فرایند آزادسازی سهام عدالت

همه آنچه درباره آزادسازی "سهام عدالت" باید بدانیم

معاون اقتصادی اداره کل امور اقتصاد و دارایی استان کرمانشاه با بیان اینکه نیازی نیست مردم برای پیگیری وضعیت سهام عدالت خود به هیچ دستگاهی مراجعه حضوری داشته باشند، گفت: توصیه می‌کنیم از فروش شتاب‌زده سهام عدالت خودداری شود.

به گزارش خبرگزاری تابناک کرمانشاه به نقل از ایسنا،فرید خلیلی ، با بیان اینکه طرح سهام عدالت در دولت هشتم و نهم مطرح شد، اظهار کرد: مقرر شد در قالب این طرح مردم در مالکیت سهام برخی شرکت‌ها شریک و از مزایای این سهام‌داری بهره‌مند شوند.

وی با بیان اینکه سهام عدالت طی چند مرحله به مشمولین واگذار شد، ادامه داد: هم اکنون در کرمانشاه یک میلیون و 450 هزار نفر دارای سهام عدالت هستند که حدود 75 درصد جمعیت استان را شامل می‌شود.

وی با بیان اینکه سود سهام عدالت تا کنون در چند مرحله به حساب سهام‌داران واریز شده، اظهار کرد: البته برخی افراد که شماره شبا را وارد نکرده بودند یا شماره حساب آنها دچار مشکل بوده تاکنون سود سهام عدالت را دریافت نکرده اند، اما سود آنها محفوظ است و به محض اصلاح اطلاعات بانکی واریز خواهد شد.

معاون اقتصادی اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان کرمانشاه در ادامه از آغاز فرآیند آزادسازی سهام عدالت با دستور مقام معظم رهبری خبر داد و یادآور شد: بزودی افراد می‌توانند سهام عدالت خود را خرید و فروش کنند و یا مالکیت آن را برای خود نگه داشته و از مزایای آن بهره‌مند شوند.

خلیلی اضافه کرد: روند دیگر این است که افراد مدیریت سهام عدالت خود فرایند آزادسازی سهام عدالت را به شرکت‌های کارگزاری که برای این منظور تعریف شده بسپارند تا به نمایندگی از آنها سهام عدالت را مدیریت کنند.

وی درباره روندی که اکنون نیاز است افراد انجام دهند، خاطرنشان کرد: دارندگان سهام عدالت باید با مراجعه به سامانه سهام عدالت و وارد کردن کدملی اگر نیازی به ویرایش اطلاعات دارند آن را انجام دهند و در نهایت حتما یکی از دو گزینه مدیریت مستقیم و یا مدیریت از طریق شرکت‌های کارگزاری را انتخاب کنند.

خلیلی با بیان اینکه نیازی به انجام هیچ روند دیگری وجود ندارد، از افراد خواست به هیچ عنوان مراجعه حضوری به دستگاه یا اداره خاصی نداشته باشند.

خلیلی همچنین اطلاع رسانی و آگاهی دادن به مردم درباره سهام عدالت را ضروری دانست و تاکید کرد: چون برخی از مردم ممکن است آگاهی کافی نداشته باشند، احتمالا در صورت عدم اطلاع رسانی با حجم بالای فروش سهام عدالت مواجه خواهیم شد.

وی با اشاره به اینکه سهام عدالت متشکل فرایند آزادسازی سهام عدالت از سهام 36 شرکت خوب و با بازده است، عنوان کرد: بهتر است مردم از فروش شتاب زده سهام عدالت خود خودداری کنند.

معاون اقتصادی اداره کل اقتصاد و دارایی استان کرمانشاه گفت: در حال حاضر امکان ثبت نام افراد جدید برای دریافت سهام عدالت وجود ندارد.

تصمیم جدید بورس برای سهام عدالت

با وجود آنکه آزادسازی سهام عدالت وارد نوزدهمین ماه خود شده است هنوز ابهاماتی در زمینه نحوه فروش، شرکت‌های استانی سهام عدالت، نحوه پرداخت سود و… وجود دارد و به نظر میرسد سازمان بورس از نو درحال طراحی بسته‌ای برای ساماندهی این سهام با ۵۰ میلیون مشمول است.

به گزارش اقتصاد سالم؛ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹ بود که فرایند آزادسازی سهام عدالت انجام شد تا این سهام به دست صاحبان اصلی برسد. بر این اساس سهامداران میتوانستند یکی از دو راه مستقیم یا غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کنند که در نهایت ۱۹ میلیون نفر روش مستقیم را انتخاب کردند و ۳۰ میلیون نفر نیز روش غیرمستقیم را انتخاب کردند تا سهامدار شرکت های استانی سهام عدالت شوند.

این دو گروه سرنوشت متفاوتی داشتند. به مستقیم ها از همان ابتدا اجازه فروش سهام داده شد. بر این اساس در ابتدا میتوانستند ۳۰ درصد و اندکی پس از آن ۳۰ درصد دیگر (جمعا ۶۰ درصد) از سهام خود را از طریق بانک ها یا کارگزاری ها به فروش برسانند. قرار بود ۴۰ درصد باقی مانده نیز در بهمن ماه همان سال آزاد شود اما این اتفاق به دلیل سقوط بازار هرگزتحقق نیافت. البته بسیاری از افرادی که ۳۰ یا ۶۰ درصد سهام خود را برای فروش گذاشته بودند نیز موفق به فروش سهام خود نشدند چراکه سهام ارزشمند آن ها مشتری نداشت!

سرنوشت غیرمستقیم ها نیز از این قرار بود که فرایند آزادسازی سهام عدالت سهامدار شرکت های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت شدند. بر این اساس قرار شد با برگزاری مجامع هیات رئیسه این شرکت ها انتخاب شوند اما این پروژه به اجرا نرسید. این درحالی بود که قرار بود از امسال پرداخت سود سهام عدالت به وضعیت مستقیم بودن یا غیرمستقیم بودن مشمولان بستگی داشته باشد اما به نظر نمیرسد این موضوع نیز اجرا شود.

بر این اساس مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در نخستین اظهار نظر خود درمورد سهام عدالت از طراحی یک بسته جدید خبر داده است. وی در این مورد اعلام کرده است که درمورد سهام عدالت باید به مرور تصمیم‌گیری شود.

وی بر این نکته تاکید کرده است که با توجه به ارزندگی این سهام و وضعیت کنونی بازار، مشمولان برای فروش عجله نداشته باشند و به سهام عدالت به عنوان یک سرمایه گذاری بلند مدت نگاه کنند. فروش سهام عدالت، مخصوصا در این نوسانات به ضرر مردم است.

رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین از این موضوع خبر داد که بحث بازارگردانی سهام شرکت‌های سرمایه گذاری استانی و نحوه فروش سهام عدالت چه در روش مستقیم چه در روش غیرمستقیم درحال برنامه ریزی است. به طور کلی قرار شده است، بسته سیاست‌گذاری سهام عدالت طراحی و در شورای عالی بورس مطرح شود.

روش مستقیم یا غیرمستقیم برای صاحبان سهام عدالت فرقی ندارد؛ سهام قابل فروش نیست!

غیر مستقیم های سهام عدالت مانند مستقیم سرنوشت خوشی نداشتند و نماد شرکت ها یا در صف فروش قفل بود و یا تعلیق! درواقع مدت زمان زیادی است که امکان معامله این نمادها برای سهام داران وجود ندارد و مشخص نیست این نمادها چه زمانی بازگشایی شوند.

جی پلاس؛ مدت هاست که برای مشمولان سهام عدالت فرقی نمیکند که روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده باشند یا غیرمستقیم، در هر صورت هردو گروه امکان فروش سهام خود را ندارند. مستقیم ها به دلیل شرایط بازار و غیرمستقیم ها به دلیل تعلیق شدن نماد شرکت ها. موضوعی که به گفته سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت انتظار میرود تا پایان سال جاری تعیین تکلیف شود.

ایسنا نوشت: اردیبهشت سال گذشته که فرایند آزادسازی سهام عدالت آغاز شد، از میان حدود ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت، ۱۹ میلیون نفر روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کردند و ۳۹ میلیون نفر نیز روش غیرمستقیم را برگزیدند تا سهام دار شرکت های سرمایه گذاری استانی شوند.

بر این اساس در دولت قبل اقداماتی برای برگزاری مجامع این شرکت ها صورت گرفت که همگی با شکست مواجه و پرونده این ماجرا بسته شد. اما غیر مستقیم های سهام عدالت هم مانند مستقیم سرنوشت خوشی نداشتند و نماد شرکت ها یا در صف فروش قفل بود و یا تعلیق! درواقع مدت زمان زیادی است که امکان معامله این نمادها برای سهام داران وجود ندارد و مشخص نیست این نمادها چه زمانی بازگشایی شوند.

تشکیل کارگروه سهام عدالت تا پایان سال

در این راستا، علی اکبر حیدری، سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت، یکی از دلایل عمده بسته شدن نمادهای شرکت های سرمایه گذاری سهام عدالت، نبود بازارگردان است، اظهار کرد: عدم تعیین بازارگردانی و عدم برگزاری مجامع و افشای صورت های مالی شرکت های سرمایه گذاری سهام عدالت از دلایل عمده تعلیق نماد شرکت ها است. بر این اساس در یکی از جلسات اخیر شورای عالی بورس مصوبه ای تصویب و قرار شد بر مبنای آن کارگروه مشترکی برای تعیین تکلیف مسائل با اهمیت سهام عدالت تشکیل شود.

وی ادامه داد: طبق مصوبه مذکور تا پایان سال کل مباحث مربوط به سهام عدالت از جمله نحوه فعالیت شرکت های سرمایه گذاری استانی، برگزاری مجامع بررسی و تعیین تکلیف شود و امیدواریم تشکیل کارگروه مربوطه سریع تر صورت بگیرد تا با تشکیل این کارگروه ویژه تمام موارد مغایر قانون اصل ۴۴، قانون تجارت و فرمان هشت گانه مقام معظم رهبری احصا و برای ابطال موارد مغایر قانون و اصلاح ایین نامه گزارش داده شود.

چگونه سهام عدالت خود را آزاد کنیم؟

مهر به نقل از یک مقام مسئول نوشت: مشمولان سهام عدالتی که کد بورسی ندارند، در صورتیکه«روش آزاد سازی مستقیم» را انتخاب کرده باشند، باید در «سامانه سجام» ثبت نام کنند.

مهدی طریحی مدیر کل فناوری اطلاعات و ارتباطات سازمان خصوصی‌سازی گفت: آن دسته از هموطنان عزیز سهام دار عدالت که کد بورسی ندارند، در صورتیکه «روش آزاد سازی مستقیم» را انتخاب کرده باشند، می‌بایست متعاقباً نسبت به ثبت نام در «سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان (سجام)» با نشانی اینترنتی www.sejam.ir مطابق با دستورالعمل و فرآیندهای مربوطه نسبت به دریافت کد سجام اقدام کنند.

وی ادامه افزود: در فرآیند عملیاتی سامانه سهام عدالت، پس از آنکه سهام دار وارد سامانه سهام عدالت شده و یکی از دو روش آزادسازی را انتخاب کند، شماره ملی آن فرد در بانک اطلاعاتی سامانه به شیوه آزاصورتیکه «روش آزاد سازی مستقیم» را انتخاب کرده باشند، می‌بایست متعاقباً نسبت به ثبت نام در «سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان (سجام)» با نشانی اینترنتی www.sejam.ir ذیل و مطابق با دستورالعمل و فرآیندهای مربوطه نسبت به دریافت کد سجام اقدام نمایند. د سازی انتخاب شده اختصاص داده می‌شود. مقرر گردیده تا اطلاع ثانوی، این اطلاعات بصورت هفتگی برای شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه برای انجام مراحل آتی، ارسال شود.

طریحی در پاسخ به این سوال که چرا ثبت نام در سجام، پیش شرط آزاد سازی سهام عدالت قرار نگرفت تا افرادی که مطلع نیستند نیز بالاجبار در آن ثبت نام کنند، گفت: به دلیل حجم بسیار بالای تعداد سهام داران سهام عدالت و جلوگیری از ازدحام مراجعات مردم جهت انجام مراحل چندگانه دریافت کد سجام، پیش بینی شد که افراد به مرور و در فرصت مناسب در این خصوص اقدام نمایند.

وی در پایان گفت: پس از انتقال اطلاعات به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، اطلاعات رسانی‌های آتی از طریق بسترهای ارتباطی توسط شرکت مذکور، خطاب به سهام دارانی که فاقد کد سجام هستند انجام خواهد.

دست مردم باز هم از سهام عدالت کوتاه ماند!

مرصاد نیوز: هرچند که آزادسازی سهام عدالت به دومین سالگرد خود نزدیک میشود و قرار بود این سهام بعد از آزادساری به دست صاحبان اصلی خود برسد اما شرایط به گونه ای رقم خورد که همچنان دست مشمولان از این سهام کوتاه است.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی مرصاد ، به نقل از ایسنا، نهم اردیبهشت سال ۱۳۹۹ بود که در روزهای سبز بازار سرمایه، فرایند آزادسازی سهام عدالت اجرا شد و به سهام داران این اختیار داده شد که یکی از دو روش مستقیم و غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کنند. بر این اساس از میان ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت، ۱۹ میلیون نفر روش مستقیم و مابقی روش غیرمستقیم را انتخاب کردند تا سهام دار شرکت های سرمایه گذاری سهام عدالت شوند.

این دو گروه سرنوشت متفاوتی داشتند. به مستقیم فرایند آزادسازی سهام عدالت فرایند آزادسازی سهام عدالت ها از همان ابتدا اجازه فروش سهام داده شد. بر این اساس در ابتدا میتوانستند ۳۰ درصد و اندکی پس از آن ۳۰ درصد دیگر (جمعا ۶۰ درصد) از سهام خود را از طریق بانک ها یا کارگزاری ها به فروش برسانند. قرار بود ۴۰ درصد باقی مانده نیز در بهمن ماه همان سال آزاد شود اما این اتفاق به دلیل سقوط بازار هرگزتحقق نیافت. البته بسیاری از افرادی که ۳۰ یا ۶۰ درصد سهام خود را برای فروش گذاشته بودند نیز موفق به فروش سهام خود نشدند چراکه سهام ارزشمند آن ها مشتری نداشت!

سرنوشت غیرمستقیم ها نیز از این قرار بود که سهامدار شرکت های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت شدند. بر این اساس قرار شد با برگزاری مجامع هیات رئیسه این شرکت ها انتخاب شوند اما این پروژه به اجرا نرسید.

توقف فروش سهام عدالت از آبان ۱۳۹۹

فروش سهام عدالت که در تابستان سال ۱۳۹۹ به ریزش بازار دامن زده بود سازمان بورس را بر آن داشت که در آبان ماه سال ۱۳۹۹ فروش سهام عدالت را تا اطلاع ثانوی ممنوع کند و این ممنوعیت هنوز هم ادامه دارد. به طور کلی در دولت قبل سازمان بورس سناریوهای مختلفی برای سهام عدالت در نظر گرفته بود. یکی از این سناریوها فروش تدریجی سهام عدالت بود که البته با پایان یافتن عمر دولت قبل و تغییر ریاست سازمان بورس این پرونده هم به نتیجه نرسید. در حدود هشت ماه گذشته که دولت جدید روی کار آمده است نیز وعده های مختلفی برای فرایند آزادسازی سهام عدالت داده شده است.

به گفته مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار برای حل ابهامات سهام عدالت کارگروهی تشکیل شده تا ساختار فرایند اجرایی سهام عدالت مورد بررسی قرار بگیرد که این دارایی ارزشمند به نحو احسن مدیریت شده و به مالکان اصلی آن داده شود. وی با تاکید بر اینکه درمورد سهام عدالت باید به مرور تصمیم‌گیری شود، اعلام کرده بود که بحث بازارگردانی سهام شرکت‌های سرمایه گذاری استانی و نحوه فروش سهام عدالت چه در روش مستقیم چه در روش غیرمستقیم درحال برنامه ریزی است. به طور کلی قرار شده است، بسته سیاست‌گذاری سهام عدالت طراحی و در شورای عالی بورس مطرح شود.

البته اظهارات عشقی به حدود سه ماه قبل برمیگردد و در این میان نیز سه تصمیم مهم برای غیرمستقیم های سهام عدالت گرفته شد. در این راستا یکی از مصوبات شورای عالی بورس حذف تبصره ۱ ماده ۳ آیین نامه اجرایی آزادسازی سهام عدالت بود. تا پیش از این شرکتهای سرمایه گذاری استانی باید پرتفوی خود را در سهام عدالت به عنوان دارایی های جاری طبقه بندی و بر اساس ارزش روز بازار منعکس می‌کردند؛ در نتیجه و با توجه به کاهش قیمتهایی که طی حدود یک سال و نیم گذشته در بازار سهام رخ داد، این شرکتها باید در پایان سال مالی که منتهی به شهریورماه هر سال است، زیان شناسایی می‌کردند. با حذف این تبصره و بر اساس استانداردهای حسابداری، پرتفوی سرمایه گذاری سهام عدالت در شرکت های سرمایه گذاری استانی به عنوان دارایی‌های بلندمدت طبق بندی می شود که این موضوع در صورتهای مالی و بر اساس بهای تمام شده منعکس و بنابراین از ثبت کاهش ارزش جلوگیری خواهد فرایند آزادسازی سهام عدالت شد.

یکی دیگر از مصوبات شورا این بود که شرکت های سرمایه پذیر، چنانچه افزایش سرمایه از محل مطالبات و آروده نقدی داشته باشند، جهت پرداخت سود نقدی باید وجوه مورد نیاز برای کامل شدن افزایش سرمایه را برداشت و سپس سود را توسط شرکت سپرده گذاری به مشمولان سهام عدالت پرداخت کنند. این اتفاق باعث می شود درصد مالکیت سهام داران عدالت در شرکت های سرمایه پذیر حفظ شود و مالکیت مشمولان در این شرکت هاکاهش پیدا نکند.

همچنین پیش از این فقط کانون سرمایه گذاران استانی جهت شرکت در مجامع شرکت های سرمایه پذیر به نمایندگی از شرکتهای سرمایه گذاری استانی نماینده مشخص می‌کرد اما بر اساس مصوبه ۱۳ بهمن ماه سال ۱۴۰۰، تا تیرماه ۱۴۰۱ کارگروهی متشکل از کانون سرمایه گذاری های استانی، شورای عالی بورس و وزارت اقتصاد و امور دارایی جهت حضور در مجامع شرکتهای سرمایه پذیر نماینده شرکتهای سرمایه گذاری استانی را مشخص خواهند کرد که حاصلش این است که به غیر از اینکه یک نهاد مردمی به عنوان کانون نهادهای سرمایه گذاری تصمیم گیری خواهد کرد، نهادهای تخصصی از جمله شورای عالی بورس و وزارت اقتصاد هم در انتخاب نماینده ها جهت حضور در مجامع داخیل خواهند بود.

با وجود همه این تصمیمات و اقدامات هنوز هم هیچکدام از مشمولان سهام عدالت، چه افرادی که روش مستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده بودند و چه آن‌هایی که روش غیرمستقیم را برگزیده بودند امکان فروش سهام خود را ندارند و باید دید ایا تدابیر جدید سازمان برای رساندن این سهام به صاحبان اصلیشان در سال جدید به نتیجه میرسد یا خیر.