صندوق سرمایه گذاری چیست؟ صندوق ETF چیست؟
مطابق بند ۲۰ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار ج.ا.ا. مصوب آذر ماه ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی صندوق سرمايه گذاری “نهاد مالی است كه فعاليت اصلی آن سرمايه گذاری در اوراق بهادار می باشد و مالكان آن به نسبت سرمايه گذاری خود، در سود و زيان صندوق شريک هستند.”
صندوق های سرمایه گذاری از نوع سرمایه گذاری غیر مستقیم در بازار سرمایه بوده که ریسک سرمایه گذاری را نسبت به خرید یا فروش مستقیم سهام کاهش می دهند.
مزایای صندوق سرمایه گذاری چیست؟
صندوق های سرمایه گذاری این امکان را فراهم می آورند تا هر مقیاس از پول، ضمن دسترسی به سرمایه گذاری در بورس ها از خدمات مدیریت حرفه ای و مجرب دارایی با هزینه کمتر برخوردار شود. مدیران حرفه ای و مجرب در صندوق های سرمایه گذاری با تشکیل سبدی از دارایی های متنوع برای صندوق ها، مخاطرات ناشی از هیجانات بازار تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ و نوسانات اقتصادی را کنترل نموده، اقدام به سودآوری می کنند. اضافه بر این صندوق های سرمایه گذاری با سبد متنوعی از دارایی ها، نقدشوندگی منابع سرمایه گذاران در صندوق ها را به هنگام بروز ضرورت های روزمره تسهیل می کند.
انواع صندوقهای سرمایهگذاری فعال در بورس کدامند؟
در حال حاضر صندوقهای سرمایهگذاری فعال در بورسهای کشور تنوع نسبتا بیشتری دارند و از این رو با توجه به مندرجات امیدنامه صندوقها میتوان آنها را بر اساس موضوع فعالیت صندوق، پیشبینی و تقسیم سود، تعداد کل واحدهای سرمایهگذاری، نوع استراتژی سرمایهگذاری و از این دست موارد بررسی و مقایسه نمود. اما آنچه بیشتر متدوال است و با ضرورتهای عموم سرمایهگذاران مطابقت دارد، تقسیمبندی صندوقهای سرمایهگذاری به اعتبار ترکیب نوع داراییها و قابلیت معامله واحدهای سرمایهگذاری است. صندوقهای سرمایهگذاری به اعتبار ترکیب سبد دارایی به سه دسته در سهام (با اولویت سرمایه گذاری منابع در سهام) ، مختلط (سرمایهگذاری منابع در ترکیبی از سهام و اوراق با درآمد ثابت) و با درآمد ثابت (با اولویت سرمایهگذاری منابع در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت) طبقهبندی میشوند. همچنین صندوقهای سرمایهگذاری بر مبنای قابلیت معامله واحدها به دو دسته صندوقهای قابل معامله در بورس(ETF) و صندوقهای سرمایهگذاری مشترک تقسیم میشوند.
صندوق ETF چیست؟
صندوقهای قابل معامله در بورس (ETF) که مخفف Exchange Traded Fund است را میتوان یک دارایی ارزشمند در سبد دارایی هر سرمایهگذار ( از مدیران مالی بزرگترین سازمانها گرفته تا یک سرمایهگذار مبتدی که تازه کار خود را شروع کرده است ) قلمداد کرد.
نحوه کار اکثر صندوقهای قابل معامله در بورس ساده است. یکETF دارای کارکردی شبیه صندوق سرمایهگذاری مشترک است اما در بازار بورس مانند سهام معامله میشود.
ویژگیهای صندوقهای ETF
سادگی و سهولت برای سرمایهگذاری؛
صندوقهای ETF از تمام دفاتر کارگزاریها و سامانه برخط معاملات قابل معامله است. بنابراین سرمایهگذاری در ETF و خروج از آن بسیار آسان است.
محاسبه لحظهای ارزش خالص داراییهای آن؛
ارزش خالص داراییهای آن به لحظه محاسبه و به اطلاع سرمایه گذاران میرسد. ( NAV آنها هر ۲ دقیقه یکبار بطور خودکار محاسبه می شود)
ارزان تر بودن نسبت به سایر صندوقها:
از مزیتهای “ETF” ارزان بودن آنها نسبت به سایر صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است، زیرا خریداران “ETF” از طریق کارگزاران بورس، معاملات خود را انجام میدهند و بنابراین هزینههای بازاریابی برای صندوق وجود ندارد. ارزش مبنای هر واحد سرمایه گذاری در صندوقهای قابل معامله فقط ۱۰,۰۰۰ ریال است.
عدم پرداخت مالیات در خرید و فروشها:
همچنین به استناد مفاد تبصره ۱ ماده ۷ “قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی” بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایهگذاری انواع صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آن ها هیچگونه مالیاتی اخذ نمیگردد.
دوره فعالیت این صندوقها نامحدود بوده و حداقل و حداکثری برای سرمایه گذاری افراد حقیقی و حقوقی در این صندوقها در نظر گرفته نشده است.
سرمایهگذاری در صندوقهای قابل معامله برای چه کسانی مناسب است؟
به طور کلی داشتن واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در سبد دارایی، تنوعبخشی بالایی در سبد ایجاد میکند و به همین دلیل بسیار مناسب کسانی است که نمیخواهند ریسک سهام منفرد را تحمل کنند و یا زمان مدیریت سبد دارایی خود را ندارند.
از منظر دیگر از آنجایی که این صندوقها خاصیت صندوقهای سرمایهگذاری را دارند اما به صورت سهام معامله میشوند، برای افرادی مناسب هستند که روند معامله سهام را ترجیح داده و نمیخواهند در ازای به دستآوردن تنوع بخشی، خود را وارد سازوکار صندوقهای سرمایهگذاری کنند.
بنابراین این صندوقها برای آن دسته از سرمایهگذارانی که میخواهند سرمایهگذاریِ میانمدت یا بلندمدت داشته باشند و در حقیقت قصد نگهداری سرمایه خود را دارند مناسب می باشند.
نکات مهم در انتخاب صندوق های سرمایه گذاری (ETF)
در انتخاب صندوق مورد نظر، به مدیریت و عملکرد آن به عنوان معیار انتخاب خود توجه نمایید.
با دید میانمدت و بلندمدت (یعنی با افق زمانی بیش از ۶ ماه تا یک سال) در این صندوقها سرمایهگذاری نمایید.
فقط آن بخشی از پس انداز خود را وارد بورس نمایید که در کوتاه مدت نیاز به مصرف فوری آن نداشته باشید.
نتیجه گیری؛ سرمایه گذاری درصندوق ها نسبت به سهام، به زمان بیشتری نیاز دارد.
NAV (ارزش خالص دارایی) ابطال چیست؟
ارزش خالص دارایی یا Net Asset Value برابر است با مجموع تمام داراییها منهای تمامی هزینهها و کارمزدهایی که در یک سبد لحاظمی شود، تقسیم بر تعداد واحدهای سرمایهگذاری در صندوق.
در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، NAV در پایان روز محاسبهمیشود اما برای صندوقهای ETF لازم نیست در پایان روز NAV محاسبه گردد. دلیل این امر آن است که ETF درست مثل سهام معمولی در بورس معامله میشود. بنابراین NAV برای یک صندوق ETF هر دو دقیقه یکبار محاسبه و اعلام میگردد. سرو سودمند مدبران از نوع ETF سهامی است.
چه میزان از سرمایه خود را به صندوق ها اختصاص دهیم؟
صندوقهای سرمایهگذاری از نوع سرمایهگذاری غیرمستقیم بوده لذا میزان سرمایهای که به این موضوع اختصاص داده میشود کاملا به شرایط معاملهگری در بازار سرمایه بستگی دارد.
چنانچه فردی هستید که تمایل زیادی به سرمایهگذاری در بازار بورس دارید اما وقت، دانش و مهارت لازم را در این حوزه ندارید قطعا صندوق های سرمایهگذاری “در سهام” و “مختلط” گزینه ایدهآلی محسوب میشوند.
با توجه به مدیریت ریسک مناسب و حجم سنگین سرمایه در اختیار صندوقهای سرمایهگذاری، عموما در دوران رونق بازار سرمایه، ارزش واحدهای سرمایهگذاری صندوقها با رشد قابل توجهی روبهرو میشود و در سایر دوران عملکرد خنثی ارایه میدهند.
اگر شما فردی هستید که معاملات فعالی در بازار سرمایه انجام میدهید، میتوانید تنها بخشی از سرمایه خود را به صندوقهای سرمایهگذاری اختصاص دهید تا در کنار تنوع بیشتر سرمایه گذاری، از مزایای صندوق ها نیز بهره مند شوید.
به همین جهت بسیاری از معاملهگران بازار سرمایه بخشی از سرمایۀ بورسی خود را به خرید واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری با سابقه درخشان تخصیص میدهند تا در واقع بتوانند عملکرد مضاعفی را در بازار تجربه نمایند.
در نتیجه با توجه به سابقه معاملاتی خود و ارزیابی صندوقهای مختلف پیشنهاد میگردد تا بخشی از سرمایه خود را به خرید واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری تخصیص بدهید.
کسب سود در صندوق سرو سودمند مدبران چگونه است؟ آیا تقسیم سود دارد؟
صندوقهای ETF در ایران هیچ سودی تقسیم نمیکنند و تمامی نتایج سرمایهگذاریهای صندوق در NAV آن خلاصه میشود. در صورتیکه صندوق در سرمایهگذاریهای خود سود نماید، ارزش خالص داراییهای آن افزایش مییابد و در نتیجه قیمت هر واحد آن رشد میکند.
آیا میتوان در هر زمان از صندوق خارج شد؟
بله، در هر زمان که معاملات بازار بورس انجام میشود، شما میتوانید واحدهای صندوق سرو سودمند مدبران را به قیمت بازار بفروشید.
خیر، با توجه به ETF بودن صندوق سرو سودمند مدبران، قیمت معاملات توسط عرضه و تقاضا در بازار تعیین میشود لذا خرید و فروش از طریق کد بورسی و در بازار انجام خواهد شد.
چرا NAV صدور و ابطال با یکدیگر تفاوت قیمت دارند؟
صندوق های سرمایه گذاری هزینه هایی به عنوان کارمزد پرداخت می کنند که شرح آن در امیدنامه این صندوق ها آورده شده و این اختلاف قیمت در NAV صدور و ابطال بابت این کارمزد ها می باشد.
تفاوت صندوق سرمایه گذاری و سبد اختصاصی چیست؟
سبدهای اختصاصی به طور ویژه برای هر سرمایه گذار و با نام او تشکیل می شوند. معاملات در سبدهای اختصاصی با توجه به ویژگی ها و اهداف شخصی سرمایه گذار انجام می شوند و یک خدمت ویژه به حسابمی آید. مالکیت در صندوق های سرمایه گذاری به صورت مشاع است و هر سرمایه گذار با توجه به آورده خود در صندوق، مالکیت کسب می کند. حداقل وجه لازم برای ورود به صندوق ها معادل قیمت خرید یک واحد از صندوق تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ موردنظر است.
چگونه از اعتبار صندوق مطمئن شویم؟
تا پیش از این افراد با مراجعه به مدیر صندوق، اقدام به واریز وجه به حساب مدیر کرده و واحدهای صندوق را خریداری میکردند. در این روش، سرمایهگذار ناآشنا به بورس، ممکن بود در گام اول اطمینان کاملی به مدیر صندوق نداشته باشد. اما در ETF ها، از آنجا که معاملات آن در بورس انجام میشود، سازمان بورس کنترلهای لازم جهت ورود صندوق به بورس را انجام داده است و لذا بخش بزرگی از مشکل اعتماد افراد ناآشنا به بورس در این باره حل شده است.
کارمزد صندوق سرو چقدر است؟
سالانه دو درصد(۰٫۰۲) از ارزش روزانه سهام وحق تقدم سهام تحت تملک صندوق بعلاوه سه دهم درصد (۰٫۰۰۳) از ارزش روزانه اوراق بهادار با درآمد ثابت تحت تملک صندوق و سالانه دو درصد سود حاصل از سرمایه گذاری در گواهی سپرده بانکی و سپرده بانکی و تا میزان نصاب مجاز سرمایه گذاری در آن ها به علاوه پنج درصد (۵%) از درآمد حاصل از تعهد پذیره نویسی یا تعهد خرید اوراق بهادار
با توجه به اینکه در صندوقهای قابل معامله (از جمله صندوق سرو) امکان ابطال به قیمت NAV ابطال به جای فروش در بازار وجود ندارد، به چه دلیل NAV ابطال اعلام میشود؟
در زمان معاملات هر دو دقیقه یک بار ارزش خالص داراییهای (NAV) ابطال صندوق به روزرسانی و اعلام میگردد تا سرمایهگذاران نسبت به ارزش واقعی هر واحد خود اطلاع دقیق داشته باشند و عملکرد مدیر صندوق را از این طریق ارزیابی نمایند و با توجه به این اطلاعات، مبنایی برای قیمتگذاری معاملات خود داشته باشند.
سود مصوب در مجمعها چگونه در صندوق های قابل معامله در بورس لحاظ می شود؟
صندوق های قابل معامله در بورس دارای پرتفوی متنوع از دارایی های قابل معامله از جمله سهام و حق تقدم سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و بازار سرمایه است. سود آوری سهام شرکت ها برای این صندوق ها علاوه بر تغییرات قیمت سهام، شامل سود سهامی است که در مجمع هر شرکت مصوب شده و در زمان واریز به صورت غیرمستقیم در نرخ ارزش هر واحد سرمایه گذاری (NAV) صندوق لحاظ می شود.
صندوقهای قابل معامله در بورس
صندوقها نیز همانند خرید و فروش سهام، یکی از روشهای سرمایه گذاری در بورس هستند. با این تفاوت که به این روش سرمایهگذاری، سرمایهگذاری غیر مستقیم اطلاق میشود. این صندوقها انواع مختلقی دارند که صندوق قابل معامله یا ETF یکی از این انواع هستند. در این مقاله برای آشنایی بیشتر شما، سعی کردهایم تا به زبانی ساده به این سوال که صندوق قابل معامله در بورس (ETF ) چیست؟ پاسخ دهیم.
ویژگیهای صندوقهای قابل معامله در بورس
صندوق سرمایه گذاری مشترک پرتفویی از چند دارایی مالی است که به سرمایهگذار کمک میکند تا با داشتن مجموعهای از سهام، اوراق مشارکت و سایر داراییهای مختلف ریسک را در پرتفوی سرمایهگذاری خود کاهش دهند. در واقع افراد با خرید واحد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در چندین دارایی سرمایهگذاری میکنند.
در تقسیمبندی انواع صندوقها باید گفت دو گروه وجود دارد که یا بر اساس نحوه سرمایهگذاری یا بر اساس داراییهای صندوق، دستهبندی میشوند. صندوقهای ETF در زیر مجموعه نحوه سرمایهگذاری قرار میگیرند اما اساس کارشان همان صندوقهای مشترک است که در بالا عنوان کردیم.
در واقع صندوق قابل معامله ساز و کاری شبیه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارد با این تفاوت که میتوان واحدهای آنها را مانند سهام شرکتها معامله کرد. گفتنی است که بعضی از این صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و قابل معامله میتوانند دنبالهروی یک بازار، یک صنعت یا نوعی کالای خاص باشند. مثلا نوسانات یک صندوق سرمایهگذاری قابل معامله طلا، با تحرکات قیمت طلا در بازرا هماهنگ است یا روند یک صندوق سرمایهگذاری اوراق، با قیمت اوراق موجود در بازار. یک صندوق قابل معامله در سهام نیز هم راستا با روند بازار سهام است.
برای افرادی که به دنبال فعالیت در بازار سهام هستند اما تحمل ریسک زیاد را ندارند یا سواد بورسی برای حل پیچیدگیهای معاملات مختلف را ندارند، صندوق قابل معامله در بورسETF میتواند بهترین انتخاب برای سرمایهگذاری باشد. این صندوقها روشی برای سرمایهگذاری غیرمستقیم هستند که با هزینه، ریسک و پیچیدگی کمتر نسبت به خرید و فروش مستقیم سهام میتوانند اطمینان بیشتر ما را جلب کنند.
انواع صندوقهای قابل معامله در بورس
انواع مختلفی از ETF در بازارهای مالی جهان و بازار سرمایه ایران وجود دارند که شرایط هر کدامشان در امیدنامه آنها ذکر شده است. گفتنی است که انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار سرمایهگذار بستگی دارد. از انواع صندوقهای قابل معامله در بورس میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- صندوق قابل معامله در بورس با درآمد ثابت
- صندوق قابل معامله در بورس سهام
- صندوق قابل معامله در بورس مختلط
- صندوق بازار خارجی
- صندوق ارز
- صندوق صنعتی
- صندوق کالایی
در صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس، میزان و مقدار رشد کاملا مشخص است چرا که اکثر دارایی در این نوع صندوق در اوراق مشارکت بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه سرمایهگذاری میشوند. در حقیقت چنانچه یک واحد از این صندوقها را بخریم مقدار مشخصی درآمد کسب میکنیم و اگر بخواهیم واحدهای خود را برای مدتزمانی کوتاه نگهداری کنیم، بازدهی کوچکتر از بازدهی سالانه به دست میآوریم.
در صندوق قابل معامله در بورس سهامی همانطور که از نامش پیداست، سهمهای مختلفی وجود دارد. با سرمایهگذاری در صندوقها نیازی نیست که ما دائما پیگیر روند قیمت سهام شرکتهای موجود در بازار باشیم چرا که وجود سهام مختلف از صنایع مختلف در پرتفوی صندوق قابل معامله در بورس، باعث میشود در مواقعی که در یک صنعت روند کاهشی وجود داشته باشد و در صنعت دیگر روند افزایشی، ریسک کل سرمایهگذاری با تنوع سهام در صندوق خنثی شود. این یعنی ما با یک معامله میتوانیم تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ در بخش گستردهای از بازار سهام حضور داشته باشیم.
دارایی صندوق مختلط ترکیبی از دو صندوق قبلی است. در حقیقت حداقل ۴۰ درصد از دارایی این صندوقها در سهام و حداقل ۴۰ درصد آن را در اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکنند. باقیمانده نیز بین سهام یا اوراق انتخاب میشوند. صندوق ارز، صندوق صنعتی و صندوق کالایی نیز از صندوقهای ETFی هستند که همه سهامشان به ترتیب در ارز، صنعت یا کالا سرمایهگذاری شده است.
تفاوت ETF با سایر صندوقها در چیست؟
گفتیم که ساز و کار صندوقهای ETF شبیه به مشترک است اما در این میان تفاوتهایی نیز وجود دارد. در فهرست تفاوتهای صندوق قابل معامله در بورس با سایر صندوقها میتوان گفت که سرمایهگذاری در صندوقهای قابل معامله بسیار ساده و آسان است. شما میتوانید واحدهای این نوع صندوق را در زمان بازار و در طول روز همانند باقی سهمها خرید و فروش کنید. برای این کار احتیاجی به مراجعه حضوری به شعب صندوق و پر کردن فرمهای صدور یا ابطال ندارید.
تفاوت دیگر در محاسبه لحظهای ارزش خالص داراییهای صندوق است. همچنین مواردی دیگر چون ارزانتر بودن نسبت به سایر صندوقها، عدم پرداخت مالیات در خرید و فروشها، نامحدود بودندوره فعالیت این صندوقها، بازخرید واحدها در کوتاه مدت و بدون پرداخت جریمه نیز این دست هستند.
شرایط و نحوه خرید صندوقهای قابل معامله در بورس
برای خرید صندوق قابل معامله در بورس لازم است تنها چند گام ساده برداریم. بنابراین اولین گام دریافت کدبورسی است. گام بعدی تحقیق است. با تحقیق و تفحص باید صندوق ETF مناسب را شناسایی کنیم. این کار با دریافت مشاوره از افراد خبره و پیگیری اخبار امکانپذیر است. سومین قدم، ثبت سفارش در سامانه معاملات آنلاین و خرید واحدهای صندوق مورد نظرمان است.
سخن آخر
در این مطلب گفتیم که صندوق قابل معامله در بورس انواع مختلف دارد که هر کدام از این نواع بازده و ترکیب دارایی متفاوت دارند. از نمونه صندوقهای ETF موفق در بازار سرمایه ایران، میتوان به صندوق سرمایهگذاری قابل معامله هستی بخش آگاه با نماد بورسی «آگاس» اشاره کرد. آگاس از نوع صندوقهای سرمایهگذاری در سهام است و اکثر دارایی خود را صرف خرید سهام و حقتقدم سهام میکند.
پاسخ به ۱۰ سوال اساسی در خصوص واگذاری ETF دولتی
پاسخ به ۱۰ سوال اساسی در خصوص واگذاری ETF دولتی صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم، اولین صندوق قابل معامله سهامی دولتی است که براساس سیاست های تخفیفی دولت به بازار سرمایه ارائه میشود. – اخبار اقتصادی – به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در ادامه به ۱۰ سوال پر تکرار در خصوص واگذاری سهام دولت در شرکتهای بورسی پاسخ داده شده است.
۱: صندوقهای سرمایه گذاری چیست و چه انواعی دارد؟
امروزه ورود به بازار سرمایه از طریق سرمایهگذاری در صندوق های سرمایه گذاری رایجترین روش سرمایهگذاری غیرمستقیم عموم مردم در بازار سرمایه به شمار میرود. در واقع در این روش به جای اقدام مستقیم مردم به سرمایه گذاری در بورس (که غالباً تخصص کافی در خصوص پیچیدگیها و رویههای سرمایهگذاری در بورس ندارند)، تلاش میشود تا سرمایه پس انداز آنها در اختیار نهادهایی مالی با تخصصهای لازم و البته مجوزهای قانونی مربوطه قرار گرفته، تا بدینوسیله این افراد از مزایای بازار سرمایه و بازدهی های متعارف در آن بهرهمند شوند.
در این مدل منابع اشخاص در یک صندوق تجمیع و توسط مدیریت حرفه ای به دارایی های مشخص شده در اساس نامه صندوق تخصیص می یابد. چندین مدل صندوق سرمایه گذاری وجود دارد که هر کدام ویژگیهای مخصوص به خود را دارند. بنابراین همه میتوانند با هر مقیاس درآمد و سطح دانشی که دارند، صندوق متناسب برای نوع سرمایه گذاری دلخواه و با در نظر گرفتن سطح ریسک مناسب پیدا کنند.
متداولترین تقسیمبندی صندوقهای سرمایهگذاری بر مبنای ترکیب داراییهای آنها است؛ به این معنی که صندوقها سرمایه و منابع تجهیز شده از افراد را در داراییهای مختلفی سرمایهگذاری میکنند. این داراییها میتوانند گزینههای کمریسک مانند سپرده بانکی و اوراق با درآمد ثابت یا گزینههای با ریسک بیشتر مانند سهام باشند. بنابراین ترکیب دارایی هر صندوق سرمایه گذاری نشان از نحوه مدیریت داراییها و رویکرد مدیر صندوق دارد.
سرمایه گذاران با بررسی ترکیب دارایی صندوقهای سرمایهگذاری میتوانند صندوق مورد نظر خود را انتخاب کنند که عمدتا متناسب با سطح پذیرش ریسک ایشان و بازدهی مرتبط با آن می باشد.
از میان صندوقهایی که در اوراق بهادار (سهام یا اوراق درآمد ثابت) سرمایهگذاری میکنند.، برخی منابع صندوق را در ترکیبی از سپرده و اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمای..
پاسخ به ۱۰ سوال اساسی در خصوص واگذاری ETF دولتی
صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم، اولین صندوق قابل معامله سهامی دولتی است که براساس سیاست های تخفیفی دولت به بازار سرمایه ارائه میشود.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در ادامه به ۱۰ سوال پر تکرار در خصوص واگذاری سهام دولت در شرکتهای بورسی پاسخ داده شده است.
۱: صندوقهای سرمایه گذاری چیست و چه انواعی دارد؟
امروزه ورود به بازار سرمایه از طریق سرمایهگذاری در صندوق های سرمایه گذاری رایجترین روش سرمایهگذاری غیرمستقیم عموم مردم در بازار سرمایه به شمار میرود. در واقع در این روش به جای اقدام مستقیم مردم به سرمایه گذاری در بورس (که غالباً تخصص کافی در خصوص پیچیدگیها و رویههای سرمایهگذاری در بورس ندارند)، تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ تلاش میشود تا سرمایه پس انداز آنها در اختیار نهادهایی مالی با تخصصهای لازم و البته مجوزهای قانونی مربوطه قرار گرفته، تا بدینوسیله این افراد از مزایای بازار سرمایه و بازدهی های متعارف در آن بهرهمند شوند.
در این مدل منابع اشخاص در یک صندوق تجمیع و توسط مدیریت حرفه ای به دارایی های مشخص شده در اساس نامه صندوق تخصیص می یابد. چندین مدل صندوق سرمایه گذاری وجود دارد که هر کدام ویژگیهای مخصوص به خود را دارند. بنابراین همه میتوانند با هر مقیاس درآمد و سطح دانشی که دارند، صندوق متناسب برای نوع سرمایه گذاری دلخواه و با در نظر گرفتن سطح ریسک مناسب پیدا کنند.
متداولترین تقسیمبندی صندوقهای سرمایهگذاری بر مبنای ترکیب داراییهای آنها است؛ به این معنی که صندوقها سرمایه و منابع تجهیز شده از افراد را در داراییهای مختلفی سرمایهگذاری میکنند. این داراییها میتوانند گزینههای کمریسک مانند سپرده بانکی و اوراق با درآمد ثابت یا گزینههای با ریسک بیشتر مانند سهام باشند. بنابراین ترکیب دارایی هر صندوق سرمایه گذاری نشان از نحوه مدیریت داراییها و رویکرد مدیر صندوق دارد.
سرمایه گذاران با بررسی ترکیب دارایی صندوقهای سرمایهگذاری میتوانند صندوق مورد نظر خود را انتخاب کنند که عمدتا متناسب با سطح پذیرش ریسک ایشان و بازدهی مرتبط با آن می باشد.
از میان صندوقهایی که در اوراق بهادار (سهام یا اوراق درآمد ثابت) سرمایهگذاری میکنند.، برخی منابع صندوق را در ترکیبی از سپرده و اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میکنند که به آنها صندوقهای سرمایهگذاری در اوراق با درآمد ثابت میگوییم. نمونه این صندوق در مجموعه بانک مانند صندوق آباد و صندوق مشترک تامین سرمایه می باشد. در نوع دیگر از صندوق، منابع صندوق می تواند به سرمایهگذاری در سهام اختصاص یابد که به این نوع از صندوقها، صندوقهای سهامی گفته می شود. برخی از صندوقها نیز منابع خود را با نصابهای استاندارد و مشخص شده در ترکیبی از سهام و اوراق بادرآمد ثابت سرمایهگذاری میکنند، که به صندوقهای سرمایهگذاری مختلط معروف هستند. همچنین صندوق ها میتوانند در دارایی هایی نظیر طلا و یا حتی پروژه های ساختمانی سرمایه گذاری کنند، که به آنها صندوق های سرمایه گذاری طلا و صندوق های زمین و ساختمان گفته میشود. همچنین صندوق های در تشابه با صندوق زمین و ساختمان که محدود به توسعه طرح های املاک و مستغلات می باشد، صندوق پروژه وجود داردکه تجهیز منابع مالی لازم برای ساخت و توسعه پروژه ها را تامین می نماید و سازوکار مصرف وجوه تجهیز شده بسیار دقیق و تحت نظارت های پیوسته ناظران بر صندوق می باشد.
صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله با عنوان ETF(EXCHANGE TRADE FUND) به صندوقهایی اطلاق میشود که از داراییهای متنوع تشکیل شده و بدون نیاز به انجام عملیات صدور و ابطال، واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و از طرفی ساختاری شبیه صندوقهای صدور و ابطالی دارند. یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، میتوانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.
۲: صندوقهای قابل معامله در بورس چیست؟
در واقع ETF همان صندوقهای قابل معامله در بورس هستند. در واقع این شکل از صندوقها تقسیم بندی جدید از باب نوع سرمایهگذاری و تخصیص دارایی نیست؛ ETF ها از لحاظ مدیریت، دستهبندی و … همانند سایر صندوقها دسته بندی میشود و وجه تمایزش با صندوقهای مبتنی بر صدور و ابطال تنها از این جهت است که با ایجاد نمادهای معاملاتی مشخص در بورس یا فرابورس، واحدهای سرمایهگذاری این صندوقها مانند سایر نمادهای مربوط به سهام شرکتها قابلیت معاملاتی بورسی پیدا کردهاند.
مطابق با آنچه گفته شد، این نوع از صندوقها نیز مشابه صندوقهای مبتنی بر صدور و ابطال، پس از پایان پذیرهنویسی و جمعآوری وجوه سرمایهگذاران، با مدیریت حرفهای، با رعایت اصل تنوعبخشی نسبت به سرمایهگذاری وجوه اقدام میکند؛ لذا مانند صندوقهای مبتنی بر صدور و ابطال، مناسب کسانی است که تخصص یا زمان مدیریت سبد دارایی خود را ندارند اما
می خواهند از مدیریت حرفه ای و سایر مزایای بازار سرمایه استفاده نمایند.
این صندوقها ازخاصیت نقدشوندگی مناسب(دریافت اصل و فرع سرمایه گذاری ظرف حداکثر یک یا دو روز کاری در صورت فروش واحدها)، سادگی و سهولت در خرید و فروش، کنترل توسط نهاد ناظر بازار سرمایه و ارزشگذاری شفاف براساس خالص دارایی ها در هر لحظه از زمان برخوردارند؛ البته که سرمایه گذاری در این صندوق ها خالی از ریسک نیست و سرمایه گذاران بایستی درک اولیه درخصوص ماهیت سهامداری و سرمایهگذاری در بورس را داشته باشند. از انجا که قیمت دارایی های تحت مدیریت این صندوق ها در بازار به طور پیوسته تغییر قیمت داشته و متناسب با این تغییرات قیمت ETF در بازار تغییر می یابد بنابراین در تحلیلی ساده می توان این استنباط را داشت که درشرایط رشد بازار قیمت ETF صعودی و در شرایط افت بازار قیمت ETF کاهش می یابد.
بنابراین می توان در صورت تحقق اصول حاکم بر اقتصاد مقاومتی و تحقق مفهوم مردمی سازی اقتصاد از طریق عرضه عمومی شرکت ها و بنگاه های ارزشی در بورس، فضای رشدی مورد انتظار می تواند در انگیزه سرمایه گذاری در این صندوق ها موثر باشد.
۳: صندوق های موجود در بازار سرمایه ایران در مقایسه با بازارهای جهانی کدامند؟
مطابق با تقسیمبندی ذکر شده، صندوقهای درآمد ثابت که نسبت به سرمایهگذاری در اوراق بهادار اقدام مینمایند شامل صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله درآمد ثابت، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله سهامی، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله مختلط بوده، به اضافه اینکه در انواع دیگر صندوقها در حال حاضر صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله مبتنی بر طلا و صندوقهای سرمایهگذاری زمین و ساختمان نیز از جمله تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ صندوقهایی هستند که واحدهای سرمایهگذاری آنها در بورس معامله میشود. انواع متعددی از صندوق های دیگر در بازارهای مالی و سرمایه جهانی نیز توسعه یافته که از جمله آنها می توان به صندوق های شاخصی و صندوق های پوشش ریسک اشاره نمود که به تدریج با توسعه و تعمیق بازار سرمایه و در صورت تطبیق با موازین قانونی وشرعی نسبت به ساختارسازی صندوق های جدید در بازار سرمایه ایران مورد توجه قرار خواهد گرفت.
۴: تفاوت صندوق های قابل معامله در بورس با صندوق های صدور و ابطالی چیست؟
همانطور که در پاسخ به سوالات قبلی توضیح داده شد، تنها تفاوت این صندوقها با صندوقهای صدور و ابطالی که عموماً سرمایهگذاران با آنها آشنا هستند، در نحوه و سازوکار سرمایهگذاری متقاضیان در صندوق و قابلیت معامله واحدهای این صندوق در بازار سرمایه است. برای بیان دقیقتر باید گفت که در صندوقهای مبتنی بر صدور و ابطال، سرمایهگذار با مراجعه به دفاتر مشخص شده و یا سامانههای اینترنتی مدیرثبت یا مدیرصندوق اقدام به صدور یا ابطال واحدهای سرمایهگذاری صندوق میکنند. در صورتی که در صندوقهای ETF ما با لفظ خرید و فروش در بورس به جای صدور و ابطال مواجه هستیم.
۵: سود در صندوق های صندوقهای قابل معامله در بورس چگونه شناسایی می شود؟
غالباً صندوقهای قابل معامله سهامی، سود ماهانه تقسیم نمیکنند اما نتیجه سرمایهگذاریهای آن در خالص ارزش دارایی هایی صندوق(NAV) نموده یافته و در صورت افزایش مقدار مذکور، قیمت فروش هر واحد آن رشد خواهد داشت. به عبارت دیگر زمانی که ارزش صندوق بالا میرود و سرمایهگذار قصد دریافت سود ناشی از این افزایش ارزش را دارد، میبایست نسبت به فروش واحد سرمایهگذاری خود در بازار اقدام نماید. قابل ذکر است براساس قانون، بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایهگذاری انواع صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آنها هیچگونه مالیاتی اخذ نمیگردد.
۶: آیا صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم مورد مشابه ای در بازار سرمایه دارد؟
تاکنون صندوق های قابل معامله سهامی متعددی در بورس تهران و فرابورس ایران جهت خرید و فروش سرمایه گذاران لیست شده است. ولیکن صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم، اولین صندوق قابل معامله سهامی دولتی است که براساس سیاست های تخفیفی دولت به بازار سرمایه ارائه می شود؛ و با ویژگیهای خاصی که این صندوق دارد، نمونه مشابه قبلی در بازار سرمایه کشور را نداشته است.
۷: چرا باید صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم را انتخاب کرد؟
مهمترین خدمت صندوقها، ارائه بازدهی مطلوب و کم کردن ریسک سرمایهگذاران است که این ویژگی در انواع صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله برای سرمایهگذاران غیر حرفهای بسیار کاربردی است؛ زیرا با انتخاب یک صندوق سرمایهگذاری مناسب، دیگر نیازی به کسب اطلاعات تخصصی و صرف وقت اضافه نیست. همچنین با توجه به اینکه برخی از صندوقها دارای تضمین سودآوری و برخی بدون تضمین هستند، افراد میتوانند با توجه به میزان ریسکپذیری خود در یکی از انواع صندوقها سرمایهگذاری کنند. لذا برای سرمایهگذارانی که ریسک کمتر را ترجیح میدهند، خرید واحدهای این نوع از صندوقها منطقیتر است.
نکته قابل توجه در خصوص این صندوق تخفیف ارائه شده توسط دولت، جهت واگذاری سهام خود است. به عبارت فرآیند ایجاد و کار این صندوق به این شکل است که پس از تشکیل صندوق و جمعآوری وجوه به میزان مشخص، سهام دولت در بانکهای ملت، تجارت و صادرات و همچنین بیمه البرز و بیمه اتکایی امین با تخفیف قابل توجه به این صندوق واگذار میشود؛
۸: مراحل خرید و فروش صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم چگونه است؟
مراحل خرید و فروش این صندوق ها، همانند سایر اوراق بهادار موجود در بازار سرمایه است. به این ترتیب متقاضایان با مراجعه به یکی از شعب کارگزاری ها و اخذ کد معاملاتی (در صورت نداشتن کد معاملاتی) و دریافت کاربری آنلاین برای استفاده از سامانه معاملات برخط (آنلاین) کارگزاری میتوانند دسترسی به بازار معاملاتی داشته و با واریز وجه سرمایه گذاری به حساب بانکی کارگزار می توانند درخواست خرید و فروش واحدهای سرمایهگذاری صندوق با استفاده از سامانه معاملات برخط (در صورت داشتن کاربری آنلاین) و یا به صورت کتبی با ارائه به کارگزاری سهام خود ارائه نمایند.
اما علاوه بر این روش معمول در همه صندوقهای قابل معامله، برای ایجاد امکان همه اقشار مردم در هر جای از کشور، مقرر گردید تا از ظرفیت شبکه بانکی کشور نیز برای پذیرهنویسی واحدهای سرمایهگذاری این صندوق استفاده شود. بدین ترتیب علاوه بر امکان ثبت سفارش از طریق درگاههای معاملاتی شرکتهای کارگزاری، تمامی بانکهای دولتی و چند بانک خصوصی نیز نسبت به دریافت سفارشات متقاضیان و ثبتنام آنها اقدام خواهند نمود. لذا برای پذیرهنویسی متقاضیان دارای حساب در هر یک از بانکهای منتخب میتوانند از طریق مراجعه به درگاههای غیر حضوری و حضوری که توسط بانکهای مربوطه اطلاعرسانی خواهد شد و با ورود حداقل اطلاعات مورد نیاز، نسبت به پذیرهنویسی واحدهای سرمایهگذاری مزبور اقدام نمایند.
۹: صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم چه ویژگیهایی دارد؟
به نظر می رسد که این اقدام یک گام رو به جلو در مردمی سازی اقتصاد براساس رهنمودهای مقام معظم رهبری بوده و زمینه مشارکت آحاد مردم در تأمین مالی بنگاه ها را فراهم آورد. از طرفی نیز ارائه تخفیف یک مشوق برای سرمایه گذاری در این صندوق هاست. لذا میتوان این صندوقها را فرصت بی نظیری برای ورود آحاد جامعه به سرمایه گذاری در اوراق سهام شرکت های معتبری دانست که دولت با هدف مردمی کردن اقتصاد و مشارکت دادن مردم در اقتصاد کشور و نیز عدالت تخصیصی در واگذاری سهام خود در شرکت های دولتی به اقشار مختلف جامعه دنبال میکند.
۱۰: برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه چه مواردی را باید در نظر بگیریم؟
نکته پایانی اینکه حرکت جریان نقدینگی از بازارهای مخرب به سمت بازار سرمایهکشور تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ اقدامی مبارک و میمون برای مجموعه اقتصادی کشور به حساب میرود. تشویق مردم به سرمایهگذاری در ابزارهای نظامند و در بستر قانونی بازار سرمایه میتواند نجات بخش اقتصاد کشور باشد، اما باید متذکر شد سرمایه گذاری در ابزارهای حوزه بازار سرمایه نیازمند پذیرش توأمان ریسک و بازدهی است، لذا در عین حال که عموم مردم عزیزمان را تشویق به سرمایهگذاری در بازار سرمایه میکنیم، از آنها تقاضا دارم که با نگاه واقعبینانه و بدور از هیجان و با پذیرش ریسک سرمایهگذاری در بورس نسبت به انتخاب گزینههای سرمایهگذاری خود اقدام کنند.
صندوق قابل معامله؛ مالکیت داراییهای متنوع با ریسک کمتر
اهالی بازار سرمایه ایران، سال ۱۳۹۹ را با رونق و رشد بیسابقه نیمه نخست آن و همچنین تشکیل و عرضه صندوقهای قابل معامله یا همان ETF های دولتی به یاد خواهند آورد. اما اگر تنوع صندوقهای سرمایهگذاری شما را گیج میکند یا چندان در حوزه سرمایهگذاری حرفهای نیستید، حتما این سوال برایتان به وجود آمده که صندوق قابل معامله یا ETF چیست. ETF یا صندوق قابل معامله نوعی صندوق سرمایهگذاری است که از داراییهای متنوع تشکیل شده و ساختاری شبیه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارد.
هدف از ایجاد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، مدیریت حرفهای وجوه از طریق سرمایههای تجمع یافته در اوراق بهادار و کسب بازدهی مناسب است. به همین خاطر نحوه عملکرد و مدیریت داراییها به طور مستقیم بر عملکرد صندوقها تاثیر میگذارد. صندوقها شامل واحدهای سرمایهگذاریای هستند که ارزش هر یک از آنها با NAV (به معنای خالص ارزش داراییها) مشخص میشود. در این مطلب ETF ها را تعریف و تفاوت آن با صندوقهای دیگر را بررسی میکنیم. همچنین درباره صندوقهای ETF دولتی و مزایا و معاب آنها صحبت خواهیم کرد.
مفهوم صندوق قابل معامله یا ETF
ETF مخفف عبارت «Exchange Traded Fund» به معنی صندوق قابل معامله است. صندوق ETF دارایی ارزشمندی است که سرمایهگذاران مختلف، از مدیران مالی شرکتهای عالی رتبه تا افراد تازه وارد و مبتدی، میتوانند به عنوان یک دارایی ارزشمند آن را در سبد دارایی خود داشته باشند.
برخی از سرمایهگذاران، صندوقهای قابل معامله را به عنوان دارایی ارزشمند و اصلی سبد خود انتخاب میکنند. اما عدهای نیز سرمایهگذاری در صندوقهای ETF را برای بهبود شرایط سبد داراییهای خود انجام میدهند.
بیشتر بخوانید
صندوقهای سرمایهگذاری نیز همانند سایر سهام در بورس معامله میشوند و کارکرد آنها نیز با اندکی تفاوت شبیه به صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است. نکته مهمی که باید در نظر داشت، این است که هنگام خرید واحدهای صندوق قابل معامله باید مانند خرید سهام و واحد صندوقهای مشترک درک درست و صحیحی از آن داشت تا بتوان به سود خوبی دست پیدا کرد.
ویژگیهای صندوقهای قابل معامله
سهولت در سرمایهگذاری
صندوق های قابل معامله همانند سایر سهام و صندوقها در بورس قابل معامله هستند. بنابراین افرادی که کد بورسی دارند به راحتی میتوانند همچون خرید سایر سهام از دفاتر کارگزاریها و سامانه معاملات بر خط برای خرید و فروش صندوق قابل معامله به آسانی اقدام کنند.
بیشتر بخوانید
امکان بررسی لحظهای ارزش خالص داراییها
در سایت tsetmc.com به طور اتوماتیک ارزش خالص داراییهای صندوقهای قابل معامله یا ETF هر دو دقیقه یک بار به روز رسانی میشود و سرمایهگذاران میتوانند از ارزش لحظهای دارایی خود آگاه شوند.
به کمک ارزش خالص دارایی یا همان NAV میتوان به مقایسه عملکرد شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری پرداخت. در حقیقت در ارزشیابی و دستیابی به ارزش ذاتی داراییهای صندوقها و شرکتها در بورس اوراق بهادار از این شاخص استفاده میشود. ارزش خالص دارایی نشاندهنده ارزش خالص یک صندوق یا شرکت سرمایهگذاری است. در محاسبه این ارزش، میزان داراییها و بدهیهای مجموعه دخیل هستند. این شاخص اهمیت بسیاری در سرمایهگذاری در صندوقها دارد. اگر میخواهید با NAV بیشتر آشنا شوید، مقاله «ارزش خالص دارایی (NAV) چیست؟» را مطالعه کنید.
امکان سرمایهگذاری حتی با سرمایه اندک
از مزایای ETF نسبت به سایر صندوقهای سرمایهگذاری این است که حتی با سرمایه اندک (زیر یک میلیون تومان) هم میتوان برای خرید این صندوقها از طریق کارگزاریها یا پنل معاملاتی خود اقدام کرد. این در حالی است که سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارای محدودیت حداقل سرمایهگذاری هستند. گاهی این حداقل سرمایه چندین میلیون تومان است.
دارای معافیت از پرداخت مالیات به هنگام خرید و فروش
در راستای تسهیل اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، طبق تبصره ۱ ماده ۷ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، بابت صدور و انتقال واحدهای صندوقهای قابل معامله هیچگونه مالیاتی از سهامداران اخذ نمیشود.
برای سرمایهگذاری در این صندوقها حداقل و حداکثر مبلغی تعیین نشده است و دوره فعالیتشان نیز نامحدود است. حداکثر به مدت سه روز امکان بازخرید واحدها وجود دارد. همچنین بازخرید صندوقها در کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه صورت میگیرد.
ETF شامل چه داراییهایی است؟
صندوقهای قابل معامله میتوانند شامل چندین نوع دارایی باشند. داراییهای ETF ها میتواند سهام، سپرده بانکی، طلا، اوراق دولتی، پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد باشد. مدیران صندوقها میتوانند ترکیبی از داراییها را در صندوق قرار دهند.
درصد مالکیت شما از صندوقها به میزان دارایی که از آن صندوق خریداری میکنید، بستگی دارد. فرض کنید صندوق قابل معاملهای شامل ترکیبی از طلا و اوراق خزانه و سهام باشد. تصور کنید ۵۰ درصد این صندوق طلا، ۲۰ درصد آن اوراق خزانه و ۳۰ درصد آن سهام باشد. اگر شما یک درصد از این تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ صندوق را خریداری کرده باشید، یعنی از هر یک از واحدهای تشکیلدهنده این صندوق درصدی را خریداری کردهاید. اما نکتهای که باید در نظر داشته باشید این است که شما به عنوان سهامدار قادر به انتخاب و تغییر ترکیب صندوق نیستید و به طور دلخواه نمیتوانید مشخص کنید که از کدام دارایی چه میزان خرید کنید. دارایی شما در صندوق باقی میماند و قابل تحویل به صورت فیزیکی نیست. اما میتوانید از منافع آن بهرهمند شوید.
انواع صندوقهای قابل معامله
هر چند که برخی از صندوقهای ETF در بازار ایران وجود ندارند اما این صندوق انواع متفاوتی دارد و سرمایهگذاران میتوانند با توجه به روحیه و انتظاراتشان صندوق مناسب خود را برای خرید انتخاب کنند.
در ادامه به معرفی انواع صندوقهای ETF میپردازیم.
صندوق با درآمد ثابت
این صندوق یکی از انواع صندوقهای ETF است که شما به هر میزان واحدی که از صندوق خریداری میکنید، مقدار مشخصی درآمد نیز کسب میکنید.
بازدهی این صندوقها سالانه است. اگر در بازهای کمتر از یک سال بخواهید آن را بفروشید، قاعدتا بازدهی کمتری نسبت به یک سال کسب خواهید نمود. اما اصل پول و سود شما تضمین شده است. مقدار رشد در این صندوقها نیز مشخص شده است.
صندوق با درآمد ثابت شامل اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه است که حدود ۷۰ درصد این صندوق را تشکیل میدهند و نسبت به سایر صندوقهای ETF به عنوان یک سرمایهگذاری بدون ریسک در نظر گرفته میشود. برای اطلاع از داراییهای یک صندوق میتوانید به امیدنامه آن رجوع کنید.
صندوق سهام
معمولا ۷۰ درصد از این صندوق شامل سهام است و شما در سود و زیان آن شریک هستید. بر خلاف صندوق با درآمد ثابت، شما از بازگشت اصل سرمایه و بهره آن مطمئن نخواهید بود. حتی ممکن است هیچ سودی کسب نکنید.
صندوق مختلط
همانطور که از اسم این صندوق مشخص است، این صندوق ترکیبی از دو صندوق قبلی است. دارایی این صندوق ترکیبی از سهام و اوراق است. به این صورت که حداقل ۴۰ درصد از دارایی این صندوق سهام، حداقل ۴۰ درصد اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) و ۲۰ درصد باقی مانده نیز میتواند سهام یا اوراق باشد.
صندوق بازار خارجی
همانطور که در داخل کشور میتوانید بر روی صندوقها سرمایهگذاری کنید، این امکان وجود دارد که بر صندوق بازار خارجی سایر کشورها نیز سرمایهگذاری کنید. اما سرمایهگذاری بر صندوق ETF کشورهای دیگر (Foreign Market) میتواند برای شما محدودیتهایی از جمله عدم توانایی در خواندن صورت مالی داشته باشد.
برای سرمایه گذاری در صندوقهای ETF خارجی میتوانید در چنین صندوقی سرمایهگذاری نمائید.
صندوق ارز
سرمایهگذارانی که میزان ریسکپذیریشان بیشتر است و توانایی تحمل ریسک نوسانهای ارزی را دارند در اینگونه صندوقها سرمایهگذاری میکنند. این صندوق ETF که شامل ارز است در بازار فارکس مرسومتر است.
صندوق صنعتی
گاهی اوقات افراد میدانند یک صنعت رشد خوبی خواهد داشت و نسبت به آینده آن امیدوارتر هستند. اما چون صنایع شامل سهام مختلفی هستند، تشخیص سهم بهتر برایشان مشکل است. در این مواقع صندوق صنعتی که شامل ترکیبی از سهام یک صنعت است، بهترین انتخاب برای سرمایهگذاری خواهد بود.
مثلا صنعت دارو ترکیبی از سهام مختلف است ولی انتخاب بهترین سهم این صنعت برای سرمایهگذارانی که دانش و اطلاعات کافی ندارند، دشوار است. به همین خاطر صندوق صنعتی به آنان پیشنهاد میشود.
صندوق کالایی
ممکن است شما برای کاهش ریسک سرمایهگذاری خود اقدام به خرید طلا یا فلزات گرانبها نمائید. اما این داراییها نیز ممکن است دچار نوسان قیمتی شوند. در این شرایط سرمایهگذاری در صندوق کالایی که ترکیبی از فلزات گرانبها و غیرگرانبها است، پیشنهاد میشود.
فلزات گرانبها شامل طلا، نقره و پلاتین و فلزات غیرگرانبها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره هستند.
صندوق خرسی یا صندوق معکوس
ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) یکی از صندوقهای جالب است. این صندوق در روزهای منفی بازار کاربرد دارد. سازوکار این صندوق به این صورت است که میتوانید سهمی که ندارید را بفروشید. سپس وقتی سهم ارزان شد، آن را بخرید. اصطلاحا به این عمل شورتسل (Short Sell) گفته میشود.
راهنمای سرمایهگذاری در صندوقهای قابل معامله
به افرادی که توانایی مدیریت سبد دارایی خود را بنا به دلایلی مثل نداشتن فرصت یا مهارت کافی ندارند و نمیخواهند ریسک داشتن تنها یک سهم را متقبل شوند، توصیه میشود که سبد دارایی را متنوع کنند و ترکیبی از داراییها را در سبد خود داشته باشند. داشتن سبد متنوع ریسک را برای افراد کاهش میدهد.
در واقع این صندوقها مناسب افرادی هستند که معامله سهام را ترجیح میدهند اما نمیخواهند ریسک زیادی متقبل شوند. همچنین از طرفی سرمایهگذاری در صندوقهای ثابت را نمیپذیرند و به دنبال تنوع بخشی به سبد خود هستند.
به طور خلاصه این صندوقها مناسب سرمایهگذاران میان مدت یا بلند مدتی است که به دنبال نوسانگیری نبوده و به دنبال سرمایهگذاری و نگهداری سهم هستند.
بیشتر بخوانید
چگونه به اعتبار صندوقها اطمینان کنیم؟
در گذشته متقاضیان واحدهای صندوقها به حساب مدیر صندوق وجهی را پرداخت میکردند و به همین طریق دارنده واحدهای صندوق میشدند. اما چون افراد مبتدی و ناآشنا به بازار نمیتوانستند به مدیر صندوق اطمینان کنند، برای سرمایهگذاری مردد میشدند. صندوقهای ETF به دلیل آنکه در بورس معامله میشوند و تحت قوانین بازار بورس و اوراق بهار وارد بازار شدهاند و نظارتهای کافی تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ بر آنها وجود دارد، اطمینان افراد، حتی افراد ناآشنا به بازار نیز نسبت به آنها بیشتر از قبل شده است.
چه زمان میتوان واحدهای خریداری شده ETF را فروخت؟
این صندوقها در بازار بورس معامله میشوند و ارزش واحد آنها تعیینکننده ارزش آنها است. بنابراین امکان دارد به واسطه افزایش تقاضا، گاهی ارزش واحدهای این صندوق از NAV تعیین شده بالاتر رود. همچنین ممکن است به دلیل کاهش تقاضا و یا افزایش عرضه ارزش آنها از NAV پایینتر بیاید.
اما شما میتوانید هر زمان که بخواهید برای فروش واحدهای این صندوق اقدام نمائید. پول حاصل از فروش آن نیز حداکثر پس از گذشت سه روز از درخواست واریز وجه، توسط کارگزار به حساب شما واریز میگردد.
چگونه میتوان از ETF سود دریافت کرد؟
صندوقهای ETF میتوانند هم سودده باشند هم نه!
در واقع زمانی این صندوقها سودده هستند که واحدهای تشکیلدهنده صندوق سودده هستند و ارزش هر واحد صندوق نیز افزایش مییابد و به تبع سود صندوق نیز افزایش مییابد. در اینگونه موارد، سود صندوق تنها وابسته به میزان NAV آن است. بنابراین باید به رقم NAV صندوق توجه نمائید.
مراحل سرمایهگذاری در صندوق قابل معامله
۱- دریافت کد بورسی از یک کارگزاری
۲- شناسایی صندوق ETF مناسب در بورس با تحقیق و بررسی
۳- خریداری صندوق مورد نظر با ثبت درخواست خرید در سامانه معاملات آنلاین
۴- فروش تمام یا بخشی از سرمایهگذاری در زمان دلخواه
نکات مهم سرمایهگذاری در صندوق های قابل معامله
- یکی از معیارهای مورد توجه در انتخاب صندوق، توجه به نوع مدیریت و نحوه عملکرد آن است.
- بهتر است دید سرمایهگذاری در این صندوقها بلند مدت یا میان مدت باشد؛ یعنی با دید حداقل شش ماه تا یک ساله در این صندوقها سرمایهگذاری نمائید.
- سرمایهگذاری در صندوقها و کسب سود، نسبت به سرمایهگذاری در سهام به زمان بیشتری نیاز دارد. بنابراین پیش از سرمایهگذاری در این صندوقها اطمینان داشته باشید که در کوتاه مدت به تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟ پول آن نیاز پیدا نمیکنید.
ETF دولتی چیست؟
در سال ۱۳۹۹ دولت ایران عرضه بخش قابل توجهی از سهام خود در شرکتهای معتبر را در دستورکار خود قرار داد. هدف این طرح قرار گرفتن این نوع از سهامها در اختیار مردم بود تا مردم مدیریت آنها را بر عهده بگیرند. تا کنون دو ETF دولتی پذیره نویسی و در بورس تهران ارائه شده است. یکی از این صندوقها ترکیبی از سهام دولت در سه بانک صادرات، تجارت و ملت و همچنین شرکتهای بیمه البرز و بیمه اتکایی امین است. این صندوق با نام «صندوق واسطه گری مالی یکم» معروف به دارایکم به افراد حقیقی واگذار شد.
صندوق قابل معامله دارادوم که به «پالایشی یکم» معروف است و در بورس با نماد پالایش درج شده است نیز دومین ETF دولتی در ایران است. پالایشی یکم، از سهام شرکتهای پالایش نفت تهران (شتران)، پالایش نفت تبریز (شبریز)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) و پالایش نفت بندرعباس (شبندر) تشکیل شده است. اگر به دنبال اطلاعات دقیقتری درباره صندوق دارایکم هستید، میتوانید مقاله «صندوق پالایشی یکم چیست و چطور آن را خریداری کنیم؟» را بررسی کنید.
منابع حاصل از فروش این سهام در طرحها و پروژههای عمرانی، توسعه، بازسازی و بهسازی در حوزه بهداشت و درمان و کمک به بخش مولد و محرک اقتصاد استفاده میشود. بنابراین این طرح میتواند منجر به رونق و حتی جهش تولید ملی گردد. این عرضه بزرگ منجر به تعمیق بازار سرمایه و افزایش نقدشوندگی آن میگردد. همچنین درنهایت موجب افزایش کارایی بازار سرمایه خواهد شد. در نهایت اجرایی شدن این طرح برای مردم نیز مزایایی دارد و آنها میتوانند نقدینگی خود را به مسیر درست و بازاری مولد هدایت کنند.
جمعبندی
ETF مخفف عبارت «Exchange Traded Fund» به معنی صندوق قابل معامله است. صندوقهای سرمایهگذاری نیز همانند سایر سهام در بورس معامله میشوند و کارکرد آنها نیز با اندکی تفاوت شبیه به صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است. از مزایای ETF نسبت به سایر صندوقهای سرمایهگذاری این است که حتی با سرمایه اندک (زیر یک میلیون تومان) هم میتوان برای خرید این صندوقها اقدام کرد. صندوقهای قابل معامله میتوانند شامل چندین نوع دارایی باشند. داراییهای ETF ها میتواند سهام، سپرده بانکی، طلا، اوراق دولتی، پول نقد، سکه، ارز یا ترکیبی از تمامی این موارد باشد.
در سال ۱۳۹۹ دولت ایران عرضه بخش قابل توجهی از سهام خود در شرکتهای معتبر را در دستورکار قرار داد. هدف این طرح قرار گرفتن این نوع از سهامها در اختیار مردم بود تا مردم مدیریت آنها را بر عهده بگیرند. تا کنون دو ETF دولتی با نامهای دارایکم و پالایشی یکم در ایران پذیرهنویسی و در بورس تهران ارائه شده است.
صندوق سرمایه گذاری ETF
صندوق ETF چیست و نحوه سرمایه گذاری در آن چگونه می باشد .
صندوق سرمایه گذاری ETF نوعی صندوق سرمایه گذاری است که امکان معامله در آن وجود دارد و در بازار های مالی و سرمایه گذاری نیز نقش دارد. آیا تجربه ای در این سرمایهگذاری دارید؟ چه اطلاعاتی در مورد صندوق ETF و مزایا و معایب آن دارید؟ صندوق های سرمایه گذاری انواع و اقسام مختلفی دارند که هرکدام ریسک های خاص خود را دارا می باشد. از انواع مهم آن، صندوق سرمایه گذاری ETF می باشد که سرمایه گذاری در آن دارای جزئیات و نکاتی می باشد که در ادامه مطرح خواهیم کرد. صندوق ETF نقد شوندگی بالاتری نسبت به سایر صندوق ها دارد و در همین راستا سود و زیان حاصل از این صندوق، سریعتر تحلیل و بررسی می شود. حتما معامله گران بازار های مالی مختلف از محبوبیت بالای صندوق سرمایه گذاری ETF با خبر هستند. چرا که در بین صندوق های سرمایه گذاری صندوق ETF جایگاه خاصی را دارد. با این حال این جایگاه خاص، سرمایه گذاری را بدون ریسک نمی کند. اگر سرمایه گذار بداند چه مدت ETF را نگه دارد و چه زمانی به فروش برساند، به بهترین سود ممکن می رسد و در واقع همه چیز به مهارت خود سرمایه گذار باز می گردد. همچنین عدم تجربه و مهارت کافی می تواند موجب از دست رفتن سرمایه در ETF شود.
لطفا نظرات و تجربیات سرمایه گذاری خود در این زمینه را برای ما بنویسید. همچنین در صورت وجود ابهام و سوال، جهت راهنمایی و مشاوره با مشاورین بروکر نیکس تماس حاصل نمایید.
دیدگاه شما