تعداد معاملات سهام در بورس

آموزش رصد لحظه‌ای بورس + ویدئو

انواع معاملات در بورس

مقررات حاکم بر بورس ، انواع معاملات بورس را تعیین و در هر مورد تکالیف و تعهدات طرفین و کارگزاران آنها را مشخص کرده است. معاملات سهام در بورس به سه نوع عادی، عمده و بلوکی تقسیم و به شیوه حراج انجام می شود. خریدار و فروشنده ناگزیرند برای انجام این معاملات بورسی به کارگزار مراجعه نمایند.

۱-معاملات عادی (خرد)

معاملات عادی آن دسته از قراردادها هستند که در تمام روزهای کاری بورس به منظور خرید و فروش سهام منعقد می شوند. معامله خرد عنوانی است که معامله گران و فعالان بازار به این معاملات روزمره اطلاق می کنند و در مقررات چنین عنوانی به کار نرفته است. انجام معاملات عادی مشمول شرایط و مقررات مخصوص به خود می باشد.

الف. تعیین قیمت سهام در بورس

بر خلاف معامله سهام در خارج از بورس که بدون هیچ گونه محدودیتی انجام تعداد معاملات سهام در بورس می شود، برای تعیین قیمت سهام در بورس قواعد محدود کننده ای وضع شده است. قیمت سهام در بورس بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود اما دامنه تغییر قیمت، دامنه محدودی است که به پیشنهاد هیات مدیره بورس تعیین می شود و اصطلاحا دامنه نوسان روزانه قیمت نامیده می شود. به موجب بند ۱۸ ماده ۱ آئین نامه معاملات در بورس اوراق بهادار تهران مصوب 1385 شورای بورس، دامنه نوسان قیمت، پایین ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه، طی یک یا چند جلسه رسمی معاملاتی بورس، قیمت می تواند نوسان داشته باشد.

ب. محدودیت حجمی و حجم مبنا در خرید سهام بورس

معیار دیگری که در تعیین قیمت سهام موثر می باشد، حجم مبنا است. حجم مبنا تعداد اوراق بهادار از یک نوع است که هر روز باید مورد داد و ستد قرار گیرد تا کل درصد تغییر آن روز در تعیین قیمت روز بعد ملاک باشد . بورس بر اساس محاسبات ریاضی تعداد سهام هر شرکت که باید در هر روز کاری معامله شود تا قیمت سهام بر آن مبنا تعیین گردد را اعلام می کند. در تعیین حجم مبنا میزان سرمایه شرکت ها موثر است.

محدودیت حجمی محدودیت دیگری برای بر اصل آزادی قراردادها در معاملات بورس محسوب می شود به این معنی که هر شخص در زمان واحد حق خرید یا فروش بیش از درصد تعیین شده سهام در بورس را ندارد.

ج. پرداخت مبلغ و انتقال سهام در معاملات بورس

پس از وقوع معامله، بحث پرداخت ثمن و دریافت ثمن مطرح می شود.

ماده ۱۱ آیین نامه معاملات بدین منظور مدت سه روز کاری را تعیین کرده است. وجوه مربوط به سهام معامله شده در بورس همراه با وکالت نامه فروش سهام و اصل سهام باید حداکثر تا ۷۲ ساعت از تاریخ معامله بین کارگزاران خریدار و فروشنده رد و بدل گردد. کارگزار فروشنده موظف است تشریفات مربوط به انتقال سهام معامله شده را ظرف ۷۲ ساعت (سه جلسه معاملاتی) از تاریخ معامله انجام داده و سهام را تحویل خریدار نماید.

نقض تعهد در معاملات خرد سهام بورس

اولین شرط مسئولیت قراردادی وجود پیمانی نافذ و الزام آور میان زیاندیده و خوانده دعوا است. هرجا که تعهد ناشی از قرارداد انجام نشود و اجرای مستقیم آن امکان نداشته باشد مسئولیت قراردادی مطرح است.

نقض تعهد در معاملات خرد سهام بورس در روابط خریدار و کارگزار قابل تصور است، به این صورت که ممکن است خریدار وجه را به موقع به کارگزار نپردازد یا اصلا پرداخت نکند.

در روابط بین فروشنده و کارگزار وضعیت بر عکس است یعنی ممکن است کارگزار وجه ناشی از معامله را به مشتری پرداخت نکند. در آراء صادره ملاحظه می شود هرگاه تقصیر کارگزار موجب ورود خسارت به مشتری شده باشد هیات داوری کارگزار را محکوم به جبران خسارت نموده و تعهدی یا تفریط وی مانند هر قرارداد نمایندگی دیگر موجب مسئولیت او شده است.

همچنین در روابط شرکت کارگزاری و سپرده گذاری نیز نقض تعهد و عدم پرداخت به موقع وجوه امکان پذیر است، موضوعی که تسویه معاملات را بسیار بیشتر با مشکل مواجه می کند. چرا که عدم ایفای تعهدات یک کارگزار بر کل پروسه تسویه در بازار اوراق بهادار تاثیر می گذارد و ضمانت اجراهای عادی برای پوشش خسارت ناشی از اقدام کارگزار کفایت نمی کند.

متاسفانه در روابط بین کارگزاران و مشتریان آنها در ایران، قرارداد جامعی که حدود حقوق و تعهدات طرفین را تبیین کند وجود ندارد. صرفا دستور خرید و فروش سهام و فرم هایی که بعضا ناقص و بسیار محدود هستند در روابط بین آنها حاکم است، موضوعی که نه منافع کارگزار را تامین می کند و نه منافع مشتری کارگزاری را، با این حال همین فرم های ناقص، نقش قرارداد را ایفا می کنند.

تنها قرارداد موجود قرارداد عضویت در صندوق تضمین است که در دستورالعمل صندوق تضمین تسویه معاملات بورس اوراق بهادار تهران پیش بینی شده است. هدف از تاسیس این صندوق جلوگیری از بروز بحران ناشی از نقض تعهدات یک عضو بوده است. در این دستورالعمل واژه نکول به جای نقض تعهد به کار رفته و اینگونه تعریف شده است: عدم پرداخت بدهی ناشی از معاملات اوراق بهادار در موعد مقرر در روز تسویه توسط اعضای پایاپای .اما از آنجا که هیچ محدودیت حجمی برای کارگزاران در معاملات سهام وجود ندارد لذا سقف تعهد آنها نامحدود است و صندوق توانایی جبران تمام این موارد را ندارد لذا در ماده ۴ دستورالعمل تضمین پیش بینی شده است که صندوق تضمین حداکثر تا سقف منابع قابل پرداخت خود و در چارچوب مفاد این دستورالعمل نسبت به پوشش نکول اعضا اقدام می نماید.

در صورت نکول عضو در شرایط زیر موضوع توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی به مرجع رسیدگی به تخلفات ارجاع می شود:

• در صورتی که تامین بدهی نکول شده عضو، بر اساس دستورالعمل از محل منابع صندوق تضمین ممکن نباشد.
• در صورتی که بدهی نکول شده عضو بر اساس دستور العمل از محل منابع صندوق پرداخت شده لکن عضو نکول کرده در مهلت های مقرر نسبت به باز پرداخت آن به همراه جریمه تاخیر مربوطه به صندوق تضمین خودداری نماید.
• در صورتی که عضو، در یک دوره سه ماهه مرتکب نکول بیش از یک روز کاری شود.

شرکت سپرده گذاری مرکزی جهت وصول مطالبات صندوق تضمین از هر عضو نسبت به طرح دعوی از مجرای کمیته سازش و هیات داوری اقدام می نماید.

۲-معاملات عمده

در بورس تهران معاملات عمده بر اساس تعداد سهام موضوع معامله و سرمایه شرکت تعیین می شوند. مطابق بند ۱۹ ماده ۱ دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران :(( معامله عمده ، معامله ای است که تعداد سهام یا حق تقدم قابل معامله در آن، در شرکت هایی که سهام پایه آنها بیش از سه میلیارد عدد است، بزرگتر یا مساوی ۵ درصد باشد.)) به عبارتی با توجه به مبلغ اسمی سهام که صد تومان است در شرکت هایی با سرمایه بیش از سیصد میلیارد تومان، معامله بیشتر از یک درصد سهام و در شرکت هایی با سرمایه مساوی یا کمتر از سیصد میلیارد تومان، معامله بیش از ۵ درصد سهام شرکت در زمره معاملات عمده تلقی می شود. در معاملات عمده دامنه نوسان قیمت و محدودیت حجمی اعمال نمی شود.

بنابراین در معاملات عمده باید حداقل یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد:

• تعداد سهام مورد معامله، از کل سهام آن شرکت به میزان معینی بیشتر باشد؛
• حجم معاملات آن، طی یک دوره معین از کل حجم معاملات بازار بیشتر باشد.

دلیل وضع مقررات خاص برای معاملات عمده، اهمیتی است که عمدتا معامله این تعداد سهام در برنامه کسب و کار شرکت و در نتیجه تصمیم سرمایه گذاران و قیمت سهام دارد. نوعا معاملات این میزان سهام توسط اشخاصی صورت می گیرد که قصد مدیریت شرکت را داشته باشند.

بنابراین با توجه به تاثیر این معاملات نه تنها همه سهامداران باید از چنین معاملاتی مطلع باشند بلکه شرایط رقابت برای تصاحب آن و قیمت معامله با معاملات عادی نیز بایستی تفاوت داشته باشد.

معاملات عمده به دو نوع معاملات عمده ی عادی و معاملات شرایطی تقسیم می شوند؛ در نوع معاملات عادی، نقل و انتقال ثمن و سهام در مدت ۳ روز کاری انجام می شود، اما در معاملات عمده شرایطی، خارج از ساز و کار بورس و یا فرابورس، پرداخت بخشی از وجه به صورت مدت دار انجام می شود.

عدم ایفای تعهدات در معاملات عمده سهام بورس

نحوه ورود خسارت و جبران آن در معاملات عمده با معاملات خرد متفاوت است. این خسارت در سه مرحله قابل تصور است:

۱- نقض تعهد فروشنده پس از انتشار اطلاعیه معامله عمده و قبل از تعیین برنده معامله؛

۲- نقض تعهد خریدار پس از برنده شدن در رقابت و پیش از قطعیت معامله؛

۳- نقض تعهد فروشنده پس از تعیین برنده رقابت و پیش از قطعیت معامله.

نقض تعهد در معاملات بورسی علاوه بر ضمانت اجراهای حقوقی دارای ضمانت اجرای انضباطی نیز می باشد.

۳. معاملات بلوکی

سفارشی که برای خرید یا فروش بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهادار ثبت می گردد، معامله ی بلوکی نامیده می شود. در معاملات بلوکی نیز درست مانند معاملات عمده، قواعد مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمی شود.

در ایران یک بازار مجزا برای انجام معاملات بلوکی ایجاد شده که به آن بازار بلوک گفته می شود و ساعت شروع و پایان و طول هر جلسه معاملاتی در آن مانند بازار عادی می باشد. به طور معمول، سرمایه گذاران حقوقی وارد معاملات بلوکی می شوند. در معاملات بلوکی، سرمایه گذاران می توانند سهام و حق تقدم قابل معامله ی بورسی را در شرایطی که حجم آن حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم سفارش در بازار عادی و یا ارزش معامله ای آن معادل ۲۰ میلیارد باشد را در این بازار معامله کنند؛ البته در شرایطی که این پیشنهاد مشمول نصاب های معامله عمده نباشد.

تأثیر اعلام سهام شناور بر حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام

2 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه بین‌المللی قزوین، قزوین، ایران.

3 دانشجوی دکتری مهندسی مالی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران.

چکیده

هدف این مقاله، مطالعه رابطه بین اعلام میزان سهام شناور شرکت‌ها با حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا، تعداد 188 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی و جهت آزمون فرضیه‌ها از داده‌های تلفیقی با اثرات ثابت و نرم افزار Eviews 6 استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بین اعلام میزان سهام شناور شرکت‌ها و حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام رابطه معنی‌دار وجود نداشته ولی شرکت‌های بزرگ‌تر از میزان معاملات، نوسان‌پذیری بازده و همچنین میزان بازدهی سهام بیش‌تری در بورس اوراق بهادار تهران برخوردار بوده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که اعلام سهام آزاد شناور تأثیری بر حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام نداشته است.
The aim of this study was to investigate the relationship among declaration the rating of companies' floating stocks and amount of transactions, fluctuation-acceptance and return of companies which have been accepted in Tehran stock exchange. For these reasons, 188 numbers of companies which have been accepted in Tehran stock exchange has been investigated and for studying hypothesis, combining data with constant impact and also econometrics software EVIEW 6 has been used
Findings of the research demonstrate that during the period of study there is no meaningful relationship between declaration the companies' floating stocks and amount of transactions, fluctuation-acceptance and the return of stocks but larger companies have great amount of transactions, fluctuation-acceptance of return and return rating in Tehran stock exchange. This issue shows that Iran's capital market is not efficient and therefor declaration of free floating stocks has no impression on amount of transactions, fluctuation-acceptance and stocks return.

Keywords: Free Floating Stocks, amount of Transactions, Fluctuation-Acceptance of Return, Return.

کلیدواژه‌ها

• سهام آزاد شناور
• حجم معاملات
• نوسان‌پذیری بازده و بازده

20.1001.1.23830379.1397.10.39.10.4

اصل مقاله

تأثیر اعلام سهام شناور بر حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام

احمد مدرس

تاریخ دریافت: 25/04/1397 تاریخ پذیرش: 29/06/1397

چکیده

هدف این مقاله، مطالعه رابطه بین اعلام میزان سهام شناور شرکت‌ها با حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا، تعداد 188 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی و جهت آزمون فرضیه‌ها از داده‌های تلفیقی با اثرات ثابت و نرم افزار Eviews 6 استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بین اعلام میزان سهام شناور شرکت‌ها و حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام رابطه معنی‌دار وجود نداشته ولی شرکت‌های بزرگ‌تر از میزان معاملات، نوسان‌پذیری بازده و همچنین میزان بازدهی سهام بیش‌تری در بورس اوراق بهادار تهران برخوردار بوده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که اعلام سهام آزاد شناور تأثیری بر حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام نداشته است.

واژه‌های کلیدی: سهام آزاد شناور، حجم معاملات، نوسان‌پذیری بازده و بازده.

1- مقدمه

در جهان امروز ارتباط با مجموعه بازارهای مالی و تجاری گسترش روز افزون یافته است و با خود توسعه روابط اشخاص و جوامع را به همراه آورده است. لازمه چنین گسترشی وجود اطلاعات صحیح می‌باشد. در این بررسی اطلاعات موجود در بازار سرمایه که نقش اساسی در معاملات مالی هر کشوری دارد، کمک شایانی به بالندگی علوم مالی خواهد کرد. چرا که باعث می‌شود تا کسانی که به نحوی علاقمند به مشارکت در این بازار هستند با آگاهی بیش‌تری وارد این فعالیت شوند و در نهایت تصمیمات صحیح تری را اتخاذ نمایند. اگر چه در کشور ما بازار سرمایه همچون کشورهای دیگر که اهمیتی فراوان برای آن قائل‌اند، مورد توجه نیست، لیکن فراهم آوردن اطلاعات به روز دانشجویان و بقیه دانش پژوهان مقبول طبع است. ریسک و نرخ بازده دو فاکتور مهم و تأثیرگذار در مباحث مالی است، زیرا هر کسی به دنبال بازدهی از فعالیت خود می‌باشد و از ریسک به طور طبیعی گریزان است. اگر در مواقعی ریسک را می‌پذیرد، به جهت به دست آوردن بازده مورد انتظار با نرخ بالاتر از فعالیت خود است. یکی از شاخص‌هایی که بورس اوراق بهادار با آن سنجیده می‌شود میزان نقد شوندگی سهام مورد معامله است. همواره علاوه بر دو معیار نرخ بازدهی و ریسک، درجه نقد شوندگی دارایی‌ها نیز مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. عاملی که به طور مستقیم در میزان نقد شوندگی سهام یک شرکت مؤثر است، سهام شناور آزاد می‌باشد.

سهام شناور آزاد مقدار سهمی است که انتظار می‌رود در آینده نزدیک قابل معامله باشد. یعنی، درصورت وجود قیمت مناسب آن را برای فروش ارائه می‌کنند. از این رو، به نظر می‌رسد بررسی اثر عواملی مانند سهام شناور بر روی حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده، مفید بوده و بتواند برای نظام مالی کشور اطلاعاتی هر چند ناچیز به ارمغان آورد (عباسی و مارزلو، 90). یکی از سؤالات اساسی این است که: آیا بین سهام آزاد شناور شرکت‌ها با حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام رابطه‌ای وجود دارد؟ در صورتی که پاسخ مثبت باشد، نوع و تأثیر آن چگونه است؟ چه عواملی روی این ارتباط تأثیر می‌گذارند و تأثیر کدام عامل بیش‌تر است؟ هدف اصلی این تحقیق، پاسخ به پرسش‌های بالا است. بنابراین در این تحقیق رابطه بین سهام آزاد شناور شرکت‌ها با حجم معاملات، نوسان‌پذیری و بازده سهام بررسی می‌شود. نظر به این که توجه اکثر سرمایه‌گذاران و سهامداران به ریسک و بازده سهام شرکت‌ها است و تاکنون در ایران تحقیقات زیادی در این مورد انجام نشده است، این تحقیق می‌تواند راهگشای این موضوع مهم مالی و حسابداری گردد و مدارک تجربی را در این زمینه نیز ارائه نماید.

در یک تقسیم‌بندی کلی سهامداران به دو دسته تقسیم می‌شوند:

1) سهامداران راهبردی: سهامدارانی که معمولاً با اهداف مدیریتی و بلندمدت در سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند و سهام متعلق به آن‌ها جزء سهام شناور آزاد محاسبه نمی‌شود. معمولاً این سهامداران عبارت‌اند از: دولت، شرکت‌های وابسته به دولت، صندوق‌های سرمایه گذاری دولتی، مدیران و اعضای هیأت مدیره شرکت و بستگان آن‌ها، مؤسسین شرکت، کارکنان شرکت که به آن‌ها سهام وکالتی غیر قابل فروش اعطا شده باشد و شرکت‌های زیر مجموعه در صورتی که سهام شرکت اصلی را خریداری نموده باشند.

2) سهامداران غیر راهبردی: سهامدارانی که هدف اصلی آن‌ها از خرید و فروش سهام، کسب سود است و اهداف مدیریتی از خرید سهام یک شرکت ندارند. معمولاً این سهامداران عبارت‌اند از: اشخاص حقیقی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های بیمه، صندوق‌های تأمین اجتماعی و . .

با توجه به تقسیم‌بندی‌های فوق درصد سهام شناور آزاد هر شرکت براساس اطلاعات موجود در ترکیب سهامداران، درآخرین مجمع عمومی سالیانه محاسبه می‌گردد و در طول سال تغییرات ساختار مالکیت آن با اطلاعات زیر تعدیل می‌شود:

1) عرضه عمومی سهام جدید الانتشار به عنوان سهام شناور آزاد و عرضه اختصاصی این سهام به عنوان سهام راهبردی تلقی می‌گردد.

2) تغییرات در هیأت مدیره یا مدیرانی که سهامدار هستند.

3) به فروش رسیدن سهام متعلق به سهامداران راهبردی در نظر گرفته می‌شود.

براساس ادعاهای مطرح شده توسط کارشناسان، می‌توان تأثیرات نامطلوب سهام شناور پایین را به صورت زیر ذکرنمود:

• قیمت سهام شرکت‌هایی که سهام شناور کمی دارند، به شکلی غیرمنطقی افزایش می‌یابد. حتی در صورتی که این شرکت‌ها وضع مالی خوبی نداشته باشند.
• سهام شناور پایین موجب عدم استقبال بازار از سهام این شرکت‌ها می‌شود. چرا که سهام این شرکت‌ها از قابلیت نقد شوندگی پایینی برخوردار می‌باشد (قربانژاد، 85).

وجود سهام شناور پایین منجر به عدم صدور مجوز افزایش سرمایه تعداد معاملات سهام در بورس شرکت و در نتیجه اجرای طرح‌های توسعه‌ای شرکت با مشکل مواجه خواهد شد.

• در بازار سرمایه، سهامداران علاوه بر سود نقدی، انتظارکسب سود از محل افزایش قیمت‌ها را به شکل منطقی دارند. بنابراین، تمایل به خرید سهام شرکت‌هایی پیدا می‌کنند که سهام شناور کمتری داشته باشند و سهامداران دامنه انتخاب خود را محدودتر خواهند کرد و این پدیده باعث هجوم سرمایه‌گذاران به سمت سهام چند شرکت خاص می‌شود که علاوه بر افزایش غیرمنطقی قیمت سهام این شرکت‌ها، موجب ایجاد صف خرید شده و مشکلات دیگری در پی خواهد داشت.
• وجود سهام شناور پایین باعث برهم زدن رابطه بین ارزش ذاتی سهام و قیمت آن‌ها می‌شود و عملاً تحلیل گری مالی را زیر سؤال می‌برد و سهام شرکت‌های با سهام شناور پایین، تغییر قیمت قابل توجهی خواهند داشت.

طی تحقیقات انجام شده، مشخص شده است که بین میزان سهام شناور شرکت و نقد شوندگی رابطه مستقیم وجود دارد. به عبارت دیگر، سهام شرکت‌هایی که دارای میزان سهام شناور بالایی است، از نقد شوندگی بالاتری برخوردارند و بالعکس.

از طرفی، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار سرمایه به خصوص بورس، قدرت و سرعت نقد شوندگی آن است. نقد شوندگی از عوامل مهم در تعیین میزان بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاران می‌باشد. یعنی؛ سرمایه‌گذاران در صورتی حاضر به سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های با نقد شوندگی پایین می‌باشند که بازدهی بالاتری برای آن‌ها داشته باشد. از آن‌جا که میزان کم سهام شناور موجب کاهش نقد شوندگی و افزایش ریسک نقد شوندگی سهام می‌شود؛ لذا، این انتظار وجود دارد که شرکت‌هایی که سهام شناور کمتری دارند، از بازدهی بیش‌تری برخوردار شوند تا بتوانند بازدهی مورد انتظار سهامداران را تأمین نمایند. لازم به ذکر است که تاکنون تحقیقات زیادی در جهت تعیین رابطه بین ترکیب سهامداران و بازدهی شرکت‌ها انجام شده است که برخی از تحقیقات انجام شده در زمینه رابطه بین بازدهی سهام و میزان تعداد معاملات سهام در بورس مالکیت سرمایه‌گذاران نهادی، نشان‌دهنده رابطه مثبت بین این دو متغییر می‌باشد. از آن‌جایی که سرمایه‌گذاران نهادی معمولاً جزو سهام شناور قرار نمی‌گیرند. این امر به مفهوم آن است که رابطه بین میزان سهام شناور و بازدهی باید، منفی باشد (یحیی زاده فر و خرمدین، 87).

لذا با توجه به اهمیت نقد شوندگی در بازار سرمایه و ابهامی که در رابطه با تأثیر سهام شناور بر روی بازده و نوسانات بازدهی وجود دارد، بررسی این موضوع در بازارهای نوپایی مثل بورس ایران به مراتب از اهمیت بیش‌تری برخوردار است. نتیجه تحقیقاتی که در زمینه نقد شوندگی سهام در بازار اوراق بهادار ایران انجام شده، نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران، ریسک عدم نقد شوندگی را در تصمیمات خود به شدت لحاظ می‌کنند.

2- پیشینه تحقیق

چان[i] و همکارانش [11] رابطه سهام شناور آزاد و نقد شوندگی بازار را پس از دخالت دولت در بازار هنگ کنگ بررسی کردند. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که دخالت دولت در بازار سهام باعث کاهش سهام شناور آزاد و حجم معاملات شده است و نقدشوندگی بازار را ضعیف کرده و تاثیری منفی بر شاخص بازار داشته است. هالمستروم و تیرول[ii] [12]، با بسط مدل کایل نشان دادندکه هرقدر سهام در دست سهامداران با اطلاعات خصوصی و محرمانه افزایش یابد، نقد شوندگی سهام کاهش می‌یابد، زیرا معامله‌گران در مورد سهام با نقدشوندگی کم و عدم تقارن اطلاعاتی زیاد به سختی می‌توانند با اطلاعات همگانی خود از معاملات، سود فوق العاده ببرند. پژوهش چوریدا[iii] و همکارانش [13] نشان داد که نقد شوندگی سهام درجه بالایی از کارایی اطلاعاتی را به وجود می‌آورد، سهامداران به بازارهایی روی می‌آورند که نقد شوندگی بازار بالا باشد و برای خرید سهام شرکت‌هایی انگیزه دارند که درصد سهام شناور آزاد آن‌ها بالا باشد. این دو ویژگی بازار به جذب سرمایه گذاران و افزایش رضایت آن‌ها و در نتیجه رشد و توسعه بازار کمک می‌کند. از نظر تعداد معاملات سهام در بورس اکونومیدز[iv] [14] برای ادامه حیات بورس، وجود مقداری نقد شوندگی ضروری است، زیرا نقد شوندگی بالا رضایت فعالان بازار را افزایش می‌دهد. نقد شوندگی، توانایی معامله سریع سهام به قیمتی است که از عملکرد عرضه و تقاضا به دست آمده باشد. تحقیق برونیرمیر و پیدرسن [15] نشان داد که معامله گران و سفته بازان به نقد شوندگی کمک می‌کنند و توانایی آن‌ها برای افزایش نقد شوندگی بازار به میزان دسترسی آن‌ها به منابع مالی بستگی دارد. با افزایش عمق بازار، افزایش عرضه بازار وکاهش هزینه‌های معاملاتی، نقدشوندگی بازار افزایش می‌یابد. به علاوه نقد شوندگی به سیاست‌های اقتصاد کلان و سیاست‌های بازار سرمایه نیز بستگی دارد. سیاست‌های مالی دولت، نرخ ارز، مقررات نظارتی، اعتماد سرمایه گذاران به بازار، تنوع ابزارهای معاملاتی، تنوع مشارکت کنندگان و عناصر بازار و ساختارهای خرد بازار بر نقد شوندگی اثر می‌گذارند. نقد شوندگی از شاخص‌های کارایی عملیاتی بازار است، زیرا با افزایش نقد شوندگی احتمال انطباق سفارش‌های متقابل بالا می‌رود. تحقیق نیومن و وتمن[v] [16] نشان داد که تعدیل شاخص سهام بر اساس درصد سهام شناور آزاد باعث می‌شود سهام شرکت‌هایی با شناوری کم، افت معاملاتی پیدا کرده، قیمت سهام آن‌ها کاهش یابد، اما معاملات سهام شرکت‌هایی با شناوری بالا افزایش می‌یابد. به علاوه، رفتار سرمایه گذاران و منحنی تقاضای آن‌ها تغییر می‌کند؛ به طوری که سرمایه‌گذاران سبد سهام خود را از سهام با شناوری کم خالی کرده، آن را با سهامی که درصد سهام شناور آزاد بالایی دارند، جایگزین می‌کنند. روبین [vi] [17] به این نتیجه رسید که نقد شوندگی با افزایش سطح مالکیت بیش‌تر و با افزایش تمرکز مالکیت، کم‌تر می‌شود. چانگ و همکاران [vii] [18] نشان دادند که سازوکارهای حاکمیت شرکتی بهتر باعث کاهش شکاف قیمتی گردیده و تغییرات قیمتی کمتر تحت تأثیر حجم معاملات قرار گرفته و در نتیجه احتمال معامله بر پایه اطلاعات را کاهش داده است. کوئتو [viii] [19] نشان داد که دارندگان بلوک‌های بزرگ سهام موجب کاهش قابلیت دسترسی به سهام شناور در بازار و در نتیجه کاهش نقد شوندگی بازار می‌شوند.

همچنین تعدادی از تحقیقات داخلی که تا حدودی مرتبط با موضوع این تحقیق است به صورت ذیل است: زارع استحریجی [4] به این نتیجه رسید که نقد شوندگی با ریسک سهام از جمله ریسک اطلاعاتی رابطه معکوس دارد. صلواتی و رسائیان [5] رابطه بین اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش و ساختار سرمایه را در بورس تهران بررسی نمودند. نتایج مطالعه آنان نشان داد که بین نقد شوندگی و ساختار سرمایه رابطه معنی‌داری وجود نداشته است. اسلامی بیدگلی و سارنج [6] دریافتند که نقد شوندگی یکی از عوامل مهم در انتخاب پورتفوی در بازار اوراق بهادار تهران است. یحیی‌زاده فر و خرمدین [3] طی یک سری زمانی ماهانه از اسفند 1384 تا فروردین سال 1387، نقش عوامل نقدشوندگی و ریسک عدم نقدشوندگی را بر مازاد بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که اثر عدم نقد شوندگی بر مازاد بازده بازار منفی است. فخاری و فلاح محمدی [7] طی تحقیقی دریافتند که بین افشاء و نقد شوندگی سهام رابطه معکوس و معنی‌داری وجود دارد. افزون بر این پی بردند که کاهش در اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام باعث نقد شوندگی بازار سرمایه می‌گردد و عدم تقارن اطلاعاتی به عنوان یکی از عوامل مهم در ایجاد این شکاف قیمتی مطرح می‌باشد. ایزدی‌نیا و رسائیان [8] به این نتیجه رسیدند که بین اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام و پراکندگی مالکیت، رابطه معنی‌داری وجود ندارد. مراد زاده فرد و همکاران [9] دریافتند که مدیریت اقلام تعهدی بر نقد شوندگی سهام شرکت‌ها تأثیر منفی و معنی‌دار دارد؛ به طوری که مدیریت سود بیش‌تر موجب بروز عدم تقارن اطلاعاتی و هزینه معاملاتی شده و نقد شوندگی پایین می‌آید. عباسی و مارزلو [2] در تحقیقی با عنوان "تأثیر سهام شناور بر شاخص‌های نقدینگی در بورس تهران" به این نتیجه رسید که سهام شناور بر تعداد سهام معامله شده، تعداد دفعات معامله، تعداد خریداران سهام و تعداد روزهای معامله تأثیر معناداری دارد؛ امّا روی ارزش سهام معامله شده تأثیر معنا داری ندارد. سعید فتحی و همکاران [10] با بررسی تأثیر هزینه‌های اختیاری غیرعادی بر نقد شوندگی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نشان دادند تعداد معاملات سهام در بورس که هزینه‌های اختیاری غیرعادی تأثیر منفی و معنا داری بر نقد شوندگی سهام دارد.

حجم مشکوک در بورس چیست؟

احتمالا بعد از ورود به بازار بورس، با اصطلاح حجم مشکوک مواجه شده اید و یا کم و بیش آنرا شنیده اید. اما حجم مشکوک دقیقا به چه معناست و چگونه می توان از آن برای سیگنال خرید و فروش استفاده کرد؟ در ادامه ی این مقاله به تعریف این مفهوم خواهیم پرداخت.

حجم معاملات چیست؟

حتما می دانید که حجم معاملات یک نماد در طول یک بازه ی زمانی مشخص (معمولا یک روز)، به تعداد برگه سهامی گفته می شود که در آن نماد بین خریداران و فروشندگان مبادله شده است. از حجم معاملات به تنهایی در همه ی بازارهای مالی و تحلیل تکنیکال استفاده های گوناگونی می شود که با خواندن مقاله ی مربوطه می توانید درباره ی آن اطلاعات کسب کنید.

حجم مشکوک چیست؟

فرض کنید حجم معاملاتی یک نماد در بورس به طور معمول بین 10 تا 20 میلیون برگه سهم در روز می باشد. اما به طور ناگهانی در یک روز معاملاتی 60 میلیون برگه سهم از آن نماد در طول روز معامله می شود! این حجم غیرعادی بین معامله گران بورس ایران به عنوان حجم مشکوک شناخته می شود.

حجم مشکوک نشانه ی چیست؟

وقوع حجم مشکوک به تنهایی نمی تواند سیگنال خرید و فروش باشد اما وقوع آن می تواند نشانه ای از این موضوع باشد که اتفاقی در نماد آن سهم افتاده است. به عنوان مثال یک خبر بنیادی مثبت یا منفی، باعث جلب توجه معامله گران به آن سهم شده است و حجم آن سهم به طور غیر معمولی در آن روز خاص بالا رفته است. و یا ممکن است حجم زیادی از پول هوشمند به آن سهم وارد و یا از آن خارج شده است.

برای استفاده از حجم مشکوک بهترین راه این است که تعداد معاملات سهام در بورس سهامی را که در آنها حجم مشکوک رخ داده است، شناسایی کرده و آنها را در واچ لیست خود قرار دهیم. سپس این سهم ها را از نظر تکنیکالی و بنیادی بررسی کنیم و تشخیص دهیم که وقوع این حجم مشکوک اتفاقی خوب برای سهم بوده است یا نه. به عنوان مثال اگر سهم به یک سقف مهم رسیده است، این حجم می تواند نشانه ی شروع اصلاح یا ریزش در سهم باشد. ویا اگر سهم به یک منطقه ی حمایتی مهم رسیده است، حجم مشکوک می تواند مقدمه ای بر پایان اصلاح و شروع روند مثبت جدیدی باشد. دقت داشته باشید که تمام این ها احتمالات هستند و باید چندین پارامتر دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرد.

چگونه متوجه وقوع حجم مشکوک شویم؟

اکثر سایت های بورسی کشور در پایان هر روز معاملاتی حجم های مشکوک آن روز را منتشر می کنند. در این رابطه، صفحه ی اینستاگرام و کانال تلگرام مجموعه ی علیرضا محرابی نیز بعد از ساعات معاملاتی در هر روز، یک لیست از معاملات و حجم های مشکوک آن روز را منتشر می کند. اما اگر قصد داشتیم خود این موضوع را بررسی کنیم، راه های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

مقایسه ی حجم معاملات روز با میانگین حجم ماهانه

در صفحه ی هر نماد در سایت tsetmc حجم معاملات آن روز و میانگین حجم ماهانه نوشته می شود. به عنوان مثال در شکل فوق، میانگین حجم ماهانه ی نماد مورد بررسی برابر 2.4 میلیون برگه سهم می باشد در حالیکه در روز جاری، حجم معاملات سهم به حدود 46 میلیون رسیده است! این مورد قطعا می تواند به عنوان حجم مشکوک در نظر گرفته شده و مورد بررسی قرار گیرد.

مشاهده ی حجم معاملات اخیر سهم در یک صفحه

در صفحه ی هر نماد و در تب سابقه (مطابق شکل فوق)، خلاصه ای از سابقه ی معاملات سهم در حدود 20 روز اخیر نوشته شده است. یکی از ستون های این جدول، حجم معاملات است که در شکل فوق مشخص شده است. مشاهده می شود که از تاریخ 15 شهریور تا 9 آبان، حجم معاملات سهم در حدود 2 میلیون برگه سهم بوده است اما در تاریخ 10 آبان، حجم به 45 میلیون رسیده است.

مشاهده در نمودار سهم

در نمودارهای تکنیکال هر سهم، حجم ها نیز به صورت نمودار میله ای نمایش داده شده است. در این نمودارها می توان حجم های مشکوک را به صورت کیفی و بصری تشخیص داد. بر خلاف روش های قبل که به صورت کمّی بودند. به عنوان مثال حجم معاملات روز آخر را در نمودار فوق با حجم های اخیر مقایسه کنید.

نکته ی بسیار مهم

فرض کنید هدف ما در یک بررسی، مقایسه ی حجم های یک ماه اخیر باشد و بخواهیم از یکی از روش های فوق استفاده کنیم. این روش ها در این صورت داده های درستی در اختیار ما قرار می دهند که سهم در طی آن دوره افزایش سرمایه نداده باشد. وقتی یک سهم افزایش سرمایه می دهد، تعداد سهام آن افزایش و قیمت آن کاهش می یابد. بنابراین واضح است که حجم معاملات سهم بعد از افزایش سرمایه، زیاد می شود و حجم معاملات بعد از افزایش سرمایه را با قبل از آن نمی توان مقایسه کرد. بنابراین اگر در بازه زمانی مورد بررسی ما افزایش سرمایه وجود داشته باشد، برای شناسایی حجم مشکوک، باید ارزش معاملات سهم را در طول آن دوره بررسی کنیم. این مورد نیز در یک ستون در تب سابقه در صفحه ی نماد قابل مشاهده است. به ستون مشخص شده در شکل زیر دقت کنید و ارزش معاملات روز آخر را با بقیه روزها مقایسه کنید.

جمع بندی

در این مقاله با مفهوم حجم مشکوک در بورس ایران آشنا شدیم. وقوع حجم مشکوک می تواند به ما در تهیه ی یک واچ لیست کمک کند و با بررسی تکنیکالی سهامی که این اتفاق برایشان رخ می دهد، می توانیم برای ورود ویا خروج از آن سهام، تصمیم بگیریم.

تعداد معاملات سهام در بورس

1401-03-11 محمدرضا سهرابی

مقدمه

یکی از راه‌های تشخیص تغییر روند یا ادامه آن حجم معاملات است. اینکه ما می‌بینیم سهمی از یک منطقه برگشت می‌کند و رشد 10 الی 15 درصدی دارد و این رشد در قالب پولبک است یا خیر و یا اینکه سهمی از یک ناحیه 70-80 درصد رشد می‌کند و روند جدید را شروع می‌کند و توانایی این را دارد که روند خود را ادامه بدهد یا خیر مستلزم بررسی حجم است. پس تا حدودی از روی حجم معاملات می‌توان اصلاح ها، ادامه روندها و یا تغییر روندها را تا حدی تشخیص داد.

حجم معاملات چیست؟

در بازار‌ بورس ایران برای انجام یک معامله باید تعدادی برگه سهم بین خریداران و فروشندگان جابجا شود. این تعداد جابجایی برگه های سهام، حجم معاملات را در بازار بورس به وجود می‌آورد. حجم معاملات به عنوان مهم‌ترین پارامتر در تابلوخوانی برای اعتبار بخشیدن به کلیه ی تحلیل‌هایی که انجام می‌دهیم استفاده می‌شود.

ما انواع الگوها را در طول بازار مشاهده می‌کنیم اما اینکه بدانیم این الگوها را چه کسی تشکیل داده است و دست بالا با خریداران یا فروشندگان است و کدام یک از این دو گروه قوی هستند و قوی درحال معامله هستند باید حجم را بررسی کنیم پس این حجم است که به الگوهای ما اعتبار می‌بخشد.

حجم معاملات به عنوان دومین شاخص در تایید سیگنال‌های قیمت شناخته شده است. حجم معاملات تمایل خریداران و فروشندگان را در یک بازه زمانی نشان می‌دهد. حجم تایید کننده یک روند است. در تعریف کلاسیک در یک روند صعودی حجم باید در حال افزایش باشد تا تداوم صعود را تایید کند و در اصلاح ها کاهش یابد در روندهای نزولی نیز مادامیکه حجم معاملات رو به افزایش است نزول ادامه دار خواهد بود.

از اندیکاتورهای حجم می توان به MFI, Accumulation/ Distribution, On Balance Volume اشاره کرد که در مقاله ای مجزا به فرمول ها، استراتژی ها و سیگنال های خرید و فروشی که از این اندیکاتورها می توان گرفت خواهیم پرداخت.

حجم در بورس ایران:

در بازار بورس ایران با توجه به تعداد معاملات سهام در بورس وجود دامنه معاملاتی و صف خرید شدن سهم ها حالت کلاسیک این تعریف دچار دست‌خوش شده است و شامل یک سری تغییرات است. در سهم های کوچک بازار بورس ایران در روندهای صعودی انتظار کاهش حجم را داریم زیرا زمانی که یک سهم صف خرید است و سهم ارزنده ای است فروشندگان تمایلی به فروش سهم ندارد و این باعث کاهش حجم معاملاتی می‌شود. اما در سهم های بزرگ و شاخص سازها و در رصد صنایع می‌توان از تعریف کلاسیک استفاده کرد. نکته قابل توجه این است که می‌توان حجم معاملات را در صنایع مختلف بازار رصد کرد و صنایع مورد توجه بازار را شناسایی کرد.

حجم در نواحی حمایت و مقاومت:

در نواحی حمایت و مقاومت ها باید به حجم معاملات توجه ویژه‌ای داشت همانطور که انتظار داریم در این نواحی می‌توان منتظر افزایش حجم معاملات باشیم ولی باید به این نکته توجه کنیم گاها احتمال دارد در این نواحی با دستکاری حجم باعث ایجاد یک شکست جعلی در این نواحی شوند پس لازم است سایر پارامترها را نیز مورد بررسی قرار دهیم.

در نواحی حمایتی خریداران بیشتری وارد معامله می‌شوند به همین دلیل حجم افزایش یافته و در نواحی مقاومتی فروشندگان زیادی وارد معامله شده و حجم معاملات را افزایش می‌دهند.

حجم می‌تواند بیانگر تصمیم بازار برای شکست یا برگشت از نواحی حمایت و مقاومت باشد ولی لزومی ندارد این حجم در یک مرحله باشد. امکان دارد این حجم در چندین مرحله انجام شود پس نگاه تجمعی به حجم معاملات می‌تواند دیدگاه بهتری برای معامله‌گران در مواجهه با این سطوح را ایجاد کند. با توجه به این نکته، جمع کردن پله ای یا خالی کردن پله ای در بازار سهام توسط بازیگر سهم وجود دارد.

حجم مشکوک:

سوالی که مطرح است این است که مقدار حجم مطلوب و خوب چه مقدار است؟ چه مقدار حجم معامله شود می‌گوییم حجم خوب (مشکوک)؟

گاهی افراد حجم 2 الی 3 برابری میانگین حجم ماه را جزء حجم مشکوک می‌دانند ولی این معیار زیاد قابل اعتنا نیست و می‌تواند متزلزل باشد چون قفل شدن صف های خرید یا فروش تاثیر مستقیمی روی میانگین حجم ماه داشته باشد. همچنین در سایت سازمان بورس (tsetmc) میانگین حجم ماه اغلب عدد اشتباهی گزارش می شود چون روزهایی که نماد بسته است، حجم آن را صفر در نظر میگیرد و در میانگین گیری ماهانه این اعداد صفر را در محاسبات لحاظ می کند. در دیده بان سایت livetse دقیق ترین محاسبات برای میانگین حجم ماه آورده شده است.

تعداد سهام شرکت با حجم مشکوک رابطه ی مستقیمی دارد هرچه تعداد سهام بیشتری از یک شرکت معامله شود (مثلا 5 درصد از کل شرکت)، می‌توان گفت حجم خوبی معامله شده است اما ایرادی که این روش دارد وجود شناوری در سهم است. راه حل مذکور می‌تواند بجای تعداد سهام شرکت تعداد حجم شناوری سهم را در نظر گرفت به گونه‌ای که بیش از 10 درصد از شناوری یک سهم معامله شود می‌تواند حجم مشکوک باشد پس برای عنوان کردن حجم مشکوک به حجم روزانه یک سهم می‌توان شناوری، درصد از کل شرکت و میانگین حجم ماه را تواما در نظر گرفت تا به آن حجم مشکوک اطلاق کرد. لازم به ذکر است که محاسبه شناوری در فیلترنویسی سایت tsetmc به روش معمول وجود ندارد اما در دیده بان وبسایت لایو تی اس ای شناوری با دقت بسیار بالایی محاسبه شده است. اما اینکه شناوری چیست را در یک مقاله مجزا به طور مفصل صحبت خواهیم کرد.

بررسی حجم و قدرت خریداران و فروشندگان:

در این مقاله در مورد قدرت خریداران و فروشنده گان و فرمول های مربوط به آن صحبت شده است. بررسی حجم معاملات در کنار قدرت خریداران و فروشندگان حقیقی میتواند سرنخی از اتفاقی که در سهم می افتد بدهد.

• در صورتی که حجم بالا باشد و قدرت خریدار نسبت به فروشنده بیشتر باشد به معنای ورود سرمایه خوبی است (درصورتی که کد به کد زده نشود).
• در صورتی که حجم پایین باشد و قدرت خریدار بیشتر از فروشنده باشد، نیاز به بررسی دارد (احتمال دارد سهم صف خرید باشد یا تابلوسازی باشد).
• درصورتی که حجم بالا باشد اما قدرت فروشندگان بیشتر از خریداران باشد احتمال شکست حمایت یا عدم شکست مقاومت را دارد (درصورتی که کد به کد زده نشود)
• در صورتی که قدرت فروشنده بیشتر از خریدار باشد اما حجم پایین باشد نیز نیاز به بررسی دارد (احتمال دارد سهم صف فروش باشد و یا تابلوسازی باشد)

فیلترهای حجم معاملات و ارزش معاملات و حجم مشکوک:

برای یافتن حجم مشکوک میتوانید کدهای زیر را در دیده بان سایت Tsetmc وارد کنید. جهت آموزش تصویری روی اینجا کلیک کنید.

• حجم معامله امروز بیش از 3 برابر حجم میانگین ماهانه:

• حجم معامله امروز بیش از 2 درصد از کل شرکت :

• حجم معامله امروز 2 برابری نسبت به میانگین حجم در 3 ماه گذشته:

• ارزش معامله روز 2 برابر نسبت به میانگین ارزش در 3 ماه گذشته:

• ارزش معامله روز 2 برابر نسبت به میانگین ارزش در 10 روز گذشته:

نکته: فیلترهای فوق، فیلترهای بسیار خوبی برای یافتن حجم مشکوک در سهم تعداد معاملات سهام در بورس ها هستند و می توانید آن ها رو بررسی کنید که در جهت مثبت حجم خورده اند یا در جهت منفی

نکته: فیلترهای فوق، ممکن است در بعضی موارد غیر دقیق باشند زیرا روزهایی که سهم بسته است را در میانگین گیری لحاظ کرده است. همچنین حجمی که استفاده شده است حجم تعدیل نشده است. جهت دسترسی به دقیق ترین فیلترهای حجم مشکوک و حجم تعدیل شده می توانید به دیده بان سایت livetse.ir مراجعه کنید.

حجم بعد از افزایش سرمایه :

همانطور که می‌دانید در بازار بورس ایران سهم ها می‌تواند افزایش سرمایه بدهند که افزایش سرمایه می‌تواند از محل سود انباشته، آورده نقدی، تجدید ارزیابی دارایی ها و … باشد. افزایش سرمایه باعث می‌شود قیمت سهم به نسبت درصد افزایش سرمایه کاهش و تعداد سهام نیز به همان نسبت افزایش یابد. پس سهمی که بعد از افزایش سرمایه بازگشایی می‌شود دارای تغییر در حجم معاملات است و دیگر نمی‌توان از توضیحات قبل استفاده کرد. به عنوان مثال، سهمی در قیمت 1000 تومان ، به طور میانگین، روزانه به میزان 2 میلیارد تومان معامله می شود و حجم معاملات آن 2 میلیون برگه سهم است، وقتی پس از افزایش سرمایه قیمت آن به 100 تومان تعدیل شود، در صورتی که 20 میلیون حجم بخورد (10 برابر مقدار قبل افزایش سرمایه فرضی) باز هم حجم مشکوک محسوب نمی شود چون همچنان ارزش معاملات آن 2 میلیارد تومان است. اینجاست که بحث حجم تعدیل شده به میان می آید.

حجم تعدیل شده:

همانطور که بعد از افزایش سرمایه، قیمت تعدیل می‌شود، حجم نیز نیاز به تعدیل شدن دارد. بنابرین برای تشخیص حجم درست و استفاده از میانگین حجم ماه به عنوان یک پارامتر درست برای تحلیل، نیازمند حجم تعدیل شده هستیم. لازم به ذکر است که تعدادی از مدرسان به اشتباه حجم تعدیل شده را از ارزش معاملات سهم محاسبه می کنند بدین صورت که میانگین ارزش معاملات طی ماه گذشته را محاسبه کرده و تقسیم بر روزهای ماه میکنند سپس تقسیم بر قیمت پایانی سهم (یا اخرین روز یا متوسط روزهای محاسبه شده) می کنند. ولی همانطور که میدانیم سهم در روند صعودی یا نزولی قیمت آن افزایش یا کاهش شدیدی دارد و در صورت استفاده از ارزش معاملات، حجم مشکوک دارای خطای بسیاری با حجم تعدیل شده است. در سایت LIVETSE این مشکل نیز برطرف شده است و حجم تعدیل شده به کاربران ارائه می شود.

ارزش معاملات بازار و حجم معاملات بازار

همانطور که میدانید بورس دوران رکود و رونق دارد. یکی از مهم ترین مواردی که باید برای نقطه ورود به بازار یا سهامداری باید توجه شود، این است که ارزش معاملات بازار چقدر است؟ با نگاه به این پارامتر وبررسی روزانه آن می توانیم جهت بازار را پیش بینی کنیم. این اطلاعات را میتوانیم در صفحه اصلی سایت tsetmc بیابیم. اما نکته ای که باید توجه کنیم این است که باید ارزش معاملات مربوط به معاملات بلوکی، فروش اوراق و صندوق های درامد ثابت را از عدد کل ارزش معاملات روزانه کسر کنیم. یعنی ارزش معاملات و حجم معاملات نمادهای بورسی و فرابورسی به همراه حق تقدم ها و صندوق های سهامی را باید در محاسبات دخیل کنیم. انجام این کار به صورت روزانه و رسم اطلاعات ارزش معاملات بازار به صورت نمودار کار وقت گیری است اما در بخش رصد تاریخی بازار، روند ارزش معاملات سهم ها، حق تقدم ها و صندوق های سهامی در بازه زمانی بلند مدت آورده شده است. همچنین با داشتن چندین میانگین متحرک روی آن ها میتوانیم از تضعیف یا قوت گرفتن یک روند زودتر آگاه شویم.

راحت ترین دسترسی به دقیق ترین اطلاعات و فیلترهای حجم مشکوک:

با مراجعه به بخش دیده بان سایت LiveTse ستونهای مختلفی در دسترس هست که شامل مهم ترین پارامترهای تابلوخوانی و تکنیکال است. یکی از آن‌ها ستون حجم امروز است. با استفاده از این بخش می‌توان سهم ها را بر اساس حجم امروز نسبت به میانگین حجم ماه مرتب کرد یا حتی حجم امروز به حجم شناوری را یافت و یا اینکه حجم امروز را نسبت به کل حجم (تعداد سهام کل شرکت) سنجید و مرتب کرد. برای مرتب سازی روی هر ستون دو بار کلیک کنید تا از بیشترین به کمترین مرتب شود. لازم به ذکر است که شما میتوانید حجم مشکوک را در صنعتی که مد نظر شماست بیابید. بدین صورت که با استفاده از گزینه انتخاب صنعت، میتوانید صنعت مد نظر خود را انتخاب کنید و سپس با دوبار کلیک کردن بر روی ستون درصد از کل، سهم هایی که حجم مشکوک در آن صنعت داشته اند به ترتیب بیشترین به کمترین مرتب شود. نکته قابل توجه این است که ما توانایی نوشتن فیلتر حجم امروز به شناوری را نداریم ولی با بهره گیری از سایت LiveTse می‌توانیم حجم معامله شده نسبت به شناوری را نیز داشته باشیم.

نتیجه گیری:

حجم معاملات یکی از مهم ترین پارامترها در تحلیل سهم ها است. حجم معاملات پس از تحلیل سایر عوامل و جوانب باید تاییدی بر نقطه ی ورود مورد نظر ما باشد. سایت LiveTse ما را از فیلتر نویسی و مشکلات فیلترنویسی دور می‌کند به طوری که با چند کلیک کاربر را قادر می کند که برترین حجم مشکوک ها را به صورت لحظه ای رصد کند و در تصمیم‌گیری برای انجام معامله کمک قابل توجه‌ای می‌کند.

live tse, livetse, MFI, tsetmc, آموزش تابلوخوانی, ارزش معاملات, اندیکاتور, اندیکاتورهای حجمی, تابلوخوانی, تی اس ای تی ام سی, حجم, حجم تعدیل شده, حجم مشکوک, حجم معاملات, سیگنال خرید, سیگنال فروش, شناوری, فیلتر حجم مشکوک, فیلترنویسی, لایو تی اس ای, ارزش معاملات تعدیل شده, ارزش معاملات بازار, تکنیکال, آموزش تکنیکال

آخرین ها از آموزش تکنیکال

1401-07-21 مجتبی لطیفی

1401-06-24 مجتبی لطیفی

1401-06-04 محمدرضا سهرابی

1401-04-30 محمدرضا سهرابی

1401-04-16 محمدرضا سهرابی

1401-02-09 حامد عبدی پور

مطالب مرتبط

روانشناسی معامله گری- چارچوب فکری

1401-07-21 مجتبی لطیفی

روانشناسی معامله گری- اقلیت برنده ها و اکثریت بازنده ها

1401-06-24 مجتبی لطیفی

آموزش رصد لحظه‌ای بورس + ویدئو

1401-06-04 محمدرضا سهرابی

درباره ما

شرکت آریاسرمایه الگو سیستم فعال در حوزه معاملات الگوریتمی و نرم افزار های تخصصی بازار سرمایه توسط جمعی از کارشناسان باتجربه بازار سرمایه به همراه نخبگانی از دانشگاه های برتر ایران تشکیل شده است. هدف ما ترکیب علم و تجربه در تولید محصولات مرتبط با بازار سرمایه است.

با ما در تماس باشید:

کلیه حقوق متعلق به شرکت آریا سرمایه الگو سیستم است. بازنشر اطلاعات سایت با ذکر منبع، بلامانع است. (قوانین و مقررات)

آمار معاملات بورس/خرید و فروش خُرد سهام کم شد

اقتصادنیوز: در هفته اخیر میانگین ارزش معاملات خرد بورس 4 هزار و 154 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 4 هزار و 438 میلیاردی هفته پیشین، افت 6 درصدی داشته است.

به گزارش اقتصادنیوز ، در هفته اخیر ارزش معاملات خرد بورس کاهش یافت و میانگین روزانه آن 284 میلیارد تومان کمتر از هفته پیشین بود.

میانگین ارزش معاملات خرد بورس 4 هزار و 154 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 4 هزار و 438 میلیاردی هفته پیشین، افت 6 درصدی داشته است. کمترین رقم ارزش معاملات خرد به روز سه‌شنبه برمی‌گردد که ارزش معاملات خرد 3 هزار و 674 میلیارد تومان بود و بیشترین رقم هفته نیز در روز دوشنبه ثبت شد که به رقم 4 هزار و 588 میلیارد تومان بالغ شد.

در هفته‌ اخیر میانگین روزانه ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 26 هزار و 229 میلیارد تومان بود و به طور میانگین سهم ارزش معاملات اوراق درآمد ثابت در بازار سهام 33 درصد بود.

جدول معاملات

در این هفته دو نماد بانکی وبملت و دی صدرنشین جدول معاملات بودند. وبملت در دو روز ابتدایی هفته بیشترین ارزش معاملات و بیشترین حجم معاملات بازار سهام را داشت.

روز دوشنبه نمادهای های وب، آسیاتک و خگستر بیشترین ارزش معاملات بازار را داشتند و شستا، خگستر و خساپا بیشترین حجم معاملات را به خود اختصاص دادند.

روز سه‌شنبه بیشترین ارزش معاملات و بیشترین حجم معاملات به نماد دی تعلق داشت. روز چهارشنبه بیشترین ارزش معاملات به حکشتی، دی و خگستر اختصاص داشت و دی، شستا و خودرو بیشترین حجم معاملات را داشتند.

ارزش معاملات ثانویه اوراق بدهی

در هفته‌ اخیر میانگین ارزش معاملات اوراق بدهی رشد داشت و سهم اوراق از معاملات بازار سهام کاهش یافت. میانگین روزانه ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه در هفته اخیر 26 هزار و 229 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیشین افزایش 61 درصدی داشته است. این هفته به طور میانگین سهم ارزش معاملات اوراق درآمد ثابت در بازار سهام 33 درصد بود.