منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان

نمودار قیمت بیت کوین تایم فریم روزانه منبع: تریدینگ ویو

منحنی شاخص در 7 سال گذشته

جعفرعزیزی*: شاخص‌ها در تمام بازارها و به ویژه بازارهای مالی از اهمیت زیادی برخوردارند.

یکی از مهم ترین کارکردهای شاخص ها تعریف معیاری برای ارزیابی ومقایسه ،سودآوری،رشد وتغییرات حجم وارزش مبادلات بازار است.

شاخص‌های معروف در بازارهای مالی مثل S&p،داوجونز ،نیکی و. که مقدار وتغییرات آنها هر روز منتشر می شود، مبنای تصمیم گیری بسیاری از سرمایه‌گذاران در این بازارها است.به منظور بررسی تغییرات شاخص در یک دوره و پیش بینی وضعیت آینده آن بهتر است روند گذشته آن مطالعه شود.

در بورس اوراق بهادار تهران از زمان شروع مجدد در سال 1369 شاخص قیمت (TEPIX) به عنوان اولین شاخص وپس از آن شاخص های دیگری مثل شاخص قیمت وبازده نقدی (TEDPIX) شاخص 50 شرکت فعال و شاخص های تالار اصلی وفرعی تعریف شده است.از سال گذشته شاخص قیمت وبازده نقدی به عنوان شاخص کل بازار جانشین شاخص قیمت شده است.با طبقه بندی جدید بازارها نیز شاخص های جدیدی تعریف شده است که تغییرات بازار را دقیق تر نشان می دهند.

شاخص قیمت و بازده نقدی در 7 سال گذشته فراز ونشیب هایی داشته است که بررسی روند آن برای سرمایه گذاران اهمیت قابل ملاحظه ای دارد.

در سال 1380 که تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بورس کمتر از نصف شرکتهای فعلی بوده، شاخص قیمت با 26 درصد رشد از 2980 به 3766رسیده است.در این سال‌ها صنایع خودروسازی ، واسطه‌های مالی‌،کانی‌های فلزی و غیر فلزی و مواد غذایی ترکیب اصلی بازار را تشکیل داده اند.

در همین سال شاخص قیمت وبازده نقدی که نشان دهنده کل بازدهی بازار است با 44درصد رشد از 5225به 7517رسیده است.با توجه به اعداد 26 و 44 واختلاف آنها مشخص می شود که در سال 1380شرکت‌های رشدی نقش بیشتری در بازدهی سرمایه گذاران داشته وسود تقسیمی(DPS) شرکتها اهمیتی کمترازعایدات سرمایه ای (رشد قیمت سهام ) در میزان کل بازدهی داشته است.

درپایان سال 1381شاخص قیمت با 35 درصد رشد به عدد 5081 وشاخص قیمت و بازده نقدی با 51درصد افزایش به عدد 11365رسیده اند.

در این سال نیز سرمایه‌گذارانی که در مجمع سالانه شرکتها سهامدار بوده اند بازدهی بیشتری داشته اند ونسبت قیمت به سود(P/E)پایین در این سالها از جمله دلایل رشد بیشتر شاخص قیمت وبازده نقدی نسبت به شاخص قیمت بوده است اما همچنان نسبت رشد قیمتها بسیار زیاد بوده وبیانگر توجه سرمایه گذاران به سهام رشدی است.

در سال 1382 که قیمت سهام شرکتهای بزرگ خوروسازی وسیمان رشد زیادی را تجربه کرده اند شرکت ها با تقسیم سود نسبتا کمتر شاخص بازده نقدی وقیمت را بیش از 130 درصد افزایش داده اند وبه عدد27235رسانده اند.در این سال شاخص قیمت با 120 درصد رشد عدد 11446را ثبت کرده است که به خاطر افزایش 2 برابری نسبت قیمت به سود(P/E) متوسط بازار، رشد شاخص قیمت به تنهایی تاثیر زیادی بر کل بازدهی بازار داشته وسهم سود نقدی چندان زیاد نبوده است.به عبارت دیگر سهام رشدی هچنان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده اند.

در سال 1383 به دلیل رشد بیش ازحد قیمت‌ها درسال قبل از آن شاخص قیمت فقط با 6درصد رشد به 12130 رسیده است وشاخص قیمت وبازده نقدی نیز با 11درصد رشد از مرز 30 هزار عبور کرده است وبرای اولین بار از سال 1379 نسبت رشد قیمت سهام وسود نقدی آنها در شاخص ها برابر شده است.

سال 1384 که یکی از بدترین سالهای تاریخ بورس برای سهامداران نام گرفته است شاخص ها پس از 6 سال رشد برای اولین بار در پایان سال عددی کمتر از ابتدای سال نشان داده اند. شاخص قیمت از منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان عدد 12130 با 22 درصد افت به عدد 9466وشاخص کل بازدهی یعنی قیمت وبازده نقدی نیز با 11 درصد کاهش به عدد 26860 رسیده اند.

در سال 1385 اگر چه شاخص قیمت 4درصد وشاخص قیمت وبازده نقدی 15 درصد افزایش یافته اند اما نتوانسته اند افت سال 1384 را جبران کنند.در این سال سود نقدی شرکتها اهمیت ویژه ای یافته وتاثیر زیادی بر بازدهی سهامداران داشته است وباردیگر نسبت قیمت به سود (P/E)روند کاهشی داشته وبه متوسط سالهای 80 و81 نزدیک شده است.
در سال 1386 نیز رشد هر 2 شاخص قیمت ، وبازده نقدی وقیمت کند بوده است وبه تر تیب با 4درصد و 17درصد رشد به اعداد 10166 و36200رسیده اند.در این سال نیز بخاطر افت شدید متوسط نسبت قیمت به سود(P/E)برای بازار و رسیدن آن به عدد بی سابقه 5 ، سود نقدی شرکتها نقش بسیار زیادی در بازدهی کل بازار داشته است.

از ابتدای سال جاری(1387) تا تاریخ 10 خرداد شاخص ها روند صعودی خوبی داشته وشاخص قیمت توانسته است در 40 روز کاری 5/5 درصد افزایش یابد واز 10160به 10720برسد. مقدار رشد برای شاخص قیمت وبازده نقدی بیش از 7 درصد بوده است که با توجه به نزدیک بودن مجمع سالانه وتقسیم سود شرکتهای بزرگ صنایع فلزی مثل فولاد مبارکه وملی مس، صنایع خودرو سازی مثل سایپا وایران خودرو مقدار این شاخص به راحتی از 45هزار فراتر خواهد رفت.آمار نشان می دهد : از سال 1380 تا سال 1383 شاخص ها به مدت 4 سال روند افزایشی شدیدی داشته اند ودر این سالها رشد قیمت سهام از سود نقدی نقش مهمتری در بازدهی سهامداران داشته است .در سالهای 84 و85 اکثر سهامداران متضرر شده وشاخص ها روند نزولی داشته واگر چه شاخص قیمت وبازده نقدی در سال 85 کمی افزایش یافته است اما مقدار آن بسیار ناچیز است.

از سال 1386 با ورود شرکتهای بزرگ صنایع فلزی دولتی- در اجرای اصل 44 قانون اساسی – وبه دلیل افزایش بی سابقه قیمت نفت وفلزات اساسی روند روبه رشد شاخص ها آغاز شده است که با افزایش سود شرکت ها انتظار می رود روند صعودی شاخص ها تداوم داشته وبر شدت رشد آنها افزوده شود.

بنابراین می توان گفت با فرض ثابت ماندن قیمت محصولات شرکتها وتعمیم شرایط سیاسی -اقتصادی فعلی به ماه‌های آینده شاخص های بورس برای اولین بار پس از 4 سال بتوانند رشدی بیش از مقدار تورم داشته باشند.رسیدن شاخص قیمت به عدد 12هزار وشاخص قیمت وبازده نقدی به عدد 45 هزار دست یابی به این موضوع را ممکن می سازد واحتمال آن نیز بسیار زیاد است.

آسمان شهر

رئیسی، خرداد ۱۴۰۰: ◀️ ببینید این (فیلتر اینستاگرام) یکی از اون اتهاماتی هست که آقایون به خاطر منافعشون به من .

نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین اتریش بیانیه امروز سه کشور اروپایی درباره ایران را واقعا خیلی بدموقع .

سخن روز

• هر گاه خدا بخواهد بنده اي را خوار كند، دانش را از او دور میسازد. حضرت علی (ع)

کلیه مسئولیت های این محتوا مربوط به پایگاه خبری آسمان شهر می باشد / www.asemaneshahr.ir

بازده بورس به صفر رسید / منحنی شاخص بورس به محدوده ابتدای امسال بازگشت

آمار‌ها نشان می‌دهد همگام با افت ۵ درصدی قیمت دلار از اواخر هفته قبل، تا دیروز، شاخص بورس هم ۲.۲ درصد افت کرده و به همان سطحی باز گشت که در ابتدای سال بود. اینکه بازده سرمایه‌گذاری در بورس درپایان مبادلات دیروز به صفر رسید، یعنی سرمایه‌گذارانی که از اول امسال تاکنون در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند نه .

آمار‌ها نشان می‌دهد همگام با افت ۵ درصدی قیمت دلار از اواخر هفته قبل، تا دیروز، شاخص بورس هم ۲.۲ درصد افت کرده و به همان سطحی باز گشت که در ابتدای سال بود. اینکه بازده سرمایه‌گذاری در بورس درپایان مبادلات دیروز به صفر رسید، یعنی سرمایه‌گذارانی که از اول امسال تاکنون در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند نه فقط هیچ سودی به‌دست نیاورده‌اند، بلکه با توجه به نرخ رشد تورم با زیان هم مواجه شده‌اند.

همشهری: به‌دنبال تداوم نزول سنگین شاخص بورس بازده سرمایه‌گذاری در بورس در سال‌جاری به صفر رسید.

روند نزولی بازار سهام که از مرداد ماه پارسال تاکنون آغاز شده از ابتدای هفته جاری شتاب بیشتری گرفته است طوری که از ابتدای هفته جاری تاکنون ارزش بازار سهام بیش از ۱۴۰ هزار میلیارد تومان نزول کرده است. همزمان بعد از ۲ سال ارزش کل بازارفرابورس نیز به زیر ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان نزول کرده است. داده‌های آماری نشان می‌دهد؛ ارزش کل بازار سهام از مرداد ماه پارسال تاکنون ۲۰۰ میلیارد دلار نزول کرده است و از ۴۲۵ میلیارد منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان دلار در ۲۰ مرداد ماه پارسال به ۲۲۵ میلیارد دلار در دی‌ماه امسال رسیده است.

این نزول، اما از هفته جاری و همگام با افت قیمت دلار شتاب بیشتری گرفته و به روند خروج نقدینگی از بازار سهام دامن زده است. با شتاب گرفتن این روند نزولی در مبادلات روز گذشته میزان بازده سرمایه‌گذاری در بورس به صفر رسید.

سرمایه‌گذاری برای هیچ
آمار‌ها نشان می‌دهد همگام با افت ۵ درصدی قیمت دلار از اواخر هفته قبل، تا دیروز، شاخص بورس هم ۲.۲ درصد افت کرده و به همان سطحی باز گشت که در ابتدای سال بود. اینکه بازده سرمایه‌گذاری در بورس درپایان مبادلات دیروز به صفر رسید، یعنی سرمایه‌گذارانی که از اول امسال تاکنون در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند نه فقط هیچ سودی به‌دست نیاورده‌اند، بلکه با توجه به نرخ رشد تورم با زیان هم مواجه شده‌اند.

ماجرا زمانی جدی‌تر می‌شود که بدانیم؛ شاخص قیمت هم‌وزن که میزان رشد قیمت سهام شرکت‌ها را به دقیق‌ترین شکل محاسبه می‌کند در این مدت ۲۳.۱ درصد افت کرده است، یعنی سهامدارانی که از هیچ شرکتی در بورس سود سالانه دریافت نکرده‌اند به‌طور میانگین ۲۳.۱ درصد زیان کرده‌اند.

با احتساب نرخ تورم ۴۳ درصدی، میزان زیان واقعی سهامداران، در ۲۹۵ روز سپری شده از سال‌جاری، به ۶۶ درصد می‌رسد. در همین مدت قیمت طلا و دلار بیش از ۱۰ درصد و میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در شهر تهران ۱۱.۱ درصد افزایش یافته است.

کاهش ازرش معاملات خرد
نزول مداوم شاخص کل بورس از مرداد پارسال تاکنون ریسک سرمایه‌گذاری در بازارسهام را افزایش داده و به خروج هزاران میلیارد تومان پول از بازار سهام منجرشده است. برخی آمار‌ها نشان می‌دهد در ۱/۵ سال گذشته بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی از بازار سهام خارج شده و این روند دست‌کم در ۲ ماه گذشته هر روز تشدید شده است. آمار‌های مربوط به ارزش معاملات خرد نیز بر افزایش شتاب خروج پول از بورس مهر تأیید می‌زند. طبق آمار‌ها ارزش روزانه معاملات خرد از پاییز امسال تاکنون هر روز کمتر شده است و دیروز به کمترین میزان در ۲ سال گذشته رسید. سرمایه‌گذاران در مبادلات دیروز بورس جمعا ۲ هزارو ۶۳۵ میلیارد تومان دادوستد انجام دادند که این میزان دست‌کم ۷۰ درصد کمتر از میانگین ارزش معاملات خرد در شهریورماه است. در شهریور ماه امسال با وجود آنکه ارزش معاملات خرد نسبت به پارسال ۲۰ هزار میلیارد تومان کاهش یافته بود با این حال روزانه به‌طور میانگین ۸ هزارو ۷۵۰ میلیارد تومان سهام دادوستد می‌شد. این میزان در این مدت بیش از ۶ هزارو ۱۰۰ میلیارد تومان کاهش یافته است. اما دلایل خروج گسترده نقدینگی به‌ویژه از ابتدای هفته تاکنون چیست؟

دلایل نزول
اطلاعات موجود نشان می‌دهد علت اصلی نزول بازار سهام را باید در سیاست‌های کلان جست‌وجو کرد. از یک طرف دولت در تلاش است برای مبارزه با تورم نرخ بهره را بالا نگاه دارد. از طرف دیگر شیب رشد تورم و قیمت دلار نیز به‌عنوان محرک‌های رشد بازار سهام کندتر شده است. با این حال به‌نظر می‌رسید ظرف چند روز گذشته انتشار برخی اخبار در مورد انجام توافق هسته‌ای که به افت قیمت دلار منجر شد نیز در نزول بورس نقش داشته است. ضمن اینکه به‌نظر می‌رسد دولت حجم فروش اوراق بدهی را در بازار افزایش داده است. چنان‌که در مبادلات روز گذشته ارزش معاملات اوراق بدهی در فرابورس رکورد تازه‌ای ثبت کرد و به ۱۴۴ هزار میلیارد تومان رسید. هرچند تا لحظه تنظیم این گزارش اطلاعاتی درباره جزئیات این معاملات منتشر نشده که نشان دهد چه میزان از این معاملات مربوط به عملیات بازار باز و چه میزان مربوط به پذیره‌نویسی اوراق بدهی دولتی بوده، اما برخی برآورد‌ها نشان می‌دهد؛ از جمع کل معاملات انجام شده ۱۳۱ هزار میلیارد تومان مربوط به عملیات بازار باز و ۱۳ هزار میلیارد تومان مربوط به پذیره‌نویسی اوراق بدهی جدید دولتی بوده است. عملیات بازار باز بانک مرکزی به معنی فروش اوراق توسط دولت در بازار سرمایه نیست و مستقل از فروش اوراق بدهی دولتی در بورس بوده است. طبق آمار‌های موجود دولت از ابتدای امسال تاکنون ۵۴ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی در بورس فروخته و همین موضوع به هدایت بخشی از نقدینگی به‌سمت این بازار منجر شده است.

ریزش قیمت بیت کوین تا چه زمانی ادامه دارد؟

دیروز قیمت بیت کوین تا محدوده ۲۰,۱۰۰ دلار کاهش پیدا کرد و البته با حمایت خریداران مواجه شد و به صورت مختصری بازیابی قیمت شد. در این مطلب نگاهی گذرا به ارزش ذاتی بیت کوین در کنار قیمت آن خواهیم داشت و به دلایل ریزش اخیر بازار خواهیم پرداخت.

به گزارش میهن بلاکچین، ریزش سنگین قیمت بیت کوین در روزهای اخیر موجب شد تا بسیاری از تحلیلگران به دنبال یافتن کف قیمتی BTC باشند. این در حالی است که اوج قیمتی بیت کوین در دسامبر (آذر) ۲۰۱۷ در محدوده ۱۹,۷۹۸ دلار قرار داشت و بسیاری از تحلیلگران معتقدند که قیمت در چرخه قیمتی فعلی بیت کوین نباید از ATH چرخه صعودی قبلی بازار پایین‌تر آید. کندل روزانه بیت کوین ساعت ۴:۳۰ بامداد به وقت تهران بسته می‌شود و شاید تا آن زمان تکلیف این محدوده مشخص شده باشد.

چرا قیمت بیت کوین ریزش پیدا کرد؟

در مورد سقوط قیمت بیت کوین پس از اوج تاریخی آن در نوامبر (آبان) ۲۰۲۱ می‌توان گفت مجموعه‌ای از عوامل دست به دست هم داده‌اند. شرایط اقتصاد ماکرو بسیار منفی است تا جایی که از ماه ژانویه (دی) تاکنون شاخص S&P 500 حدود ۲۲٪ سقوط کرده است. همچنین افزایش بی‌سابقه نرخ بهره در آمریکا از مهم‌ترین دلایل ایجاد بی‌ثباتی در بازارهای پرریسک مالی است. در کنار این عوامل ماکرو عوامل بسیار منفی خاص فضای کریپتو مانند ماجرای مسدود کردن برداشت توسط سلسیوس، سقوط پروژه ترا و احساس نیاز برای قانون‌گذاری این حوزه به شدت نزولی شدن بازار رمزارزها اضافه کرده است.

اما در جواب به این سوال که چرا بیت کوین افت کرد، می‌توان به طور خلاصه گفت که فاصله گرفتن سرمایه‌گذاران از دارایی‌های پرریسک و مشکلات قانون‌گذاری در این حوزه بیشترین تاثیر را داشته‌اند.

سقوط بیت کوین تا کجا ادامه دارد؟

با ورود بیت کوین به محدوده ۲۰ هزار دلار، قیمت آن در حال نزدیک شدن به یکی از مهم‌ترین شاخص‌های آنچین، یعنی قیمت تحقق یافته (Realized Price) است. این شاخص میانگین ارزش تمام UTXO‌ها را با در نظر گرفتن ارزش آن‌ها در زمان پیدایش (آخرین جابجایی کوین) نشان می‌دهد. قیمت لحظه‌ای بیت کوین ندرتا به شاخص قیمت تحقق یافته (که در حال حاضر ۲۳٬۳۴۰ دلار را نشان می‌دهد) می‌رسد و این اتفاق معمولا در عمیق‌ترین و آخرین مراحل بازارهای نزولی مشاهده می‌شود. همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، مارچ ۲۰۲۰ (اسفند ۱۳۹۸) و پایان بازار نزولی ۲۰۱۸، آخرین مواردی بودند که این شاخص لمس شد.

قیمت تحقق یافته بیت کوین؛ منبع: گلس‌نود

تحلیلگر مطرحی به نام فرانسیس هانت (Francis Hunt) در پاسخ به این سوال که ریزش بیت کوین تا کی ادامه دارد، اعتقاد دارد با توجه به تشکیل الگوی سر و شانه در نمودار روزانه بیت کوین و حمایت‌های پیشین بیت کوین، محدوده ۸,۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ دلار را می‌توان به عنوان کف نهایی قیمت بیت کوین در نظر گرفت.

نمودار قیمت بیت کوین تایم فریم روزانه منبع: تریدینگ ویو

ضمن اینکه درآمد ماینرهای بیت کوین به پایین‌ترین سطوح خود رسیده است و استخراج این رمزارز با بسیاری از مدل دستگاه‌ها دیگر به صرفه نیست. این عاملی است که در طول حیات بیت کوین موجب افزایش قیمت بیت کوین شده است. برای محاسبه درآمد استخراج رمزارزها با استفاده از دستگاه‌های مختلف می‌توانید به صفحه «ماشین حساب ماینینگ» مراجعه کنید.

چرا بیت کوین را طلای دیجیتال می‌نامند؟

از سال ۱۹۷۱ که استاندارد طلا کنار گذاشته شد، ارزش دلار کاهش و ارزش طلا تقریبا ۴۰۰۰ درصد افزایش یافت. طلا به دلیل کمیاب بودن نسبی خود، ارزش بیشتری نسبت به فلزهای مشابه نظیر مس دارد.

ادوارد اسنودن که با افشای اسناد آژانس امنیت ملی درباره جزییات اقدامات نظارتی شهروندان آمریکایی در سال ۲۰۱۳ (خرداد ۱۳۹۲) به تیتر اول اخبار جهان تبدیل شد، به مقایسه بازار طلا و بازار رمزارزها پرداخت و اعلام کرد ارزهای دیجیتال متعددی وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به عنوان پولی شبیه به طلا در نظر گرفت تا شبیه به ارز. وی ماهیت فرامرزی بیتکوین و رمزارزها را شگفت‌انگیز خواند. وی در توییتی نوشت:

طلا، بیت کوینی است که نمی‌توان آن را از طریق اینترنت ارسال کرد.

بیتکوین طوری طراحی شده است که همانند طلا کمیاب باشد و به دست آوردن آن نیز از طریق فرایند گواه اثبات کار ماینینگ دشوار باشد. طراحی بیتکوین به گونه ای است که موجودی آن محدود و برابر ۲۱ میلیون واحد است و هربار که یک بلاک تراکنش استخراج می‌شود، توکن های جدید آن به عنوان پاداش صادر خواهند شد. سطح پاداش اولیه، ۵۰ بیت کوین به ازای هر هاوینگ بود که پس از ۳ هاوینگ این مقدار پاداش به ۶.۲۵ بیت کوین در هر بلاک رسیده است. تا کنون از ۲۱ میلیون واحد ممکن، بیش از ۱۹ میلیون واحد BTC استخراج شده است. پیش‌بینی می‌شود استخراج بیت کوین در سال ۲۱۴۰ به اتمام برسد.

البته این موضوع را باید در نظر داشت که بدون تقاضا، هیچ دارایی ارزشمند نیست حتی اگر عرضه آن محدود منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان باشد. بنابرین در پاسخ به این سوال که چرا بیت کوین ارزش دارد باید گفت که عرضه محدود آن در کنار افزایش پذیرش آن در سطح جهان در سال‌های اخیر، این رمزارز را باارزش کرده است.

جورین تیمر (Jurrien Timmer) مدیر شرکت خدمات مالی Fidelity اعتقاد دارد ارزش و قیمت بیت کوین در حال حاضر تفاوت زیادی دارند و بیت کوین بیشتر از این‌ها می‌ارزد. تیمر نموداری از منحنی تقاضای بیت‌کوین (نمودار آدرس‌های با موجودی غیرصفر بیت‌کوین) در مقابل ارزش کل بازار (مارکت کپ) آن استفاده کرده است و نوشت که در حال حاضر قیمت زیر منحنی تقاضا شبکه قرار دارد.

منحنی تقاضای بیت کوین منبع: فیدلیتی

چرا بیت کوین بخریم/نخریم؟

برای جواب به این سوال باید در درجه اول به این نکته اشراف پیدا کرده باشید که اصلا چرا قصد دارید در بیت کوین سرمایه‌گذاری کنید.

دلایل پرتکرار در این باره بین سرمایه‌گذاران بیت کوین موارد زیر است:

• کمیاب بودن بیت کوین
• خاصیت ضد تورمی بیت کوین
• موقعیت جذاب قیمتی از دید تحلیل‌های تکنیکال
• سیاست پولی شفاف و سالم
• غیر متمرکز بودن بیت کوین
• تراکنش‌های آسان و سریع
• پیش‌بینی پذیرش گسترده رمزارزها و بیت کوین در آینده

بنابرین اگر قصد خرید بیت کوین را دارید باید حداقل در یکی از این موارد تحقیقات لازم خود را انجام داده باشید و به نتیجه رسیده باشید یا اینکه به نقطه نظر جدیدی در سرمایه‌گذاری در بیت کوین رسیده باشید.
یکی از بزرگترین معضلات رمزارزها، عدم پشتوانه و یا وجود قوانین حمایتی و رگولاتوری است. عموم رمزارزها حمایت ارز فیات، دارایی کلاسیک و یا شرکت خوشنامی را همراه ندارند و تضمینی برای قابل استفاده بودن آن‌ها در زندگی روزمره نیست. این بدین معنی است که از دست رفتن همه‌چیز امکان‌پذیر است.

اما در نهایت پاسخ درستی برای سوال بالا وجود ندارد؛ همه‌چیز به شما بستگی دارد. این‌ که می‌توانید چقدر ریسک متحمل شوید، به چقدر سود قانع هستید و واقعیت‌های زندگی شما چیست. شما تنها کسی هستید که می‌توانید به این سوال پاسخ دهید. ریسک بازار ارزهای دیجیتال بسیار بالاست و تلاطم زیادی دارد، بنابراین هیچ‌گاه بدون مطالعه و شناخت کافی از عواقب و خطرات آن وارد نشوید. اما اگر مرتکب این اشتباه شدید و متحمل ضرر شده‌اید، کمی از چارت و نمودار فاصله بگیرید، در مورد اکوسیستم، پروژه‌ها و کاربردهایشان مطالعه کنید و از این فرصت ناخواسته نهایت استفاده را کنید. فرصت‌های زیادی هنوز پیش‌روی شماست و دانش، تنها چراغ راهتان در این مسیر پر پیچ و خم است.

بیت کوین چه زمانی صعود می‌کند؟

برای دانستن دلیل ارزشمند بودن بیت کوین (Bitcoin) باید به این موضوع بپردازیم که چه چیزی باعث با ارزش شدن پول می‌شود. به محض این که تمام افراد پذیرفتند که کالای مورد نظر با ارزش است، آن کالا خود به خود با ارزش می‌شود. هرچه افراد بیشتری از یک ارز استفاده کنند، ارزش آن بیشتر می‌شود و همچنین هرچه افراد کمتری از یک ارز استفاده کنند، آن ارز کم ارزش‌تر می‌شود.

بنابرین از بعد روانی می‌توان گفت که با توجه به پتانسیل‌های بیت کوین، زمانی که افراد بیشتری به این نتیجه برسند که این رمزارز با ارزش است، افزایش قیمت آن رخ خواهد داد.

حال اگر بخواهیم کمی فنی‌تر به این سوال پاسخ دهیم که بیت کوین کی گران می‌شود، می‌توان به سراغ شاخص‌های مربوط به بازار آپشن رفت. معمولا در این بازار معامله‌گران حرفه‌ای حضور دارند و شاخص‌های مربوط به آن در پیش‌بینی تغییر روند بازار از اعتبار بالایی برخوردار هستند.

با ریزش قیمت بیت کوین در روز دوشنبه، پریمیوم فیوچرز بازار به ناحیه منفی سقوط کرد. پریمیوم فیوچرز که به آن نرخ مبنا (basis rate) نیز گفته می‌شود، اختلاف بین قراردادهای آتی بلندمدت و سطح کنونی بازار اسپات را می‌سنجد. در بازارهای سالم، مقدار ۴ الی ۱۰٪ در پریمیوم سالانه انتظار می‌رود که به این شرایط، کانتانگو (Contango) گفته می‌شود. این شاخص برای نهمین هفته متوالی است که در زیر محدوده ۴٪ قرار دارد و نشان از حاکم شدن احساسات منفی در بازار دارد.

شاخص بعدی مربوط به اندیکاتور ۲۵ درصد Delta Skew است که آپشن‌های کال (خرید) و پوت (فروش) را به صورت یک به یک مقایسه می‌کند و نسبت پوت به کال را تایید می‌کند. اگر محافظت از روند صعودی قیمت با استفاده از آپشن‌های کال هزینه بیشتری داشته باشند اندیکاتور Skew به سمت محدوده منفی تغییر می‌کند. در مقابل اگر سرمایه‌گذاران بدبین باشند، عکس این شرایط رخ می‌دهد و باعث می‌شود آپشن‌های پوت به صورت مازاد معامله شوند و اندیکاتور Skew سمت محدوده مثبت حرکت کند. محدوده مثبت ۸٪ تا منفی ۸٪ برای این شاخص ناحیه خنثی و طبیعی محسوب می‌شود. دیروز همزمان با ریزش بازار این شاخص به اوج ۲۶.۶ رسید. این سطح حتی در ریزش بازار در سال ۲۰۲۰ و همزمان با شروع همه‌گیری کرونا نیز اتفاق نیفتاده بود.

بنابرین این طور می‌توان نتیجه گرفت که برای صعود قیمت بیت کوین لازم است تا نشانه‌ای از کف قیمت بیت کوین در این بازار مشاهده شود. این نشانه می‌تواند رسیدن پریمیوم فیوچرز به سطح ۴٪ و کاهش Delta Skew به زیر سطح ۱۰٪ باشد.

در حال حاضر «بهترین قیمت خرید بیت کوین» برابر ۶۸۳ میلیون تومان است. برای محاسبه قیمت مقادیر مختلف بیت کوین می توانید از سرویس «ماشین حساب تبدیل ارزهای دیجیتال» استفاده کنید.

• اصلاح قیمت بیت کوین تا کی ادامه دارد؟

به نظر می‌رسد با نزدیک شدن قیمت بیت کوین به محدوده‌های حمایتی کلیدی بلند مدت خود و در نظر گرفتن عواملی مثل میزان سودآوری استخراج بیت کوین در قیمت‌های پایین‌تر، این رمزارز به فازهای انتهایی روند اصلاحی خود نزدیک شده است. البته این موضوع بستگی به عوامل دیگری از جمله اقتصاد جهانی خواهد داشت.

• چرا بیت کوین را طلای دیجیتال می‌نامند؟

مهم‌ترین علت این قضیه تشابه عرضه محدود و کمیابی طلا و بیت کوین است. عرضه کل بیت کوین برابر ۲۱ میلیون واحد است که تاکنون بیش از ۱۹ میلیون واحد آن استخراج شده است.

• استخراج بیت کوین چه زمانی به اتمام می‌رسد؟

به صورت تقریبی در حوالی سال ۲۱۴۰ میلادی.

پاسخ درستی برای این سوال وجود ندارد و بستگی به استراتژی شخصی هر معامله‌گری دارد اما می‌توان از کمیاب بودن و خاصیت ضد تورمی بیت کوین، سیاست‌های پولی شفاف آن، تراکنش‌های سریع و آغاز پذیرش گسترده آن در سطح جهان به عنوان عوامل جذابیت این رمزارز برای سرمایه‌گذاری نام برد.

حسابداران جوان

مدیریت سرمایه و ریسک در بازارهای مالی مقاله دوم

افت (draw down)
افت که آنرا به اختصار DD میخوانیم یکی از مهمترین فاکتورها برای اندازه گیری کارایی یک روش مدیریت سرمایه است. این فاکتور را دره میان دو قله متوالی سود تعریف میکنند. اهمیت افت به دلیل مشکل بودن جبران آن است. اگر حسابی دچار 5% افت شود، برای جبران این افت و رسیدن به حد سرمایه اولیه به 5.2% سود نیاز است. 25% افت به 33.3% سود نیاز دارد، 50% افت به 100% سود و 90% افت به 900% سود. کسانی که در حساب واقعی ترید میکنند، سختی جبران این افتها را خوب درک میکنند.
بنابه تعریف دو نوع افت داریم: افت مطلق و افت نسبی. افت مطلق به نسبت سرمایه اولیه محاسبه میگردد و افت نسبی به نسبت بالاترین قیمت بدست آمده تا کنون. برای مثال در استراتژی مشخصی، سرمایه اولیه 10000 دلاری تا 12500 دلار بالا رفته و سپس تا 9800 دلار سقوط میکند. افت مطلق این استراتژی 2% است اما افت نسبی (که از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است) 21.6%.
سعی ما باید این باشد که هیچ گاه بیش از 25% افت را متحمل نشویم. آمار نشان میدهد که کسانی که 25% حسابشان را از دست میدهند، به احتمال 75% همه حسابشان را می بازند.

متد مونته کارلو
زمانی که یک سیستم را بک تست میکنیم، نحوه قرار گیری پوزیشنها از اهمیت بالایی برخوردار است. شما میتوانید 100 پوزیشن بک تست این تاپیک را به صورتهای مختلف بچینید و با این قرار گیریها، منحنی های مختلفی برای سرمایه خود ترسیم کنید. برای مثال اگر از 100 ترید بک تست شده، شما 70 ترید سودده داشته باشید، ترتیب این پوزیشنها از اهمیت بالایی برخوردار هستند. اگر شما ابتدا 70 ترید سودده داشته باشید و بعد 30 ترید ضررده، نمودار رشد سرمایه ای متفاوت از 30 ترید ضررده و 70 ترید سودده خواهید داشت.
یکی از مشکلات بک تست این است که شما فرض میکنید که ترتیب پوزیشنهای شما در آینده به همین صورت خواهد بود و ماکزیمم draw down هم در بک تست لحاظ شده است که این فرضها نادرست و گاهی خطرناک هستند.
راه حل، استفاده از متدی برای تصادفی کردن ترتیب پوزیشنهای بک تست است. یکی از روشهای مناسب برای اینکار، روش مونته کارلوست.
در روش مونته کارلو، با روشهای استاکستیکس و استفاده از اعداد شبه رندم، میزان سود و draw down را در سطوح مختلف اطمینان بیان میکنند.
در مورد مثال این تاپیک با سطح اطمینان 99% و تست 500 نمونه از جامعه آماری میتوان گفت که با ریسک 2% روی هر ترید به احتمال 95% سوددهی بعد از 100 ترید، 38.11% و ماکزیمم افت (draw down) 7.24% میشود.

روشهای تعیین حجم
در مجموع دو روش اصلی برای تعیین حجم وجود دارد: martingale و anti-martingale. از آنجاییکه معادل فارسی مناسبی برای این کلمات نداریم، آنها را افزاینده و کاهنده میخوانیم.
در روش افزاینده (martingale) که بیشتر در قمار استفاده میشود، با هربار ضرر دادن، حجم دوبرابر میشود. برای مثال شما با 100 دلار شروع میکنید. هر باخت برای شما 10 دلار ضرر و هر برد 10 دلار سود دارد. امید ریاضی این روش مثبت است. 10 ترید را بررسی میکنیم (شکل پیوست).
همانطور که در این مثال میبینیم، با یک برد، شخص سود میکند. اما اشکال این روش این است که اگر شخص 9 ترید پشت سرهم ضررده داشته باشد، برای ترید دهم باید 5120 دلار ریسک کند که تریدر قصه ما بسیار پیش از این، مارجین کال شده است. اشکال این روش این است که توجه نمیکند که اکثر روشهای ترید، غیر وابسته هستند و اگر برای مثال سیستمی 70% سودده باشد، دلیلی ندارد که بعد از 3 ضرر پیاپی، ترید چهارم سودده باشد. حتی منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان اگر ماکزیمم ضررهای پیاپی شما در گذشته مثلاً 10 بوده، همیشه امکان دارد که در آینده شما ضررهای متوالی بیشتری را تجربه کنید. این روش محکوم به شکست است و لذا از بحث بیشتر روی آن خودداری میکنیم.
روش دوم، روش کاهنده است. در این روش با هربار ضرر کردن، حجم پوزیشن (یا ریسک) کاهش پیدا میکند. این روش برای بقای بیشتر در بازار طراحی شده است و تمام روشهایی که برای تعیین حجم استفاده میشوند به جزدو روش حجم ثابت و ارزش دلاری ثابت زیر مجموعه این روش هستند.

حجم ثابت (fixed size)
این روش معمولاً نخستین روشی است که تریدرها (بخصوص در بازار ارز) از آن استفاده میکنند. در این روش، شما بدون توجه به حجم سرمایه خود، با حجم (لات سایز) ثابت وارد میشوید. این روش، بسیار ابتدایی بوده و از سوددهی پایینی برخوردار است.
در مثالی که ما داریم، در صورتی که با سرمایه 10000 دلار و حجم ثابت 0.1 لات برای هر پوزیشن وارد شویم، بعد از 100 ترید، بازده ما معادل 1049.91 دلار (10.50%) با ماکزیمم افت 0.86% می رسد.

ارزش دلاری ثابت (fixed dollar)
در این روش حجم ثابتی از سرمایه را در هر پوزیشن ریسک میکنیم. این روش نیز مانند روش قبل به دلیل تغییر نکردن حجم با تغییر سرمایه، ابتدایی تلقی شده و در صورتی که سیستم شروع به ضرر دادن بکند، عملاً ما حجم بیشتر و بیتشری را ریسک میکنیم که خطرناک است و در صورتی که نمودار سرمایه سیر صعودی را پیش بگیرد، حجم ریسک شده کم و کمتر میشود که عملاً ناکرایی سیستم را نشان میدهد.
در مثال 100 تریدیمان، با سرمایه 10000 دلار و ریسک 100 دلار در هر ترید، نهایتاً بازدهی معادل 1723.12 دلار (17.23%) با ماکزیمم افت 1.51% میگردد.
توجه داشته باشید که 100 دلار در ابتدای کار معادل 1% حجم سرمایه است اما بعد از ترید صدم معادل 0.85% حجم سرمایه. حال فرض کنید که این سیستم تا 8000 دلار افت میکرد، در این صورت در هر ترید ما 1.25% ریسک میکردیم که بیش از مقدار اولیه است.

درصد ثابت (fixed fraction)
این روش بی شک معروفترین و محبوبترین روش مدیریت سرمایه است. این روش برای بازارهای اهرم دار (مثل فارکس) بسیار استفاده میشود. در این روش درصد مشخصی از سرمایه برای هر ترید ریسک میشود. هرچند ممکن است باورش برایتان سخت باشد اما باید بدانید که تریدرهای حرفه ای معمولاً زیر 1% از سرمایه شان را روی هر ترید ریسک میکنند. توصیه شده است که حداکثر 3% روی هر ترید ریسک کنید و تحت هیچ شرایطی بیش از 5% از سرمایه خود را روی یک ترید ریسک نکنید.
در این روش با افزایش موجودی، حجم پوزیشن (لات سایز) اضافه شده و با کاهش آن نیز حجم کم میگردد. برای مثال فرض میکنیم با سرمایه 10000 دلار میخواهیم پوزیشنی با 100 پیپ ریسک بگیریم. اگر هر پیپ را برابر 1 دلار فرض کنیم (حساب مینی و جفت ارزهایی که ارزش هر لات برابر دلار است)، میتوانیم بگوییم که با 1% ریسک میتوانیم 10000 واحد یا 0.1 لات ترید کنیم. فرض کنید که این ترید با سود 500 منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان لات بسته شود. حال با 10500 دلار موجودی میخواهیم پوزیشنی با 100 لات (دلار) ریسک باز کنیم. در صورت ثابت بودن ریسک در حد 1% ما قادر به باز کردن 10500 واحد (0.15 لات) هستیم. اما چون پلت فرم نورث اجازه اعشار دوم را نمیدهد، با گرد کردن به پایین بازهم 0.1 لات باز میکنیم.
نکته مثبت این روش، سادگی در اعمال، عدم نیاز به فرمولهای پیچیده و امکان رشد هندسی حساب است.
نکته منفی این روش درصد ریسک و ناشناخته بودن آن است. اگر درصد ریسک بالایی استفاده شود، سرمایه زیادی به خطر می افتد و در صورت کم کردن درصد ریسک، رشد آرام حساب، تریدر را بی طاقت میکند.
اشکال بزرگ دیگر این روش بالا بودن ریسک این روش در ابتدا و کاهش تدریجی آن با بزرگ شدن حساب است. فرض کنید با یک حساب 10000 دلاری شروع میکنیم و با 1 لات. به ازاء هر 10000 دلار سود نیز 1 لات به حجم معامله اضافه میکنیم. در این صورت طبق نمودار زیر مشاهده میکنیم که با افزایش سوددهی سیستم، نسبت ریسک به کل سود حاصله کاهش می یابد. به عبارت دیگر در ابتدای استفاده از یک سیستم، ریسک کلی تریدر بیشتر از زمانی است که تریدر سود زیادی در حساب خود دارد.
در صورت استفاده از این روش ترید و بهینه کردن آن برای مثال فوق بازدهی نهایی معادل 212.5% با حدود 22% افت میشود.

درصد ثابت پله ای (measured fixed fraction)
یکی از معایب روش FF اینست که گاهی پیش می آید که به طور کاملاً شانسی شما یک ترید فوق العاده میکنید که سرمایه شما را شدیداً بالا میبرد. در ترید بعدی شما باید سرمایه بیشتری وارد کنید (چون درصد ثابتی از سرمایه بالاتری را ریسک میکنید). حال ممکن است آن ترید تک ستاره ای بوده باشد و شما یک ترید ضررده بزرگ را دنبال آن داشته باشید. در این صورت ضرر دلاری شما بالاتر میرود.
مثالی میزنم. فرض کنید شما ده هزار دلار دارید و یک درصد ریسک میکنید. پس در هر ترید 100 دلار ریسک میکنید. حال در یک ترید جانانه شما 3000 دلار سود میکنید، پس در ترید بعدی شما 130 دلار ریسک خواهید کرد، و اگر روند تریدهای شما ضررده باشد، مبلغ دلاری بیشتری روی هر منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان ترید ضرر خواهید کرد که اثر روانی و مالی سنگینتری برروی حساب شما خواهد داشت.
در روش درصد ثابت پله ای (منبع: راب بوکر)، شما هدف مشخصی را تعیین میکنید. برای مثال 5000 دلار در مثال بالا. یعنی رقم سرمایه را به پایین رند میکنیم و هر عددی بین ده هزار تا 15 هزار دلار را 10000 دلار حساب میکنیم و تنها درصد مشخصی از عدد رند شده را ریسک میکنیم. پس در مثال بالا هرچند سرمایه ما 13000 دلار است اما چون به هدف (mile stone) 15000 دلاری نرسیده است، یک درصد از عدد رند شده (یعنی ده هزار دلار) را ریسک میکنیم.
دلیل اصلی این کار کم کردن اثر شانس بر روند رشد سرمایه است.

سرمایه اجتماعی مثل آبروست

ایسنا/اصفهان یک جامعه‌شناس با اعتقاد بر اینکه سرمایه اجتماعی پدیده ایستا و ثابتی نیست، تأکید کرد: سرمایه اجتماعی مانند آبرو است؛ آبرو دیر جمع می‌شود، اما می‌تواند زود از بین برود، سرمایه اجتماعی هم دیر شکل می‌گیرد، اما زود از بین می‌رود. پس به‌جای اینکه بگوییم چه باید بکنیم تا سرمایه اجتماعی افزایش یابد باید ببینیم چه‌کارهایی نکنیم که سرمایه اجتماعی کاهش یابد.

رضا اسماعیلی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه سرمایه‌ها یکی از مهم‌ترین مباحثی هستند که در قرن بیست و یکم مورد توجه واقع شدند، اظهار کرد: سرمایه‌های اجتماعی در حوزه‌های علوم اجتماعی، اقتصاد و سیاست در بعد علمی و عملی توجه اندیشمندان را به خود جلب کردند و مدام بر تنوع و تعدد سرمایه‌ها افزوده شد.

وی با بیان اینکه در حوزه اقتصادی، سرمایه اقتصادی یکی از مفاهیم کلیدی بود که هم برای توسعه و هم تبیین تضادها و نابرابری‌هایی که درون و میان جوامع وجود داشت مطرح شد، گفت: پس از آن گونه‌های دیگری از سرمایه‌ها مطرح شدند، مثل سرمایه انسانی که بر حوزه آموزش و مهارت‌های زندگی تأکید داشت تا افراد بتوانند گره‌های اقتصادی زندگی خود را از طریق آموزش و مهارت باز کنند، سپس سرمایه‌ها به سمت سرمایه‌های علمی رفت و نخبگان و فرهیختگان به‌عنوان سرمایه‌های جامعه مطرح شدند. به‌مرور سرمایه‌های فرهنگی به‌عنوان ثروت‌های فرهنگی مطرح شدند و سرانجام سرمایه‌های اجتماعی نیز مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با یادآوری اینکه پیشینه سرمایه اجتماعی به سال ۱۹۱۶ برمی‌گردد، توضیح داد: در آن زمان یکی از والدین دانش آموزان با مطالعه‌ای که در مدرسه انجام داد متوجه شد والدینی که ارتباطات بهتری با اولیای مدرسه دارند پیشرفت تحصیلی بیشتری در مقایسه با دانش آموزانی دارند که والدینشان ارتباط کمتری با مدرسه دارند و از سرمایه اجتماعی صحبت کرد.

وی با اشاره به اینکه سرمایه اجتماعی از دهه ۷۰ بیشتر مورد توجه جامعه‌شناسان قرار گرفت، افزود: سرمایه اجتماعی یک مفهوم کلیدی بود که تا سال ۲۰۰۰ مورد توجه ویژه قرار گرفت منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان و مدام بر تعداد مقالات مربوط به آن افزوده شد و جایگاه آن در حرکت‌ها و رفتارهای اجتماعی مورد توجه جامعه‌شناسان، روانشناسان اجتماعی، اقتصاددانان و سیاستمداران قرار گرفت.

این جامعه‌شناس ادامه داد: سرمایه اجتماعی در واقع سرمایه‌ای است که بیشتر روابط و مناسبات درون افراد یک جامعه و گروه‌های اجتماعی را تنظیم می‌کند، بر این اساس هرچه جوامع از سرمایه اجتماعی بالاتری برخوردار باشند، هزینه‌های اقتصادی کمتری در مبادلات و معاملات اقتصادی و کنترل جامعه از طریق ابزارها و عوامل بیرونی مثل پلیس پرداخت می‌کنند. سرمایه اجتماعی موجب چرخش بهتر، سریع‌تر و آسان‌تر جامعه می‌شود تا گروه‌های اجتماعی بهتر بتوانند با همدیگر تعامل و همکاری داشته باشند و اصطکاک‌های کمتری در جامعه حاصل شود.

وی پیرامون سرمایه اجتماعی در ایران نیز توضیح داد: سرمایه اجتماعی در ایران رخدادهای مهمی که در جامعه به وجود آمده مثل انقلاب اسلامی و یا دوران جنگ تحمیلی که کشور مورد تهدید قرار گرفته بود، منحنی کاملاً صعودی داشت و به‌شدت افزایش یافت، اما برخی نیز براین باورند بعد از آن و به ویژه بعد از جنگ و آغاز برنامه‌های توسعه کشور، سرمایه اجتماعی منحنی نزولی پیدا کرد.

این پژوهشگر اجتماعی با اشاره به سه موج مطالعات سرمایه اجتماعی در ایران، گفت: موج اول مطالعات سرمایه اجتماعی در سال ۸۵، موج دوم در سال ۹۴ و موج سوم در سال ۹۷ انجام شد. این مطالعات نشان منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان می‌دهد سرمایه اجتماعی در هر دوره رقم پایین‌تری نسبت به دوره‌های قبلی دارد که عوامل متعددی بر آن تأثیر دارد. در واقع میزان تعاملات و ارتباطات درون جامعه بین گروه‌ها و اقشار اجتماعی منحنی نزولی را نشان می‌دهد.

وی با بیان اینکه هسته مفهومی و اصلی سرمایه اجتماعی بحث اعتماد اجتماعی و ارتباطات گروه‌ها و اقشار اجتماعی است، اضافه کرد: در چند سال اخیر شیوع کرونا موجب شد سرمایه اجتماعی به‌شدت در جامعه افت پیدا کند، به این دلیل که در این دوران بیشتر بر سرمایه جسمی و حفظ سلامت فردی تأکید شد، اگرچه به غیر از آن، عوامل دیگری در جامعه وجود دارد که موجب کاهش سرمایه اجتماعی می‌شود.

اسماعیلی با اشاره به اینکه گاهی منحنی نزول سرمایه اجتماعی به پایین‌تر حد می‌رسد و بعد با اتفاقاتی، ضریب افزایشی پیدا می‌کند، ادامه داد: شاید در متغیرهای کلان، یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش سرمایه اجتماعی، افزایش فرهنگ فردگرایی و روی‌آوری جامعه به منافع فردی و اقتصاد است، به‌طوری‌که هرچه جوامع فردگراتر شوند و تلاش کنند منافع خود را تأمین کنند، سرمایه اجتماعی کاهش می‌یابد.

وی همچنین به سرمایه سیاسی اشاره و تصریح کرد: ارتباطاتی که مدیران و مسئولان با مردم دارند و اعتماد سیاسی بین حکمرانان و مردم در حوزه علوم سیاسی به‌عنوان سرمایه سیاسی یاد می‌شود. این در حالی است که وقتی سرمایه سیاسی درجه پایین‌تری پیدا می‌کند و میزان مشارکت سیاسی در جامعه کاهش یابد، شاهد کاهش افت سرمایه سیاسی در جامعه هستیم که تأثیر مستقیمی بر اعتماد اجتماعی دارد. در این شرایط جوامعی که از انسجام و اتحاد برخوردار هستند به سمت تجزیه حرکت می‌کند، چون ملات چسبنده که همان سرمایه اجتماعی است کاهش می‌یابد و باعث می‌شود وحدت و انسجام اجتماع در جامعه نیز دچار افول شود.

چه جوامعی سرمایه اجتماعی کمتری دارند؟

این جامعه‌شناس با بیان اینکه در جوامعی که به سمت تنوع بیشتر و به‌اصطلاح پاره پاره شدن اجتماعی حرکت می‌کنند، سرمایه اجتماعی کاهش پیدا می‌کند، تصریح کرد: گروه‌های مختلف با همدیگر منافع متفاوتی دارند و به همین دلیل شاهد افول سرمایه اجتماعی هستیم.

وی به وضعیت جوامعی اشاره کرد که در معرض فرایند مدرن شدن و نوسازی اجتماعی قرار دارند و اظهار کرد: سرمایه اجتماعی در جوامع و مناطقی که بیشتر به سمت مدرن شدن حرکت کرده‌اند کاهش پیدا کرده است. به تعبیر دیگر، در جوامعی که وارد مرحله نوسازی می‌شوند و فرایند مدرن شدن را طی می‌کنند، اگر ابزارهای نو، جایگزین شبکه‌ها و ارتباطات سنتی در شبکه‌ها و روابط اجتماعی که درون جامعه وجود دارد نشود، سرمایه اجتماعی به‌شدت آسیب می‌بیند. به همین دلیل است که در مطالعاتی که در سطح ملی و استانی انجام شده شاهدیم در شهرهایی که وضعیت اقتصادی بهتر دارند و از ابزارهای به روز فرهنگی، سازمانی و اقتصادی برخوردار هستند، میزان سرمایه اجتماعی به‌مراتب کمتر از مناطق دیگری است که از امکانات و منابع کمتری برخوردار هستند، اما روابط خویشاوندی بین آن‌ها بیشتر است.

اسماعیلی با اعتقاد بر اینکه در حال حاضر سرمایه اجتماعی خانوادگی در ایران همچنان از میزان بسیار بالایی برخوردار است، گفت: وقتی این روابط اجتماعی را وارد جامعه و محیط‌های کاری می‌کنیم مثل کارخانه‌ها یا مؤسسات و سازمان‌های اداری می‌بینیم که میزان سرمایه اجتماعی کمتر می‌شود.

وی با اشاره به اینکه اعتمادی که در گذشته‌های نه‌چندان دور وجود داشته، امروز وجود ندارد، اظهار کرد: مثلاً وقتی خانواده‌ای می‌خواست به سفر برود کلید منزل خود را به همسایه‌اش می‌سپرد و یا در کوچه و محله افراد دور هم جمع می‌شدند و کارهای خانه را به‌صورت مشترک انجام می‌دادند و یا شب‌نشینی و دورهمی‌های وسیعی داشتند، اما این ارتباطات تضعیف شد و نهادهای مدرن مثل انجمن‌ها، مؤسسات و جمع‌هایی که در این زمینه فعال‌اند نیز نتوانسته‌اند جایگزین نهادهای ارتباطات اجتماعی سنتی شود، بنابراین سرمایه اجتماعی در جامعه از این لحاظ دچار آسیب شده است.

بازنگری در حوزه سیاست‌گذاری و حمایت از خانواده

این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد با بیان اینکه برای تقویت سرمایه اجتماعی باید در حوزه سیاست‌گذاری و حمایت از خانواده بازنگری داشته باشیم، تصریح کرد: اگر جامعه در حوزه خانواده مداری حرکت کند، شهر خانواده محور باشد، سازمان‌ها نیز اهمیت بیشتری نه در کلام، بلکه در منحنی افت سرمایه و نسبت سود به زیان عمل به خانواده بدهند، یکی از بخش‌های مهم سرمایه اجتماعی افزایش می‌یابد.

وی همچنین با بیان اینکه از منظر فرهنگی باید بپذیریم گروه‌ها و اقشار اجتماعی دارای منافع گوناگونی هستند، گفت: باید اصل تنوع اجتماعی را در عمل بپذیریم، به این معنا که تنوع زبانی، مذهبی و فرهنگی و جغرافیایی و . همه به‌مثابه یک رنگین‌کمان درون جامعه ایران وجود دارد و در عین جدایی و تفاوت‌ها، وقتی کنار هم قرار می‌گیرد از وحدت و انسجام برخوردار است. اگر تنوع را بپذیریم و به‌عنوان یک فرصت اجتماعی مورد توجه قرار دهیم، نوع نگاه ما به سرمایه اجتماعی تفاوت پیدا کند و بسیاری از آسیب‌ها درون جامعه کاهش می‌یابد.

این آسیب‌شناس اجتماعی همچنین بر بهبود روابط بین نهاد جامعه و نهاد حکومت تأکید و اظهار کرد: برای بهبود این روابط باید درجه خدمت‌گذاری دولت به جامعه افزایش یابد و تنوع، نوع نگرش‌ها، روش‌ها و بینش‌های متفاوت در جامعه را به‌عنوان یک واقعیت اجتماعی بپذیرد، در این صورت سرمایه اجتماعی رو به صعود خواهد گذاشت.

پیش نیازی به نام بهسازی روابط حکمرانان با مردم

وی اضافه کرد: برای دستیابی و رسیدن به این گفتمان، باید پیش گفتمان‌های تقویت کننده سرمایه اجتماعی را بپذیریم. این پیش گفتمان‌ها برای پذیرش سرمایه اجتماعی در عرصه سیاست، بهسازی روابط حکمرانان با مردم به‌عنوان شرط اول است.

اسماعیلی با بیان اینکه برای افزایش سرمایه اجتماعی در جامعه باید سرمایه سیاسی و اعتماد سیاسی بین مردم و حکمرانان افزایش یابد، توضیح داد: به تعبیر دیگر بیگانگی سیاسی باید در جامعه کاهش پیدا کند، در این صورت مردم و اعضای جامعه احساس می‌کنند حکمرانان و نظام سیاسی متعلق به آن‌هاست و سرمایه سیاسی افزایش می‌یابد، درنتیجه تعامل و همکاری بین دولت و مردم نیز بیشتر شده و سرمایه اجتماعی روند صعودی می‌یابد.

وی از گفتمان سیاسی و بهسازی نظام ارتباطات حکمرانان و مردم در جهت افزایش رضایت اجتماعی به‌عنوان یک پیش‌فرض یاد کرد و افزود: برای تحقق این پیش گفتمان، چاره‌ای جز بهبود و افزایش کیفیت حکمرانی وجود ندارد و باید کیفیت و عملکرد و کارآمدی حکمرانی در پاسخگویی به نیازها و تنوعی که در عرصه‌های اجتماعی وجود دارد افزایش یابد.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه راهکار دستیابی به سرمایه اجتماعی در حوزه اقتصادی کاهش فاصله‌ها و تعارضات طبقاتی و اقتصادی است، تصریح کرد: در حوزه در جوامعی که میزان ضریب جینی پایین باشد، مطمئناً نابرابری اقتصادی در جامعه کاهش می‌یابد و موجب افزایش سرمایه‌های اجتماعی خواهد شد، بنابراین این پیش‌نیاز تحقق سرمایه اجتماعی، کاهش شکاف‌های طبقاتی و اقتصادی است، درحالی‌که اگر این شکاف‌ها به حدی برسد که جامعه وارد قطب‌بندی شود سرمایه اجتماعی نیز کاهش می‌یابد.

کاهش سرمایه‌های اجتماعی در بی ثباتی اخلاقی

وی همچنین از منظر اخلاقی به موضوع سرمایه اجتماعی اشاره و اظهار کرد: اگر نظام اخلاقی، ثبات اخلاقی و نظم اخلاقی از بین برود و هنجارهای اجتماعی دچار آسیب شود، سرمایه اجتماعی نیز کاهش می‌یابد، اما یکی از مشکلات جامعه ایران، فروپاشی اخلاقی درون سیستم اخلاقی است. در گفتارها می‌بینیم همه زیبا سخن می‌گویند و ظاهر زیبایی دارند، اما شاخص‌ها اخلاقی مثل صداقت، امانت‌داری، نوع‌دوستی و . به‌شدت پایین است. میزان دعاوی در دادگاه‌ها در مورد تعهدات مالی و مسائل اقتصادی، مسائل خانوادگی و نزاع و درگیری و حتی ادبیات رفتاری در جامعه که بر خواسته از خشونت است نشان می‌دهد که سرمایه اجتماعی در جامعه ما به حد کفایت نیست.

این جامعه‌شناس با تأکید بر اینکه سرمایه اجتماعی یک پدیده ایستا و ثابتی نیست، گفت: سرمایه اجتماعی باید ساخته شود، نوسازی و بهسازی شود. به‌عبارت‌دیگر و سرمایه اجتماعی مانند آبرو است؛ آبرو دیر جمع می‌شود، اما می‌تواند زود از بین برود. سرمایه اجتماعی هم دیر شکل می‌گیرد، اما زودهنگام از بین می‌رود. پس به‌جای اینکه بگوییم چه باید بکنیم که سرمایه اجتماعی افزایش یابد باید ببینیم چه‌کار نکنیم تا سرمایه اجتماعی کاهش یابد.

وی افزایش کارآمدی و توانمندی در عرصه سیاسی را مبنای افزایش سرمایه اجتماعی دانست و افزود: در روابط بین افراد و گروه‌های اجتماعی نیز هرچه میزان اعتماد و درجه خوش‌بینی و امید در جامعه افزایش یابد، سرمایه اجتماعی نیز بالاتر می‌رود، درحالی‌که هر عاملی که امید در جامعه را کمرنگ کند و یأس اجتماعی را افزایش دهد باعث کمرنگ شدن سرمایه اجتماعی می‌شود.

اسماعیلی با بیان اینکه در شرایط کنونی شاید یکی از مهم‌ترین مقوم‌های سرمایه‌های اجتماعی، روابط خانوادگی است، خاطرنشان کرد: اینکه هنوز مردم شب‌ها دور هم در پارک جمع می‌شوند و با هم غذا می‌خورند و یا بسیاری از آئین‌ها و مراسم نیز سرمایه اجتماعی را تقویت می‌کند، در واقع هر آنچه بتواند تعامل و ارتباطات اعضای جامعه را بیشتر کند موجب افزایش سرمایه اجتماعی خواهد بود.