا Annualized ROI که در این روش مدت زمان نیز در محاسبه سود مد نظر است؛ یا از سوی دیگر معیار Social ROI که نتیجه‌محور است و نتایج اقتصادی و اجتماعی را به صورت ارزش گذاری شده بیان می‌کند؛ در کنار همه‌ی این‌ها، معیار Marketing Statistics ROI نیز برای محاسبه بازدهی کمپین‌های بازاریابی دیجیتال استفاده می‌شود و در آن افزایش فروش به همراه هزینه بازاریابی مد نظر است.

مثالی از نحوه محاسبه و کاربردهای ROI نرخ بازگشت سرمایه

به عنوان مثالی ساده فرض کنید یک سرمایه‌گذار روی پروژه‌ای املاک سرمایه‌گذاری کرده و میزان این مبلغ 500 هزار دلار است. دو سال پس از این کار، سرمایه‌گذار دارایی خود را به مبلغی دو برابری یا یک میلیون دلار به فروش می‌رساند.

در این صورت میزان نرخ بازگشت سرمایه (ROI) به صورت زیر محاسبه خواهد شد:

بنابراین سود این سرمایه‌گذاری مقدار صد در صد بوده است.

چگونه مقدار بازگشت سرمایه را بهبود بخشیم؟

براساس نوع و محل سرمایه‌گذاری ممکن است نحوه بهبود نرخ بازگشت سرمایه نیز متفاوت باشد. با این حال، روش‌های کلی وجود دارند که قبل از هر اقدامی بهتر است آن‌ها را در نظر داشته باشیم. در نتیجه، امکان افزایش سود و بهره‌وری تا حدود زیادی بهتر خواهد شد.

مطمئنا امکان افزایش این نرخ وجود دارد اما برای این کار نیاز به تجربه کاری عملی و استفاده از این تجربه در آینده است؛ از آنالیزها و بررسی‌های آماری استفاده کنید: بررسی‌های تخصصی سرمایه‌گذاری همواره و در تمامی بخش‌ها می‌توانند روی نتایج کار تاثیر گذار باشند؛ نتایجی مانند آمار محبوبیت محصولات بین مشتریان، بازدیدهای وب سایت و میزان تقاضا از معیارهای مهم هستند.

تحلیل بازار و میزان عرضه و تقاضا را فراموش نکنید؛ بهتر است همواره از بازار اطلاعات متعددی در دستتان باشد. بازار و میزان عرضه و تقاضا اهمیت زیادی در نوع سرمایه‌گذاری و تحلیل نتایج دارد و باید اشاره کرد که در صورت نبود دید درست از بازار، نمی‌توان تحلیل محکمی از معیار ROI به دست آورد.

هزینه‌های اضافی و غیر معقول را مدیریت کنید؛ هزینه‌های اضافی روی درآمد خالص و بازدهی سرمایه‌گذاری تاثیر بالایی دارند و با مدیریت آن‌ها می‌توانید به راحتی میزان ROI را افزایش دهید.

نرخ بازگشت سرمایه معیاری بسیار مهم است که در بررسی میزان سود و زیان یک سرمایه‌گذاری تاثیر زیادی دارد. از جمله مهم‌ترین مزایای این معیار آسان بودن محاسبه آن و قابل درک بودن برای تمامی فعالان تجاری و حتی افراد نحوه محاسبه و کاربردهای ROI غیر حرفه‌ای است. برای بهبود این معیار روش‌های متعددی وجود دارد که می‌توان شناخت بازار و کاهش هزینه‌های فرعی و غیر ضروری را بیان کرد. در صورتی که سوال یا نظری در مورد نرخ ROI دارید، می‌توانید آن را در ادامه مطلب با ما به اشتراک بگذارید.

شما یک گام جلوتر از دیگران باشید! اگر به آی‌تی و تکنولوژی علاقه‌مندید و دوست دارید سریع‌تر در این زمینه پیشرفت کنید، همین حالا به جمع 11016 عضو همیار آی‌تی نحوه محاسبه و کاربردهای ROI بپیوندید، دسترسی به تمام آموزش‌های پریمیوم، دریافت جدیدترین آموزش‌های کاربردی مرتبط با آی‌تی و استفاده از مشاوره‌ی رایگان، برخی از مزایای عضویت در سایت هستند، شما نیز به کاربران همیار پیوسته و همین حالا وارد دنیای حرفه‌ای‌ها شوید. من هم می‌خواهم عضو ویژه‌ی همیار شوم

آشنایی با مفهوم بازاریابی عصبی و تکنیک‌های پیاده‌سازی آن

چگونه می‌توانیم یک فروشگاه اینترنتی راه‌اندازی کنیم؟ (آموزش کامل)

شاخص خالص ترویج کنندگان (NPS) چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

هوش تجاری (BI) چیست؟ مفهوم هوش تجاری به زبان ساده

اگر یک کسب‌وکار آنلاین دارید، همین حالا آن را به هزاران کاربر علاقه‌مند، معرفی کنید! اسپانسرینگ چه مزایایی دارد؟

در بحث‌‌ پیرامون این مقاله شرکت کنید، سوالات شما توسط کارشناسان همیار آی‌تی پاسخ داده می‌شود. لغو پاسخ

فرصت ویژه برای حرفه‌ای‌ها

کاربران ویژه، افرادی هستند که به آی‌تی و تکنولوژی علاقه‌مند بوده و می‌خواهند زودتر از دیگران در این زمینه پیشرفت کنند، شما هم همین حالا به جمع اعضای ویژه‌ی همیار پیوسته و به تمام امکانات پریمیوم سایت دسترسی داشته باشید!

نحوه محاسبه و کاربردهای ROI

در چرتکه نرخ بازگشت سرمایه، کافی است میزان هزینه‌ای که برای تبلیغات کردید و درآمدی که به دست آوردید را وارد کنید تا نرخ بازگشت سرمایه را برای شما محاسبه کنیم.

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

«Return on Investment» که در فارسی آن را «نرخ بازگشت سرمایه» صدا می‌زنیم نسبت میان هزینه‌ای که برای یک تبلیغات انجام دادیم و میزان بازگشت آن هزینه را به ما نشان می‌دهد. فرمول محاسبه « ROI » شکل‌های مختلفی دارد؛ اما در پایه‌ای‌ترین حالت، نسبت بین هزینه‌ای که کردیم و چیزی که به دست آوردیم را به ما نشان می‌دهد. در این حالت، ما دو عدد داریم:

1. آورده ما (فروش محصول یا سرویس و پولی که از آن به دست آورده‌ایم)
2. هزینه تبلیغات

در نهایت برای رسیدن به عدد مورد نظرمان یعنی همان نرخ بازگشت سرمایه باید آورده خودمان – میزان درآمدمان در اثر آن تبلیغات را – منهای هزینه‌ تبلیغات کرده و نتیجه این تفریق را تقسیم بر هزینه تبلیغاتمان کنیم. سپس عدد به دست آمده از این ماجرا را ضربدر 100 می‌کنیم. این ساده‌ترین فرمول «ROI» است.

«نرخ بازگشت سرمایه» یا « ROI » یکی از ماجراهایی است که در بخش‌های مختلفی مثل دنیای «سرمایه گذاری» و «مارکتینگ» – آن هم از نوع دیجیتالش – با آن سر و کار داریم.

اگر خوب نگاه کنیم، تبلیغات هم نوعی سرمایه گذاری است. به همین دلیل، باید بدانیم که سرنوشت نهایی سرمایه ابتدایی ما به چه مقدار سود یا حتی ضرر تبدیل می‌شود.

در این قسمت از دیجیتالینگ به سراغ «نرخ بازگشت سرمایه» می‌رویم، چیستی آن را بررسی می‌کنیم، فرمول محاسبه « ROI » را می‌یابیم، از کاربردها و چالش‌هایش می‌گوییم و به دو پرسش پُر تکرار در موردش پاسخ می‌دهیم.

اگر می‌خواهید از هزینه‌ای که برای تبلیغات می‌کنید بازده بهتری بگیرید و حساب شده رو به جلو حرکت کنید، حتما تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

ماجرای نرخ بازگشت سرمایه در پادکست زیر هم جاری است. می‌توانید از بخش زیر به آن گوش فرا دهید.

تعریف نرخ بازگشت سرمایه یا ROI

« Return on Investment » که در فارسی آن را «نرخ بازگشت سرمایه» صدا می‌زنیم نسبت میان هزینه‌ای که برای یک تبلیغات انجام دادیم و میزان بازگشت آن هزینه را به ما نشان می‌دهد.

ROI چگونه محاسبه می‌شود؟

فرمول محاسبه « ROI » شکل‌های مختلفی دارد؛ اما در پایه‌ای‌ترین حالت، نسبت بین هزینه‌ای که کردیم و چیزی که به دست آوردیم را به ما نشان می‌دهد. در این حالت، ما دو عدد داریم:

1. آورده ما (فروش محصول یا سرویس و پولی که از آن به دست آورده‌ایم)
2. هزینه تبلیغات

در نهایت برای رسیدن به عدد مورد نظرمان یعنی همان نرخ بازگشت سرمایه باید آورده خودمان – میزان درآمدمان در اثر آن تبلیغات را – منهای هزینه‌ تبلیغات کرده و نتیجه این تفریق را تقسیم بر هزینه تبلیغاتمان کنیم. سپس عدد به دست آمده از این ماجرا را ضربدر 100 می‌کنیم. این ساده‌ترین فرمول «ROI» است.

بررسی یک مثال ساده از دیجیتالینگ

اجازه بدهید این موضوع را با یک مثال ساده، روشن‌تر کنیم. تصور کنید من، تبلیغ دوره‌های دیجیتالینگ را در اینستاگرام انجام دادم و برای این ماجرا سه میلیون تومان هزینه کردم. بعد از انجام تبلیغات متوجه می‌شوم که در اثر این تبلیغ به میزان شش میلیون تومان سود به دست آورده‌ام.

حالا برای به دست آوردن نرخ بازگشت سرمایه، این نحوه محاسبه و کاربردهای ROI شش میلیون تومان را از سه میلیون هزینه‌ای که کردم کم می‌کنم، حاصل آن را بر همان سه میلیون تومان تقسیم کرده و نتیجه آخر را در عدد 100 ضرب می‌کنم. در این مثال « ROI » من 100 درصد می‌شود یعنی دوبرابر هزینه‌ای که کردم به من برگشت داده شده است.

البته این ماجرا به اندازه قد و قواره خودش پیچیدگی‌هایی هم دارد و این نرخ در رشته‌های مختلف به شکل‌های متفاوت‌تری محاسبه می‌شود. اما چیزی که ما به دنبال آشنایی بیشتر با آن هستیم «نرخ بازگشت سرمایه در مارکتینگ» است.

بهتر است وقتی می‌خواهید سود نهایی و هزینه تبلیغات را از هم کم کنید برای دقیق‌تر شدن حساب و کتابتان به جای هزینه تبلیغات، تمام هزینه‌هایی که برای تولید آن محصول تا رساندن آن به دست مشتری + هزینه تبلیغات انجام داده‌اید را از آن کم کنید. در آن صورت، عددی که در نهایت به دست می‌آورید مقدار دقیق‌تری را به شما نشان می‌دهد.

نرخ بازگشت سرمایه چه کاربردهایی دارد؟

شاید یکی از سر راست‌ترین کاربردهای «ROI» یافتن بهترین مکان برای انجام تبلیغات با بازده بالاتر و «بازاریابی برونگرا» باشد. با وجود آنکه کسب و کارهای بزرگ هم از محاسبه این نرخ بهره می‌برند ولی تاثیر استفاده از آن روی کسب و کارهای کوچک که معمولا بودجه محدودی دارند بیشتر نمایان می‌شود.

مثلا از خودشان می‌پرسند: «با 10 میلیون تومان بودجه کجا را برای تبلیغ انتخاب کنم؟» من هم این سوال را از خودم می‌پرسم.

به همین دلیل در ابتدای راه این کار را به صورت آزمون و خطا انجام می‌دهم و با بررسی نرخ بازگشت سرمایه، بهترین گزینه برای تبلیغ کسب و کار خودم را پیدا می‌کنم. چون در نهایت هدف همه ما به دست آوردن پول از کسب و کارمان است.

ما می‌خواهیم فروش داشته باشیم و رشد کنیم. در این زمینه هم « ROI » به ما کمک می‌کند تا گزینشی عمل کنیم و در طول مسیر، بازده خود را افزایش دهیم.

مثلا اگر این بار برای کمپین «شب یلدا» از فلان بستر برای تبلیغات استفاده کردیم در طول کمپین مثلا «عید نوروز» با توجه به نتیجه‌ای که از کمپین شب یلدا و نرخ بازگشت سرمایه آن گرفتیم در مورد کار در همان بستر یا تغییر آن تصمیم می‌گیریم.

بزرگ‌ترین چالش در مورد ROl چیست؟

تا اینجای کار، صحبت‌هایمان فقط در حوالی مزیت‌ها و کمک‌هایی که نرخ بازگشت سرمایه به ما می‌کند می‌چرخید؛ اما باید اعتراف کنم که محاسبه این نرخ به این سادگی‌ها هم نیست. اجازه بدهید مثالی برایتان بزنم. تصور کنید فردی از طریق دایرکت از ما خرید کرده است.

ما در «گوگل آنالیتیکس» او را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا بفهمیم با طی کردن چه مسیری به ما رسیده و خرید را انجام داده است. شاید در نهایت متوجه شویم او به خاطر تبلیغی که در اینستاگرام انجام داده‌ایم به سمت خرید از ما هدایت شده است. اتفاقا ما در دیجیتالینگ نمونه واقعی همین خریدار را داشتیم.

وقتی در مورد روش آشنایی‌اش با دیجیتالینگ از او پرسیدیم در پاسخ به ما گفت که از طریق تبلیغ اینستاگرامی با ما آشنا شده است. البته همان زمان خرید را انجام نداده است. بلکه بعد از کمی بررسی، صفحه را ترک کرده و پس از مشاهده دوباره تبلیغات ما در یک بستر دیگر – تبلیغات نیتیو در فضای وب - به یادمان افتاده است.

البته آن زمان باز هم سر از سبد خرید در نیاورد! چون هنوز به آن درجه از اطمینان نرسیده بود. سپس دوباره ما را در یک کمپین دیده و با مشاهده تخفیفی که داده بودیم دست جنبانده و در نهایت خرید را انجام داده است. البته شاید این مسیر از این هم پیچیده‌تر باشد و به همان اندازه، کار محاسبه نرخ بازگشت سرمایه را پیچیده‌تر کند.

چگونه این چالش را حل کنیم؟

این خیلی خوب است که نگاهی کلی به مسیر رسیدن مشتری به کسب و کارمان داشته باشیم؛ ولی بیشتر وقت‌ها نمی‌توان همه‌چیز را مو به مو محاسبه کرد. البته این تجربه ما بوده است. هر چقدر که کمپین بزرگ‌تر و تبلیغات گسترده‌تر باشد این ماجرا دالان‌های بیشتری پیدا می‌کند. ولی در نهایت، باز هم می‌توان راهی برای محاسبه آن پیدا کرد.

به نظر من با وجود چالش‌هایی که در مسیر محاسبه «ROI» وجود دارد ولی این نرخ به ما نشان می‌دهد که ماجرای «قیف بازاریابی» و گذراندن مراحلش به فاکتورهای زیادی بستگی پیدا می‌کند و به آن چهار مرحله ختم نمی‌شود.

به همین دلیل، خیلی موافق تمرکز روی مارکتینگ فانل نیستم. من در مقاله «قیف بازاریابی چیست؟» در مورد این قیف، مزیت‌ها و چالش‌هایش توضیح داده‌ام که پیشنهاد می‌کنم آن را مطالعه کنید. ناگفته نماند که مطالعه کردن مقاله «سفر مشتری و گشت و گذاری دقیق‌تر در آن» هم می‌تواند در تکمیل‌تر کردن این موضوع به شما کمک کند.

پاسخ به دو پرسش متداول در مورد ROI

با نزدیک شدن به بخش انتهایی مقاله می‌خواهم به دو پرسش پر تکرار در مورد نرخ بازگشت سرمایه و محاسبه آن پاسخ بدهم:

چرا بعضی وقت‌ها از هر طرف که «ROI» را محاسبه می‌کنیم با یک درصد منفی روبه‌رو می‌شویم؟

گاهی وقت‌ها درصدی که در نهایت از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه به دست می‌آوریم منفی می‌شود. یعنی با وجود تمام تلاش‌ها و هزینه‌هایی که کردیم باز هم در نهایت مقدار سودمان کمتر از هزینه‌هایمان شده است. باید بگویم که عوامل زیادی در این ماجرا دست دارند؛ مثلا:

• محصول یا سرویسی که ارائه می‌دهیم
• صفحه لندینگ کمپینمان
• ماجرای بهینه سازی نرخ تبدیل ( Conversion Rate Optimization )
• بسترها یا فضاهایی که برای تبلیغات انتخاب کردیم
• میزان آگاهی مخاطب از برند ما
• و .

گاهی وقت‌ها می‌بینیم کسانی که اکنون مشتری ما شدند به واسطه یک روش تبلیغاتی، یکی دو سالی است که ما را می‌شناسند؛ اما هنوز خریدی انجام نداده‌اند.

چنین افرادی پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به مشتری ما دارند. این مورد را مقایسه کنید با زمانی که ما تازه برندمان را راه‌اندازی کرده‌ایم و در مسیر آگاهی از برند هنوز راه زیادی را در پیش داریم.

به همین دلیل بخش بزرگی از هدف‌‌های ما در تبلیغات، آگاهی از برند است. می‌خواهیم افراد علاقه‌مند به ماجرای دیجیتال مارکتینگ بدانند که دیجیتالینگ وجود دارد و در زمینه آموزش تجربه‌محور دیجیتال مارکتینگ فعالیت می‌کند.

در این صورت، وقتی تبلیغی انجام می‌دهیم افرادی که از قبل با ما آشنایی پیدا کرده‌اند خیلی راحت‌تر مسیر خرید را طی می‌کنند.

آیا منفی بودن نرخ بازگشت سرمایه همیشه نشانه بدی است؟

به نظر من بهتر است کمی نسبت به منفی بودن « ROI » واکنش ملایم‌تری را از خودمان نشان دهیم. چون نمی‌توانیم یک جانبه به این موضوع نگاه کنیم؛ مثلا گاهی در کنار نرخ بازگشت سرمایه موارد دیگری همچون «CAC» یا «هزینه جذب مشتریان جدید» هم وجود دارند.

یعنی شما در طول تبلیغاتی که انجام داده‌اید بیشتر مشتریانتان جدید هستند. همان‌طور که می‌دانید هزینه جذب مشتری جدید بیشتر از بازگردانی مشتریان قدیمی است. به همین دلیل وقتی چنین ماجرایی در کمپین تبلیغاتی شما اتفاق می‌افتد باید هر دو فاکتور « ROI » و « CAC » را در کنار هم محاسبه کنید.

شاید بپرسید این مدل حساب و کتاب به چه دردی می‌خورد؟ در پاسخ باید بگویم که مشتریان جدیدتان در آینده می‌توانند دوباره از شما خرید کنند. شاید این بار برای آشنایی بیشتر با شما یک محصول 50 هزار تومانی را خریده باشند اما وقتی بیشتر به کسب و کارتان اعتماد کنند به سراغ محصولات پنج میلیون تومانی و حتی بالاتر شما می‌روند. به زبان ساده اینکه باید نگاهی بلند مدت به این ماجرا داشته باشید.

ROI در دوره دیجیتال مارکتینگ

تمام صحبت‌هایی که در این مقاله آنها را با هم گفتیم، به طور کامل‌تر، همراه با مثال و استفاده از شاخص‌های تحلیلی مهم در دوره دیجیتال مارکتینگ وجود دارند. پیشنهاد می‌کنم حتما به صفحه دوره سر بزنید و نمونه رایگان یکی از فصل‌های آن را تماشا کنید.

خلاصه‌ای از آنچه با هم در نرخ بازگشت سرمایه گفتیم:

• نسبت میان هزینه‌ای که برای یک تبلیغات انجام دادیم و میزان بازگشت آن را « Return on Investment » یا «نرخ بازگشت سرمایه» می‌گویند.
• برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه باید آورده خودمان – میزان درآمدمان در اثر آن تبلیغات را – منهای هزینه‌ تبلیغات کرده و نتیجه این تفریق را تقسیم بر هزینه تبلیغاتمان کنیم. سپس عدد به دست آمده از این ماجرا را ضربدر 100 می‌کنیم. این ساده‌ترین فرمول «ROI» است.
• مواردی همچون «یافتن بهترین مکان برای انجام تبلیغات با بازده بالاتر» و «بودجه بندی بهتر تبلیغات» در شمار کاربردهای این نرخ به شمار می‌روند.
• «پیچیدگی محاسبه در ابعاد بزرگ» یکی از پررنگ‌ترین چالش‌های « ROI » است.
• منفی بودن نرخ بازگشت سرمایه به دلیل‌های گوناگونی مانند: «محصول یا سرویسی که ارائه می‌دهید»، «صفحه لندینگ کمپینتان»، «ماجرای بهینه سازی نرخ تبدیل»، «بسترها یا فضاهایی که برای تبلیغات انتخاب کردید»، «میزان آگاهی مخاطب از برند شما» و حتی «هزینه جذب مشتریان جدید» بستگی دارد.

نظر شما چیست؟

به نظر شما چه فاکتورهای دیگری می‌توانند روی نرخ بازگشت سرمایه تاثیر بگذارند؟

نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یک معیار مالی پرکاربرد برای اندازه گیری احتمال بازدهی از یک سرمایه گذاری است. این پارامتر سود یا زیان حاصل از سرمایه گذاری را نسبت به هزینه آن مقایسه می کند. این پارامتر، در ارزیابی بازده بالقوه یک سرمایه گذاری مستقل به همان اندازه مقایسه بازده چندین سرمایه گذاری، مفید می باشد.

در تجزیه و تحلیل کسب و کار، ROI و سایر معیارهای جریان نقدی - مانند نرخ بازده داخلی (IRR) و ارزش فعلی خالص (NPV) - معیارهای کلیدی هستند که جذابیت تعدادی از گزینه های مختلف سرمایه گذاری را ارزیابی و رتبه بندی می کنند. اگرچه ROI یک نسبت است، اما معمولاً به جای یک نسبت به صورت درصد بیان می شود.

درک بیشتر نرخ بازگشت سرمایه

ROI یا نرخ بازگشت سرمایه، به دلیل تطبیق پذیری و سادگی آن یک معیار محبوب است. اساساً، ROI می تواند به عنوان یک معیار ابتدایی سودآوری سرمایه گذاری استفاده شود. این می تواند بازگشت سرمایه در سرمایه گذاری سهام، بازگشت سرمایه مورد انتظار یک شرکت در گسترش یک کارخانه، یا نرخ بازگشت سرمایه در یک معامله املاک و مستغلات باشد.

محاسبه ROI به خودی خود خیلی پیچیده نیست و تفسیر آن برای طیف وسیعی از کاربردهای آن نسبتاً آسان است. اگر ROI یک سرمایه گذاری مثبت باشد، احتمالاً ارزشمند است. اما اگر فرصت های دیگری با نرخ بازگشت سرمایه بالاتر در دسترس باشد، این سیگنال ها می توانند به سرمایه گذاران کمک کنند تا بهترین گزینه ها را حذف یا انتخاب کنند. به همین ترتیب، سرمایه گذاران باید از ROI منفی که به معنای زیان خالص است، اجتناب کنند.

محاسبه ROI

ROI را می توان به دو روش محاسبه کرد.

روش اول:

نرخ بازگشت سرمایه = (سود خالص سرمایه گذاری/هزینه سرمایه گذاری)*100

روش دوم:

نرخ بازگشت سرمایه = ((ارزش نهایی سرمایه گذاری – ارزش اولیه سرمایه گذاری)/هزینه سرمایه گذاری)*100

تفسیر ROI

هنگام تفسیر محاسبات ROI، مهم است که چند نکته را در نظر داشته باشید. اولاً، نرخ بازگشت سرمایه معمولاً به صورت درصد بیان می‌شود، زیرا درک آن به طور مستقیم آسان‌تر است (بر خلاف زمانی که به صورت نسبت بیان می‌شود). دوم، محاسبه ROI شامل بازده خالص در صورت کسر است زیرا بازده سرمایه گذاری می تواند مثبت یا منفی باشد.

مثالی از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه

فرض کنید یک سرمایه گذار 1000 سهم از یک شرکت فرضی را به قیمت 10 دلار برای هر سهم خریداری کرده است. یک سال بعد، سرمایه گذار سهام را به قیمت 12.50 دلار می فروشد. سرمایه گذار در طول دوره نگهداری یک ساله، یک سود نقدی 500 دلاری نیز دریافت کرده است. این سرمایه گذار همچنین در مجموع 125 دلار برای کارمزد معاملات به منظور خرید و فروش سهام هزینه کرده است. ROI برای این سرمایه گذار را می توان به صورت زیر محاسبه کرد:

در اینجا تجزیه و تحلیل گام به گام محاسبه آمده است:

1. برای محاسبه بازده خالص، بازده کل و کل هزینه ها باید در نظر گرفته شود. کل بازده یک سهام ناشی از سود سرمایه و سود نقدی سهام است. مجموع هزینه ها شامل قیمت اولیه خرید و همچنین هرگونه کمیسیون پرداختی می شود.
2. در محاسبه فوق، سود سرمایه ناخالص (قبل از کمیسیون) از این معامله (12.50 - 10) دلار در 1000 است. مبلغ 500 دلار هم به سود سهام تقسیمی شرکت اشاره دارد، در حالی که 125 دلار نیز کل کمیسیون پرداخت شده، می باشد.

راه حل دوم برای محاسبه ROI

برای مثال، اگر کارمزد ها تقسیم شوند، یک روش جایگزین برای محاسبه ROI سرمایه گذار فرضی ما وجود دارد. تقسیم زیر را در کل کارمزد ها فرض کنید: 50 دلار هنگام خرید سهام و 75 دلار در هنگام فروش سهام.

ارزش اولیه سرمایه گذاری = 10000 + 50 = 10050

ارزش نهایی سرمایه گذاری = 12500 + 500 – 75 = 12925

نرخ بازگشت سرمایه = ((12925 – 10050)/10050)*100 = 28.75%

ROI سالانه

محاسبه ROI سالانه راه حلی برای یکی از محدودیت های کلیدی محاسبه ROI به روش معمولی را ارائه می دهد. محاسبه نرخ بازگشت سرمایه به شیوه معمولی مدت زمان نگهداری سرمایه گذاری را در نظر نمی گیرد که به آن دوره نگهداری نیز می گویند. فرمول محاسبه ROI سالانه به شرح زیر است:

که n تعداد سالهای نگهداری سرمایه گذاری می باشد.

فرض کنید یک سرمایه گذاری فرضی در طی پنج سال نرخ بازگشت سرمایه 50 درصدی ایجاد کرده است. میانگین نرخ بازگشت سرمایه سالانه ساده 10٪ که از تقسیم ROI بر دوره نگهداری پنج ساله به دست می آید، فقط یک تقریب از ROI سالانه است. این به این دلیل است که اثرات سود و زیان مرکب نادیده گرفته شده است که می تواند در طول زمان تفاوت قابل توجهی ایجاد کند. هر چه نحوه محاسبه و کاربردهای ROI دوره زمانی طولانی‌تر باشد، تفاوت بین میانگین ROI سالانه تقریبی، که با تقسیم ROI بر دوره نگهداری در این سناریو محاسبه می‌شود، و نرخ بازگشت سرمایه سالانه بیشتر است.

با استفاده از فرمول نرخ بازگشت سرمایه سالانه:

این محاسبه را می توان برای دوره های نگهداری کمتر از یک سال نیز با تبدیل دوره نگهداری به کسری از یک سال انجام داد. مثلا فرض کنید یک سرمایه گذاری نرخ بازگشت سرمایه گذاری 10درصدی را طی شش ماه ایجاد کرده است:

در معادله بالا عدد 0.5 سال معادل شش ماه است.

مقایسه سرمایه گذاری ها و نرخ بازگشت سرمایه سالانه

ROI سالانه به ویژه هنگام مقایسه و ارزیابی بازده بین سرمایه گذاری های مختلف بسیار مفید است. فرض کنید سرمایه گذاری در سهام X در طی پنج سال بازدهی 50 درصدی ایجاد می کند، در حالی که سرمایه گذاری در سهام Y طی سه سال 30 درصد بازده دارد. با استفاده از معادله نرخ بازگشت سرمایه سالانه می‌توانید تعیین کنید که سرمایه‌گذاری بهتر از نظر ROI سالانه چیست:

بر اساس این محاسبه، سهام Y نسبت به سهام X دارای ROI برتری بوده است.

تحولات در ROI

اخیراً، سرمایه‌گذاران و کسب‌ و کار های خاصی به توسعه شکل جدیدی از معیار بازگشت سرمایه، به نام «بازده اجتماعی سرمایه‌گذاری» یا SROI علاقه نشان داده‌اند. SROI ابتدا در اواخر دهه 1990 توسعه یافت و تأثیرات گسترده‌تر پروژه‌ها را با استفاده از ارزش غیرمالی (به عنوان مثال، معیارهای اجتماعی و محیطی که در حال حاضر در حساب‌های مالی متعارف منعکس نمی‌شوند) در نظر می‌گیرد.

SROI به درک ارزش پیشنهادی برخی معیارهای اجتماعی و حاکمیت محیطی مورد استفاده در شیوه‌های سرمایه‌گذاری مسئولیت‌پذیر اجتماعی (SRI) کمک می‌کند. به عنوان مثال، یک شرکت ممکن است تصمیم بگیرد آب را در کارخانه های خود بازیافت کند و روشنایی خود را با تمام لامپ های LED جایگزین کند. این تعهدات هزینه فوری دارند که ممکن است بر بازگشت سرمایه سنتی تأثیر منفی بگذارد. با این حال، سود خالص برای جامعه و محیط زیست می تواند منجر به SROI مثبت شود.

چندین نوع جدید دیگر از ROI وجود دارد که برای اهداف خاصی توسعه یافته اند. ROI آمار رسانه‌های اجتماعی، اثربخشی کمپین‌های رسانه‌های اجتماعی را مشخص می‌کند - برای مثال، تعداد کلیک‌ها یا لایک‌هایی که برای یک واحد ایجاد می‌شود. به طور مشابه، ROI آمار بازاریابی، تلاش می کند بازدهی را که به کمپین های تبلیغاتی یا بازاریابی نسبت داده می شود، شناسایی کند.

اصطلاح ROI یادگیری نیز به مقدار اطلاعات یادگیری شده که به عنوان بازده آموزش تلقی می شوند، مربوط می شود. با پیشرفت جهان و تغییر اقتصاد، مطمئناً چندین شکل خاص دیگر نیز از ROI در آینده توسعه خواهند یافت.

چه صنایعی در ایالات متحده بالاترین ROI را دارند؟

از لحاظ تاریخی، میانگین بازگشت سرمایه برای S&P 500 حدود 10 درصد در سال بوده است. با این حال، در داخل آن، بسته به صنعت، می تواند تغییرات قابل توجهی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، در طول سال 2020، بسیاری از شرکت‌های فناوری بازده سالانه بسیار بالاتر از این آستانه 10 درصدی تولید کردند. در همین حال، شرکت‌های صنایع دیگر، مانند شرکت‌های انرژی و شرکت‌های آب و برق، بازدهی بسیار پایین‌تری تولید کردند و در برخی موارد نسبت به سال گذشته با زیان مواجه شدند. با گذشت زمان، طبیعی است که میانگین بازگشت سرمایه (ROI) یک صنعت به دلیل عواملی مانند افزایش رقابت، تغییرات تکنولوژیکی و تغییر در ترجیحات مصرف کننده تغییر کند.

مزایای ROI

بزرگترین مزیت ROI این است که یک معیار نسبتاً بدون عارضه است. محاسبه آن آسان است و به طور شهودی قابل درک است. سادگی ROI به این معنی است که اغلب به عنوان یک معیار استاندارد و جهانی برای سودآوری استفاده می شود. به عنوان یک اندازه گیری، احتمالاً سوء تفاهم یا سوء تعبیر نمی شود زیرا در هر زمینه مفاهیم یکسانی دارد.

معایب ROI

همچنین برخی از معایب نیز در اندازه گیری نرخ بازگشت سرمایه وجود دارد. اولاً، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه به شیوه معمولی، دوره نگهداری یک سرمایه گذاری را در نظر نمی گیرد که می تواند هنگام مقایسه گزینه های سرمایه گذاری مشکل ساز باشد. به عنوان مثال، فرض کنید سرمایه گذاری X بازدهی 25 درصدی ایجاد می کند، در حالی که سرمایه گذاریY، نرخ بازگشت سرمایه 15 درصدی ایجاد می کند. نمی توان فرض کرد که X سرمایه گذاری برتر است مگر اینکه چارچوب زمانی هر سرمایه گذاری نیز مشخص باشد. این امکان وجود دارد که نرخ بازگشت سرمایه 25٪ از سرمایه گذاری X در یک دوره پنج ساله ایجاد شده باشد، اما باگشت سرمایه 15٪ از سرمایه گذاری Y تنها در یک سال ایجاد شده است. محاسبه ROI سالانه می تواند بر این مانع در هنگام مقایسه گزینه های سرمایه گذاری غلبه کند.

دوم، ROI برای ریسک تنظیم نمی شود. این دانش عمومی است که بازده سرمایه گذاری رابطه مستقیمی با ریسک دارد: هر چه بازده بالقوه بیشتر باشد، ریسک احتمالی بیشتر است. این را می توان به طور مستقیم در دنیای سرمایه گذاری مشاهده کرد، جایی که سهام با ارزش بازار کم معمولاً بازدهی بالاتری نسبت به سهام با ارزش بازار بالا دارند (اما با ریسک بسیار بیشتری همراه هستند). برای مثال، سرمایه‌گذاری‌هایی که بازده پورتفوی 30 درصدی را هدف قرار می‌دهند، باید نسبت به سرمایه‌گذاری‌هایی که هدفشان بازدهی تنها 15 درصد است، ریسک بسیار بالاتری را متقبل شوند. اگر یک سرمایه‌گذار، فقط عدد ROI را بدون ارزیابی ریسک مد نظر قرار دهد، نتیجه نهایی تصمیم سرمایه‌گذاری ممکن است بسیار متفاوت از نتیجه مورد انتظار باشد.

سوم، ارقام ROI را می توان اغراق آمیز کرد اگر تمام هزینه های مورد انتظار در محاسبه لحاظ نشده باشد. این موضوع ممکن است عمدا یا سهوا اتفاق بیفتد. به عنوان مثال، در ارزیابی نرخ بازگشت سرمایه در یک قطعه از املاک و مستغلات، تمام هزینه های مرتبط باید در نظر گرفته شود. اینها شامل بهره وام مسکن، مالیات بر دارایی، بیمه و تمام هزینه های نگهداری می شود. این هزینه ها می توانند مقدار زیادی از نرخ بازگشت سرمایه مورد انتظار را کم کنند و بدون در نظر گرفتن همه آنها در محاسبه، ROI محاسبه شده می تواند بیش از مقدار واقعی به دست آید.

در نهایت، مانند بسیاری از معیارهای سودآوری، ROI تنها بر سود مالی، زمانی که بازده سرمایه گذاری را در نظر می گیرد، تأکید می کند و مزایای جانبی مانند کالا های اجتماعی یا زیست محیطی را در نظر نمی گیرد. یک معیار ROI نسبتاً جدید، که به عنوان بازده سرمایه گذاری اجتماعی (SROI) شناخته می شود، به تعیین کمّی برخی از این مزایا برای سرمایه گذاران کمک می کند.

سخن پایانی

ROI یک معیار ساده و شهودی از سودآوری یک سرمایه گذاری است. برای این معیار محدودیت‌هایی وجود دارد، از جمله اینکه دوره نگهداری یک سرمایه‌گذاری را در نظر نمی‌گیرد و برای ریسک تعدیل نمی‌شود. با این حال، علی‌رغم این محدودیت‌ها، ROI هنوز یک معیار کلیدی است که تحلیلگران کسب‌وکار برای ارزیابی و رتبه‌بندی گزینه‌های سرمایه‌گذاری از آن استفاده می‌کنند.

نرخ بازگشت سرمایه چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

نرخ بازگشت سرمایه که با Return on Investment یا به‌طور مخفف با ROI شناخته می‌شود، یکی از شاخص‌های کلیدی عملکرد و معیارهایی است که میزان موفقیت یک واحد تجاری را نشان می‌دهد. این مفهوم در بازارهای مالی و تدوین استراتژی‌های تبلیغات کاربرد دارد.

نرخ بازگشت سرمایه (Return On Investment)

شاید بهترین تعریف برای نرخ بازگشت سرمایه، نسبت سود حاصله به میزان هزینه و سرمایه پرداخت‌شده باشد. البته سود به‌دست‌آمده ممکن است تنها جنبه مالی نداشته باشد و شامل موارد غیرمالی مانند برند سازی شود، ولی به‌صورت کلی منظور از محاسبه آن، درآمد و سودآوری مالی کسب و کار است.

در شرایطی که منابع موجود ما، محدود است، بهتر است در جستجوی بهترین سرمایه گذاری با نرخ بازگشت سرمایه مطلوب باشیم.

فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

بازگشت سرمایه (ROI) به بیان ساده، سود حاصل از سرمایه گذاری نسبت به کل هزینه پرداختی است. بر این اساس می‌توانیم خیلی ساده فرمول محاسبه نرخ بازگشت سرمایه را به‌صورت زیر به دست آوریم:

برای اینکه بتوانید نرخ بازگشت سرمایه (ROI) را بر اساس درصد حساب کنید، می‌توانید نتیجه بالا را در ۱۰۰ ضرب کنید.

به زبان ساده‌تر، نرخ بازگشت سرمایه یعنی نسبت سود به‌دست‌آمده به هزینه پرداختی چقدر بوده است؛ بنابراین هر چه بتوانیم در ازای سرمایه گذاری انجام‌شده، خروجی بهتری بگیریم و از روش‌های مقرون‌به‌صرفه ولی با بازده بالاتر، استفاده کنیم، می‌توانیم بیشتر به بازگشت سرمایه خود امیدوار باشیم. درواقع باید بررسی کنیم هزینه‌ها صرف چه چیزی شده است و آیا عملکرد ما خوب بوده یا خیر.

سرمایه‌گذاران، نه‌تنها برای ارزیابیِ چگونگی عملکردِ سرمایه گذاری‌شان، بلکه برای مقایسه‌ عملکرد سرمایه گذاری‌های مختلف در انواع و اندازه‌های متفاوت هم از این نسبت استفاده می‌کنند.

برای مثال، سرمایه گذاری در بورس، می‌تواند با سرمایه گذاری در زمینه‌ تجهیزات مقایسه شود. نوع سرمایه گذاری مهم نیست؛ زیرا محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه فقط به هزینه‌ها و سود مرتبط با این سرمایه گذاری توجه می‌کند.

محاسبه‌ این نرخ بازگشت سرمایه یکی از رایج‌ترین نسبت‌های موردتوجه در بحث سرمایه گذاری است، زیرا بسیار ساده و تطبیق‌پذیر است. مدیران می‌توانند از این نسبت برای مقایسه‌ نرخ‌های عملکرد در خرید تجهیزات سرمایه‌ای (تجهیزاتی که گران هستند و برای خریدشان سرمایه‌ زیادی لازم است) استفاده کنند، درحالی‌که سرمایه‌گذاران می‌توانند محاسبه کنند کدام‌یک از سهام‌ خریداری‌شده، عملکرد بهتری داشته‌اند.

به این روش، محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه می‌تواند بسیار تطبیق‌پذیر باشد، اما بسته به اینکه کاربر چه چیزی را می‌خواهد ارزیابی کند یا نشان دهد، ممکن است گمراه‌کننده هم بشود. باید بدانید که هیچ معادله‌ استانداردِ واحدی برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه وجود ندارد. در عوض، به این ایده‌ اولیه توجه می‌کنیم که سودها درصدی از درآمد هستند. برای درک درستِ این نسبت، باید بفهمید که چه درآمدها و هزینه‌هایی در این معادله استفاده می‌شوند.

مثالی از محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه

یک سرمایه‌گذار را در نظر بگیریم. فرد الف سهامی پر ریسک را خریداری کرده است.

این مطلب را حتما بخوانید: اقتصاد دیجیتال (Digital Economy) چیست؟ آیا ایران وارد انقلاب صنعتی چهارم شده است؟

او سال گذشته ۵۰۰ سهم، هرکدام به ارزش ۱۰۰۰ تومان را خریداری کرد. امروز و پس از گذشت یک سال، ارزش هر سهم آن در بازار ۳۵۰۰ تومان است. او سهامش را می‌فروشد.

ROI وی ۲٫۵ یا ۲۵۰ درصد است؛ یعنی به ازای هر ۱۰۰۰ تومانی که سرمایه گذاری کرده، ۲۵۰۰ تومان سود به دست آورده است.

حالا می‌توانیم این سرمایه گذاری با سرمایه گذاری دیگری مقایسه کنیم. فرض کنیم وی ۱۰۰ سهم، هرکدام به ارزش ۱۰۰۰ تومان خرید و هر سهم را ۱۲۵۰ تومان فروخت.

در این خرید، نرخ بازگشت سرمایه‌ او تنها ۲۵ درصد یا ۰٫۲۵ بود. البته این هم بازگشت سرمایه‌ خوبی است، اما به نسبت سرمایه گذاری قبلی، نرخ پایین‌تری دارد.

تجزیه و تحلیل

به‌طورکلی هر نرخ بازگشت سرمایه‌ مثبتی را می‌توان بازگشت خوبی قلمداد کرد. مثبت بودن این نسبت، یعنی کل هزینه‌ سرمایه گذاری به‌علاوه‌ مقداری سود، بازگشته است. منفی شدن آن یعنی درآمد آن‌قدر نبوده که کل هزینه‌ها را پوشش دهد. ناگفته پیداست که نرخ بازگشت سرمایه هرقدر بالاتر باشد، بهتر است.

محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه، فوق‌العاده متنوع است و می‌تواند برای سرمایه گذاری‌های مختلفی استفاده شود. مدیران آن را برای ارزیابیِ بازگشت سرمایه‌هایی که سرمایه گذاری کرده‌اند استفاده می‌کنند. سرمایه‌گذاران می‌توانند برای ارزیابی عملکرد سهامشان از آن استفاده کنند و افراد حقیقی هم می‌توانند برای ارزیابی نرخ بازگشت دارایی‌هایی همچون خانه از آن بهره ببرند.

نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که این نسبت، ارزش زمانیِ پول را در نظر نمی‌گیرد. البته برای خریدوفروش ساده‌ سهام این حقیقت آن‌قدرها اهمیت پیدا نمی‌کند، اما برای محاسبه‌ دارایی ثابتی مثل ساختمان یا خانه که هرسال به ارزش آن افزوده می‌شود، بسیار مهم است. به همین خاطر است که وقتی دریافتی‌های این فرمول را نسبت به ارزش فعلی محاسبه می‌کنیم، معمولاً مقدار آن تغییر می‌کند.

ROI چه کاربردی دارد؟

یکی از اصلی‌ترین کاربردهای ROI زمانی است که شما می‌خواهید ببینید در ازای سرمایه گذاری انجام‌شده چه خروجی‌ای گرفته‌اید و سود به‌دست‌آمده چقدر بوده است. به‌عنوان‌مثال نرخ بازگشت ۶۰ درصد خیلی بهتر از نرخ بازگشت ۲۰ درصد است و نشان می‌دهد عملکرد خوبی داشتید و سود خوبی هم نصیبتان شده است.

یکی دیگر از کاربردهای آن مربوط به زمانی است که می‌خواهید محصول جدیدی را روانه بازار کنید؛ بنابراین می‌خواهید بسنجید محصول جدید تا چه اندازه برایتان سودآور خواهد بود. اینجاست که بعد از عرضه محصول می‌توانید به کمک ROI میزان سوددهی را ارزیابی کنید. حتی اگر امکان محاسبه این نسبت، در برخی از بازارها وجود نداشته باشد، می‌توانید با شبیه‌سازی گروهی از مشتریان هدف خود، نرخ بازگشت سرمایه را به‌صورت تقریبی به‌دست‌آمده آورید.

مزایا و معایب ROI

تعیین شاخص‌های کلیدی عملکرد به‌ویژه مواردی چون ROI که به موضوعات مالی مربوط است و پیچیدگی‌های خاصی دارد کار ساده‌ای نیست. از سوی دیگر هر شاخصی می‌تواند مزایا و معایب خودش را داشته باشد و محاسبه آن نیز شما را دچار چالش کند. این نرخ نیز از این قاعده مستثنی نیست و مزایا و معایبی دارد.

اگر بخواهیم مزایای سنجش دقیق نرخ بازگشت سرمایه را بیان کنیم، می‌توانیم به مهم‌ترین موارد زیر اشاره داشته باشیم:

• سنجش کیفیت و میزان خروجی نحوه محاسبه و کاربردهای ROI و سود حاصله در ازای هزینه و سرمایه گذاری انجام‌شده
• ارزیابی عملکرد تیم موردنظر در بهینه‌سازی هزینه‌ها و صرفه‌جویی در ازای گرفتن بهترین نتایج
• بررسی میزان پتانسیل و ظرفیت برنامه‌های تجاری برای بازگشت سرمایه در کوتاه یا بلندمدت
• ارائه محصولات جدید متناسب باسیاست‌های درآمدی و سودآوری کسب‌وکار

اما در مورد مهم‌ترین معایب ROI می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اشتباه محاسباتی در ROI می‌تواند باعث گمراهی مدیران در سرمایه گذاری شود
• مشکل در محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین‌ها و مشتری‌ها
• مشکل در تعیین میزان اثرگذاری بعضی از روش‌های تبلیغاتی
• عدم توجه به ارزش زمانی پول است که باعث می‌شود نتیجه دقیق نباشد

بهبود نرخ بازگشت سرمایه

برای بهبود نر‌خ بازگشت سرمایه راه‌های مختلفی وجود دارد. افزایش سود، کاهش مخارج، بهبود راندمان و کارایی و افزایش آگاهی از برند می‌توانند مصداق‌های مختلفی از بهبود نر‌خ بازگشت سرمایه باشند.

اولین قدم برای بهبود ROI مشخص کردن تعریف دقیق و واضحی از بازگشت سرمایه «موردنظر شما است. تعداد فروش بیشتر، افزایش سود به ازای هر فروش، سودهای کلان‌تر، کاهش قیمت سربه‌سر، کاهش هزینه‌های تولید، داشتن رضایت مشتری و برندینگ مثال‌های خوبی از تعریف اهداف و بازگشت سرمایه هستند. برای نمونه به‌جای تعریف» افزایش فروش «به‌عنوان هدف»، افزایش فروش در بازه زمانی مشخص، در یک منطقه خاص، از یک کانال توزیع بخصوص را به‌عنوان هدف در نظر بگیرید. در حوزه بازارهای مالی نیز می‌توانید انتخاب‌های خود برای سرمایه گذاری را هوشمندانه‌تر انتخاب کنید تا نرخ بالاتری کسب کنید.

سختی های اندازه گیری دقیق

البته، اندازه‌گیری آن هم پیچیدگی‌های خودش را دارد که باعث می‌شود هیچ‌وقت نتوانیم دقیقاً ROI بازاریابی خود را مشخص کنیم. در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

وقتی یک مشتری از طریق تبلیغ شما جذب می‌شود، ممکن است خدمات شما را به دوست خود معرفی کند (که یعنی بازاریابی دهان‌به‌دهان)؛ اما لحاظ کردن سود حاصل از این مشتری در نر‌خ بازگشت سرمایه، کار را کمی دشوار می‌کند.

جمع بندی

نرخ بازگشت سرمایه به ما می‌گوید در ازای هزینه پرداختی چقدر سود کرده‌ایم و عملکرد ما در بهینه‌سازی هزینه‌ها و دریافت خروجی مطلوب چگونه بوده است.

البته این نرخ صرفاً در کمپین‌های تبلیغاتی آنلاین کاربرد ندارد و گستره به کارگیری آن در کسب‌وکارهای مختلف بسیار وسیع است. ولی به‌طورکلی هرچه این مقدار بیشتر باشد، قطعاً سود بیشتری نصیبتان خواهد شد.

به‌طورکلی هر نرخ مثبتی را می‌توان بازگشت خوبی قلمداد کرد. مثبت بودن این نسبت، یعنی کل هزینه‌ سرمایه گذاری به‌علاوه‌ مقداری سود، بازگشته است. نرخ بازگشت سرمایه‌ منفی یعنی درآمد آن‌قدر نبوده که کل هزینه‌ها را پوشش دهد. ناگفته پیداست که نرخ بازگشت سرمایه هرقدر بالاتر باشد، بهتر است.

محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه فوق‌العاده متنوع است و می‌تواند برای سرمایه گذاری‌های مختلفی استفاده شود. مدیران آن را برای ارزیابی بازگشت سرمایه‌هایی که سرمایه گذاری کرده‌اند استفاده می‌کنند. سرمایه‌گذاران می‌توانند برای ارزیابی عملکرد سهامشان از آن استفاده کنند و افراد حقیقی هم می‌توانند برای ارزیابی نرخ بازگشت دارایی‌هایی همچون خانه از آن بهره ببرند.

نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که این نسبت، ارزش زمانیِ پول را در نظر نمی‌گیرد.

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

برای تحلیل مسائل مالی و سرمایه گذاری شاخص های مختلفی موجود می باشد که در مطالب قبلی به محاسبه ارزش فعلی خالص (NPV) و محاسبه نرخ بازده داخلی (IRR) پرداختیم. اما برای تحلیل های مالی شاخص های مهم دیگری هم داریم. یکی دیگر از این شاخص ها نرخ بازگشت سرمایه

(ROI: Return of Investment) است. توجه داشته باشید که آگاهی از این شیوه ها و شاخص ها در امر سرمایه گذاری بسیار مهم است.

تعریف نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

نرخ بازگشت سرمایه، نشان دهنده نسبت سود حاصل به هزینه هایی است که در یک کسب و کار صرف شده است. هرچه این نسبت بزرگتر باشد، نشان دهنده توانایی بالاتر کسب و کار در کسب سود بیشتر است. این موضوع به شما کمک می‌کند نحوه محاسبه و کاربردهای ROI تا از بین پروژه ها و فرصت های سرمایه‌گذاری، پرسودترین آن‌ها را انتخاب کنید.

فرمول نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

همانطور که در بالا هم اشاره کردیم نرخ بازگشت سرمایه (ROI) به بیان ساده سود حاصل از سرمایه گذاری به کل هزینه پرداختی است.

نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه بسیار ساده و بصورت زیر است:

ROI = NRI / CI

در این فرمول NRI (Net Return of Investment)، سود خالص دریافتی است و CI (Cost of Investment)، مبلغ سرمایه گذاری است.

اگر شاخص ROI را بخواهیم بصورت درصدی نمایش بدهیم تنها باید نتیجه بدست آمده را در 100 ضرب کنیم:

ROI =( NRI / CI ) × 100

برای درک بهتر این شاخص به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید 200 سهم از سهام شرکتی را 10000 ریال به ازای هر سهم خریده اید. بعد از گذشت یکسال ، سهام خود را به مبلغ 15000 ریال به ازای هر سهم فروخته اید. همچنین شرکت مذکور نحوه محاسبه و کاربردهای ROI در پایان سال به ازاء هر 100 سهم 250 هزار ریال بعنوان سود به شما پرداخت می‌کند.همچنین شما باید به کارگزار بورس نیز 150 هزار ریال بابت کارمزد پرداخت کنید. حال با توجه به این اطلاعات ROI برابر است با:

مفروضات این مساله:

• مبلغ سرمایه گذاری: 200 × 10000
• درآمد کسب شده: 150000 – (250000 × 2)+(15000 × 200)

با توجه به این مفروضات داریم:

کاربرد های نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

بعد از اینکه مفهوم نحوه محاسبه و کاربردهای ROI ROI و نحوه استفاده از فرمول را متوجه شدیم، زما ن آن رسیده که کاربرد ها و مزایای استفاده از این شاخص را بررسی کنیم:

• یکی از کاربرد‌های این شاخص زمانی است که شما می‌خواهید بدانید در ازای سرمایه گذاری انجام شده چه خروجی داشته‌اید. بعنوان مثال نرخ بازگشت 35 درصد خیلی بهتر از نرخ بازگشت 15 درصد است و نشان می‌دهد در سرمایه گذاری خوب عمل کرده و سود خوبی بدست آورده‌اید.
• کاربرد بعدی این شاخص زمانی است که قصد دارید محصول جدیدی را وارد بازار کنید و می‌خواهید سود حاصل از این محصول را در بازار بسنجید.

مزایا استفاده از ROI

• نحوه محاسبه ساده
• سنجش کیفیت سرمایه گذاری انجام شده با توجه به سود به دست آمده
• سنجش عملکرد برنامه های بازاریابی و ارزیابی این برنامه ها با توجه به هزینه ها و سود کسب شده
• یک مفهوم شناخته شده در سطح جهان است و زمانی که در مورد این شاخص صحبت می نحوه محاسبه و کاربردهای ROI کنید سرمایه گذاران راحتتر منظور شما را متوجه می‌شوند.

معایب استفاده از ROI

• این شاخص فاکتور زمان را نادید می گیرد
• نرخ بازگشت سرمایه ROI، به ریسک ناشی از سرمایه‌گذاری توجهی ندارد.
• همچنین اگر هزینه‌های واقعی و درآمدهای واقعی به درستی پیش‌بینی نشده باشند، ROI می‌تواند بسیار گمراه کننده باشد.

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) در اکسل

همانطور که در تصویر مشاهده می کنید مراحل به ترتیب زیر است:

1. علامت مساوی را قرار داده
2. پرانتزی باز کرده و و به ترتیب سلول مربوط به سرمایه نهایی (F2) را از سلول مربوط به مبلغ سرمایه گذاری کم می‌کنیم (G2)
3. در اینجا پرانتز را بر مبلغ سرمایه گذاری شده (G2) تقسیم می کنیم.
4. اگر عدد مربوطه را به درصد می خواستیم در نوار بالایی روی گزینه % کلیک می کنیم

چگونه نرخ بازگشت سرمایه را بهبود دهیم؟

برای این منظور راه های زیادی وجود دارد. افزایش سود، کاهش هزینه ها، بهبود راندمان و کارایی و افزایش آگاهی از برند می‌توانند مصداق‌های مختلفی از بهبود نرخ بازگشت سرمایه باشند.

اولین قدم برای بهبود ROI مشخص کردن تعریف دقیق و واضحی از “بازگشت سرمایه” مورد نظر شما است. تعداد فروش بیشتر، افزایش سود به ازای هر فروش، سودهای کلان ، کاهش هزینه‌های تولید، داشتن رضایت مشتری و برندینگ مثال‌های خوبی از تعریف اهداف و بازگشت سرمایه هستند. برای نمونه به جای تعریف “افزایش فروش” به عنوان هدف، “افزایش فروش در بازه زمانی مشخص، در یک منطقه خاص، از یک کانال توزیع بخصوص” را به عنوان هدف در نظر بگیرید. مشخص‌ترین راه بهبود نرخ بازگشت سرمایه، افزایش فروش یا بالا بردن قیمت فروش و در نهایت افزایش سود است.

دیگر راه بهبود نرخ بازگشت سرمایه کاهش هزینه‌هاست. هزینه‌های خود را به تعداد فروش سر به سر تقسیم کنید تا دید بهتری نسبت به راه‌ها و فرصت‌های کاهش هزینه‌ها پیدا کنید. این بدان معناست که هزینه های خود را به ازای هر واحد فروش بسنجید و در صورتی که هدف کاهش هزینه ها بوسیله افزایش فروش باشد، هدف خود را بر پایه افزایش فروش برنامه ریزی کنید.

جمع بندی:

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یک شیوه ساده و آسان برای اندازه‌گیری میزان سودآوری یک سرمایه‌گذاری است. هر چند این شاخص ساده به نظر می‌رسد ولی می‌توان آن را برای بیشتر مواردی که مربوط به سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه هستند به کار برد. به همین دلیل، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه برای سرمایه‌گذارها و صاحبان سرمایه امری مهم محسوب می‌شود.