بورس فردا چگونه خواهد بود؟
روز چهارشنبه رکورد دومین ریزش سنگین بورس ۱۴۰۱ شکسته شد.
برای پیش بینی بورس فردا باید ببینیم چه اتفاقاتی در بورس رخ داد و چه اتفاقاتی در بورس فردا تاثیرگذار خواهد بود و سپس با توجه به مجموع این اتفاقات ببینیم چه چیزی در انتظار بورس فردا است.
بوس تهران در روز چهارشنبه یکی از سخت‌ترین روزهای خود را در سال ۱۴۰۱ پشت سر گذاشت و رکورد دومین ریزش سنگین سال جاری شکسته شد تا شاخص کل بورس بار دیگر به اعداد بهمن ۱۴۰۰ عقب‌نشینی کند. شاخص کل بورس در آخرین روز کاری هفته گذشته در ادامه روند کاهشی خود ۲.۰۵ درصد از ارتفاع خود را از دست داد و به مرز ۱.۲۴۱ میلیون واحدی رسید. شاخص هم‌وزن نیز با شرایطی سخت‌تر ۲.۲۵ درصد کاهش یافت تا بورس تهران با رنگ سرخ بیش از ۹۰ درصد نمادهای خود روبرو شود. ارزش معاملات که این روزها در روند نزولی افزایش می‌یابد، در اعداد حوالی ۲۸۰۰ میلیارد تومان ایستاد و شتاب خروج پول با یک ثبت ۷۳۵ میلیارد تومان خروج، افزایش قابل توجهی داشت.
در این روزها که کارشناسان و فعالان بازار امید زیادی به برگشت بازار به دلیل حمایت‌های تکنیکالی و بنیادی از سمت گزارش‌های فصل تابستان داشتند، بورس تهران خلاف انتظارات شرایط سختی را دنبال می‌کند که بسیاری دلیل این موضوع را در ابهامات و تصمیم‌گیری‌های موجود می‌دانند. عدم اقدام جدی دولت به عنوان اصلی‌ترین بازیگر این بازار، طی روزهای اخیر یکی از مهمترین موضوعات مورد نقد کارشناسان شده است و از سمتی نیز برخی به افزایش قابل توجه نرخ اوراق بدهی منتقد هستند. حال با بررسی شرایط و رخدادهای اخیر، تلاش خواهیم کرد که به پیشبینی بورس فردا بپردازیم.
نگاه سهامداران به نرخ سود همسایه‌ها
افزایش نرخ اوراق طی روزهای اخیر به یکی از جنجالی‌ترین اتفاق‌های بازار سرمایه تبدیل شده است. این موضوع که ریشه در کمبود نقدینگی بانک‌ها و ارائه اوراق گام به جای تسهیلات مالی به بنگاه‌های اقتصادی دارد، نرخ سررسید اوراق مختلف را در بازار بدهی به اعدادی حتی بالاتر از ۲۵ درصد نیز رسانده است. از آنجا که نرخ سررسید این ابزارهای مالی به نوعی سود بدون ریسک محسوب می‌شوند، در شرایط کنونی بازار سهام از جذابیت بالایی برای سرمایه‌گذاران برخوردارند و کارشناسان اعتقاد دارند که باعث خروج پول از سهام به سمت اوراق شده است تا شرایط را برای بورس تهران از چیزی که بود سخت‌تر کند.
از سمتی سود بانکی نیز مدت‌هاست که از نرخ سود ۱۸ درصد قانونی خود فراتر رفته است و بانک‌های سالم کشور نیز حتی طبق گفته کارشناسان به سرمایه‌های سنگین نرخ‌های ۲۴ درصد را نیز پیشنهاد می‌دهند. بنابراین در روزهایی که چشم‌انداز بازار سهام به دلیل ریسک‌هایی که به واسطه ابهامات و فضای عدم‌اطمینانی که در حوزه سیاسی و اقتصادی کشور وجود دارد، سرمایه‌گذاران برای دریافت سودهای بالاتر بدون تحمل ریسک، دست به فروش سهام خود می‌زنند و به طور روزانه شاهد خروج پول از بازار هستیم.
بورسی‌ها از کدام آینده می‌ترسند؟
رکود این روزهای بورس تهران حاصل دلایل بسیار مختلفی است که طی دو سال گذشته هر کدام به نوعی در جهت از بین رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران به بورس تهران تاثیرگذار بوده‌اند و همچنان نیز بر طبل این موضوع می‌کوبند. یکی از مهمترین این موضوعات که بازار سرمایه به آن توجه ویژه‌ای داشت، موضوع مذاکرات هسته‌ای و احتمال احیای برجام بود که اکنون با توجه به شرایط موجود و خبرها و سخنانی که از طرفین به گوش می‌رسد، به تکیه‌گاهی متزلزل تبدیل شده و چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی کشور را با چالشی جدی مواجه کرده است تا بورس تهران نیز به عنوان نمایی از این دو موضوع، در رکود به سر ببرد. مباحث دیگر را نیز باید به مسائلی همچون بازارهای جهانی و شرایطی که در آنجا حاکم است، وضعیت مبهم بودجه سال ۱۴۰۲، تعدیل چشم‌انداز سودآوری بسیاری از شرکت‌های بزرگ، مشکلات داخلی بازار سرمایه همچون کمبود نقدینگی شرکتها و هلدینگ‌های بزرگ، مسائل و چالش‌های بازارگردانی و معاملات الگوریتمی و. اشاره کرد.
هنوز دلایلی منطقی برای برگشت بورس تهران به مسیر صعودی وجود دارد و از مهمترین آن‌ها می‌توان به شرایط خوب شرکتها از لحاظ عملیاتی و سودآوری اشاره کرد. نسبت قیمت به سود (P/E) بازار به حوالی ۵.۵ واحد کاهش یافته و نسبت قیمت به چگونه بورس سهام درآمد کسب می کند؟ درآمد (P/S) نیز به محدود ۱.۵ واحد رسیده است که هر دو جزو کمترین سطوح در سال‌های اخیر بوده است. از سمتی بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که فنر نرخ دلار نیز با شرایط اقتصادی حال حاضر، درحال فشرده شدن است و این احتمال وجود دارد که با یک جرقه کوچک شاهد افزایش قیمت این ارز باشیم و موج تورمی جدیدی در سطح اقتصاد کشور ایجاد شود. این موضوع که از احتمال بالایی نیز برخوردار است، می‌تواند بورس تهران را با یک دوره صعود تورمی جدید همراه کند. اما این مهم نیازمند کنار رفتن سایه‌های ابهام و اقداماتی عملی از سمت سیاستگذاران است تا نگرانی‌ها از سواستفاده دولت از شرکتها در آینده برطرف شود.
حمایت‌ها دست بورس را می‌گیرد؟
مدیر روابط عمومی سازمان بورس از برگزاری جلسات فوق‌العاده برای بررسی راهکارهای کوتاه‌مدت حمایت از بازار سرمایه جهت اقدامات عملیاتی فوری در سازمان بورس خبر داد. به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، مدیر روابط عمومی و اموربین‌الملل سازمان بورس در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: جلسات فوق‌العاده بررسی راهکارهای کوتاه‌مدت حمایت از بازار سرمایه جهت اقدامات عملیاتی فوری در حال برگزاری است. محمدهادی سلیمی‌زاده در ادامه افزود: با مجوز ریاست شورای عالی بورس، جلسات فوق‌العاده بررسی راهکارهای کوتاه‌مدت حمایت از بازار سرمایه جهت اقدامات عملیاتی فوری در حال برگزاری است. این تصمیمات پس از اخذ مجوزهای لازم از نهادهای ذیربط از شنبه اعمال می‌شوند.
بنابراین انتظار می‌رود که بورس فردا به دلیل خبر جلسات حمایتی و اقداماتی که احتمال دارد فردا صورت بگیرد، شرایط بهتری را نسبت به هفته گذشته تجربه کند و شاهد برگشت تعادل به بازار باشیم اما برگشت به روندی صعودی و پایدار، نیاز به زمان بیشتری دارد. حال باید دید که این موضوع تا چه می‌تواند تاثیرگذار خواهد بود.
چگونه در بازار منفی بورس سود کنیم !
به گزارش بانک اول برای ما بارها سوال شده یاشنیده ایم که آیا در بازار منفی و هنگام سقوط شاخص های بورس هم می توانیم سود کسب کنیم؟ و ساز و کار کسب سود هنگامی که بقیه ضرر می کنند چیست ؟ در دنیا معامله گران و سرمایه گذاران از تکنیک فروش تعهدی در این مواقع استفاده می کنند. اما برای اینکه ببینیم فروش تعهدی چیست و چه مزایا و ویژگی هایی دارد پیشنهاد می کنم این نوشته را حتما مطالعه کنید.
در حالت عادی مالک سهام زمانی که قیمت افزایش می یابد سود می کند و بالعکس اگر قیمت سهم کاهش یابد، مالک از بابت داشتن سهم متحمل زیان می شود؛ ولی در فروش تعهدی سود کسب می‌کند.
فروش تعهدی و استفاده از آن پویایی بازار سرمایه را بیشتر می کند و سرمایه گذارانی که در بورس تهران معامله می کنند هم می توانند در هنگام خرید سهم از رشد قیمت سهام شرکت منتفع شده و هم به هنگام ریزش قیمت از کاهش آن منتفع شوند. به بیان ساده فروش تعهدی به این معنی است که پیش بینی می کنید قرار است قیمت سهام یک شرکت در آینده کاهش یابد و شما با فروش سهم در این حالت می توانید وارد موقعیت معاملاتی شوید و در نهایت با کاهش قیمت سهم در آینده سود کسب کنید.
فروش تعهدی یکی از ابزارهایی است که در حالت متعارف به دو حالت استفاده می شود که شامل کسب سود از بازار منفی و پوشش ریسک می باشد. در حالت عادی سرمایه گذار با خرید سهام شرکت و افزایش قیمت سهم سود می برد (حالت متداول در بورس)، اما در فروش تعهدی در حالت اول فردی که سهم ندارد ولی پیش بینی می کند که قیمت سهم در آینده کاهش پیدا می کند، موقعیت فروش گرفته و با پایین آمدن قیمت اقدام به خرید سهم می کند و در واقع قرض خود را ادا می کند. در این حالت فروشنده با فروش سهم در قیمت بالا و سپس خرید سهم در قیمت پایین‌تر، منفعت کسب می‌کند. در حالت دیگر، سرمایه گذار مالک سهام شرکت است ولی ممکن است فکر کند که قیمت سهام شرکت موقتاً کاهش می یابد؛ به همین دلیل اقدام به اخذ موقعیت فروش تعهدی می کند. در این حالت سهامدار خود را در مقابل بالا یا پایین آمدن قیمت پوشش داده است (زمانی که قیمت افزایش می یابد سود می کند و در موقعیت تعهدی زیان می‌کند و بالعکس اگر قیمت سهم کاهش یابد، مالک از بابت داشتن سهم متحمل زیان می شود؛ ولی در موقعیت استقراضی سود کسب می‌کند) و بدین تریتیب میزان ریسک خود را کاهش می دهد. این سازوکار فروش تعهدی نام دارد. به طور خلاصه فروش تعهدی در ۵ گام خلاصه می‌شود:
گام اول: قرض کردن سهم
گام دوم: فروش سهم در قیمت جاری بازار
گام سوم: منتظر ماندن برای کاهش قیمت سهم
گام چهارم: خرید آن سهم از بازار
گام پنجم: بازگرداندن سهم به صاحب آن و شناسایی سود
مثال فروش تعهدی (فروش استقراضی در بورس):
در این بخش قصد داریم با ذکر یک مثال در خصوص فروش تعهدی کامل توضیح دهیم. فرض کنید که قیمت سهم «وساخت» در بازار ۲۰۰۰ تومان است و شما با استفاده از ابزار تحلیل تکنیکال و یا تابلوخوانی و بازارخوانی پیشبینی می کنید که قرار است قیمت این سهم در آینده کاهش یابد. در این حالت میتوانیم با استفاده از معاملات فروش استقراضی در بازار سرمایه سود کسب کنیم. بدین صورت پنج گام گفته شده در بالا برای این مثال بشرح ذیل است:
گام اول: در گام اول فرض کنید که ۵۰۰۰ سهم «وساخت» را از یکی چگونه بورس سهام درآمد کسب می کند؟ چگونه بورس سهام درآمد کسب می کند؟ از سهامداران قرض می‌گیریم.
گام دوم: در گام دوم ۵۰۰۰ سهم «وساخت» را با قیمت ۲۰۰۰ تومان در بازار می فروشیم. (فروش تعهدی)
گام سوم: در گام سوم (مثلاً ۵ روز) صبر می کنیم تا قیمت ۲۰۰ تومان کاهش یابد.
گام چهارم: در گام بعدی و بعد از کاهش قیمت، ۵۰۰۰ سهم را به قیمت ۱۸۰۰ تومان خریداری می کنیم.
گام پنجم: در گام آخر ۵۰۰۰ سهمی را که قبلا قرض گرفته ایم، پس می دهیم و مبلغ باقیمانده حاصل از این خرید و فروش به عنوان سود در این معامله شناسایی می کنیم. سود حاصل از این معامله به صورت زیر محاسبه می شود:
۵۰۰۰×(۲۰۰۰-۱۸۰۰) = تعداد سهم×( قیمت خرید – قیمت فروش)
البته در محاسبات مربوط به سود و زیان باید خواب سرمایه و کارمزد معاملات را نیز در نظر گرفت.
مثال دوم از فروش تعهدی در بورس تهران
برای درک بهتر موضوع فروش تعهدی به مثال زیر توجه نمایید:
فرض کنید قیمت سهم «فولاد» برابر با ۶۰۰ تومان است. طبق تحلیل، می دانیم که قیمت سهم «فولاد» کاهش خواهد یافت. ما میتوانیم با استفاده از معاملات فروش استقراضی، سود کسب نماییم.
گام اول: ما ۱۰۰۰۰ سهم فولاد را از یکی از سهامداران، قرض می‌کنیم.
گام دوم: ۱۰۰۰۰ سهم فولاد را با قیمت فعلی (۶۰۰ تومان) در بازار به فروش می‌رسانیم.
گام سوم: منتظر می‌مانیم تا قیمت‌ها (مثلاً 4 روز) ۱۰۰ تومان کاهش یابد.
گام چهارم: ما ۱۰۰۰۰ سهم فولاد را باقیمت ۵۰۰ تومان از بازار خریداری می‌کنیم.
گام پنجم: ۱۰۰۰۰ سهم فولاد را به قرض دهنده برمی‌گردانیم و مبلغ باقیمانده حاصل از این خرید و فروش به‌عنوان سود این معامله شناسایی می‌شود.
در مثال فوق، سود فروشنده استقراضی به شرح زیر است:
1.000.000 =10.000×(500 - 600) = تعداد سهم×(قیمت خرید – قیمت فروش) = سود
مثال واقعی از فروش تعهدی در بازار سرمایه:
حال یک تحلیل واقعی را در نظر می گیریم. مطابق شکل زیر قیمت فعلی سهام «ونوین» 470 تومان بوده و با استفاده از تحلیل تکنیکال و تابلو خوانی تشخیص داده اید که قیمت این سهم از محدوده ۴۷۰ تومان ریزش کرده و حداقل هم تا محدوده ۴۰۰ تومان به ریزش خود ادامه دهد. در این حالت می توانید با هر تعداد سهمی فروش تعهدی گرفته و در محدوده ۴۰۰ تومان اقدام به خرید سهم کنید. در این حالت سود شما از هر سهم معادل ۷۰ تومان خواهد بود. حال اگر در موقعیت فروش تعهدی ۱۰۰۰۰ سهم را در قیمت ۴۷۰ تومان اخذ کرده و در قیمت ۴۰۰ تومان نیز خرید انجام دهید منفعت حاصل از این معامله 7 میلیون تومان خواهد بود.
فروش تعهدی مبتنی سه رکن (گرداننده) اصلی دارد:
مالک سهم، متقاضی استقراضی سهم و بازار سرمایه. به بیان دیگر متقاضی فروش تعهدی، سهام مورد نظر را از مالک قرض گرفته و پس از خریداری در بازار سرمایه آن را به مالک عودت می دهد. در پست آتی راهکار و سازوکار معامله و استقراض سهم را بیان خواهیم کرد.
با ۱۰۰ هزار تومان در بورس سرمایه گذاری کنید
در صورتی که شما بخواهید که به مدت ۲۰ سال در بورس سرمایه گذاری کنید اگر تمایل داشته باشید که از طریق سرمایه گذاری مستقیم یا از طریق صندوقهای سرمایه گذاری این کار را به انجام برسانید از ارزش مبلغ سرمایه گذاری شما به تدریج کاسته خواهد شد و در طول زمان مبلغ سرمایه گذاری شما دچار نوسان خواهد شد، ولی در درازمدت مقدار سود شما در مقایسه با روشهای دیگر مانند سود بانک مسکن بسیار بیشتر خواهد بود.
به عبارتی سرمایه گذاری شما در صندوق ممکن است در نهایت تا ۴۵ درصد تا یک سال بعد رشد کند و باز امکان دارد که دوباره تا ۱۰% افت کرده و دوباره در مرحله بعد تا ۲۵% رشد کند و این نوسانات به صورت متوالی اتفاق بیفتد. بنابراین متوجه شدید که سرمایه گذاری در بورس مانند گواهی سپرده تا حساب پس انداز عمل نمی کند. ولی وقتی بعد از ۲۰ سال به سراغ سودهای سرمایه گذاری خود می روید به ناگهان با مبلغ خیلی درشتی روبرو می شوید. البته به شرطی که هر ماه مقداری از درآمد خود را در بورس سرمایه گذاری کنید و ریسک این سرمایه گذاری را نیز به جان بخرید.
اهمیت سرمایه گذاری ماهانه در بورس
از آنجایی که شما مدنظر دارید که ماهانه ۱۰۰ هزار تومان در بورس سرمایه گذاری کنید، بنابراین هر زمانی می توانید سهام بخرید و زمان خرید سهام تعیین کننده نیست. خوب می دانید که در زمانهای خوب بازار بورس، بر ارزش سهام شما افزوده می شود. به طور مثال شما در ابتدا سهمی به ارزش ۲۰ هزار تومان خریداری می کنید. در واقع شما با مبلغ ۱۰۰ هزار تومان می توانید ۵ سهم را خریداری کنید. از آنجایی که ارزش سهام شما در سال اول خوب بوده، قیمت هر سهم در سال اول به ۲۵ هزار تومان افزایش می یابد و اگر در سال دوم با ۱۰۰ هزار تومان ۴ سهم را خریداری کنید، بازهم روند سرمایه گذاری خود را حفظ کرده اید و ارزش فعلی سهام شما به ۱۲۵ هزار تومان افزایش می یابد، به عبارت دیگر شما تا حالا ۱۲۵ هزار تومان درآمد کسب کرده اید.
بدین ترتیب مشخص می شود که اگر شما با همان مقدار مبلغ سهام کمتری هم خریداری کنید در واقع بر ارزش سهام شما در سال دوم افزوده شده است. خرید سهام کمتر در زمانهای خوب، باعث کاهش سود مبلغ سرمایه گذاری شما خواهد شد، ولی از سوی دیگر هم شما منبعی اضافه تری برای کسب درآمد هم بدست آورده اید. ولی این پروسه خیلی طولانی و بلندمدت است و شما باید هر ماه مبلغ ۱۰۰ هزار تومان را در بورس سرمایه گذاری کنید، با نگاهی به جدول ذیل می توانید همه چیز را تا به انتها متوجه شوید.
اگر به فرض ارزش سهام شما از ۲۰ به ۱۹ تومان در ماه اول کاهش بیابد، یک ضرر ۵ تومانی ناشی از سرمایه گذاری را تجربه خواهید کرد. در ماه دوم شما سهام را با قیمت ۱۹ تومان خریداری می کنید به عبارت دیگر ۵۲۶ سهم خواهید داشت. در ماه سوم، قیمت هر سهم به ۱۵ تومان کاهش می یابد و در مجموع زیان شما تا آخر ماه دوم ۴۶ تومان خواهد بود و شما همچنان هر ماه در بورس سرمایه گذاری می کنید و در این ماه ۶۶۷ سهم دیگر را خریداری می کنید. روند خرید سهام شما با افزایش یا کاهش ادامه پیدا می کند و در مجموع سود و زیان شما هم دچار نوساناتی خواهد شد.
اگر شما در قبال نوسانات بازار خونسردی خود را حفظ کنید و همچنان به برنامه خود پایبند و متعهد باشید و با پول خود سهام بیشتری را خریداری کنید و وقتی که بازار به حالت عادی خود برگشت سهام اضافی خریداری شده می تواند میزان سرمایه گذاری شما را تقویت کند. به همین دلیل متوجه خواهید شد کسانی که در درازمدت در بورس سرمایه گذاری می کنند به طور یقین به سود سرشاری دست خواهند یافت.
تکلیف سود نقدی سرمایه گذاری
بسیاری از شرکتها سود دریافتی حاصل از فعالیتهای خود را بین سهامداران تقسیم می کنند. شما می توانید سودهای دریافتی را دوباره در بورس سرمایه گذاری کنید و موقعیت خود را در بورس تقویت کرده و سودهای بیشتری را دریافت کنید. بدین ترتیب شما با استفاده از بهره مرکب می توانید میزان سود دریافتی خود را چندین برابر کنید.
بهره مرکب و رشد سرمایه گذاری
به طور دو نوع بهره در دنیای اقتصاد و مبادلات مالی وجود دارد: بهره ساده و بهره مرکب.
زمانی که شما به مبلغ یک میلیون تومان با میزان بهره ۲۴ درصد یک حساب بانکی را افتتاح می کنید می توانیم بگوییم که سپرده افتتاحی شما در حسابی جداگانه است ولی سود حاصل از سپرده به حساب دیگری واریز می شود و خبر بد این که به سپرده شما سودی تعلق نمی گیرد. این همان بانکداری اسلامی است.
ولی در بهره مرکب سودهای ناشی از سرمایه گذاری به همان حسابی که در بورس افتتاح کرده اید واریز می شود و اگر شما سود ماه اول را حفظ کنید سود ماه دوم نیز به سود ماه اول اضافه خواهد شد که البته مبلغ سپرده هم بدان اضافه خواهد شد. سود سرمایه گذاری در درازمدت روند تصاعدی را خواهد پیمود که در زیر سود مرکب و سود ساده را باهم مقایسه کنیم:
یک: عدم سرمایه گذاری سود سپرده
اگر شما یک میلیون تومان را سرمایه گذاری کنید هر ماه مبلغ ۲۰ هزار تومان را به عنوان سود دریافت خواهید کرد و نرخ سود ماهانه ۲ درصد است با این وصف در پایان هر ماه مبلغ ۲۰ هزار تومان به شما تعلق می گیرد ومثلا در پایان ماه سوم شما ۱۰۶ هزار تومان خواهید داشت.
دو: سرمایه گذاری مجدد سود سپرده با همان نرخ
شما در پایان ماه اول ۱۰۲ هزار تومان دارید، اگر این مبلغ را با نرخ سود سالانه ۲۴ درصد سرمایه گذاری کنید در این زمان ۲ درصد سود به کل مبلغ سرمایه گذاری شما به مبلغ ۱۰۲ هزار تومان افزوده خواهد شد و در پایان ماه دوم کل سرمایه شما به ۱۰۴۰۴۰۰ هزار تومان افزایش خواهد یافت. با این چنین روندی در پایان ماه سوم سرمایه شما ۱۰۶۱۲۰۸ تومان خواهد بود و به عبارتی ۱۲۰۸ تومان خیلی بیشتر از حالت بهره ساده نصیب شما خواهد شد.
در بانکداری اسلامی قانون بهره مرکب پذیرفته شده نیست ولی در دنیای بورس شما می توانید با سودی که به مبلغ سرمایه گذاری شما تعلق می گیرد دوباره سرمایه گذاری کرده و به سودهای بیشتری دست یابید.
سایر عوامل
شاید بر حسب محاسبات شما به آن سود سرشاری که مدنظرتان است دست نیابید. درهر حال سرمایه گذاری در بورس به عواملی نیز بستگی دارد و باید هزینههایی را پرداخت کنید. هزینه کارمزد کارگزاری یا صندوق سرمایه گذاری تاثیر زیادی ندارد. در کنار این شما هرگز نمی توانید سود دریافتی خود را بلافاصله در بورس سرمایه گذاری کنید. به طور یقین تقسیم سود به صورت اعداد اعشاری نیز کار دشواری است و شما باید باید یک ماه زودتر یا یک ماه دیرتر سود خود را دریافت کنید.
البته گاهی اوقات صندوقهای سرمایه گذاری نیز مبالغ دیگری را به عنوان حداقل مبلغ سرمایه گذاری اعلام می کنند. بخاطر این که صندوق سرمایه گذاری در مقایسه با سایر کسب و کارها خیلی گران است و شما ناچارید که چندین ماه سرمایه گذاری کنید تا در نهایت یک واحد سهم را خریداری کنید.
در انتها به شما پیشنهاد می کنیم که با برنامه دقیق مبالغ خود را سرمایه گذاری کنید و حتما مبالغی را به عنوان سرمایه گذاری در بورس کنار گذاشته و به این امر اختصاص دهید. حتما برای سرمایه گذاری در بورس در کلاسهایی که بدین منظور برگزار می شود شرکت کنید. زمانی که با برنامه گام برمی دارید به طور یقین پاداش کارها و سرمایه گذاریهای خود را شاهد خواهید بود.
بورس تهران در برزخ /پیش بینیتداوم چگونه بورس سهام درآمد کسب می کند؟ روند نوسانی بازار سهام طی روزهای آینده
در پی سه افت سنگین شاخص‌کل در هفته قبل مجددا نگرانی‌ها از تداوم وضعیت مزبور و سقوط بیشتر این نماگر بالا گرفته‌است. حالا باید دید بازیگران بورسی فارغ از گزینه خروج چه استراتژی برای عبور ازاین وضعیت بحرانی در چنته معاملاتی خود دارند.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از دنیای اقتصاد، اصلاح بی‌پایان نماگرهای بورسی ورود به عصر جدیدی را آغاز کرده است. پس از افت پی‌درپی قیمت سهام به‌نظر می‌رسید با فرارسیدن نیم‌سال دوم، کارنامه عقبگرد قیمت سهام بسته شود اما تداوم حرکت بازارسهام بر مدار نزولی نشان می‌دهد ابرمشکلات بازارمذکور بزرگتر از آن است که رخدادهای کوچک و حاشیه‌ای بتوانند مسیر قیمت سهام را تغییر دهند.
رفتار بازیگران این بازار نیز موید یک نکته مهم است، سرمایه‌گذاران در مورد عدم‌کسب بازدهی متناسب با انتظارات تورمی از بازار سهام متقاعد شده‌اند. خروج بیش از یک‌هزار و ۱۸۸میلیارد تومان پول حقیقی از ابتدای آبان‌ماه تا پایان هفته قبل بر این نکته تاکید می‌کند، درحالی‌که بورس تهران توانسته بود در فروردین‌ماه رقبای خود را کنار بزند و مقتدرانه در صدرجدول بازدهی بازارهای دارایی بایستد، هم‌اکنون وجه دیگری از خود را به سهامداران خسته نشان داده‌است. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد در کورس هفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ماهه سه بازار سهام، دلار و سکه، بورس‌بازان نه‌تنها به بازدهی مثبت نرسیدند حتی طی مدت یادشده با بازدهی منفی۵/ ۳درصدی مواجه شده‌اند.
طبق برآوردهای انجام‌شده نقشه‌های سرمایه‌گذاران بورسی نقش برآب شده اما اوضاع در دو بازار موازی جور دیگری رقم خورده است. دلار آزاد در یک‌ماه (مهرماه) درحالی قله‌نوردی ۴درصدی را در کارنامه خود به‌ثبت رسانده که از ابتدای سال تا پایان ماه هفتم این اسکناس در بازار آزاد با حدود ۲۵درصد رشد در پلکان نخست بازدهی بازارها ایستاده است. فکرش را بکنید؛ فوج‌فوج سرمایه‌گذار بورسی راهی درهای خروج از تالارشیشه‌ای هستند اما هواداران بازارهای دیگر با خیالی نسبتا آسوده مشغول کسب‌وکارند. معامله‌گران بازار طلایی نیز روزهای خوبی را در مدت یادشده پشت‌سر گذاشته‌اند. عبور این فلز گرانبها از رشد ۲۲درصدی طی فروردین تا مهرماه حاکی از آن است که فعالان بازار سهام چگونه از غافله تورم جامانده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند.
در پی سه افت سنگین شاخص‌کل در هفته قبل مجددا نگرانی‌ها از تداوم وضعیت مزبور و سقوط بیشتر این نماگر بالا گرفته‌است. حالا باید دید بازیگران بورسی فارغ از گزینه خروج چه استراتژی برای عبور ازاین وضعیت بحرانی در چنته معاملاتی خود دارند. آنطور که شواهد نشان می‌دهد رخداد جذابی برای جلب‌توجه سرمایه‌گذاران وجود ندارد. برهمین اساس گفت‌وگوهای «دنیای‌اقتصاد» با کارشناسان بازارسرمایه از حداقل خویشتن‌داری اهالی بازارخبر می‌دهد. در همین رابطه حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سرمایه اظهارکرد:
فاصله زیاد تا روند تعادلی
شاخص‌کل بورس از نخستین روز معاملاتی آبان‌ماه روند نزولی به خود گرفته و ابرکانال ۳/ ۱میلیون واحدی را از دست داد. افت پیایی نماگر اصلی بازار سهام سبب شد تا بار دیگر اذهان عمومی درخصوص وضعیت رکودی بازار سهام و دلایل افت این ریزش حساس شوند. این‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌طور که به‌نظر می‌رسد بازار یادشده در حال‌حاضر اگرچه تحت‌تاثیر عواملی نظیر رکود جهانی بازارهای کالایی، افزایش ریسک‌های سیستماتیک و بن‌بست در رفت‌و‌آمدهای برجام رنج می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برد، اما تجربه نشان‌داده این وضعیت نمی‌تواند پایدار باشد. در هفته‌های گذشته معامله‌گران به دلیل افزایش ریسک‌های سیستماتیک نتوانستند عایدی از بازار داشته باشند. با توجه به اینکه اتفاق مهمی که بتواند سرمایه‌گذاران را مجاب به رویاپردازی در بورس کند رخ نداده است، به‌نظر می‌رسد شاهد تداوم رو به افول قیمت سهام باشیم.
در تابستان تا حدودی وضعیت مذکور غیر‌قابل پیشبینی بود اما برخی محرک‌های منفی بر شیب کاهشی قیمت‌ها در بازارسهام افزود. این موضوع حتی می‌تواند ریزش بیشتر را رقم بزند. به گفته این کارشناس، درصورتی‌که عمق دادوستدهای روزانه با افزایش روبه‌رو شود، می‌توان منتظر بازگشت تدریجی بازار به مدار تعادلی بود، اما این مهم در کوتاه‌مدت محقق نخواهد شد. او در همین رابطه به نقش سیاستگذار اشاره و اظهار کرد: متولیان بورسی با استفاده از ابزارهای مالی و کمترین هزینه می‌توانند تا حدودی روند منفی فعلی را کنترل کنند. برخی راهکارها از جمله فروش اوراق‌تبعی به بهبود نسبی روند کنونی می‌انجامد، اما از سوی دیگر برخیص متغیرهای اثرگذار بیرونی بر سرعت تنزل ورود پول به تالارشیشه‌ای افزوده است.
رضایی‌پور خاطرنشان کرد: منابع محدود دولت از کسری‌بودجه حکایت می‌کند. این موضوع تا حدود زیادی منجر به ناامیدی سرمایه‌گذاران از بازار سهام می‌شود. برخی وعده‌های حمایتی از سوی دولت به دلیل محدودیت منابع دولتی با تردید مواجه است. سرمایه‌گذار با رصد این جریانات به این نتیجه رسیده است که در کوتاه‌مدت نمی‌تواند از بازار سهام کسب بازدهی کند، ضمن اینکه حواشی ایجادشده در هفته گذشته پیرامون عدم‌ورود دو خودرو در بورس‌کالا نیز بر افزایش ریسک‌های این بازار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌افزاید. شرایط غیرطبیعی بازارسهام نشان می‌دهد بورس برای بازگشت به ریل تعادلی فاصله بسیاری دارد. عرضه خودرو در بورس‌کالا دست دلالان را از بازار کوتاه می‌کند و منجر به افزایش سود تولیدکننده نیز خواهد شد. با این‌حال پذیرش محصولات ۲۰۷ و تارا شرکت ایران‌خودرو برای عرضه در بورس‌کالا با مقاومت مواجه شد؛ به‌طوری که همین عامل نیز نقش مهمی در افزایش بی‌اعتمادی‌ها ایفا می‌کند.
تداوم نوسان‌ها
«تا زمانی‌که سایه ابهامات چندوجهی بر سر بازارسهام وجود دارد، از سرمایه‌گذار نمی‌توان انتظار داشت پول خود را وارد بازار سهام کند.» مهدی دلبری، کارشناس بازارسرمایه ضمن بیان این مطلب اذعان کرد: روند منفی که بازار سهام در پیش گرفته از نزول بیشتر قیمت‌ها در این بازار خبر می‌دهد. همه عوامل داخلی و خارجی دست به‌دست هم داده‌اند تا سرمایه‌گذار رغبتی برای ورود به بورس نداشته باشد. تشدید ابهامات در بخش‌های اقتصادی و سیاسی به‌ویژه مباحث مرتبط با آزادسازی قیمت‌ها، روند ناامیدکننده مذاکرات احیای برجام و بی‌ثباتی قوانین به‌شدت بر استراتژی معامله‌گران اثرگذار است. با عنایت به این موارد احتمال نزول‌های بیشتر وجود دارد. در همین رابطه می‌توان گفت در روزهای آتی بازارسهام همچنان با افت و خیز منفی همراه خواهد بود.
گرچه ممکن است در برخی روزها شاهد سبزپوشی تابلوهای معاملاتی نیز باشیم اما از این روند موقتی نمی‌توان به‌عنوان یک مسیر باثبات یاد کرد. درحالی‌که کارشناسان بازارسرمایه چشم‌انداز روشنی از معاملات آتی بورس در روزهای پیش‌رو ترسیم نمی‌کنند، برخی عوامل نیز به تهدیدهای بیشتر بازار دامن می‌زنند. در گفت‌وگو با کارشناسان بازارسرمایه مشخص شد برخی ابهامات حول محور کاهش قدرت خرید مردم و افزایش هزینه دستمزد در سال‌آینده نگرانی‌هایی را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. نگرانی‌های نام‌برده بر احتیاط معامله‌گران خواهد افزود. افزون بر آن نباید از نوسان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های رخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌داده در نرخ بهره به‌عنوان متغیری مهم برای تعیین مسیر بازار سرمایه به‌راحتی عبور کرد. افزایش رکود فراگیر در بخش معاملات سهام گرچه به منزله ارزنده نبودن قیمت سهام در تالارشیشه‌ای نیست، اما روند مذکور موجب‌شده تا میزان تقاضای موثر سهام با اما و اگرهای فراوانی مواجه شود.
سود اوراق در اوج ۱۰ ماهه
فردای اقتصاد: این روزها سرمایه‌گذاران بورسی، شرایط مناسبی را سپری نمی‌کنند. ریزش قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای همچنان ادامه دارد و با وجود تاکید کارشناسان بر وجود محرک‌های بنیادی مناسب و رسیدن قیمت بسیاری از سهم‌ها به سطوح ارزندگی، اما خروج سرمایه‌ها بی‌وقفه ادامه دارد و در هفته اول آبان‌ماه نیز شاخص کل سهام با ثبت افت هفتگی ۵.۳ درصدی، بیشترین میزان عقب‌نشینی از مهر ۱۴۰۰ را تجربه کرد تا از این منظر رکورد یکساله بیشترین سقوط هفتگی را از آن خود کند.
در این میان بسیاری از فعالان تالار شیشه‌ای، انگشت اتهام خود را به سمت بازار بدهی نشانه گرفته‌اند و افزایش نرخ‌ها در این بازار را که در روزهای گذشته با رسیدن به میانه کانال ۲۴ درصد، در سقف ۱۰ ماهه جای گرفته است، یکی از مهمترین دلایل شتاب‌گیری روند نزولی سهام عنوان می‌کنند. افزایش نرخی که با توجه به رابطه معکوس میان قیمت و بازدهی، از کاهش قیمت اوراق مذکور ناشی می‌شود. اما دلیل ریزش همزمان قیمت‌ها در هر دو باند بازار سرمایه چیست؟
سود اخزا در سقف ۱۰ ماهه
آنگونه که آمارها نشان می‌دهد در هفته‌ای که گذشت میانگین نرخ سود موثر اوراق خزانه اسلامی به کانال ۲۴ درصد بازگشت. یعنی سطحی که از دی ۱۴۰۰ تا کنون تجربه نشده بود. در بازار اوراق بدهی دولتی اسناد خزانه «اخزا» بیشترین سهم را دارند. از اواخر سال گذشته تا کمی پیش‌تر، محدود ماندن عرضه اوراق از سوی دولت و همزمان با آن تقاضای دستوری شکل گرفته از سوی صندوقهای بورسی که فراتر از عرضه بود، باعث نوسان کم‌مقدار نرخ سود اخزاها در حوالی ۲۲ درصد شده بود. در روز پایانی مهرماه اما میانگین نرخ سود موثر اوراق خزانه وارد کانال ۲۳ درصدی شد و به سرعت راه افزایش را در پیش گرفت؛ به طوری که در پایان هفته این نرخ از ۲۴ درصد نیز فراتر رفت (بالاترین سطح از میانه دی ۱۴۰۰) و میانگین YTM (بازده موثر تا سررسید) آن‌ها نیز به بیش از ۲۵ درصد رسید.
میانگین نرخ سود موثر اسناد خزانه اسلامی به بالاترین سطح از دی ۱۴۰۰ صعود کرد
از نگاه کلان، دو عامل افزایش انتظارات تورمی و همزمان با آن ابهام در فضای سرمایه‌گذاری سبب شده تا هر دو بازار، روندی نزولی به خود بگیرند. در این میان ابهام در سرمایه‌گذاری از وزن بالاتری برخوردار بوده و به موجب آن حتی انتظارات تورمی نیز نتوانست زمینه را برای رشد قیمت سهام در تالار شیشه‌ای فراهم کند. در واقعی در فضای شکل گرفته، عملا سودهای ثابت حتی اگر از حداقل میزان ریسک هم برخوردار باشند، جذابیت چندانی نداشته و صاحبان سرمایه به دنبال گزینه‌ای هستند تا بتواند سود واقعی کسب کند. شاید بازار ارز یا حتی مسکن در چنین فضایی از شانس بالاتری برای ورود پول برخوردار باشند. شرایطی که به نظر می‌رسد احتمالا تا رسیدن به یک ثبات در فضای کلان اقتصادی و مولفه‌های غیراقتصادی ادامه یابد.
بازار داغ اوراق گام
اوراق گام یا گواهی اعتبار مولد که برای تامین سرمایه در گردش بنگاه‌ها و تامین مالی طی زنجیره تولید یک محصول مورد استفاده قرار می‌گیرند، اوراق کوتاه‌مدت با سررسید کمتر از یکسال و بدون کوپنی هستند که در سال جاری به شدت مورد استقبال بنگاه‌ها قرار گرفته و شرکت‌های متعددی در صنایع مختلف اقدام به انتشار و استفاده از این اوراق کرده‌اند. بر اساس آخرین آمارهای اعلامی از سوی بانک مرکزی، مجموع اوراق گام صادرشده توسط بانک‌ها از بهمن ۱۳۹۹ تا پایان مهر ۱۴۰۱ برابر با ۳۰.۲هزار میلیارد تومان بوده و همچنین مقرر شده تا پایان سال جاری حداقل به‌میزان ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از معاملات بورس کالا از طریق ابزارهای اعتباری مانند اوراق گام تسویه شود و تأمین مالی سرمایه در گردش زنجیره نفت، گاز، فرآورده‌های نفتی، پتروشیمی و صنایع شیمیایی و نیز زنجیره صنایع غذایی و کشاورزی حداقل به‌میزان ۱۰۰ هزار میلیارد تومان با استفاده از ابزارهای تأمین مالی زنجیره‌ای از قبیل اوراق گام صورت پذیرد.
به نظر می‌رسد یکی از مهمترین دلایل استقبال بنگاه‌ها از این اوراق در سال جاری، مساله تنگنای نقدینگی و کاهش پرداخت تسهیلات توسط نظام بانکی بوده است که شرکتها را مجبور کرده برای رفع نیازهای کوتاه‌مدت خود در حوزه نقدینگی، از ابزارهای بازار سرمایه بهره‌برداری نمایند. در واقع از آنجا که سیاست‌های پولی بانک مرکزی جهت کنترل متغیرهای پولی و نرخ تورم سبب شده تا پرداخت تسهیلات توسط نظام بانکی در ماه‌های اخیر به شدت کاهش یابد، برخی از بنگاه‌ها برای رفع نیاز نقدینگی خود از نظام بانکی به سمت بازار سرمایه متمایل شده‌اند. ضمن آنکه اوراق گام در اقلام ترازنامه بانک‌های عامل درج نمی‌شود و در اقلام زیرخط قرار می‌گیرد. از این رو عملا انتشار این اوراق مشمول سیاست‌های کنترل مقداری ترازنامه بانک‌ها توسط بانک مرکزی (مبنی بر سقف رشد ۲ تا ۳ درصدی ترازنامه بانک عامل به صورت ماهانه) نمی‌شود و به همین علت، بانک‌ها نیز تمایل زیادی به انتشار این اوراق دارند. به این ترتیب، شرایط مذکور سبب شده تا رشد محسوسی در انتشار این اوراق طی نیمه اول سال صورت پذیرد و انتظار بر آن است که در نیمه دوم سال نیز با توجه به تداوم شرایط تنگنای نقدینگی، استفاده بنگاه‌ها از این ابزار تامین مالی همچنان افزایش یابد.
صندوقهای بورسی در تنگنا
تداوم فضای رکودی سهام و چشم‌انداز نه چندان مطلوب از آینده این بازار با توجه به پابرجا بودن برخی عدم قطعیت‌ها در فضای سیاسی و اقتصادی کشور سبب شده تا این روزها شاهد افزایش درخواست برای ابطال یونیت‌های سرمایه‌گذاری در صندوقهای با درآمد ثابت و افزایش کسری بسیاری از این نهادهای مالی باشیم. آنگونه که بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر فاصله قیمت آماری و قیمت ابطال برخی از صندوقهای بورسی حتی از ۳ درصد فراتر رفته و آن‌ها را با کسری قابل ملاحظه‌ای که بعضا حدود ۵ درصد از کل ارزش صندوق‌ها شامل می‌شود، مواجه کند. در این میان با نگاهی به وضعیت ماه‌های گذشته صندوق‌ها و جنگ نرخ به راه افتاده در این بازار، شرایط فعلی آن‌ها را ساده‌تر می‌توان ارزیابی کرد. جایی که اعطای مجوزهای جدید به شرکت‌های سبدگردان و سهم‌خواهی آن‌ها از بازار، سبب شده بود تا شرکت‌های قبلی نیز به سمت بزرگتر کردن دارایی صندوقهای با درآمد ثابت متمرکز شوند و در این مسیر نیز راهی به جز ورود به بازی نرخ سود بالاتر برای جذب مشتری بیشتر نداشته باشند. از این رو صندوق‌هایی که عمدتا توانایی پرداخت سودهای بالاتر از ۲۱ تا ۲۲ درصد را نداشتند مجبور به ارائه پیشنهاد نرخ‌های حدود ۲۵ درصدی نیز شدند تا از گردونه رقابت حذف نشوند. به هر حال شرایط فعلی این نهادهای مالی باعث شده تا صندوقهای بورسی ناچار به نقد کردن اسناد خزانه‌ای شوند که پیش‌تر خریداری کرده بودند. به این ترتیب این روزها به سبب پیش‌گرفتن عرضه از تقاضا شاهد کاهش قیمت «اخزا»ها و در نتیجه رشد نرخ سود آن‌ها هستیم.
در این خصوص بخوانید: صدای پای بازی پانزی در بازار پول و سرمایه
انتظارات تورمی فزاینده
برخی عدم قطعیت‌ها در فضای غیراقتصادی که عمدتا به سرنوشت نامشخص احیای برجام بازمی‌گردد، سبب شده تا بار دیگر شاهد افزایش انتظارات تورمی در فضای اقتصادی کشور باشیم. روز گذشته نرخ دلار آزاد بار دیگر به کانال ۳۳ هزار تومانی بازگشت و سکه نیز بیش از ۱۵ میلیون تومان قیمت خورد. آمارها از بازار مسکن نیز از تداوم رشد قیمت‌ها حکایت می‌کند. در این میان از نرخ سود اوراق بدهی می‌توان به عنوان دماسنجی برای اندازه‌گیری حرارت انتظارات تورمی استفاده کرد. بالاتر بودن نرخ سود اوراق بلندمدت نسبت به اوراق با سررسید نزدیک‌تر نشان از انتظارات تورمی دارد و بالعکس. تفاوتی که نشان از انتظار برای افزایش بیشتر نرخ بهره اقتصاد ایران در واکنش به تشدید نوسانات دارد. در چنین شرایطی عموما صاحبان سرمایه دیگر راضی به کسب سودهای ثابت (حتی اگر بدون ریسک هم باشند) نبوده و به دنبال جابه‌جایی سرمایه‌های خود به سمت مقاصدی هستند که حداقل با کسب سود واقعی صفر، از گزند تورم در امان بمانند. اما چرا انتظارات تورمی صعودی نتوانسته محرکی برای رشد قیمت‌ها در بازار سهام شود؟
ابهام در فضای سرمایه‌گذاری
نگرانی از آینده اقتصاد ایران با ترکیبی از ابهامات اقتصادی و غیراقتصادی، تداوم سیاست‌های انقباضی دولت و ناتوانی سیاستگذار در کاهش نرخ‌ها به سبب نگرانی از جهش نرخ دلار و فشار بیشتر بر معیشت خانوار، نگرانی فعالان اقتصادی از تصمیمات دولت در فصل نگارش بودجه و تداوم بی‌اعتمادی سهامداران به متولیان این بازار سبب شده تا ریزش قیمت‌ها در بازار سهام ادامه داشته باشد و حتی بدترین هفته‌های بورس در یک سال اخیر، تجربه شود. شاید چنین فضایی است که سبب شده شاهد انتقال دارایی‌ها به بازارهایی همچون دلار و مسکن هستیم. این روند طبیعتا بر فعالیت صندوقهای بورسی نیز اثرگذار است. بخشی از دارایی صندوق‌ها در سهام (حداقل ۱۵ درصد) سرمایه‌گذاری شده که به دلیل شرایط نامناسب بورس و فشار ناشی از ورود به بازی پانزی جنگ نرخ به این نهادهای مالی، در نهایت تنگنایی را برای صندوقهای بورسی رقم زده که پیش‌تر به آن پرداختیم. در واقع رکود بازار سهام، سبب شده تا صندوق‌ها نیز مجبور به نقد اوراق خزانه شده تا این روزها شاهد جهش نرخ سود «اخزا»ها به سقف ۱۰ ماهه شویم.
دیدگاه شما