محدودیت‌های معاملات در بورس کالا

بورس کالا برنامه های خود را برای تسهیل معاملات با توجه به شیوع کرونا در کشور اعلام کرد

بسپار/ ایران پلیمر به نقل از روابط عمومی بورس کالای ایران رضا محتشمی پور گفت: بورس کالا در هفته های گذشته با درک محدودیت‌های معاملات در بورس کالا شرایط حساس کشور، اقداماتی را در حوزه جایگزینی روش های الکترونیکی به جای انجام عملیات فیزیکی در زمینه فعالیت شرکت، کارگزاری ها، عرضه کنندگان، خریداران و همچنین همراهی با همه ذینفعان به دلیل برخی محدودیت های پیش آمده انجام داده است.

رضا محتشمی پور عنوان کرد: جایگزینی حضور کارگزاران در روزهای سه شنبه هر هفته با معاملات الکترونیکی تا اطلاع ثانوی، امکان انجام کلیه معاملات صادراتی تالار کیش به شکل الکترونیکی از تهران، تجمیع و تمرکز عرضه محصولات در روزهای ۲۷ و ۲۸ اسفند ۹۸ و ۵ ،۶ و ۹ فروردین ۹۹ به روزهای ۱۰ و ۱۱ فروردین از جمله اقدامات بورس کالا در جهت تسهیل معاملات و به حداقل رساندن عملیات فیزیکی در بخش های مختلف بوده است.

وی ادامه داد: همچنین کارگزاران تا پیش از شیوع ویروس کرونا، گزارش های مالی ماهانه خود را به صورت فیزیکی ( کاغذی) ارایه می کردند که هم اکنون به صورت سیستمی دریافت می شود.

معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران افزود: از سوی دیگر با توجه به کاهش ساعت فعالیت بانک ها، در چندین مورد زمان ثبت سفارش مشتریان برای معاملات را تمدید کردیم تا مشکلی برای تامین نیاز مصرف کنندگان و خرید آن ها ایجاد نشود.

محتشمی پور به اقدامات بخش پذیرش و بازاریابی بورس کالا اشاره کرد و گفت: هم اکنون کلیه اقدامات مربوط به اخذ کد مشتریان و پذیرش کالاها بدون دریافت مدارک فیزیکی و به صورت الکترونیکی انجام می شود تا نیازی به مراجعه حضوری مشتریان نباشد.

به گفته وی در واحد تسویه و پایاپای نیز به دلیل وجود بار مالی در برخی مدارک، نیاز به دریافت اصل مدرک وجود داشت که با تعامل و هماهنگی های انجام شده امکان دریافت الکترونیکی مدارک البته با برخی ملاحظات فراهم شده است.

معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران در پایان اقدام دیگر بورس در جهت جلوگیری از شیوع ویروس کرونا را کاهش بازه زمانی معاملات آتی، اختیار معامله، گواهی سپرده کالایی و صندوق های کالایی به ساعت ۱۵ عنوان کرد.

چگونه اوراق سکه بخریم؟

به گفته معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی، هر شخصی که در بازار سرمایه از کد بورسی برخوردار و امکان معامله را داشته باشد، می‌تواند نسبت به خرید این اوراق اقدام کند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، عمرانی معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی، درخصوص اهداف عرضه اوراق سکه در بورس کالا و تأثیری که این عرضه بر روند قیمت سکه در بازار خواهد داشت، اظهار کرد: تنوع‌بخشی در سبد سرمایه‌گذاری مردم یکی از اصلی‌ترین اهداف انتشار این اوراق است، تمام اشخاص حقیقی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا می‌توانند نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.

وی ادامه داد: هر شخص حقیقی می‌تواند نسبت به خرید ۱۰۰ سکه و صندوق‌های طلا نیز بدون محدودیت نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.

معاون اداری و اعتبارات بانک مرکزی درخصوص شرایط خرید این اوراق تصریح کرد: بازار سرمایه از ساختار شفافی برخوردار است و هر شخصی که در این بازار از کد بورسی برخوردار و امکان معامله را داشته باشد، می‌تواند نسبت به خرید این اوراق اقدام کند؛ بنابراین محدودیتی برای اشخاص حقیقی لحاظ نشده است.

عمرانی با اشاره به سررسید شش ماهه اوراق سکه خاطرنشان کرد: به دلیل لزوم نگهداری حسابداری این اوراق در بانک مرکزی و بورس کالا، بی‌تردید از قواعد ویژه خود برخوردار است. این اوراق براساس ضوابط بورس کالا منتشر خواهد شد و ازآنجاکه هر اوراقی دارای یک سررسید مشخص است و در یک روز مشخص منتشر خواهد شد، بنابراین سررسید مشخصی هم خواهد داشت. اوراق سکه امروز هفدهم آبان‌ماه منتشر می‌شود و سررسید آن به مدت محدودیت‌های معاملات در بورس کالا شش ماه ادامه خواهد داشت.

وی با بیان اینکه سررسید این اوراق هفدهم اردیبهشت ۱۴۰۲ است، افزود: خریداران این اوراق دو روش پیش رو دارند؛ آن‌ها می‌توانند با توجه به اینکه خرید فیزیکی سکه طلا از مشکلات خاص خود برخوردار است، این اوراق را تا سرسید نگه دارند یا اینکه خریداران در معاملات ثانویه این اوراق که پس از عرضه اولیه امکان آن فراهم خواهد شد، اوراق سکه خود را به قیمت بازار به فروش برسانند.

اوراق سکه بانک مرکزی معاف از مالیات بوده و تمام اشخاص حقیقی می‌توانند حداکثر معادل ۱۰۰ سکه تمام بهار آزادی طرح جدید و صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا بدون محدودیت، نسبت به خرید این اوراق اقدام کنند.

سررسید اوراق سکه بانک مرکزی، شش ماه پس از عرضه اولیه، با تسویه نقدی در سررسید بوده و قیمت تسویه نقدی اوراق نیز معادل میانگین موزون قیمت‌های پایانی تمام گواهی‌های سپرده سکه بانک‌ها و اوراق سکه بانک مرکزی در بورس کالای ایران در آخرین جلسه معاملاتی خواهد بود.

معاملات ثانویه اوراق سکه مرکزی، در بورس کالای ایران انجام می‌شود و دارندگان اوراق در صورت تمایل به فروش اوراق زودتر از سررسید، می‌توانند اوراق سکه خود را در بورس کالای ایران، به قیمت روز به فروش برسانند.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، تسویه نقدی اوراق در سررسید و همچنین نقدشوندگی این اوراق در بازار ثانویه بورس کالای ایران به قیمت روز را متعهد می‌شود.

اوراق سکه بانک مرکزی علاوه بر امکان سرمایه‌گذاری در طلا، قابلیت توثیق در شبکه بانکی برای اخذ انواع تسهیلات را نیز دارد.

خرید میلگرد و تیرآهن در بورس کالا با بهترین قیمت + نحوه عرضه در بورس آهن

میلگرد بورسی و تیرآهن بورسی دو محصول فولادی مهم در بورس کالا به شمار می‌روند. زیرا این دو مقطع در صنایع مختلف به ویژه ساخت و ساز در حجم‌های بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. خرید و فروش تیراهن و میلگرد از بورس کالا، همانطور که برای سهامداران سود شیرینی فراهم می‌کند، معامله‌ای کم ریسک خواهد بود. احتمالا با شنیدن اسم بورس شما هم در ابتدا خرید و فروش ها و صحبت‌های اخیر درباره سهام مختلف به نظرتان بیاید که به دلیل پراهمیت شدن بورس در ماه‌های گذشته به ویژه با توجه مقررات جدیدی که وزارت صمت در نظر دارد، کاملا منطقی است. در این مطلب با این بورس بیشتر آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید تا خرید میلگرد بورسی، تیرآهن بورسی و خرید از آیرومارت را مورد بررسی قرار دهیم.

خرید میلگرد بورسی و تیرآهن بورسی از آیرومارت

چرا باید به جای خرید از بورس، از آیرومارت تیرآهن و میلگرد بخریم؟ حتی اگر شما کد بورسی داشته باشید، برای خرید میلگرد و تیرآهن بورسی، با محدودیت‌هایی روبرو می‌شوید. در بورس کالا، شما ملزم به خرید حجم مشخصی از مقاطع مورد نیاز هستید. در بورس کالا، تناژ مشخصی به عنوان حداقل خرید مشخص می‌شود. با توجه به این قانون، همه مصرف‌کنندگان امکان انجام معاملات بورسی را نخواهند داشت. ضمن اینکه، ممکن است مصرف‌کننده به برخی سایزهای قرار گرفته در سبد میلگرد یا تیرآهن نیاز نداشته باشد اما مجبور به خرید آن شود. از طرفی، تاریخ عرضه و تحویل کالاهای خریداری شده توسط کارخانه و بورس کالا مشخص می‌گردد. بنابراین ممکن است زمان تحویل آن مطابق با خواسته خریدار نباشد.

پیشرو صنعت نفت آسیا (آیرومارت)، انواع میلگرد و تیرآهن اصفهان را با توجه به نیاز مشتری و در هر زمانی، تامین می‌کند. محدودیت‌های خرید میلگرد و تیرآهن از بورس در خرید از آیرومارت وجود ندارد. قیمت پایه میلگرد و تیرآهن آیرومات، همان قیمت بورس است که نسبت مقاطع در بازار آزاد، ارزان‌تر است. قراردادهای خرید میلگرد و تیرآهن بورسی از آیرومارت به صورت نقدی و اعتباری بسته می‌شوند.

قرارداد خرید تیراهن و میلگرد بورسی از آیرومارت، جزئیات دیگری نیز دارد که برای اطلاع از آن‌ها بهتر است با کارشناسان مجموعه از طریق شماره تلفن ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس حاصل نمایید و راهنمایی‌های لازم را از ایشان بخواهید.

درخواست سفارش

نام کالا

میلگرد ۱۶ آجدار A3 ذوب آهن اصفهان شاخه ۱۲ متری کارخانه

درخواست سفارش

نام کالا

میلگرد ۱۸ آجدار A3 ذوب آهن اصفهان شاخه ۱۲ متری کارخانه

برای میلگرد نیز به همین طریق می‌توانید عمل کنید. در حقیقت با تماشای این آموزش، با خرید میلگرد از بورس نیز آشنا شدید.

تیرآهن کارخانه ذوب آهن در بورس کالا

بیش از ۵۰۰ هزار تن از ۶۰۰ هزار تن تیرآهن عرضه شده در بورس کالا، متعلق به شرکت ذوب آهن اصفهان است. این مساله بیانگر اهمیت جایگاه این تولیدکننده در میان دیگر عرضه‌کنندگانی چون فولاد البرز ایرانیان، مجتمع فولاد ظفر بناب و … است. به بیانی دیگر ذوب آهن اصفهان در قیمت بازار آزاد حکم یک تعیین کننده را دارد.

میزان عرضه‌ تیرآهن کارخانه ذوب آهن در فروردین ماه سال ۹۹ با توجه به تعطیلات نوروزی کاهش یافت. البته این کاهش با افزایش عرضه در اردیبهشت ماه جبران شد.تا انتهای مهرماه شاهد افزایش میزان تقاضا و روند صعودی نرخ ارز بودیم. که این مساله باعث افزایش قیمت پایه عرضه در حوزه تیرآهن شده بود. از آبان ماه و با شدت یافتن بیماری کرونا، انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و در پی آن کاهش نرخ ارز، کارخانه ذوب آهن دست به افزایش عرضه زد. هرچند میزان تقاضا تقریبا دو برابر عرضه بود.

در ادامه، برای راهنمایی بیشتر شما توضیحاتی در خصوص بورس کالا ذکر شده‌است. جهت آشنایی با جزئیات بازار بورس کالا با ما همراه باشید.

نماد میلگرد و نماد تیرآهن در بورس

در بورس کالا، معاملات مربوط به میلگرد، تیرآهن و سایر مقاطع فولادی نماد مخصوص خود را دارند. این نمادها با توجه به کارخانه تولیدکننده، مشخصات کالا و انبار آن مشخص می‌شوند. به عنوان مثال، نماد میلگرد در بورس کالا، با توجه به سبد میلگرد عرضه شده و نوع کارخانه، با استفاده از اطلاعات زیر تعیین می‌گردند:

• سبد میلگرد ۱۴ تا ۲۴: مجتمع فولاد صنعت بناب
• سبد میلگرد ۱۴ تا ۳۲ – A3: فولاد آذربایجان
• سبد میلگرد ۱۴ تا ۳۲ – A3: صنایع آهن و فولاد سرمد ابرکوه
• سبد میلگرد ۱۴ تا ۳۲ – A3: صبا فولاد زاگرس
• سبد میلگرد ۱۴ تا ۳۲ – A3: آذر فولاد امین
• سبد میلگرد ۱۴ تا ۲۸ – A3: مجتمع فولاد خراسان
• سبد میلگرد مخلوط: ذوب آهن اصفهان
• سبد میلگرد مخلوط: مجتمع فولاد ظفر بناب
• سبد میلگرد مخلوط: جهان فولاد سیرجان
• سبد میلگرد مخلوط: فولاد روهینا جنوب

نماد تیرآهن در بورس کالا نیز مشابه با نماد میلگرد، بر اساس انبار و اطلاعات زیر تعیین می‌شود:

• سبد تیرآهن نیمه سنگین سایز ۲۰ تا ۳۰: ذوب آهن اصفهان
• سبد تیرآهن نیمه سنگین سایز ۲۰: مجتمع فولاد ظفر بناب
• سبد تیرآهن نیمه سنگین سایز ۲۰: کارخانه فولاد البرز ایرانیان
• سبد تیرآهن متوسط سایز ۱۴: گروه صنایع فولاد صبح پارسیان
• سبد تیرآهن متوسط سایز ۱۴: مجتمع ظفر بناب
• سبد تیرآهن متوسط سایز ۱۴: کارخانه فولاد البرز ایرانیان
• سبد تیرآهن متوسط سایز ۱۶: کارخانه جهان فولاد غرب
• سبد تیرآهن متوسط سایز ۱۴ تا ۱۸: مجتمع ذوب آهن اصفهان
• سبد تیرآهن متوسط سایز ۱۴ تا ۱۸: گروه ملی صنعتی فولاد ایران

بورس کالا در ایران

به منظور تحقق اهداف برنامه سوم و چهارم توسعه که مطابق با آن‌ها شورای عالی بورس مسئول راه‌اندازی و توسعه بورس‌های کالایی در ایران شناخته شده بود. بورس فلزات در شهریور ۱۳۸۲ (نخستین بورس کالایی در ایران) و بورس کالای کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ آغاز به فعالیت کردند. بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و با تصویب شورای عالی بورس، شرکت بورس کالای ایران در آذر ۱۳۸۵ با درهم آمیختن بورس فلزات و کشاورزی تشکیل شد و پس از پذیره‌‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی، از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد.

بورس کالا برای مقابله با چه مشکلاتی ایجاد شد؟

قوانین حاکم بر بورس توسط نهادهای مربوطه در این شرکت اجرا می‌گردد. هدف از ایجاد این بورس کمک به بازار سنتی در رفع نیاز بازار داخلی هر کشور و یاری کردن تولیدکنندگان به عرضه راحت‌تر محصولاتشان است. موارد زیر، از جمله مزایای تشکیل این سازمان به شمار می‌رود:

● نوسانات کاذب قیمت محصولات ناشی از ارتباط نامشخص و نامناسب میان عرضه و تقاضا
● مدیریت ریسک ضعیف و محافظت از نوسانات آتی قیمت پایین
● فقدان یک نظام قیمت گذاری شفاف بر پایه تعادل میان عرضه و تقاضا و نیاز بازار
● نبود یک سیستم اجرایی و ناظر بر حسن انجام تعهدات طرفین معامله
● عدم وجود یک سیستم جمع آوری، پردازش و تحلیل اطلاعات و آمار تولید، واردات، صادرات و مصرف در جهت اطلاع رسانی به بازار و تصمیم گیری مطلوب
● عدم هماهنگی میان بخش‌های تولیدی و بازرگانی در زمینه واردات، صادرات و بازار مصرف نهایی

با چنین اهدافی، انواع محصولات به بورس کالا راه یافت. امروزه می‌توان بسیاری محصولات از جمله مقاطع فولادی را از بورس خریداری کرد. بازار خرید میلگرد و خرید تیرآهن از بورس، یکی از پرطرفداران حوزه‌های این سازمان به شمار می‌رود.

ارکان شرکت بورس کالای ایران

ارکان شرکت بورس کالای ایران (سهامی عام) عبارتند از:

● مجامع عمومی
● هیات مدیره
● مدیر عامل
● بازرس/حسابرس

شرکت توسط هیات مدیره‌ای غیرموظف، مرکب از هفت شخص که توسط مجمع عمومی عادی با توجه به اساسنامه، قانون تجارت و مقررات برای مدت دو سال انتخاب می‌گردند، اداره می‌شود.

چه محصولاتی در بورس کالا عرضه می‌شوند؟

بورس کالا عموما جایگاهی مطمئن برای عرضه محصولات خام و فرآوری نشده است. تولیدکنندگان از سراسر ایران محصولاتی از قبیل مقاطع فولادی، برنج، گندم و محدودیت‌های معاملات در بورس کالا محصولاتی از این دست را در این بازار به فروش می‌رسانند. وجود نهادهای نظارتی و اجرای قوانین ضروری برای اجرای داد و ستدی مطمئن و همچنین شفافیت مالی موجود در بازار بورس کالا مصرف کنندگان بسیاری را به سمت خود متمایل کرده است.

مقاطع فولادی اعم از شمش و سبدهای میلگرد و تیرآهن در هر هفته در بورس کالا عرضه می‌شوند. نظارت دقیق و قوانین حاکم بر کارگزاری‌ها در خرید و فروش باعث می‌شود، هر دو طرف معامله در شفافیت کامل مالی عملیات خود را انجام دهند. شما می‌توانید عرضه محصولات فولادی و دیگر موارد قابل عرضه در بورس کالا را در سایت ime.co.ir مشاهده نمایید.

در نمایش عرضه هر یک از محصولات باید به اطلاعات مندرج کاملا دقت کنید. در کنار تمامی اطلاعات عرضه به چند ردیف دقت بیشتری نمایید. مکان تحویل محصول در محاسبه هزینه باربری و حمل بسیار موثر است و قیمت نهایی شما را مشخص می‌نماید. در این بین کارگزار نیز برای پیگیری خرید و درخواست آن معرفی شده که مراحل اجرای درخواست شما را پیگیری می‌نماید. از طرفی شما براساس میزان نیاز خود مقطع فولادی مورد نظرتان را مطالبه می‌نمایید. اما خریدها براساس حداقل میزان فروش که در قسمت عرضه نمایش داده می‌شود ثبت می‌گردد.

اکنون که اطلاعات محدودیت‌های معاملات در بورس کالا شما در رابطه با میلگرد بورسی و تیرآهن بورسی افزایش پیدا کرد، امیدواریم در معاملات خود دقت بیشتری به خرج دهید. البته به شما پیشنهاد می‌کنیم پیش از خرید میلگرد از بورس کالا حتما با افراد با تجربه مشورت کنید. کارشناسان ما در بازرگانی آیرومارت پس از سال‌ها تجربه آماده ارائه هرگونه خدمات فروش در حوزه مقاطع فولادی هستند. برای ارتباط با کارشناسان آیرومارت می‌توانید با شماره تلفن ۰۲۱۴۵۳۰۶ تماس حاصل فرمایید.
اگر شما نیز نکاتی درباره خرید تیرآهن و میلگرد از بورس کالا می‌شناسید یا با مسائل مربوط به عرضه میلگرد در بورس کالا برخورد داشته اید، در قسمت نظرات سایت آیرومارت با ما درمیان بگذارید.

معاملات بلوکی در بورس کالا و بورس انرژی مجاز شد

هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در آخرین جلسه خود، انجام معاملات بلوک را با هدف توسعه بورس‌های کالایی برای بورس کالا و بورس انرژی تصویب کرد.

به گزارش کارآفرین نیوز به نقل از (سنا)؛ کارشناس مسئول اداره نظارت بر بازار بورس‌های کالایی سازمان بورس و اوراق بهادار، بیان کرد: امکان انجام معاملات بلوکی پیش‌تر برای بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران فراهم بوده و بورس کالا و بورس انرژی از این امکان برخوردار نبوده‌اند.

این دستورالعمل در روز چهارشنبه ۵ آبان‌ماه به تصویب هیات‌مدیره محدودیت‌های معاملات در بورس کالا سازمان بورس رسید و اکنون در شرف ابلاغ به بورس‌های کالایی است.

محمدرضا عالمی ادامه داد: با توسعه بورس‌های کالایی در حوزه اوراق بهادار مبتنی بر کالا ضرورت انجام معاملات بلوکی در بورس‌های کالایی احساس شد. از این‌رو، دستورالعملی به‌ منظور انجام معاملات بلوکی تدوین شد.

وی بیان کرد: بر اساس دستورالعمل معاملات بلوکی در بورس کالا و بورس انرژی، فعالان بازار می‌توانند از امکان معاملات بلوکی بهره‌مند شوند؛ بنابراین، در انواع بازارها از جمله بازار گواهی سپرده کالایی، بازار صندوق‌های کالایی و سلف موازی استاندارد، امکان اجرایی‌شدن معاملات بلوک فراهم شده است.

کارشناس مسئول اداره نظارت بر بازار بورس‌های کالایی سازمان بورس با مفید خواندن معاملات بلوکی در بازارهای یادشده، تصریح کرد: با انجام معاملات بلوکی، معامله‌گران کلان بازار می‌توانند با هماهنگی ناظر بازار در یک نماد به شکل مستقل از بازار خُرد، معاملات بلوکی را به‌گونه‌ای انجام دهند که بازار معاملات خُرد تحت تاثیر قرار نگیرد.

مکانیزم معاملات بلوکی در بورس کالا و بورس انرژی

وی بیان کرد: در معاملات عادی یا همان معاملات محدودیت‌های معاملات در بورس کالا خُرد، مکانیزم کشف قیمت بر اساس قیمت‌های پیشنهادی عرضه‌کنندگان و خریداران صورت می‌گیرد، در صورتی‌ که در معاملات بلوکی، خریدار و فروشنده مشخص، در خارج از مکانیزم عرضه و تقاضای بازار، با یکدیگر معامله را با هماهنگی ناظر بازار انجام می‌دهند.

کارشناس مسئول اداره نظارت بر بازار بورس‌های کالایی سازمان بورس ادامه داد: نحوه تسویه در این‌گونه از معاملات، می‌تواند به یکی از روش‌های تسویه مورد پذیرش شرکت سپرده‌گذاری اعم از نقدی، اعتباری یا خارج از پایاپای باشد.

به گفته عالمی، تعداد یا ارزش اوراق بهادار قابل معامله در بازار بلوک از حدنصاب بازار عادی بالاتر بوده و حدنصاب مذکور با توجه‌ به شرایط بازار و همچنین نوع اوراق بهادار توسط بورس تعیین می شود. همچنین محدوده مجاز نوسان قیمت در بازار بلوک مشابه بازار عادی است.

بورس کالا چیست؟

بازار بورس کالا مشابه بورس اوراق بهادار بازاری است که در آن دادوستد انجام می‌گیرد. با این تفاوت که در بورس کالا همان‌طور که از نامش هم پیداست، کالاهای خام و فرآوری نشده مانند گندم، برنج، پنبه، فلزات و… معامله می‌شود. وجود مشکلات و محدودیت‌هایی مانند شفاف نبودن کشف قیمت و یا نبود تضمین‌های لازم برای معامله گران در بازارهای سنتی باعث راه‌اندازی بازارهایی مثل بورس کالا شده است.

برای آشنایی با بازار بورس میتوانید مقاله زیر بازار بورس چیست؟ را بخوانید.

ویژگی‌های بازار بورس کالا

از جمله ویژگی‌های بورس کالا می‌توانیم به حضور نهادهای ناظر اشاره کنیم که با در نظر گرفتن قوانین و مقررات حقوق تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و بازرگانان حمایت می‌شود.

فعالان بورس کالا

افرادی که در بورس کالا فعال هستند معمولاً دودسته هستند:

دسته اول: کسانی مثل تولیدکنندگان کالا و مصرف‌کنندگان عمده که می‌خواهند از نوسانات قیمت‌ها در امان باشند.

دسته دوم: افرادی هستند که از نوسانات قیمت استقبال می‌کنند و قصد دارند با استفاده از این نوسانات سود زیادی به دست بیاورند.

امروزه صدها بورس کالای مدرن در سراسر دنیا فعال است که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به بورس تجاری شیکاگو، بورس کالا نیویورک و بورس کالای توکیو اشاره کرد.

مشکلات بازار بورس کالا در ایران

ازآنجایی‌که محدودیت‌های معاملات در بورس کالا بازار ایران سابقه‌ای سنتی دارد، همیشه با مشکلات و محدودیت‌هایی روبرو بوده است. علی‌رغم پتانسیل بالای این بازار به این دلیل که ساختار مناسبی ندارد، بازدهی قابل قبولی هم در آن اتفاق نمی‌افتد.

بعضی از مهم‌ترین مشکلات و محدودیت‌های بورس کالا در ایران عبارت‌اند از:

1. ناهماهنگی بخش‌های تولید، بازار مصرف، واردات و صادرات با هم
2. نبود سیستم ناظر
3. نبود نظام قیمت‌گذاری شفاف
4. نوسان‌های کاذب قیمت
5. نبود داده و سیستم پردازش جهت تصمیم‌گیری مناسب
6. عدم امکان مدیریت ریسک

تاسیس بورس کالای ایران

با وجود چنین مشکلاتی در بازار بورس کالا، نیاز برای ایجاد یک بازار منسجم و ساختارمند احساس می‌شد. در همین راستا در شهریور سال 1382 بورس فلزات به‌عنوان اولین بورس کالای ایران فعال شد و یک سال بعد در شهریور 1383 بورس کالای کشاورزی هم فعالیت خود را شروع کرد. بعد از آن این دو بورس ادغام شده و بورس کالای ایران به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.

بورس کالای ایران در حال حاضر در بخش‌های زیر فعال است:

• فلزات و مواد معدنی مثل کانی‌های فلزی
• محصولات شیمیایی و پتروشیمی
• محصولات کشاورزی
• معاملات آتی (Future) مثل قرارداد آتی سکه

مهم‌ترین اهداف و اثرات بازار بورس کالا چیست؟

بورس کالای ایران هم مثل هر بازار دیگری با یک سری دلایل ایجاد شد که در زیر به این موارد اشاره می‌کنیم:

1. اطلاع‌رسانی درباره وضعیت داخلی و خارجی کالاها جهت افزایش سطح دانش فعالان بازار
2. توسعه سرمایه‌گذاری و ارائه تسهیلات مالی برای خریدوفروش
3. امکان مدیریت ریسک در بازار
4. نظارت و سازمان‌دهی بازار کالاهای خاص از قبیلمحصولات فلزی، کشاورزی، انرژی و پتروشیمی از طریق مکانیسم اجرائی ناظر بر تعهدات و حفظ منافع دو طرف معامله
5. ایجاد یک فضای مناسب برای معامله بر اساس قانون
6. تحقق خریدوفروش مستقیم بین فروشنده و خریدار با حذف واسطه‌گری و واسطه‌های غیرضروری در انجام معاملات
7. حرکت از یک بازار سنتی به سمت بازار مدرن سرمایه و کالا و امکان تعامل بهتر و قوی‌تر با بازارهای بین‌المللی

انواع معاملات در بازار بورس کالا چیست؟

معاملات بورس کالا در قالب قراردادهای استانداردی انجام می‌شود. برای آشنایی بیشتر شما با انواع قراردادها برای دادوستد در بورس کالا، ما این موارد را در زیر به ما معرفی کرده‌ایم:

قرارداد نسیه

در این قرارداد پرداخت به‌صورت نقد و نسیه مورد توافق قرار می‌گیرد، ولی تحویل کالا باید حداکثر تا سه روز کاری بعد از انجام معامله صورت بگیرد. این قرارداد برعکس قرارداد سلف است. یعنی در قرارداد سلف، ابتدا پول به صورت کامل توسط خریدار پرداخت می‌شود، اما زمان تحویل کالا توسط فروشنده، طبق توافق دو طرف ممکن است حتی یک سال بعد باشد.

قرارداد آتی

در قرارداد محدودیت‌های معاملات در بورس کالا آتی، فروشنده و خریدار متعهد می‌شوند که در زمان آینده یک دارایی پایه را با قیمت مشخصی دادوستد کنند. در زمان مورد توافق خریدار باید هزینه مشخص شده در قرارداد را پرداخت کند و فروشنده باید کالا را تحویل دهد.

قرارداد محدودیت‌های معاملات در بورس کالا اختیار معامله (آپشن)(Option)

این قرارداد دو نوع دارد: اختیار خرید و اختیار فروش.

در قرارداد اختیار خرید به خریدار این اختیار (نه اجبار) داده می‌شود که یک دارایی معین را با قیمت تعیین شده تا زمان مشخصی بخرد. فروشنده این قرارداد اجبار دارد که تا قبل از اتمام مهلت هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشته باشد، دارایی معین را در قیمت مشخصی معامله کند. برعکس در قرارداد اختیار فروش، فروشنده ملزم به فروش کالا نیست.

قرارداد صلح

نوعی قرارداد است که در آن دو طرف بر امری توافق می‌کنند که عنوان آن قراردادهای معروف از قبیل خرید، رهن، اجاره و موارد مشابه نباشد. قرارداد صلح گاهی برای رفع اختلافات موجود و یا برای جلوگیری از اختلافات احتمالی در آینده انجام می‌شود. یا بجای یکی از قراردادهای معاملاتی هم می‌تواند به کار رود.

قراردادهای خاص موضوع ماده 10 قانون مدنی

ماده 10 قانون مدنی به‌عنوان اصل آزادی قراردادها مورد قبول قانون‌گذار است. شرکت بورس کالای ایران در نظر دارد این قراردادها را بعد از انجام مراحل کارشناسی حقوقی بر اساس این ماده اجرایی کند.

قراردادهای معاوضه

در این قرارداد یک دارایی یا تعهد در مقابل یک دارایی یا تعهد دیگر به‌منظور تمدید یا کاهش سررسید معامله می‌شود.

در بورس‌های دنیا دادوستدها بیشتر به‌صورت «قرارداد آتی» و «قرارداد اختیار معامله» است.

مراحل فرآیند معامله در بازار بورس کالا چیست؟

1. مشتری درخواست خرید یا فروش خود را در کارگزاری ثبت می‌کند و کارگزاری سفارش او را در تالار معاملات ارائه می‌دهد.
2. سفارش به روش حراج حضوری اجرا می‌شود و معامله توسط ناظر معاملات ثبت می‌گردد.
3. سپس دادوستد شروع می‌شود. اطلاعات داده شده پردازش می‌گردند و گزارش نهایی که شامل وضعیت سپرده‌های موردنیاز، تسویه روزانه و کارمزد معاملات است تهیه می‌شود. البته این کار توسط اتاق پایاپای و ارسال آن به دفاتر کارگزارها انجام می‌شود.
4. اتاق پایاپای با کارگزاران تسویه‌حساب می‌کند. بعد از آن کارگزار با مشتری تسویه‌حساب کرده و آگهی مبنی بر انجام معامله برای مشتری ارسال می‌کند.

مزایای بازار بورس کالا چیست؟

ایجاد اطمینان برای خریدار و فروشنده

اصالت کالاهایی که در این بورس عرضه می‌شوند تأیید شده است. به‌علاوه این موضوع، اصالت فروشنده و خریدار هم مورد تأیید قرار می‌گیرد. همچنین پرداخت وجه و تسویه هم ریسکی ندارد و از طریق اتاق پایاپای انجام می‌شود.

کشف نرخ واقعی

کشف نرخ در بازار کالا مبتنی بر عرضه و تقاضا است. در بورس کالا کشف نرخ بر اساس رقابت بین عرضه‌کنندگان و خریداران انجام می‌شود و همه عوامل تأثیر خودشان را مستقیماً روی قیمت خواهند داشت.

شفافیت

در بورس کالا خریدار، فروشنده و معاملات آن‌ها به‌طور شفاف در معرض دید همه قرار می‌گیرد و بدین ترتیب امکان معاملات صوری و دست‌کاری قیمت‌ها وجود نخواهد داشت.

جبران خسارت

با توجه‌ به ضمانت‌های طرفین معامله در بورس کالا جبران خسارت در تسویه یا تحویل کالا از طریق اتاق پایاپای انجام می‌شود و نیازی به مطرح کردن شکایت در مراجع قضایی و صرف وقت نیست.

تأمین مالی

ازآنجایی‌که دو طرف معامله در بورس کالا می‌توانند دادوستد را به‌صورت تسویه یا خرید سلف انجام بدهند و با توجه ‌به اینکه بانک‌ها می‌توانند بر اسناد معتبر به خریدار وام اهدا کنند تأمین مالی به سهولت انجام می‌شود.

معاملات ساختارمند و مکانیزه

در بورس کالا برخلاف بازارهای سنتی معاملات به‌صورت مکانیزه و در بستری منظم انجام می‌شود.

عدم نیاز به تبلیغات گسترده برای فروشنده

در بورس کالا عرضه‌کننده به تعداد زیادی خریدار داخلی و خارجی معرفی می‌شود. بدیهی است که این کار در حالت عادی مستلزم تبلیغات و هزینه‌های زیادی است.

جمع‌آوری اطلاعات

استفاده از اطلاعات خریدوفروش در بورس کالا باعث می‌شود تحلیل‌های اقتصادی به‌درستی انجام شود.

بخشودگی مالیاتی

طبق قانون توسعه ابزارهای جدید ده درصد از مالیات‌بردرآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس کالا معامله می‌شوند بخشیده می‌شوند. البته محدودیت‌هایی هم در بورس کالا وجود دارد. مثلاً بعضی کالاها به‌صورت سبد ارائه می‌شوند و خریدار نمی‌تواند از بین آن‌ها انتخاب کند.