پایین بودن یا بالابودن قیمت سهم دلیل بر پایین بودن یا بالا بودن ارزش ذاتی یک سهم نیست و برعکس.
هفته آینده چه سهامی بخریم؟
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / سهم های زیر هزار تومان خوب هستند یا بد؟ بخریم یا نخریم؟
سهم های زیر هزار تومان خوب هستند یا بد؟ بخریم یا نخریم؟
ارزان بودن قیمت سهم نباید تنها ملاک افراد برای خرید آن سهام باشد در واقع ارزان بودن با ارزشمند بودن تفاوت دارد. سهامداران باید به دنبال سهم های ارزان باشند اما به شرطی که ارزان بودن سهام، ارزان بودن سهام در برابر ارزش ذاتی آن باشد، نه کم بودن قیمت سهام پس صرفا به این دلیل که این سهم ها ارزان هستند اقدام به خرید نکنید و دلایل بنیادی و تکنیکالی را هم در نظر بگیرید. ما در این مطلب قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا سهم های زیر هزار تومان خوب هستند یا بد؟ بخریم یا نخریم؟
آیا سهم های زیر ۱۰۰۰ تومان برای خرید مناسب هستند؟
اکثر سرمایه گداران علی الخصوص کسانی که به تازگی وارد بازار سرمایه شده اند به دلیل اینکه نمیخواهند سرمایه زیادی را وارد بازار سرمایه کنند اقدام به خرید سهم های ارزان یا سهم های زیر هزار تومان می کنند.
برخی سرمایه گذاران با خرید سهم های ارزان با سرمایه کم صاحب چند هزار برگه سهم می شوند و با میزان سرمایه خود سهام با قیمت پایین ولی تعداد زیاد خریداری می کنند از نظر روانی برایشان بسیار لذت بخش است و چون تجربه خاصی در زمینه سرمایهگذاری ندارند و از سرمایهگذاری در سهام با قیمت بالا میهراسند به سمت این سهم ها میروند و گاهی آن قدر تقاضا برای این سهم ها زیاد می شود که صف های سنگینی برای سهم ایجاد میشود.
بطور کلی این افراد سهام با قیمت بالا نمی خرند به دلیل اینکه میترسند با خریدن سهام گران قیمت و با تعداد کم سرمایه آنها بیشتر در معرض خطر قرار بگیرد تا سهام ارزان، که این اشتباهی بزرگ در منطق سرمایه گذاری است چون که ما نمونه های بسیار زیادی از سهام را طی چند سال اخیر داریم که با وجود اینکه دارای قیمت پایین بودند ولی میزان بازدهی که اینگونه سهام به سرمایهگذاران ارایه دادند خیلی پایینتر از سهام با قیمت بالا بوده است.
همچنین این افراد تصور می کنند سهم هایی که زیر هزار تومان هستند قطعا باید رشد زیادی در آینده تجربه کنند و خودشان را به دیگر سهم های بازار برسانند. اما این موضوع که قیمت سهم زیر هزار تومان است و باید رشد خوبی را در آینده تجربه کند قطعی نیست و نباید تنها ملاک شما برای خرید سهم باشد.
نکته مهم: منظور این نیست که سهم های زیر ۱۰۰۰ تومان خوب نیستند و یا سهم های گران خوب هستند. سهامداران باید به دنبال سهم های ارزان باشد اما ارزان بودن سهام، ارزان بودن سهام در برابر ارزش ذاتی آن باشد، نه کم بودن قیمت سهام.
پایین بودن یا بالابودن قیمت سهم دلیل بر پایین بودن یا بالا بودن ارزش ذاتی یک سهم نیست و برعکس.
پس صرفا به این دلیل که این سهم ها ارزان هستند اقدام به خرید نکنید و دلایل بنیادی و تکنیکالی را هم در نظر بگیرید.
آیا واقعا تمام سهم های ارزان با ارزش و آینده دار هستند؟
افرادی که در این بازار با تجربه هستند سهامی را برای خرید انتخاب می کنند که نسبت P/E آن بصورت غیرعادی پایین است. اما زمانی که P/E سهم بصورت غیرعادی پایین است به این معناست که آن سهام دارای ارزش ذاتی بالایی هست ولی به قیمتی پایینتر از ارزش آن معامله میگردد و به زودی رشدش شروع خواهد شد.
سرمایه گذاران با تجربه و موفق برخلاف سرمایهگذاران قبلی معیار تصمیم گیریشان ارزش ذاتی سهام است نه قیمتی که در بازار معامله میگردد.
در نسبت p/e قیمت سهام بر سود هر سهم آن سهام تقسیم میشود برای مثال * قیمت سهمی که ۱۰۰۰ تومان است و سود هر سهم آن ۲۵۰ تومان می باشد در نتیجه p/e آن که از تقسیم قیمت بر سود هر سهم بدست می آید ۴ می باشد و توجه فرمایید نسبت p/e هرچه کمتر باشد بهتر است.
چند سهم ارزان در بازار سرمایه:
چند سهم گران در بازار سرمایه:
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
بهترین سرمایه گذاری در ده سال اینده برای ایرانیان چیست؟
بهترین سرمایه گذاری در ده سال اینده کدام است؟ این همان سوالی است که هر ایرانی با توجه به تحریم، رکود تورمی، اوضاع اقتصادی، تورمم سالیانه و … هر سال از خودش می پرسد و به دنبال پاسخ آن می گردد. فکر کردن به سرمایه گذاری برای ۱۰سال اینده شاید در کوتاه مدت دید خیلی خوبی در خصوص سرمایه گذاری ندهد، ولی یک دید جامع و بلندمدت به شما عزیزان خواهد داد که تشخیص بهترین بازار برای سرمایه گذاری در هر سال را آسان تر می کند. بهترین سرمایه گذاری در ده سال اینده قطعا سرمایه گذاری است که بتواند جایگاه خودش را در بین مردم تثبیت و ارتقا ببخشد، یعنی مثلا بازار ارزهای دیجیتال که ۱۰ سال پیش خیلی محدود بودند، امروزه با رشدی بی سابقه مواجه شده اند و اگر ده سال پیش در بیت کوین سرمایه گذاری کرده بودید، الان میلیارد شده بودید و همین موضوع است که اهمیت تشخیص بهترین سرمایه گذاری در ده سال اینده را برای هر فرد نشان می دهد، پس به هیچ عنوان این مطلب رو از دست ندید و به قول میدم در انتهای مقاله متوجه دلیل این خواهش خواهید شد.
بهترین سرمایه گذاری در ده سال اینده
بهترین بازار برای سرمایه گذاری کجاست ؟ این سوالی است که ذهن بیشتر ما را به خود درگیر کرده است و هیچ موقع هم نتوانستیم به بهترین شکل جواب این سوال و یا سوال های اینچنینی را بدهیم و بعضا در بازارهایی که سرمایه گذاری کردیم هم متضرر شدیم، پس اشکال کار کجاست؟ چرا نمی توانیم بهترین سرمایه گذاری در حال حاضر در ایران را درست تشخیص دهیم و بهترین سرمایه گذاری را تجربه کنیم؟ تشخیص بهترین جا برای سرمایه گذاری قطعا نیاز به یک بررسی کامل و تخصصی دارد تا بتوانیم پاسخ سوال بهترین بازار برای سرمایه گذاری کجاست را بدهیم. در این مقاله راهنما قصد داریم بهترین سرمایه گذاری در ده سال اینده برای ایرانیان را مورد بررسی قرار دهیم تا یک دید سرمایه گذاری بسیار عالی به شما عزیزان بدهیم که قطعا در انتخاب بهترین بازار برای سرمایه گذاری شما را کمک می کند، پس اگر دوست دارید بدانید بهترین سرمایه گذاری در این اوضاع کدام است، این مطلب بهترین راهنمای رایگان و کاربردی شماست.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
همان طور که در جامعه شاهدید، بسیاری از مشاغل هستند که امروزه در ایران برای کسب درآمد و سرمایه گذاری، گزینه مناسبی به حساب می آیند، ولی باید دید که عملکرد این نگرش و سرمایه گذاری در این مشاغل در آینده به چه صورت خواهد بود، به عنوان مثال بهترین سرمایه گذاری در ده سال اینده برای ایرانیان چیست؟ آیا این گزینه های کنونی جزو بهترین سرمایه گذاری در ایران ده سال آینده به حساب می آیند؟ چه مشاغلی در کشور جهت سرمایه گذاری در ۱۰ سال آینده مناسب بوده و بهتر است که تمرکز خود را به آن ها معطوف کنیم؟
در این مطلب می خواهیم به مشاغل و حوزه های موفق برای سرمایه گذاری در ۱۰ سال آینده در کشورمان اشاره کنیم و به این سوال پاسخ دهیم که بهترین سرمایه گذاری در ایران ده سال آینده کدام حوزه است، ولی اگر بازار اشتغال و بازار کسب و کارها تا سال ۱۴۱۰ واقعا به این شکل تغییر خواهد کرد، کدام شغل ها و کدام کسب و کارها در آن زمان پر رونق خواهند بود؟ در ادامه به بعضی از زمینه های کسب و کار و اشتغال که امکان دارد تا سال ۱۴۱۰ یا همان ۲۰۳۱ میلادی رونق بیشتری در مقایسه با امروز داشته باشند، اشاره خواهیم داشت، پس برای آشنایی بیشتر با بسترهای مناسب سرمایه گذاری در سال های آینده در ایران با کد بورسی همراه بمانید.
خدمات مربوط به سالمندان
جامعه ایران هم مثل بسیاری از جوامع در حال توسعه دیگر، با سرعت در حال پیر شدن است. آمارهای جمعیت شناختی هم نشان می دهند که نسبت افراد با سن بالای ۶۵ سال از مجموع جمعیت کشور، هر ساله در حال افزایش است و این در حالی است که بهبود شیوه های درمان بیماری ها در طول یک دهه آینده، بسیاری از بیماری های مرگبار کنونی را به حدِ یک سرماخوردگی ساده کم خطر می کند و به این ترتیب، نرخ مرگ و میر هم به مراتب کم تر خواهد شد و همین امر موجب خواهد شد تا در آینده ای نزدیک، نیاز به خدمات مراقبتی از پیرمردان و پیرزنانی که در حال حاضر بیشتر از همیشه عمر می کنند، افزایشی چشم گیر یابد. راه اندازی کسب و کارهای مرتبط با خدمات نگهداری از سالمندان و بیماران تا سال ۱۴۱۰، می تواند زمینه بسیار خوبی برای سرمایه گذاری ایرانیان به حساب آید.
خرید و فروش سهام و خدمات بازار سرمایه
همان طور که شاهدید، در حال حاضر بورس و امور خرید و فروش سهام در کشور بیشتر بر سر زبان ها افتاده و مرسوم تر شده است. به ویژه امروزه که سیستم ها و انواع ابزارها به جهت تحلیل و شناخت بازار در دسترس عموم قرار گرفته است. مردم با استفاده از این تجهیزات و ابزارهای تحلیلی می توانند ضرر و زیان خود را به صفر برسانند و با خیال راحت تر در این مسیر سرمایه گذاری گام بردارند. از طرف دیگر شرکت های بزرگ به منظور کاهش ریسک ورشکستگی برای جذب مشتری به سمت این بازار گرایش پیدا می کنند و سهام شرکت خود را به فروش خواهند رساند.
علاقه مندان به این بازار قادرند با کمی وقت گذاشتن در کلاس های آموزشی حضوری یا آنلاین، تکنیک های مربوط به معاملات را یاد بگیرند و پس از آن در هر جایی با موبایل یا لپ تاب خود می توانند به امور خرید و فروش سهام بپردازند و کسب درآمد داشته باشند. از آنجایی که امور معاملات سهام نیاز به مراجعه حضوری به مکان خاصی ندارد، درصد زیادی از مردم جامعه این امر را به عنوان شغل دوم خود پذیرفته اند و به خرید و فروش سهام در این بازار می پردازند. پیش بینی شده است که با بهتر شدن اوضاع کشور از نظر سیاسی و استراتژی های مالی و اقتصادی، بازار بورس تا ۱۰ سال آینده به یکی از بهترین پتانسیل های سرمایه گذاری در ایران تبدیل شده و افراد و سرمایه گذاران میتوانند سرمایه خود را در ایرن بازار تزریق کنند.
خدمات حوزه گردشگری
یکی از کسب و کارهای آینده دار در ایران، خدمات حوزه گردشگری به شمار می رود. در آینده نه چندان دور خدمات حوزه گردشگری به هفته آینده چه سهامی بخریم؟ عنوان جایگزین اقتصاد نفتی ایران به حساب خواهد آمد، به همین خاطر این فعالیت در سال های آینده می تواند به عنوان یکی از بهترین زمینه های سرمایه گذاری در کشور محسوب شود. جالب است بدانید که ایران تا سال ۲۰۱۸، ۲۳ مورد آثار ثبت شده در میراث جهانی یونسکو داشته که با این تعداد ایران از جایگاه بالایی یعنی جایگاه ۱۰ ام در دنیا برخوردار است.
این امر هم برای تمامی مردم آشکار است که یکی از دلایل حائز اهمیت به منظور عدم بهره برداری حداکثری از ظرفیت توریست در ایران، فعالیت های سیاسی و تحریم های در نظر گرفته شده در این کشور است که با امید به تسهیل روابط و بهتر شدن اوضاع کشور از نظر درگیری های سیاسی در دنیا، خدمات حوزه گردشگری به عنوان یکی از مشاغل و حوزه های سرمایه گذاری مناسب در ۱۰ سال آینده محسوب می شود.
خدمات و فناوری های حوزه آب
مطابق با تخمین ها، تنها در طول دو هفته ابتدایی بهار امسال، ایران شاهد حدود ۵۰۰ میلیارد متر مکعب بارش بود که تقریبا برابر با تمام ذخیره سفره های آب زیرزمینی شناخته شده در کل کشور است. آن دسته از خدمات و فناوری هایی که به مدیریت مصرف و توزیع آب می پردازند، تا سال ۱۴۱۰ احتمالا در رونق کامل خواهند بود. با این وجود تقریبا همه مطلع هستند که این بهار، می تواند نوید بخش آینده ای روش برای این حوزه باشد.
بررسی های متعدد و البته بحث برانگیز، نشان داده است که ایران سال به سال خشک تر می شود و میزان برداشت ما از سفره های آب زیرزمینی در طول ۴ دهه گذشته هم وضعیت را وخیم تر کرده است، از طرفی افزایش میزان شهرنشینی، مهاجرت از روستاها به شهرها و بالارفتن استانداردهای بهداشتی نیز باعث افزایش تقاضا برای آب می شوند. به این ترتیب، آن دسته از خدمات و فناوری هایی که در زمینه مدیریت مصرف و توزیع آب فعالیت دارند، تا سال ۱۴۱۰ شمسی یا همان ۲۰۳۱ میلادی در رونق کامل قرار خواهند گرفت.
راه اندازی کسب و کار های اینترنتی
در حال حاضر با پیشرفت روز افزون تکنولوژی بیشتر افراد به ویژه در این اوضاع و احوال کرونایی به خرید های آنلاین روی آوردن و پیش بینی می شود تا چند سال آیند بیشتر کسب و کار ها به صورت اینترنتی اداره شوند. البته مشاغل و کسب و کار های اینترنتی تنها به راه اندازی فروشگاه آنلاین محدود نخواهد شد، بلکه در حال حاضر سایت های تخصصی و پرتال بسیاری روی کار آمدند که با تولید محتوا منحصر به فرد، بازدید های بالایی دارند و با گرفتن آگهی های تبلیغ درآمد های بسیار خوبی را کسب می کنند. البته که انتظار می رود که مشاغل اینترنی جز آخرین مشاغلی هستند که رونق خود را از دست خواهند داد.
خدمات و امور مربوط به حوزه سرگرمی و ورزش
اقتصادِ اوقات فراغت هم یکی دیگر از فرصت های سرمایه گذاری در طول سال های آینده به حساب می آید. مشابه مورد گردشگری، خدمات و فناوری های حوزه سرگرمی و ورزش هم نقشی حیاتی در آینده اقتصاد ایران دارند. تا سال ۱۴۱۰، اقتصاد ایران به صورت بالقوه می تواند دست کم حدود ۵۰ درصد بزرگ تر شود، البته در صورتی که در تمام سال های پیشِ رو، جوی آرام و توسعه گرایانه بر اقتصاد کشور حکم فرما باشد.
این بدین معنی است که در سال ۱۴۱۰، افراد بیشتری به عضویت طبقه متوسط هفته آینده چه سهامی بخریم؟ اقتصادی در کشور می پیوندند که همگی تواناییِ مالی هزینه کردن برای سرگرمی را دارند و به این صورت آمادگی در این حوزه می تواند بسیار راهگشا باشد. مشابه مورد گردشگری، خدمات و فناوری های حوزه سرگرمی و ورزش هم نقشی حیاتی در آینده اقتصاد ایران دارند. از جمله زمینه های مناسب برای سرمایه گذاری در این بخش هم می توان به ساخت و مدیریت سالن های سینما، کافه ها، باشگاه های ورزشی و البته ساخت شهربازی اشاره داشت.
انواع خدمات مرتبط با خرده فروشی
پیشنهاد بعدی ما به شما به عنوان یکی از مشاغل و بسترهای سرمایه گذاری آینده دار در ایران در طی ۱۰ سال آینده، انواع خدمات مرتبط با امور خرده فروشی است. نکته جالب توجه اینجاست که خرده فروشی بزرگترین صنعت دنیا به حساب می آید. این یک امر طبیعی است که تقریبا همه ما هر روزه مایحتاج خود را از طریق سوپرمارکت ها و فروشگاه های زنجیره ای تامین می کنیم. از جهتی فرآیند مصرف گرایی در زمان حال رو به افزایش است و همین روند منجر به پررنگ تر شدن امر خرده فروشی و افزایش اهمیت این شغل در پروسه سرمایه گذاری در ۱۰ سال آینده در ایران خواهد بود.
همچنین در حال حاضر شاهد این هستیم که فرآیند خرده فروشی که در گذشته بیشتر به صورت سنتی با مراجعه حضوری به مغازه ها و فروشگاه ها انجام می شد، الان به لطف اینترنت و فروشگاه های اینترنتی آسان تر شده و با چند کلیک به راحتی می توانید هر وسیله ای را به صورت اینترنتی خریداری نمایید. همین موضوع نیز یکی از عامل های افزایش اهمیت خرده فروشی و سرمایه گذاری خوب در این بستر تا ۱۰ سال آینده در کشور است.
طراحی مد و پوشاک
هرچند در حال حاضر طراحی پوشاک جزو مشاغل پردرآمد به حساب می آید، اما باز هم این رشته جای رشد بیشتری را نیز دارد. تنوع طلبی در جامعه بیشتر شده است و نیاز به پوشاک متنوع یکی از عواملی است که باید به آن به صورت کامل تری پرداخت. تولیدی های لباس روز به روز افزایش می یابند و امکان دارد یک طراح لباس حرفه ای در تولیدی، ده ها میلیون دستمزد دریافت نماید. حتی برخی از طراحان لباس به شکل دورکاری کار می کنند و طرح های خود را به شکل اینترنتی برای مشتریان خود فرستاده و دستمزد خود را می گیرند. این شغل جذاب، می تواند جزو بهترین شغل های آینده ایران هفته آینده چه سهامی بخریم؟ قرار گیرد و رفتن به دنبال آن آینده کاری شما را بهتر نماید.
کشاورزی مدرن
تولید و صنعت همیشه در کنار هم نیازهای جامعه را برآورده می کنند. نیاز به غذا از مهم ترین نیازهای بشر است که هیچگاه از بین نخواهد رفت، از همین روی کشاورزی از اول حضور بشر بر روی این کره خاکی اهمیت داشت، ولی روش انجام آن به مرور تغییرات زیادی یافت. کشاورزی مدرن به کمک دستگاه های صنعتی و روش های اتوماتیک صورت می پذیرد. کشاورزی مدرن نه فقط احتیاج به نیروی انسانی را کم تر کرده و به کارها سرعت داده است، بلکه موجب شده تا محصولات بیشتر و با کیفیت تری هم تولید شود. کسی که در بخش کشاورزی مدرن فعالیت می کند، می تواند با استفاده از روش های گلخانه ای در تمام طول سال درآمدزایی نماید. با افزایش جمعیت و نیاز به غذای بیشتر، کشاورزی مدرن و مکانیزه از جمله کارهای پردرآمد در آینده برای ایرانیان خواهد بود.
مشاوره آنلاین و آفلاین
بیشتر افرادی که برای حل مشکلات خود به مشاوران متخصص مراجعه نمی کنند، از صحبت حضوری در مورد مشکلات خود ابا دارند، از همین روی مشاوره آنلاین و آفلاین یکی از بهترین گزینه ها برای این افراد است. این کار با بسترهایی مثل اینترنت و تلفن امکان پذیر است.
تجربه ثابت کرده است که استقبال از مشاوره های غیرحضوری آنلاین و آفلاین به مراتب بیشتر از مشاوره های حضوری است. بدین ترتیب می توان روی این حوزه در بازار کار آینده حساب کرد. البته در حال حاضر نیز سایت هایی مثل همکده در این زمینه فعالیت می کنند و موفقیت های بسیاری را کسب کرده اند.
آموزش علم و هنر به صورت اینترنتی
یکی از تغییرات مهمی که در کسب و کارها ایجاد شده است و مطمئنا ادامه دار خواهد بود، گرایش به فعالیت های غیرحضوری است. این روش در آموزش نیز مورد استفاده قرار گرفته است و در آینده این امر تشدید خواهد شد. آموزش اینترنتی موجب می شود تا بتوان حوزه کاری خود را گسترش داد. همچنین افراد بیشتری را از اقصی نقاط دنیا در یک زمان خاص آموزش داد. نتیجه آن درآمدزایی بیشتر، در عین حال صرف هزینه و وقت کمتر است. آموزش های آنلاین و اینترنتی این پتانسیل را دارد که جزو بهترین شغل های ایران در آینده باشد. سایت فرادرس را می توان به عنوان یک نمونه موفق در این زمینه مثال زد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
اینها همه کسب و کارهایی بودند که برای سرمایه گذاری در آن ها می توانید اقدامات لازم را انجام دهید، ولی سرمایه گذاری های سنتی و به غیر از کسب و کار در حوزه های بورس ، خرید طلا و سکه، سرمایه گذاری در ارز دیجیتال و به ویژه بیت کوین، سرمایه گذاری در بخش املاک و مستقلات و تمام کسب و کارهایی که به صورت مستقیم با افزایش تورم، افزایش خواهند یافت، می توانند برای آینده سرمایه گذاری امن و بسیار پرسودی به حساب آیند ولی شناسایی بهترین سرمایه گذاری در زمان تورم و پاسخ به این سوال که بهترین سرمایه گذاری در زمان رکود تورمی چیست را باید با توجه به اتفاقات، تصمیمات و سیاست های مختلف در همان سال شناسایی کرد.
امیدوارم از این مقاله که در مورد بهترین سرمایه گذاری در ده سال اینده توضیح داد، نهایت استفاده را برده باشید.
اگر سوالی در مورد بهترین سرمایه گذاری در ایران دارید که در متن جوابی پیدا نکردید؟ (در بخش نظرات بپرسید لطفا)
اخبار
کاهش گسترده دلار آمریکا در هفته پیش به طلا کمک کرد تا در روند صعودی قرار گیرد؛ اما باید دید در هفتهی آتی چه رویدادهایی برای فلز زرد رقم خواهد خواهد خورد.
طلا یا کریپتو؛ کدامیک سرمایهگذاری بهتری است؟
«ویتالیک بوترین» یکی از بنیانگذاران اتریوم با بیان دلایلی، عملکرد طلا را به لحاظ دارایی امن زیر سوال برد و سرمایهگذاری کریپتو را بر فلز زرد ارجح دانست.
قیمت بیت کوین به کف رسیده است!
عبور قیمت بیت کوین به بالای میانگین متحرک نمایی 50 هفتهای به عنوان اولین نشانه از تغییر روند در بازار تلقی میشود. آیا روند نزولی به پایان رسیده؟
سه التکوین با چشمانداز صعودی در روزهای پیش رو
بهرغم تداوم بازار نزولی کریپتو، سه التکوین اتریوم، کاردانو و دوجکوین میتوانند حرکت صعودی مطلوبی را آغاز کنند.
اخبار ویژه
خبر آمد دلار دیجیتال در راه است
بانک مرکزی نیویورک در روز جمعه از صدور دلار دیجیتال در این بانک خبر داد؛ پیشتر فدرال رزرو نیز در صدد راهاندازی یک دلار دیجیتالی موسوم به «فدکوین» بود. شنبه 14 آبان 1401 ساعت 14:56
طلا یا کریپتو؛ کدامیک سرمایهگذاری بهتری است؟
«ویتالیک بوترین» یکی از بنیانگذاران اتریوم با بیان دلایلی، عملکرد طلا را به لحاظ دارایی امن زیر سوال برد و سرمایهگذاری کریپتو را بر فلز زرد ارجح دانست. شنبه 14 آبان 1401 ساعت 10:50
تحلیل و پیشبینی قیمت طلا در هفته جاری
کاهش گسترده دلار آمریکا در هفته پیش به طلا کمک کرد تا در روند صعودی قرار گیرد؛ اما باید دید در هفتهی آتی چه رویدادهایی برای فلز زرد رقم خواهد خواهد خورد. شنبه 14 آبان 1401 ساعت 09:28
افزایش احتمال پیروزی ریپل در دادگاه
هستر پیرس، عضو کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، از شرکت ریپل لبز حمایت کرده است. آیا این پرونده حقوقی در آستانهی دومین سالگرد آغاز آن، بسته خواهد شد؟ پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 12:33
قیمت بیت کوین به کف رسیده است!
عبور قیمت بیت کوین به بالای میانگین متحرک نمایی 50 هفتهای به عنوان اولین نشانه از تغییر روند در بازار تلقی میشود. آیا روند نزولی به پایان رسیده؟ پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 11:42
آیا امید طلا به یأس بدل خواهد شد؟
در حالی که معاملهگران در انتظار تصمیم بانک مرکزی انگلستان در مورد نرخ بهره هستند، طلا پس از پشت سر گذاشتن معاملات پرنوسان چهارشنبه، در تلاش برای جهش است. پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 11:33
سه التکوین با چشمانداز صعودی در روزهای پیش رو
بهرغم تداوم بازار نزولی کریپتو، سه التکوین اتریوم، کاردانو و دوجکوین میتوانند حرکت صعودی مطلوبی را آغاز کنند. پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 10:46
اُفت یکشبه، کام پوند را تلخ کرد
با اعلام افزایش بیش از انتظار نرخ بهره فدرال رزرو، دلار امروز افزایش یافت؛ برخلاف انتظارات، ین ژاپن ثابت ماند و سایر ارزهای آسیایی نیز با کاهش مواجه شدند. پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 10:14
تشدید بازار نزولی کریپتو در روزهای آینده
مقایسه چرخه نزولی کنونی با چرخههای قبلی نشان میدهد قیمتها هنوز به کف بازار نزولی نرسیدهاند. از این رو، احتمالا شاهد دور جدیدی از کاهش قیمتها باشیم. پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 09:35
ادامه روند طلا؛ صعودی یا نزولی؟
با اعلام افزایش 75 واحد پایه نرخ بهره فدرال رزرو، طلا در محدوده مشخصی در نوسان قرار گرفت؛ البته از دیدگاه تحلیلگران روند نزولی برای فلز زرد مورد انتظار است پنجشنبه 12 آبان 1401 ساعت 09:25
نوسان شدید قیمت دوجکوین
پس از انتشار خبر خرید توییتر توسط ایلان ماسک، قیمت دوجکوین به شدت افزایش یافت. ولی امروز، چهارشنبه 11 آبان، این میم کوین دچار نوسان شدید شده است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 15:50
معاملهگران، آمادهی مقابله با نوسان شدید قیمت بیتکوین
تحلیلگران پیشبینی میکنند، بازار کریپتو تحت تاثیر نشست فدرال رزرو در روز جاری، به شدت دچار نوسان خواهد شد. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 15:38
افزایش قیمت اتریوم، به شرط حفظ حمایت 1,550 دلاری
اتریوم همچنان در بالای سطح 1,550 دلاری قرار دارد و سیگنالهای مثبتی از صعود را نشان میدهد؛ ولی صعود قیمت اتریوم در گرو حفظ سطح حمایت 1,550 دلاری است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 15:22
طلا و بیتکوین؛ پرچمداران ذخیره ارزشی
به عقیده بسیاری از کارشناسان، طلا و بیت کوین به عنوان ذخیره ارزشی امن محسوب میشوند؛ یکی از دلایل آن، کارکرد این دو دارایی در دوران عدم قطعیت اقتصادی است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 15:01
نقره و هدف 20.00 دلاری؛ ممکن یا محال؟
نقره امروز در اوایل جلسه اروپا در باند معاملاتی بالای سطح 19 دلار قرار گرفت؛ با توجه به نمودارهای تکنیکال، حرکت قیمت فلز درخشان در روند نزولی، محتمل است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 12:45
آیا شاخص دلار روند قبلی را از سر میگیرد؟
گرچه شاخص دلار آمریکا امروز پائینترین سطح خود را ادامه داد، استراتژيستهای ارزی بر این باورند که این شاخص همچنان پتانسیل از سرگیری افزایش بیامان را دارد. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 11:22
جابهجایی 975 میلیون توکن ریپل توسط نهنگها
ویل الرت در اول نوامبر (10 آبان) گزارش داد، مجموعا میزان خیرهکنندهی 975.1 میلیون توکن ریپل توسط نهنگها جابهجا شده است. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 10:38
سبد نفتی؛ سبز سبز!
با تداوم افزایش تقاضا بهرغم تشدید نرخ بهره، قیمت نفت امروز با افزایش 1 درصدی روبرو شد؛ معاملات آتی نفت برنت نیز در الگویی مشابه قرار گرفتند. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 10:29
در انتظار چه روندی برای طلا باشیم؟
در حالی که در آستانه نشست کمیته بازار آزاد فدرال، دلار آمریکا تضعیف شد، قیمت طلا امروز در روند صعودی و در حدود 1600 دلار قرار گرفت. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 09:24
آیا بازار کریپتو در آستانهی بازگشت روند است؟
شاید بازار کریپتو هنوز به کف نرسیده باشد، ولی گزارشی از آرکین ریسرچ در مورد عملکرد بازار در کوتاه، میان، و بلندمدت به نشانههایی از بازگشت روند اشاره دارد. چهارشنبه 11 آبان 1401 ساعت 09:14
سهام ارزشمند یا سهام در حال رشد؛ کدام را بخریم؟
یکی از دغدغههای فعالان بازار سرمایه، سرمایهگذاری در سهامی است که ریسک کمتری داشته باشد. به همین دلیل بیشتر معاملهگران به دنبال خرید سهامی هستند که ارزشمند باشد. اما این تنها استراتژی فعالان در بازارهای مالی نیست.
عوامل و مسائل متعددی در گزینش رویکرد معاملاتی دخیل هستند. یکی از این استراتژیها، میتواند بر مبنای سرمایهگذاری رشدی یا ارزشی باشد. سرمایهگذاری در سهام ارزشمند بورسی، همان سرمایهگذاری به شیوه ارزشی است. اما در نقطه مقابل سرمایهگذارانی که به سهام رشدی روی میآورند، در واقع به دنبال ورود به فرصتهایی هستند که سودهای بالا و شارپ نصیبشان میکند.
پس از خواندن این مطلب میتوانید سهام در حال رشد را از سهام ارزشمند تشخیص دهید و طبق استراتژی معاملاتی خود، برای خرید آنها تصمیمگیری کنید.
آشنایی با سهام ارزشمند در بورس
سهام ارزشمند در بورس همان سهمی است که پایینتر از ارزش ذاتیاش قیمتگذاری شده است. در حقیقت قیمت این سهام نسبت به بازدهی، جریانهای نقدی و یا ارزش دفتری در یک بازه زمانی مشخص، میزان پایینتری دارد.
به بیان دیگر میتوان گفت که قیمت بازار سهم ارزشمند، از ارزش ذاتی آن پایینتر است. اما این ارزش ذاتی چگونه تعیین میشود؟ روشهای ارزیابی مختلفی به این منظور وجود دارد که اساس آنها متغیرهای بنیادی هستند.
یکی از این معیارها نسبت P/E سهم است. هرچه این نسبت در نمادهای ارزشمند بورسی کمتر باشد، یعنی سهم پایینتر از ارزش دفتریاش معامله میشود. به این شیوه میتوان یکی از ملاکهای سهام ارزشمند در بورس را بررسی کرد.
اما سرمایهگذاران و معاملهگران در این روش به ارزش روز سهم توجه نمیکنند. آنها انتظار ندارند که سهم روندی کاملا صعودی و رشدی فوقالعاده زیاد داشته باشد. چنین سهامی در مقایسه با سهام رشدی حاشیه امنیت بیشتری دارد.
شرکتهایی که سهام ارزشمند دارند، از نظر سودآوری مناسب هستند اما بازار هنوز پی به این امر نبرده است که ارزش واقعی این سهمها هفته آینده چه سهامی بخریم؟ چیست. به همین دلیل است که سرمایهگذاران سهام چنین شرکتهایی را میخرند. در واقع آنها امیدوارند با سرمایهگذاری در نمادهای ارزشمند بورسی و کشف میزان ارزشمندی آنها در آینده، شاهد افزایش قیمت باشند.
در چنین سهمهایی معیارهای بنیادی نظیر سود نقدی، ارزش دفتری، بازدهی و سایر عوامل، نسبت به معیارهای مشابه در سایر سهمها کمتر است. به همین دلیل است که قیمت سهام ارزشمند در بورس ارزانتر از سایر سهام است.
بیشتر بخوانید
بررسی ویژگیهای سهم ارزشمند در بورس
گفتیم که برای شناسایی سهمهای ارزشمند در بورس، باید به عوامل متعددی توجه کرد. در ادامه چند مورد از این عوامل را بررسی میکنیم.
- نمادهای ارزشمند بورسی در قیاس با سایر نمادهای همان صنعت، از لحاظ بازدهی، سود نقدی، ارزش دفتری و سایر متغیرهای اقتصادی، میزان کمتری دارند. یعنی با بررسی متغیرهایی مانند P/E میتوانیم به ارزان بودن سهم پی ببریم.
- سهام ارزشی سهام شرکتهایی هستند که بر طبق اصول تحلیل بنیادی وضعیت مناسبی دارند. اما شرایط بازار مانع از قیمتگذاری آنها با توجه به ارزش ذاتی دارایی شده است.
- اعداد پایین در نسبت P/E نشاندهنده ارزشمندی سهم هستند.
- بر خلاف مورد قبلی، در این سهمها نسبت سود تقسیمی به قیمت یا D/P بالاتر است.
- نسبت فروش به قیمت سهم یا S/P و همچنین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار یا B/P در سهام ارزشمند بورسی بالاست.
سهام رشدی چیست؟
برخلاف سهام ارزشمند در بورس، سهام رشدی نسبت به جریانهای نقدی، بازده، سود نقدی یا ارزش ذاتی قیمت بالاتری دارد. یعنی این سهام در قیمتی بالاتر از ارزش ذاتی خود قیمتگذاری شدهاند. از آنجا که این سهام در یک دوره، رشد بیشتری نسبت به میانگین خود داشتهاند، هنوز هم سرمایهگذاران، رشدی سریعتر از میانگین را برای آنها انتظار دارند.
درست به همین دلیل است که شرکتهایی که سهامشان رشدی است، درآمدی بیش از میانگین بازار دارند. در نتیجه عملکرد بهتری هم دارند. بیشتر شرکتهایی که هنوز به مرحله بلوغ نرسیدهاند و معمولا سود نقدی پرداخت نمیکنند سهامشان رشدی است.
این شرکتها سودشان را مجددا به پروژههای سرمایهگذاری تزریق میکنند. به همین خاطر است که سرمایهگذاران به این فرصتها بیشتر توجه دارند. آنها نسبت به رشد این شرکتها در آینده خوشبین هستند و از آن بهرهمند خواهند شد.
میزان رشد چنین شرکتهایی معمولا از میانگین بیشتر است. برای اندازهگیری میزان رشد این شرکتها هم به متغیرهایی نیاز است؛ متغیرهایی از جمله افزایش میزان فروش و سود. پس میتوان گفت بازدهی سهام رشدی از طریق افزایش سود و قیمت سهام شرکت حاصل میشود.
بررسی ویژگیهای سهام دارای رشد
همانطور که گفتیم، این سهام ویژگیهای خاصی دارند. برای اینکه بتوانیم سهام رشدی را از سهام ارزشمند در بورس تشخیص دهیم، باید به این موارد دقت کنیم:
- سهام رشدی هم به لحاظ سوابق عملکردی و تاریخی و هم از نظر آینده و بر طبق پیشبینیها، رشد بالایی دارند. در حقیقت گذشته این سهام موجب میشود که در آینده از آنها رشد بالایی را انتظار داشته باشیم. هفته آینده چه سهامی بخریم؟
- تحلیلگران پیشبینیهای قیمتی بسیار بالایی را برای این سهام ارائه میکنند. در واقع این سهام رشدی چندبرابری دارند.
- بررسی وضعیت سودآوری این سهمها، تصویری از وضعیت آینده نماد را در اختیار افراد قرار میدهد. انتظار میرود که این سهام با توجه به سود سالانه پیش از مالیات، میزان EPS، فروش و … عملکرد بهتری در مقایسه با سایر صنایع و سهام داشته باشند. یعنی انتظار میرود که عدد و رقمهایی بالاتر در حاشیه سود این نوع از سهام وجود داشته باشد.
- ROE یا میزان بازده حقوق صاحبان سهام نیز یکی دیگر از معیارهایی است که برای تشخیص سهام رشدی باید به آن توجه شود.
کاربرد نسبت قیمت به درآمد در شناسایی سهام ارزشمند و در حال رشد
همانگونه که تا کنون به آن اشاره کردیم، نسبت P/E یا قیمت به درآمد یکی از متغیرهایی است که بر اساس آن میتوان سهام رشدی و یا سهام ارزشمند در بورس را شناسایی کرد. به طور کلی در ارزشگذاری نماد شرکتهای مختلف به این متغیر بسیار توجه میشود.
نسبت P/E را میتوان از تقسیم قیمت سهم به سود سالانه محاسبه کرد. عدد به دست آمده به سرمایهگذار نشان میدهد که او باید چه مدتزمانی را منتظر باشد تا بتواند اصل سرمایه خود را به دست آورد.
سهام در حال رشد بخریم یا سهام ارزشمند؟
سهامداران و سرمایهگذاران همیشه دغدغههای فراوانی در انتخاب میان داراییهای مالی مختلف دارند. در واقع این انتخاب میتواند بر بازدهی مورد انتظار سهامداران اثر مستقیم بگذارد. به طور کلی با توجه به بازههای زمانی متفاوت و ریسکهای موجود باید بیشترین سود حاصل شود.
همانطور که از توضیحات بالا برمیآید، سرمایهگذاری در نمادهای ارزشمند بورسی در مقایسه با شرکتهای رشدی از ریسک کمتری برخوردار است. از سوی دیگر بازدهی سهام رشدی هم بسیار بیشتر از سهام ارزشمند است.
پیشتر گفتیم که سهامداران سهام ارزشمند توقع ندارند که سهم قیمتهای بالایی را لمس کند. آنچه که این سهامداران را مجاب به خرید میکند، قیمت فعلی آنهاست؛ چرا که پایینتر از ارزش ذاتیشان است. از همین رو سهامداران امیدوارند که در آینده، سهم به قیمتی برابر ارزش ذاتی خود دست پیدا کند.
پس میتوان گفت که سرمایهگذاران باید بر اساس میزان تحمل و پذیرش ریسک، یکی از دو سهام رشدی یا ارزشمند در بورس را انتخاب کنند. البته برای اینکه سبد سهام متنوع باشد و بتوان مدیریت ریسک را بهتر و کارآمدتر انجام داد، میتوان درصدی از هر دو نوع سهام را در سبد نگهداری کرد. به این ترتیب انتظار نتایجی بهتر وجود دارد.
با این حال، زمانی که بازار وضع مساعدی دارد، یک فرصت مناسب برای خرید سهام رشدی است. در چنین شرایطی اقتصاد رو به رشد است و ارزیابی قیمت سهام، به شکلی معقول انجام میشود. در این مواقع، نمادهای بورسی سودآوری بیشتری دارند. در سمت مقابل، زمانی که بازار در رکود است و یا منطقی پشت قیمتگذاری سهام مختلف وجود ندارد، معقولتر آن است که در سهام ارزشی سرمایهگذاری کنیم.
پس با توجه به محدودههای زمانی متفاوت و نوسان بازار و رشد و رکود آن، میزان سرمایهگذاری در سهام رشدی و سهام ارزشمند در بورس متفاوت خواهد بود. همچنین چیدمان متنوع سبد سهام نیز به طور کلی حائز اهمیت است.
جمعبندی
سرمایهگذاران در بازار سهام بر مبنای میزان ریسکپذیری خود استراتژیهای سرمایهگذاریشان را مدیریت میکنند. در این میان، افرادی که ریسکپذیری کمتری دارند معمولا به دنبال سهامی هستند که ارزشمند بوده و با قیمتی پایینتر از ارزش ذاتی خود معامله میشوند.
اما افرادی که ریسکپذیری بیشتری دارند، به سهمهایی علاقه نشان میدهند که در حال رشد هستند و کارشناسان پیشبینی میکنند که این سهمها در آينده رشدی شارپی داشته باشند. سرمایهگذاران برای شناسایی این سهمها باید عواملی از جمله نسبت P/E را بررسی کنند و طبق استراتژی خود برای خرید آنها اقدام کنند.
الان سهام بخریم؟
رکنا: بیش از 99 درصد سهامداران به دنبال فرصتی برای فرار از تله بیاعتمادیاند.
به گزارش رکنا، تعطیلات نوروز هم تمام شد اما حکایت بورس ، همچنان باقی است. بیش ۹۹ درصد از سهامداران به دنبال فرصتی برای فرار از تله بیاعتمادیاند و درصد ناچیزی که شامل حقوقیها و بورس بازان حرفهای است منتظرند که ارزش سهام، باز هم کاهش یابد تا در کمترین نرخ ممکن، خرید کنند. این دو «میل»، تا باقی است حکایت هم چنان باقی است و نه مجنون به لیلی میرسد و نه ناقه به فرزندش. اما راهحل خروج از این وضعیت، با رهاسازی بازار بورس ممکن نیست. شرایط اجتماعی و اقتصادی حاکم بر بازار، راهحلی متناسب میطلبد. در این نوشته میخواهیم به این مهم بپردازیم.
سال منحصر به فرد بورس
بازار بورس در سال ۱۳۹۹ سالی تاریخی و منحصر به فرد را گذراند. صرف نظر از نوسانات جزئی، در طول سال، روند تمام تغییرات شاخص بورس در دو جمله خلاصه میشود:
این ریزش و این صعود در کنار ورود میلیونها سهامدار جدید به بازار بورس، یقیناً در تاریخ بورس ایران بیسابقه است. سهامدارانی که از طبقات و اقشار مختلفی هستند، از کارگران، کشاورزان، روستائیان، زنان خانهدار، دانشجویان، سربازان، پزشکان، مهندسان و اساتید دانشگاه گرفته تا بنگاههای بزرگ حقوقی و سهامداران بزرگ و بورس بازان حرفه ای.
گروه اول از لحاظ جمعیت بیش از ۹۹ درصداند اما ارزش دارایی آنها کمتر از یک درصد است. گروه دوم (یعنی حقوقیها و بورس بازان حرفه ای) کمتر از یک درصداند اما ارزش سهمشان بیش از ۹۹ درصد بازار است. اگثریت گروه اول با تشویق مسئولان بلندپایه نظام، تبلیغات رسانه ملی و شبکههای اجتماعی و البته بدون تجربه و آموزش کافی وارد بورس شدند بیشک این حجم بیسابقه از ورود تازه واردان، از عوامل گسترش بورس و بیست برابر شدن تعداد سهامداران در بورس است. گروه دوم اغلب از سالها قبل هم در این بازار و هم در سایر بازارهای جانشین حضور داشته و دارند. و البته صاحب آموزش و تجربه کافیاند.
ورود بی سابقه سرمایه
رشد شش برابری و بیسابقه نقدینگی در هشت سال اخیر و رکود مسکن و کوچک بودن ظرفیت بازارهای موازی از جمله ارز و طلا و تشدید تورم و بیکاری و رکود اقتصادی به سه علت سوءمدیریت، فساد گسترده و تحریمها و نهایتا کسری بودجه بیسابقه دولت، تمام شرایط لازم برای همه بازیگران را فراهم ساخت تا شاهد ورود بیسابقه سرمایههای عظیم به بورس باشیم آن صعود بیمانند رقم بخورد و از طذف دیگر رفتار تودهای سهامداران خرد، نداشتن تجربه و آموزش کافی، جذاب تر شدن بازارهای جانشین مانند ارز و طلا و مسکن و بالفعل شده بیاعتمادی به بازار سرمایه و بورس و نداشتن برنامهای روشن توسط سازمان بورس برای اتفاقات جدید و اتخاذ تصمیمات غیر علمی و کارشناسی نشده و. باعث ریزش بیسابقه بورس و بر باد رفتن پس اندازهای سهامداران خرد شدیم مسئله به همیج جا ختم نشد این ریزش نفس گیر همچنان ادامه دارند و سهامداران جزء چنان کامشان تلخ شده و چنان این تلخی ذره ذره بر جانشان مینشیند که کامشان به این راحتی تغییر نمیکند و تنها راه رهایی را خروج از بازار بورس میدانند و البته این نیز برای اثریت آنها ممکن نیست.
تله بی اعتمادی
الان بورس دچار مسئله، شده است، صورت مسئله از این قرار است که از نیمه تابستان تاکنون، سهامداران آب شدن سرمایههای خود را مشاهده میکنند، صبر و شکیبایی آنان به پایان رسیده و بخش اعظم سرمایههای خود را از دست داده و هیچ گونه امیدی به بهبودی آن در آینده ندارند، به عبارت دیگر بورس در شرایط فعلی در "تله بیاعتمادی" ا سهامداران خرد و "تله ارزندگی" سهامداران حرفهای و حقوقی افتاده است. درواقع، اغلب سهامداران به دلیل طولانی شدن ریزش بورس، به دنبال خروج از بورساند و اقلیت ناچیزی از سهامداران حرفهای و حقوقیها به دنبال خرید سهام در پایینترین نرخ ممکناند. این است که هر روز شاهد تشکیل صف فروش برای انواع سهام هستیم و بازار، سراسر قرمزپوش میشود. از آن طرف خریداری نیست و روز بعد همان سهام با نرخ پایینتری عرضه میشود و سهامداران حرفهای و سهامداران بزرگ از جمله بخش حقوقی، میبینند که هرچه بیشتر صبر کند سهامی که میخواهند بخرد ارزان تر و ارزندهتر میشود. امروز ارزندهتر و ارزان تر از دیروز و فردا ارزندهتر و ارزان تر از امروز، و تا زمانی که شاخص بورس درحال سقوط است و هیچ سیگنال موجهی برای رشد آن وجود ندارد صبر میکنند تا بورس هرچه بیشتر ریزش کند وقتی به کمترین مقدار ممکن رسید، و از ان پایین تر نرفت شروع به خرید سهام خواهند کرد تا هفته آینده چه سهامی بخریم؟ آن زمان، این سهامداران در «تله ارزندگی» گیر افتادهاند و به نظر میرسد تا زمانی که صف فروش وجود دارد از این تله رها نخواهیم شد. تله دوم که برای کل بازار بورس و حیات آن در آینده اقتصاد ایران بسیار مخرب است، تله بیاعتمادی است. قانون حاکم بر مسئله اعتماد اجتماعی این است که اعتماد ذره ذره بهدست میآید اما یکباره از دست میرود. و وقتی از دست رفت بسار طول خواهد کشید تا دوباره خاصل شود نکته دوم این که بیاعتمادی به بورس که بیارتباط به بیاعتمادی به مسئولان اقتصادی نیست، میتوانید به راحتی به سایر زیر بخشهای اقتصادی سرایت کند که آثار تخریبی آن میتواند رشدی تکاثری به خود بگیرد. این تله در طول هشت ماه اخیر هر روز عمیقتر شده است. هریک روز که میگذرد، سهامداران بیاعتمادتر میشوند و درخواست خروج از این تله، افزایش مییابد. از لحاظ مردم سالاری، مشارکت در بورس توسط اکثریت خانوادههای ایرانی میتوانست به هموار کردن مسیر اقتصاد ایران در جهت منطقی کردن نسبت اقتصاد واقعی به اقتصاد رانتی، واگذاری نسبتاً سالم شرکتهای دولتی به مردم، رشد فرهنگ سرمایهگذاری، سهیم شدن آحاد جامعه در سود شرکتهای بزرگ، عمیق شدن مشارکت مردم و. منجر شود. اما متأسفانه با این وضعیت پیش آمده، ممکن است همه این شاخصها خرابتر از سالهای قبل گردد. تا زمانی که سهامداران تشکلی ندارند که بتوانند بر سر منافع جمعی به تفاهم برسند و اراده خودشان بر بازار بورس تحمیل کنند، تله بیاعتمادی هر روز عمیقتر میگردد و خروج از آن سختتر.
حرفه ای ها در انتظارند
بخش اقلیت سهامداران حرفهای و حقوقی نیز حاضر نیستند از منفعت آینده ناشی از این تله چشم پوشی کنند بنابراین نیروهای داخلی در بازار بورس به تنهایی انگیزه لازم را برای خروج از وضعیت بحرانی بورس ندارند، و با تداوم این وضعیت گروه اول میخواهند هرچه زودتر بفروشند چون میبینند هر روز بدتر از روز قبل است اما گروه دوم دنبال خرید ارزنده تراند و میبینند اگر فردا بخرند بهتر از امروز است زیرا با نرخ تضمینی ۱۸ تا ۲۰ درصدری بانکها و ۲۱ درصدی صندوقهای بورسی، منطق اقتصادی ایجاب میکنند که امروز سهام نخرند چون خرید امروز هم باعث از دست دادن نرخ سود بانکی و صندوق هاست و هم ضرر ناشی از کاهش نرخ سهام در فرداهای بیشتر را به دنبال دارد. سهامداران جزء نمیتوانند صبر کنند چون با فروش سهام خود میتوانند از فرصت سود تضمین شده (در حدود بیست درصد بانکها و..) منتفع شوند و هم ضرر ناشی از کاهش تدریجی و نفس گیر و کشنده سهام را از خود دور کنند.
چه باید کرد؟
اقتصاددان بزرگ قرن بیستم، جان مینارد کینز وقتی بحران بزرگ ۱۳۳۰ اقتصاد سراسر کشورهای صنعتی را فلج کرد راهحلی را ارائه کرد که کاملاً متفاوت بود از آنچه تا آن موقع اقتصاددانان کلاسیک میگفتند؛ کلاسیکها معتقد بودند که نیروهای بازار قادرند هرگونه بحران و عدم تعادل را از بازار دور نمایند و در بلند مدت بازار خود به خود به تعادل خواهد رسید و توصیهشان به دولتها عدم دخالت در اقتصاد بود. اما کینز نشان داد که این توصیه در شرایطی که اقتصاد در «دام نقدینگی» افتاده کاربردی ندارد و به دولتها توصیه کرد که در چنین شرایطی باید در اقتصاد دخالت کنند و با افزایش هزینههای دولتی، تقاضای موثر را تحریک کنند تا تقاضای کافی برای خرید محصولات تولیدشده وجود داشته باشد کشورهایی که نسخه کینز را بکاربستند زودتر از بقیه از رکود بزرگ خارج شدند و البته در بحرانهای بعدی مخصوصاً بحران ۲۰۰۷ میلادی و بحران ناشی از کرونا، دولتها از همان نسخه استفاده کردند و با تزریق میلیاردها دلار به اقتصاد از عمیقتر شدن بحران و کوتاهتر کردن مدت آن کمک کردند، به طور خلاصه در تجربه جهانی، همه اقتصاددانان آموختند که بازار نمیتواند همیشه اقتصاد را به تعادل برساند و یا همیشه نفع اجتماعی را در بلند مدت تضمین کند. مباحث شکست بازار که امروزه در اقتصاد بخش عمومی جایگاه ویژهای یافته توضیح دیگری از همین مسئله است امروزه نمیتوان محیط زیست، امنیت و سایر کالاهای عمومی را به بازار آن هم بازاری که دارای ساختاری غیر رقابتی است سپرد.
وضعیت بورس ایران شباهت بسیاری به شرایط اقتصادی رکودها و بحرانهای بزرگ دارد. چرا نباید نگران مهمترین کالای عموی که بنیان همه مناسبات کم هزینه اقتصادی است یعنی «اعتماد و سرمایه اجتماعی» در زیر سیستمهای اقتصادی باشیم؟ در چنین شرایطی ترس از دخالت منطقی و بجای سیاستگزاران اقتصادی ولو در کوتاه مدت، به نفع چه کسی است؟ تداوم این وضعیت باعث رسیدن به خیر عمومی است یا در راستای منفعت اقلیت؟ آیا نباید در چنین وضعیتی در این مسئله تامل بیشتری کنیم؟
راه حل های پیشنهادی
در شرایط فعلی، بورس ایران از یک طرف در «تله بیاعتمادی» دست و پا میزند و هر روز که میگذرد بیش از پیش در این تله فرو میافتد و از طرف دیگر خریداران بالقوه به دنبال نفع شخصی خود امروز تمایلی به خرید ندارند و آن را به تعویق میاندازند به عبارت دیگر در این بین ما به «روز»ی نمیرسیم که هم فروشندگان بالفعل امروز خواهان فروش باشند و هم خریداران بالقوه (بوس بازان و سهامداران حرفهای و حقوقی ها) به صورت بالفعل همین امروز خواهان خرید همزمان باشند و با تداوم «تله بیاعتمادی» و تداوم «تله ارزندگی» این دو به هم نمیرسند در واقع نیروهای درگیر در بورس به صورت خودکار نمیتوانند بورس را از این تلهها خارج سازند.
به نظر میرسد مهمترین جزء راهحل مسئله، این است که اول بپذیریم بورس در تله بیاعتمادی و تله ارزندگی گیر کرده است. و نیروهای بازار بورس به تنهایی قادر نیستند بازار را به تعادل جدید برسانند.
نکته مهم دیگر این است که ارزش اسمی اغلب سهام براساس همه شاخصهای اقتصادی بسیار کمتر از نرخ واقعی آنهاست؛ مثال ساده آن بورس فلزات، پالایشگاهها، بانکها و مخابرات است که با یک دانش تخصصی قابل مشاهده است.
راهحل پیشنهادی نمیتواند از دو گزاره بالا تأثیر نپذیرد، گزاره اول به ما دیکته میکند اولاً دولت باید در شرایط فعلی در بورس دخالت کند، ثانیاً با جلوگیری از ریزش بورس درصدد بازسازی اعتماد از دست رفته باشد. زیرا برای همه نظامهای اقتصادی سرمایهای بالاتر از سرمایه اجتماعی که اعتماد مهمترین جزء آن است وجود ندارد از دست دادن کامل این سرمایه به معنی افتادن در سراشیب سقوط و فروپاشی است، ثالثاً برای سهامداران خرد انگیزه کافی برای ماندن در بازار بورس فراهم گردد. هزینهای که از دست دادن سرمایه اجتماعی، در آینده برای نظام دارد آن قدر بزرگ است که انجام هر هزینهای را در کوتاه مدت، توجیه پذیر میسازد. رابعا اگر قبول کنیم که درحالحاضر ارزش اغلب سهام به مراتب کمتر از ارزش واقعی آن هاست به عبارت دیگر اغلب آنها بسیار ارزنده هستند و در بلند مدت رشد خواهند کرد میتوانیم از این گزاره برای ایجاد شرایط لازم برای پایان دادن به انتظار سهامداران بزرگ و حقوقیها برای به تعویق انداختن خرید و برای برابر کردن ارزش فعلی امروز و ارزش انتظاری فردا در نگاه اغلب سهامداران خرد استفاده کنیم.
یک راهحل ساده و کمهزینه برای مسئولان بورس و دولت این است که برای مدتی البته فقط برای مدتی محدود که لزومی ندارد مدت آن اعلام شود حد پایین نوسانات نرخ سهام را صفر قرار دهند؛ تعیین این دامنه هزینهای بر دولت تحمیل نمیکند اما از ریزش بیشتر سهام جلوگیری میکند و این احساس که سهامداران، شاهد آبشدن پساندازهای خود هستند را از بین میبرد. در میان مدت کافی است دوباره شاخصها رشد کنند، اعتماد تا اندازه زیادی بازسازی میشود، پرداخت سود ۲۵ درصد برای سهامداران جزء، قدم مبارکی است اما کافی نیست، اختصاص بخش بیشتری از صندوق ذخیره ارزی به خرید سهام در بورس، موظف کردن سهامداران حقوقی به رعایت ضوابطی که به حفظ بازار کمک کند و پذیرش مسئولیت اجتماعی و ارزیابی مجدد دارایی شرکتهای دولتی، بانک ها، پالایشگاهها و صنایع فلزی و غیرفلزی و پرداخت سود در قالب افزایش سرمایه و جایز و. میتواند بخشی از راهحل خروج از وضعیت فعلی باشد.
من اطمینان دارم اعلام و اجرای این سیاست و ادامه آن تا زمانی که بورس تعادل معقول تری پیدا کند کافی است که به رشد شتاب ورود به دره بیاعتمادی پایان دهد و با کنترل رشد شتاب در کنار سایر تدابیر از جمله بستههای مشخص حمایتی (البته برای مدت کاملا محدود و با اعلام قبلی) میتوان دوباره شاهد نقش آفرینی بورس در توزیع عادلانه تر درآمدها هفته آینده چه سهامی بخریم؟ و ثروت در اقتصاد، تقویت بنیاد اقتصادی اکثریت خانوارهای فقیر و متوسط، رشد فرهنگ سرمایه گذاری، دور شدن از ساختار رانتی اقتصاد، تقویت تولید با افزایش مشارکت واقعی مردم و مردمی شدن اقتصاد در سال و جهش تولید و رفع موانع آن باشیم.
اگر مسئولان این نخستین قدم اول را بپذیرند و به کار ببندد میتوان راجع به سایر اجزای این بسته به صورت دقیق تر و تفصیلی تر صحبت کرد.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.
دیدگاه شما